Mục Lục
 

 Trang B́a
     
 Ban Biên Tập
 Lá T Xuân
     
Nguyễn Thị Lộc
 S Táo Quân
     
Lê Thị Ngọc Hà
     Lư H
     
Nguyễn Xuân Hoàng
 Câu Đối Tết
     
Dương Anh Sơn
 Câu Đối Tết
     
Vinh H
 Thần Táo
     
Nguyễn Xuân Hoàng

 

 

Chúc Tết
 


 Xoay Người
     
Bạch Liên
 Tết Ta ?
     
Liên Khôi Cơng
 Ao Ước Đầu Xuân
     
Lư H
 Xuân Bính Thân
      Nguyên Kim
 
Lời Chúc Đầu Xuân
     
Nguyễn Thị Lộc
 
Xuân Bính Thân
     
Phan Phước Huy
 Chúc Tết
     
Phong Đàn
 Khai Bút Đầu Xuân
     
Quách Giao
 
Chúc Xuân Bính Thân
     
Sông H
 
Chúc Tết Ninh-Hoa.com
     
Thi Thi
 

TVi



 TVi Phong Thủy Năm
     
Bính Thân 2016

     
Phạm Kế Viêm
 Vận Hạn Năm Bính Thân
     
2016 Cho Những Người Có
    
 Tuổi Cầm Tinh Con Khỉ

     
Phạm Kế Viêm



Hương Xuân
 


 Hương Xuân
     
Bạch Liên
 Chuyện Vui Ngày Tết
     
Lâm Ngọc
 
Đêm Giao Thừa Xa X
     
Lê Thị Ngọc Hà
 
Phút Giao Thừa
    
  Vân Anh
 Nét Đẹp Văn Hóa Tết Của
     
Người Việt Nam

     
Vơ Hoàng Nam

 

Sinh Hoạt

 

 Niềm Vui Cuối Năm
     
Hà Thị Thu Thủy
 Xuân Này Em Tṛn 20 Tuổi
     
Mai Thị Hưng Hồng
 
Ngày Họp Mặt Đồng Hương
     
Nguyễn Thị Đông
 Cuối Năm t Mùi 2015
      Trâm Anh

 

H́nh nh Hoa/
Nghệ Thuật
 


 Cắm Hoa Trang T
     
Hải Lộc
 Hoa Xuân Ngày Tết
     
Lê Thị Lộc
 Trồng Hoa Ngày Tết
     
Nguyễn Thị K
 Vài Ḍng...
     Vơ Anh Kiệt
 

 

Năm Mới Nhớ
 Chuyện Cũ
 

 Đường Xưa
     
Bạch Liên
 
Đón Xuân Này
     
Nhớ Xuân Xưa

     
Lê Thị Thanh Tâm
 
Nhớ Trại Xuân Bán Công
    
 Lương LHuyền Chiêu
 Xuân Về, Tết Đến
     
Ngọc Hương
 
QMùa Xuân Tặng Cha
     
Nguyễn Thị Phương Hiền
 Vườn Cau NNgoại
     
Quách Giao
 Chuyến Đ̣ Ngang Không
     
Cập Bến

     
Trần Hà Thanh
 Sắc Màu Văn Hóa Trong Tết
     
CTruyền Dân Tộc

     
Vơ Hoàng Nam

 

Linh Tinh
 

 Chuông G
     
Bạch Liên
 
Đọc Đường Hoa Vàng
     
Của Nguyễn Thị Thanh T

     
Dương Anh Sơn
 
Nỗi Ḷng Đường Hoa Vàng
     
Nguyễn Thị Thanh T
 
Gởi V Anh Nồng Nàn
     
Đóa T́nh Xuân

      Tiểu Vũ Vi
 

 


Ca Hát/Nhạc

     
  Nhạc T Slideshow/YouTube
     
Kim Thành
  Xuân V
    Ước Muốn Đềm Xuân
    
Lư H
 
Nha Trang Mến Yêu
   
   Nguyễn Thị Kính
  o nh
     
Hà Thu Thủy
 

 

Tôn Giáo


  SCần Thiết Có Một
     
Tôn Giáo

     
Nguyên Ngộ


 

Năm Bính Thân
N
ói Chuyện Khỉ

 Năm BÍNH THÂN (2016)
     
Nói Chuyện KHỈ

     
Nguyễn Chức
 
Khỉ QTôi
     
Nguyễn Xuân Hoàng
 
Khỉ Và Các Loài Linh Trưởng
     
Vinh H
 

 

d_bb
Đ.H.K.H
 

  Liêu Trai C Dị (252-253)
     
