Đặc San Xuân

  Ba tháng sau ngày đặt chân đến Mỹ, tôi cùng gia đình xuống miền nam California để đi chơi ở khu giải trí Disneyland. Tiện thể tôi ghé thăm gia đình chị Nguyệt, một chị bạn thân của tôi từ Việt Nam. Chị Nguyệt và con gái là Hạnh đã định cư tại Mỹ trước tôi bốn năm do anh Long, chồng chị bảo lãnh.

Anh Long may mắn được mấy người bạn rủ đi bằng tàu vào một trong những ngày cuối cùng của tháng 4 năm 1975. Như tất cả những người tị nạn khác, giai đoạn đầu đến Mỹ, anh Long cũng vất vả tìm kiếm việc làm để sinh sống. Bận rộn với công việc nhưng anh vẫn theo dõi tình hình tại Việt Nam bởi vợ và con gái bốn tháng tuổi còn kẹt lại quê nhà. Anh chị bặt tin nhau khá lâu, mãi đến gần hai năm sau mới liên lạc được. Nhờ mấy người bạn chỉ dẫn, anh Long mua thuốc tây và một số các mặt hàng cần thiết gửi về cho chị Nguyệt để bán kiếm tiền nuôi con. Cũng nhờ vậy cuộc sống của hai mẹ con chị đỡ vất vả hơn so với nhiều gia đình khác trong cùng khu nhà chị.

Thật tình cờ tôi quen biết chị Nguyệt, câu chuyện kể ra khá dài dòng. Chỉ biết rằng tình bạn thân giữa chị và tôi cứ nhân lên theo thời gian. Ngày đó chị đã nghỉ làm, dành thời gian toàn tâm toàn ý lo cho con gái. Còn tôi, thỉnh thoảng trên đường đi làm về, tôi thường tạt ngang nhà thăm chị Nguyệt và cháu Hạnh. Có một lần ghé thăm chị vào buổi chiều, tôi mới hay chị vừa mới về nhà. Chị đến phi trường Tân Sơn Nhất để lãnh thùng quà của anh Long gửi. Một tay lau mồ hôi, một tay chị lấy những món quà từ trong túi xách ra. Mọi thùng quà đều phải mở ra để hải quan kiểm và đóng thuế trước khi giao lại cho người nhận. Chị đưa tôi xem tấm hình của anh Long. Chị bảo với tôi là anh Long không thích chụp hình nhưng vì hai mẹ con chị nói mãi nên bây giờ anh mới chịu gửi hình về. Nhìn qua hình, tôi thấy dáng người anh cao, gương mặt nghiêm nghị không có vẻ gì là phát tướng so với những người bạn đứng chụp cùng với anh. Cháu Hạnh rất vui, vừa cầm từng món quà của người cha gửi về vừa liến thoắng kể cho tôi nghe. Mà anh cũng khéo lắm, mua cho chị mấy áo thung vừa vặn và đúng màu sắc chị yêu thích. Quà cho con gái ngoài bánh kẹo, chocolate còn là những áo đầm hoa rực rỡ và trẻ trung.

Chị rất giỏi nội trợ, ngoài những món ăn hằng ngày, thỉnh thoảng chị thường làm tôm chua vào mùa hè để ăn thế nào chị cũng dành cho tôi một hũ. Những con tôm đỏ au xen kẽ với những sợi đu đủ trắng bào sợi và mấy trái ớt hiểm ở trong hũ thủy tinh. Mở hũ tôm chua ra, mùi riềng xông vào mũi làm hấp dẫn vị giác. Mỗi lần có hũ tôm chua chị tặng là ngày hôm sau tôi có một bữa cơm thật ngon miệng. Chỉ với đĩa thịt ba chỉ luộc ăn ghém với dưa leo, tôm chua mà tôi ăn mấy bát cơm. Đúng như câu ví của các cụ già: có cá đổ vạ cho cơm, quả là không sai tí nào. Vào dịp Giáng sinh, chị làm bánh Buche de Noel, trang trí rất bắt mắt. Ổ bánh cắt ra trông mịn màng, thơm phức mùi bơ, dĩ nhiên là tôi cũng có phần.

Chừng mấy năm sau thì chị cho tôi biết anh Long đã làm giấy bảo lãnh cho hai mẹ con chị. Lẽ ra diện vợ chồng bảo lãnh thì đi rất nhanh nhưng bị trục trặc một số giấy tờ từ phía chị Nguyệt ở Việt Nam, hồ sơ phải bổ túc thêm do vậy mà hơn mười năm sau chị và con gái mới đến Mỹ đoàn tụ gia đình.

***

Tôi dành một buổi tối trước ngày về để ghé thăm anh chị. Đó là một căn nhà nằm trong khu chung cư khá yên tĩnh. Cả tôi và chị Nguyệt đều vui mừng khi gặp lại nhau. Chị có dáng người cao ráo, cân đối lại thêm biết cách ăn mặc hợp thời trang cùng với mái tóc dài qua vai, uốn xoăn nhẹ, trông chị rất tươi trẻ.

