Đặc San Xuân

  Những ngày vui xuân - đón Tết cổ truyền, nếu thiếu vắng các trò chơi dân gian cho từng lứa tuổi, thì mọi người cảm thấy cái Tết chưa thật trọn vẹn.

Bởi Tết là ngày Hội của cả dân tộc. Nên dù người đang sinh sống trong nước, hay ở các nước trên thế giới. Đều ghi nhớ đến tổ tiên, ông bà. Từ đó mà dặn dò con cháu phải biết đến nguồn cội, nơi chôn nhau, cắt rốn. Mà người đời thường bảo : QUÊ HƯƠNG.

Để cho câu nói thêm đậm đà màu sắc thì họ còn ví :

    Quê hương là chùm khế ngọt.

     Như là chỉ một mẹ thôi.

     Quê hương nếu ai không nhớ

     Sẽ không lớn nỗi thành người.

Trong niềm vui xuân - đón Tết, tùy theo mỗi miền có những trò chơi khác nhau. Trong đó cũng có khi dựa vào đặc điểm của vùng miền, mà tổ chức. Hầu như các trò chơi dân gian ngày Tết đều phải có tính tập thể số đông. Và chia ra thành từng nhóm. Kết quả đội nào thắng cuộc cuối cùng của trò chơi đó, thì nhận được phần thưởng về nhất hoặc vô địch.

Có lẽ những trò chơi ngày Tết đa phần nằm ở miền Bắc và miền Trung. Còn miền Nam đôi khi lại lồng vào tính ăn thua thei kiểu "cờ bạc". Mà đã là cờ bạc thì luôn có máu ăn thua và gian lận trong đó. Vì cờ gian, bạc lận là yếu tố xen kẽ để hòng dụ dỗ, moi tiền người chơi là chính.

Mặc dù Tết những năm gần đây, chuyện cờ bạc bị nghiêm cấm. Nhưng đây đó vài nơi vẫn lén diễn ra. Nếu ai phát hiện thì họ năn nỉ với điệp khúc xưa như trái đất : TẾT MÀ! Bởi họ thừa biết, người dân Việt luôn có tánh cách dễ cảm thông, cho dù chuyện đấy sai rõ như ban ngày.

Các trò chơi có tính chất lành mạnh ngày Tết đến nay vẫn được duy trì ở các Miền, là: kéo co, đánh đu, thảy cầu, bịt mắt đập niu, bắt vịt, ô quan, nhảy bao bố, nhảy dây, đua ghe (thuyền).... đó là nét đẹp truyền thống trong những ngày lễ, hội lớn của đất nước.

Riêng các trò chơi có tính chất cờ bạc, là : chơi gọi lô tô theo số, xốc đĩa, bầu cua... Riêng xốc bầu cua có lẽ dễ chơi và mau ăn thua. Vì mỗi lần người cái xốc lên đặt xuống thì người chơi theo cảm tính muốn đặt vào ô theo qui định từng con vật. Mỗi khi mở ra, tùy vào con vật xuất hiện mà nhà cái chỉ chung cho người đặt trúng mà thôi.

   Có một điều bấy lâu nay không ít người hay thắc mắc và lấy làm tò mò, vì sao 6 con vật tượng trưng trong mỗi ô theo thứ tự : con nai, trái bầu, con gà, con tôm, con cua và con cá. Hoàn toàn không hề có con cọp. Nhưng mãi mãi mọi người đều quen gọi trò chơi bầu, cua, cá, cọp. Theo lý giải của đa số cho rằng, sở dĩ có cách gọi đó là vì ngày xưa cọp nhiều và có tánh hung dữ. Nên con mồi nào rơi vào nanh vuốt cọp, là chúng xé xác ăn sống. Vì thế người xưa hay gọi ông ba mươi. Đồng thời trò chơi cũng muốn tôn danh loài cọp dữ, nhưng chẳng dám để ông cọp vào trò chơi là có ý nghĩa như vậy.

Một lần nữa xuân lại về và Tết đã đến, mọi người hãy nhắc nhau, vui xuân nên chơi các trò chơi lành mạnh. Cần tránh xa những trò chơi có tính chất ăn thua cờ bạc. Bởi người xưa thường bảo : cờ bạc là bác thằng bần. Mà đã bần hàn còn được mang danh là bác thì phải hiểu, đam mê vào đấy sớm muộn gì cũng tan cửa, nát nhà. Không còn một cục đất để chọi chim.

Xuân NHÂM DẦN 2022

CAO HOÀI TRÍ