 Đàm Quang Hưng
  Theo Cha Hay Theo Chồng?
       Đàm Quang Hưng
 
Nữ Tính Trong Thi Và Họa
       Lê Phụng
 
CThi Thập Cửu Thủ
       Nguyễn Hữu Quang
 
Kết-Ngữ
       Nguyễn Hữu Quang
  V Với M
     
 Nguyễn Quang Tuyến
 TVi Phong Thủy Năm
     
Bính Thân 2016

     
Phạm Kế Viêm
 Vận Hạn Năm Bính Thân
     
2016 Cho Những Người Có
    
 Tuổi Cầm Tinh Con Khỉ

     
Phạm Kế Viêm
 

Y Học


 Bệnh Do Thức Ăn
     
Nước Uống

     
Bs Lê Ánh
 
SLan Truyền Và Cơ Chế
     
Gây Ra Bệnh Lao

     
Bs Nguyễn Vĩ Liệt
 


m Thực



 Bánh Tét Nấu Oven
     
Mai Thái Vân Thanh
 

 

Kinh Nghiệm Cuộc Sống

 Hương Vạn Vật
     
Bạch Liên
 T́m Người Giải Mộng
     
Đặng Thị Tuyết N
 
Mùa Xuân Với Người
     
Cao Tuổi

     
Mai Thị Tuyết Hồng
 
Vui Đón Tết Và Giỗ T
     
Nghề May

     
Nguyễn Thị Phương Hiền
 
B"Tiên Học Lễ" TĐạo
     
Đức Xă Hội S Ra Sao?

      Nguyễn Văn Nghệ
 Khám Bệnh Và Chữa Bệnh
     
Bảo Hiểm

     
Trương Khắc Nhượng
 



Du Lịch
 


 Du Lịch Đường Biển,
     
Vùng West Caribbean

     
Lê Ánh
 
Buenos Aires,
     
Bài Tango Cho Em

     
Nguyễn Thị Lộc
 
NhữngChiếc Cầu Yêu Thương
     
Nguyễn Thị Phương Hiền
 
Chuyến Du Xuân CalTrain
     
San Francisco

     
Thi Thi


 

Biên Khảo/
Bút Kư
 


 Kinh Tế Hoa K Và Thế Giới
     
Năm 2015

     
Nguyễn Văn Thành
 Cái Bẫy Nghèo
     
Phạm Thanh Khâm
 
Chút Ư Nghĩ VHai Dịp TẾT
     
Âm Lịch Và Dương Lịch

    
  Việt Hải

 


Viết v
ninh-hoa.com



 Đoạn Đường 12 Năm
     
Nh́n Lại

    
 Trần Việt Hải
 

 

Văn Học
Lịch Sử/Địa Lư
 


 Bắc Hành Tạp Lục (76-77)
     
Dương Anh Sơn
 Diễn Giải Sấm Trạng Tŕnh
     
Liên Khôi Cơng
 
Việt Nam: Môn Học LỊCH S
     
Trong QKhứ, Hiện Tại Và
     
Tương Lai

     
Nguyễn Văn Nghệ
 
Môn Học Lịch S
     
Trần Hà Thanh
 
Văn Học Và Chút
     
Ư Nghĩ Riêng

     
Trần V́ệt Hải
 
Xuân Cảnh
     
(Trần Nhân Tông)