Căn nhà thật gọn gàng, ngăn nắp, đúng là nhờ vào bàn tay khéo léo của chị. Ban ngày chị Nguyệt đi làm nails cho một tiệm ở gần nhà, chiều về lo cơm nước cho chồng con. Ngày nào đông khách, chị về muộn thì anh Long lại là người lo nấu ăn cho con. Cuối tuần, anh Long chở chị Nguyệt đi chợ. Cháu Hạnh, con gái duy nhất của anh chị, đang học năm cuối của bậc trung học. Lúc này cháu đã ra dáng một thiếu nữ trông thật xinh và dịu dàng. Trước khi chào anh chị ra về, tôi không quên xin số điện thoại và địa chỉ email của cháu Hạnh để tiện liên lạc. Ấy thế mà lúc tôi dọn nhà đi, tôi đã sơ ý để thất lạc số điện thoại của chị, rồi bận bịu với công việc và chăm sóc con cái nên tôi và chị lại mất liên lạc với nhau. Tôi đã nhiều lần gửi email cho cháu Hạnh nhưng không nhận hồi âm, tôi đoán chắc cháu cũng không còn dùng email này nữa.

***

Gần hai mươi năm sau, tình cờ qua một người quen, tôi mới tìm ra chị Nguyệt. Đó là buổi sáng sau ngày lễ Tạ Ơn năm 2019, chị gọi cho tôi. Tôi nhận ra ngay giọng nói trong trẻo, ngọt ngào của chị. Hai chị em nói chuyện thật lâu mà vẫn chưa muốn dứt. Chị cho tôi biết anh Long đã nghỉ hưu, tiệm nails của chị cũng sang lại cho người khác. Để giảm bớt chi phí tiêu dùng, cả hai anh chị quyết định chuyển qua vùng ngoại ô Texas gần hai năm nay rồi. Một năm sau, gia đình cháu Hạnh từ San Francisco cũng chuyển sang mua nhà ở Texas. Cháu muốn cha mẹ ở gần nhà để dễ dàng qua lại thăm nhau. Hơn nữa, chị Nguyệt cũng muốn chăm sóc cháu ngoại để con gái có thời gian làm việc. Cháu Hạnh đã lập gia đình, có một bé gái bốn tháng tuổi. Nhưng điều làm tôi ngạc nhiên nhất đó là chị Nguyệt đã xuống tóc và tu tại gia được hơn mười năm!

Chỉ từ một giấc mơ mà chị đi đến quyết định như thế. Con đường tu của chị Nguyệt rộng thênh thang vì được sự ủng hộ hoàn toàn từ anh Long và cháu Hạnh. Những chiếc áo đầm, những bộ quần áo, áo khoác, áo len, đủ màu, đủ kiểu đã một thời chị mặc mỗi khi đi dự tiệc, nay chị cho lại các chị em trong nhà mà không chút luyến tiếc. Những túi xách đủ kích cỡ, những đôi giầy cao gót, giầy ba-ta, sandals đủ kiểu… chị cũng cho đi hết. Chị quy y tại một ngôi chùa và sư cô đã xuống tóc cho chị. Theo chị, chỉ có vậy chị mới chuyên tâm tu hành được theo mong muốn của chị.

Noel cùng năm đó, chị Nguyệt gửi cho tôi gói bột sắn dây với vài tấm hình gia đình, còn cháu Hạnh gửi tặng tôi chiếc áo len màu đỏ. Nhìn vào hình, chị Nguyệt đứng cạnh anh Long, dù mái tóc dài uốn quăn gợn sóng năm nào của chị đã không còn nhưng gương mặt chị vẫn xinh đẹp, đầy đặn, phúc hậu, chỉ có vài nếp nhăn mỏng dù chị đã gần bảy mươi tuổi. Vợ chồng cháu Hạnh thì quá đẹp đôi. Ngày trước mỗi lần đi dự tiệc, chị phải tốn thời gian để lựa chọn quần áo; giờ đây chị đã bỏ hết mọi thứ vật chất phù phiếm đó, chị chỉ mặc mấy bộ quần áo màu lam, màu nâu mà thôi. Hằng ngày, sau khi làm xong công việc nhà, chị dành thời gian còn lại để nghe kinh kệ hoặc xem những bộ phim giáo lý nhà Phật. Sau này, có cháu ngoại thì cuối tuần chị mới có giờ để nghe kinh. Ngay cả món ăn chay do chị tự nấu cũng chẳng còn cầu kỳ như thời chị còn ăn mặn. Thậm chí khi tôi ngỏ ý đan tặng chị mấy cái khăn quàng cổ dùng cho mùa lạnh thì chị từ chối vì chị đã tu rồi nên cần giản dị thôi.

Trước tết năm 2020, tôi mua ít mứt và kẹo lạc làm quà tết bất ngờ gửi tặng chị Nguyệt. Biết tính chị nên tôi đã viết trong thư gửi kèm rằng chị không được nghĩ ngợi gì khi nhận món quà này. Chị cảm động lắm và cho biết từ ngày qua Texas anh chị không ăn tết vì nơi chị ở họ không bày bán bánh mứt nhộn nhịp như ở Cali. Trước khi cúp máy, chị luôn nhắn nhủ: Hết dịch bệnh, em phải thu xếp qua đây chơi với chị vài tuần nhé. Ở nhà anh chị hoặc ở nhà cháu Hạnh cũng được.

Mùa Xuân năm đó, tôi rất vui khi biết món quà tết tôi gửi tặng lại được cả nhà chị yêu thích và thưởng thức trong ngày đầu năm. Anh Long và chị Nguyệt đã tìm được chút ít hương vị ngày tết và quây quần bên con cháu ở thành phố mới. Chị vui, tôi cũng vui. Tôi nói với chính mình mà như có chị Nguyệt đang ở cạnh:  Bao nhiêu năm qua, từ Việt Nam sang đến Mỹ, mấy ai gìn giữ được tình bạn đẹp như mùa Xuân của chị và em? Sống chân thật thì tình bạn luôn vững bền như thế dù ở gần hay ở xa chị nhỉ.

Xuân NHÂM DẦN 2022

TRÂM ANH