     
TBửu
 
Khỉ Trong Tục Ngữ, Thi Ca
     
Và Ca Dao

     
Vinh H
 




T



 Đông QNgười
     
Bạch Liên
 QNhiều QĐ
     
Bạch Liên
 Nỗi T́nh
     
Cù Hà
 T́nh QLắng Đọng
     
Hải Lộc
 Tết V Bánh Chưng
     
Bánh Tét

     
Hoàng Bích Hà
 Cuối Trời
     
Hương Đài
 
Miền Trung QTôi
    
  Lăng Du
 
Trần T́nh
    
  Lâm Thảo
 Hoài Niệm Ngày T
     
Lê Hùng
 
Nhớ Xuân QHương
     
Lê Thị Ngọc Hà
 Bài TĂn Tết Sớm
     
Nguyễn Hiền
 
Ninh Ḥa Thương Nhớ
   
   Nguyễn Ngọc Thành
 Vô Nghĩa
     
Nguyễn Thị Khánh Minh
 
Cảm Hứng Đầu Xuân
   
   Nguyễn Thị Kính
 
Mừng Xuân Vườn Tao Ngộ
   
   Nguyễn Thị Thi
 
Đón Xuân
   
   Nguyễn Thị Thu
 Mừng Năm Mới
     
Nguyễn Văn Ḥa
 
Nếu Như -01
     
NQ
 Ngẫu Hứng Trên Đồi
     
Nhất C Mai
 Mùa Xuân Nhớ M
     
Mùa Xuân Có Em

     
Phan Phước Huy
 Vườn Xuân
     
Phong Đàn
 CHương
     
Quốc Sinh
 Cánh Thiệp Mừng Xuân
     
Thi Thi
 Nghiêng
     
Thu Bốn
 Tiếng Cười Em
     
Thủy Khánh Điền
 
Nắng Xuân
     
Trần Phương
 
Tết VGiữa Mùa Đông
     
Trúc Lan
 Nha Trang Biển Nhớ
      Trương Văn Nghi
 Kiếp Người, Đời Hoa
      Trương Khắc Nhượng
 
Tháng Giêng Xuân V
     
Bên Anh

      Tiểu Vũ Vi
 Thiếu Phụ Tha Phương
     
THải
 
Tôn Ngộ Không
     
Vinh H
 Tết Q
     
Vơ Hoàng Nam
 


Văn

 

 Kư c Ngọt Ngào
     
An Giang
 
Đông Và Vạn Vật
     
Bạch Liên
 
Tết Đầu Đông
     
Bạch Liên
 Em Ơi Mùa Xuân Đến
     
Rồi Đó

     
Hoàng Bích Hà
 
Gi Hoàng Lan Người Yêu
     
Của Lính

    
  Lâm Thảo
 Ninh Ḥa Cà P
     
Lương L Huyền Chiêu
 
Ninh Ḥa QTôi
     
Mai Thị Hưng Hồng
 Tiếng Động Cuối Năm
     
Nguyễn Thị Khánh Minh
 Giấc Mơ Của Chàng Lính
     
Biển - Kỳ 38

     
Nguyễn Văn Thành
 Đoản Văn Cho Phương Mai
     
Nguyễn Vũ Trâm Anh
 
Tản Mạn:
     
Viết Cho Ngày Sinh Nhựt

     
NQuê (Trần B́nh Trọng)
 
Đen Bạc Đ T́nh
     
Phan Kiến Ưng
 
Tri Ân Ba Má
     
Phan Phước Huy


 

 

 

 

Thư từ, bài vở, h́nh ảnh hoặc
ư kiến xây dựng, xin liên lạc:

 
diem27thuy@yahoo.com

 



 


 


 

C THI THẬP CỬU THỦ (古詩十九首)

 

T

 

ập thơ Cổ Thi Thập Cửu Thủ (古詩十九首) của Trung quốc gồm 19 bài thơ ngũ ngôn xuất hiện vào cuối đời Đông Hán (khoảng 150-220 Công nguyên, thời nước Việt ta bị Bắc thuộc lần 2), mô tả những cảnh khuê phụ, du tử, chia ly,… phản ảnh những biến loạn xă hội Trung quốc vào thời đó. V́ cả 19 bài cùng có những phong cách sáng tác giống nhau nên người đời sau cho rằng tập thơ này là của cùng một tác giả, tuy không ai biết tác giả là ai. Các bài thơ này đều không có tựa, nên người đời sau dùng câu đầu của mỗi bài làm tựa cho bài ấy, để dễ bề gọi tên:

 

01.  行行重行行 (Hành hành trùng hành hành)
02. 
青青河畔草 (Thanh thanh hà bạn thảo)

03.  青青陵上柏 (Thanh thanh lăng thượng bách)

04. 今日良宴會 (Kim nhật lương yến hội)

05. 西北有高樓 (Tây bắc hữu cao lâu)

06. 涉江采芙蓉 (Thiệp giang thái phù dung)

07. 明月皎夜光 (Minh nguyệt hạo dạ quang)

08. 冉冉孤生竹 (Nhiễm nhiễm cô sinh trúc)

09. 庭中有奇樹 (Đ́nh trung hữu kỳ thụ)

10. 迢迢牽牛星 (Điều điều khiên ngưu tinh)

11. 回車駕言邁 (Hồi xa giá ngôn mại)

12. 東城高且長 (Đông thành cao thả trường)

13. 驅車上東門 (Khu xa thướng đông môn)

14. 去者日以疏 (Khứ giả nhật dĩ sơ)

15. 生年不滿百 (Sinh niên bất măn bách)

16. 凜凜歲雲暮 (Lẫm lẫm tuế vân mộ)

17. 孟冬寒氣至 (Mạnh đông hàn khí chí)

18. 客從遠方來 (Khách ṭng viễn phương lai)

19. 明月何皎皎 (Minh nguyệt hà hạo hạo)

 

 

CỔ-THI THẬP CỬU THỦ

 

Bài Thứ Nhất

行行重行行
 
與君生別離
 
相去萬餘里
 
各在天一涯
 
道路阻且長
 
會面安可知
 
胡馬依北風
 
越鳥巢南枝
 
相去日已遠
 
衣帶日已緩
 
浮雲蔽白日
 
遊子不顧返
 
思君令人老
 
歲月忽已
 
棄捐勿復道
 
努力加餐飯

 

Hành Hành Trùng Hành Hành

 

Hành hành trùng Hành Hành,

Dữ quân sinh Biệt-ly,

Tương khứ dư vạn lư,

Các tại thiên nhất nhai.

 

Đạo lộ trở thả trường,

Hội diện an khả tri?

Hồ mă ỷ bắc-phong;

Việt điểu sào nam chi.

 

Tương khứ nhật dĩ viễn:

Y, đới nhật dĩ hoăn.

Phù-vân tế bạch-nhật,

Du-tử bất cố phản.

 

Tư quân linh nhân lăo,

Tuế nguyệt hốt dĩ văn.

Khí quyên vật phục đạo,

Nỗ-lực gia san phạn!

 

Chim Việt Cành Nam

 

Đi đi lại đi đi,

Cùng chàng thiếp biệt-ly,

Xa nhau hang vạn dặm,

Người bân tê, bên ni!

 

Đường hiểm-trở khôn kham,

Gặp nhau chút cho cam.

Ngựa Hồ quyến gió bấc;

Chim Việt tổ cành Nam.

 

Xa nhau ngày một xa:

Dải áo dài rộng ra.

Mặt trời mây che khuất,

Người đi chừ đâu ta?

 

Nhớ chàng làm thiếp già,

Ngày tháng bỗng phôi-pha.

Bỏ hết không nói nữa,

Lo miếng cơm khoanh cà.

 

Bài thứ Hai

 

 青青河畔草
 
鬱鬱園中柳
 
盈盈樓上女
 
皎皎當窗牖
 
娥娥紅粉妝
 
纖纖出素手
 
昔為倡家女
 
今為蕩子夫
 
蕩子行不歸
 
空床難獨守

 

Thanh Thanh Hà Bạn Thảo

 

Thanh thanh hà bạn thảo,

Úc úc viên trung liễu.

Doanh doanh lâu thượng nữ,

Kiểu kiểu đương song dũ.

 

Nga nga hồng phấn trang,

Tiêm tiêm xuất tố thủ.

Tich vi xương gia nữ,

Kim vi đăng-tử phụ.

Đăng-tử hành bất quy,

Không sàng nan độc thủ!

 

Cỏ Ven Sông Xanh Xanh

 

Cỏ Ven Sông Xanh Xanh;

Liễu trong vườn đầy cành.

Trên lầu khuông trăng đẫy,

Khung cửa sổ trắng tinh.

 

Mặt hoa da phấn đẹp,

Bàn tay trắng xinh xinh.

Xưa là vợ con hát,

Nay là vợ cù đinh.

Cù đinh đi mất biệt,

Giường không khó giữ ḿnh!

 

 

Bài Thứ Ba

 

 青青陵上柏
 
磊磊澗中石
 
人生天地間
 
忽如遠行客
 
斗酒相娛樂
 
聊厚不為薄
 
驅車策駑馬
 
游戲宛與洛
 
洛中何鬱鬱
 
冠帶自相索
 
長衢羅夾巷
 
王候多第宅
 
兩宮遙相望
 
雙闕百餘尺
 
極宴娛心意
 
戚戚何所迫

 

Thanh Thanh Lăng Thượng Bách

 

Thanh thanh lăng thượng bách,

Lỗi lỗi giản trung thạch.

Nhân sinh thiên địa gian,

Hốt như viễn hành khách.

 

Đẩu tửu tương ngu lạc,

Liêu hậu bất vi bạc.

Khu xa sách nô mă,

Du hư Uyển dữ Lạc (1).

 

 

(1)Uyển là tên huyện thuộc quận Nam-dương;

Lạc là Lạc-dương tức Đông-đô.

 

Lạc trung hà uất uất,

Quan đới tự tương sách.

Trường cù la-giáp hạng,

Vương hầu đa đệ trạch.

 

Lưỡng cung dao tương vọng,

Song khuyết bách dư xích.

Cực yến ngu tâm ích,

Thích thích hà sở bách.

 

Trên G̣ Đường Xanh Tươi

 

Trên g̣ đường xanh tươi,

Dưới khe đá ngóc ngách.

Trong vũ-trụ loài người,

Bỗng hóa thành lữ-khách.

 

Vui chén tôi, chén bác,

Thô sơ mà không bạc.

Bánh xe quất ngựa hèn,

Rong chơi Uyển với Lạc (1).

 

 

(1)Uyển là tên huyện thuộc quận Nam-dương; Lạc là Lạc-dương tức Đông-đô.

 

Lạc-dương người chen vai,

Đến cầu mũ với đai.

Đường dài ven ngơ hẻm,

Vương-hầu lắm lâu dài.

 

Hai cung xây đối song,

Cửa khuyết hơn trăm thước.

Giữa tiệc vui trong ḷng,

Lo âu ai ép được!

 

Bài Thứ Tư

 

 今日良宴會
 
歡樂難具陳
 
彈箏奮逸響
 
新聲妙入神
 
令德唱高言
 
識曲聽其真
 
齊心同所願
 
含意俱未伸
 
人生寄一世
 
奄忽若飆塵
 
何不策高足
 
先據要路津
 
無為守貧賤
 
轗軻長苦辛

 

Kim Nhật Lương Yến Hội

 

Kim nhật lương yến hội,

Hoan lạc nan cụ trần.

Đàn tranh phấn dật hưởng,

Tân thanh diệu nhập thần.

 

Lệnh đức (1) xướng cao ngôn (2),

Thức khúc thính kỳ chân.

Tề tâm đồng sở nguyện,

Hàm ư câu vị thân.

 

 

(1) Hoàng-Khôi, Xuân-Thu Tam-Truyện,

Trung-tâm Học-liệu x. b.

(1969), Quyển Thượng, tr. 77-80, Ẩn-công,

tháng tám, ngày Canh-th́n.

(2) Hoàng Cẩm Hoằng, Trang-tử Độc-bản, tr. 160: “Cao ngôn bất chỉ ư chúng nhân chi tâm, chí ngôn bất xuất, tục ngôn thắng dă” (Ngoại Thiên, Thiên Địa). Nghiă là: “Lời cao không cứ chỉ dung lư phát ra,

lời tục mới thắng thế”.

 

Nhân sinh kư nhất thế

Yêm hốt nhược tiêu trần.

Hà bất sách cao túc?

Tiên cứ yếu lộ tân.

 

Hôm Nay Dự Yến Tiệc

 

Hôm nay dự yến tiệc,

Niềm vui không kể siết.

Tiếng đàn tranh ngân vang,

Thanh thoát và diệu tuyệt.

 

Đức xưa phổ lời cao,

Sành điệu nghe thanh tao.

Giầu sang ai chẳng muốn,

Chưa biết nói làm sao !

 

Đời người dường gởi gượng,

Dần đổi như cuồng phong.

Sao không sống cao-thượng,

Chiếm chỗ nơi thung-dung ?

 

Gập gềnh nươi cay đắng,

Vô vi kềm bần cùng.

 

Bài Thứ Năm

     西北有高樓
 
上與浮雲齊
 
交疏結綺窗
 
阿閣三重階


 
上有絃歌聲
 
音響一何悲
 
誰能為此曲
 
無乃杞梁妻


 
清商隨風發
 
中曲正徘徊
 
一彈再三歎
 
慷慨有餘哀


 
不惜歌者苦
 
但傷知音稀
 
願為雙鴻鵠
 
奮翅起高飛

 

 Tây Bắc Hữu Cao Lâu

 

Tây bắc hữu cao lâu,

Thướng dữ phù-vân tề.

Giao sơ kết ỷ song,

A các tam trùng giai.

 

Thượng hữu huyền ca thanh,

Âm-hưởng nhất hà bi.

Thùy năng vi thử khúc ?

Vô năi Kỷ-Lương thê.

 

Thanh thương tùy phong phát,

Trung khúc chính bồi hồi.

Nhất đàn tái tam thán,

Khảng-khái hữu dư ai.

 

Bất tích ca-giả khổ,

Đăn thương tri âm hi.

Nguyện vi song minh hạc,

Phấn sí khởi cao phi.

 

Tây Bắc Có Lầu Cao

 

Tây bắc có lầu cao,

Sánh mây có thua nào.

Lụa trắng che song cửa,

A các ba thềm sao?

 

Trên đàn ca réo rắt,

Âm-hưởng chừng bi thương.

Ai đặt ra khúc ấy ?

Tuồng truyện vợ Kỷ-Lương.

 

Âm-nhạc theo triếng gió,

Giữa khúc gửi tâm-tư.

Đàn một than ba tiếng,

Khảng-khái, buồn hữu dư.

 

Không tiếc người ca khổ,

Chỉ tiếc ít kỷ tri.

Nguyện làm đơi hạc trắng,

Cùng cất cánh bay đi.

 

 

Bài Thứ Sáu

 

 涉江采芙蓉
 
蘭澤多芳草
 
采之欲遺誰
 
所思在遠道
 
還顧望舊
 
長路漫浩浩
 
同心而離居
 
憂傷以終老
 

Thiệp Giang Thái Phù-Dung

 

Thiệp giang thái phù-dung,

Lan trạch đa phương thảo.

Thái chi dục di thùy ?

Sở tư tại viễn đạo.

 

Hoàn cố vọng cựu hương,

Trường lộ mạn hạo hạo.

Đồng tâm nhi ly cư,

Ưu thương dĩ chung lăo.

 

Minh nguyệt hiệu dạ quang,

Súc chức minh đông-bích,

Ngọc-hành chỉ mạnh-đông,

Chúng tinh hà lịch lịch?

 

Bạch-lộ triêm dă thảo,

Thời-tiết hốt phục-dịch.

Thu-thiền minh thụ gian,

Huyền điểu thệ an thích.

 

Tích ngă đồng môn hữu,

Cao cử trấn lục cách.

Bất niệm huề thủ hảo,

Khí ngă như di tích.

 

Nam cơ bắc hữu Đẩu,

Khiên-ngưu bất phụ ách.

Lương vô bàn thạch cố,

Hư danh phục hà ích.

 

 

Lội Sông Hái Phù-Dung

 

 

Lội sông hái phù-dung,

Nhiều hoa thơm cỏ lạ.

Hái hoa đem tặng ai?

Người xa hay chăng tá?

 

Lại vọng về quê cũ,

Đường dài sao mông mênh?

Đồng tâm mà xa cách,

Ưu thương đến già tênh.

 

Dệt dưới trăng huyền không,

Tường đông nghe tiếng dế.

Ngọc-hành (1) chỉ mạnh đông (2),

Các sao xoay nhanh thế?

 

 

(1)Theo sách Xuân-Thu Vân-đẩu-khu, Ngọc-hành là sao thứ năm trong cḥm Bắc-đẩu-tinh (Little Dipper) gồm 7 sao nằm trong cḥm Tiểu-hùng-tinh (Ursa minor or Little Bear) gồm 23 sao thấy được bằng mắt trần,

(2)Mạnh Đông trên nguyên-tắc là tháng Mười ta. Mà lịch theo đúng Lịch Nhà Hạ, tức là tháng Giêng Kiến Dần. Trong bài thơ này, trên có ‘súc-chức’, dưới có thu thiên, hiển nhiên không phải là cảnh tháng Mười. Sách Tiền-Hán-thư nói: “Cao-tổ thập nguyệt chi Bá-thượng. Cho nên Nhà Hán lấy tháng Mười Lich Nhà Hạ làm tháng đầu năm. Do đó tháng 10 = 1 + 9 của Nhà Hán là tháng 10 + 9 = 19 # 19 – 12 = 7 (đẳng thặng 12), tức là tháng ngâu nên mới có Chức-nữ và dế thu.

 

Sương muối đọng trên cỏ,

Thời-tiết đổi thấy rơ.

Ve sầu kêu trên cây,

Én bay liệng ngoài ngơ.

 

Xưa ta cùng bạn học

Tung cánh sáu từng lông.

Không nhớ cầm tay nữa,

Di-tích bỏ như không!

 

Nam Cơ, bắc có Đẩu,

Khiên-ngưu không phụ v́.

Tin không là đá tảng:

Hư danh phỏng ích ǵ!

 

Bài Thứ Bẩy

 

         明月皎夜光
 
促織鳴東壁
 
玉衡指孟冬
 
眾星何歷歷
 
白露霑野草
 
時節忽復易
 
秋蟬鳴樹間
 
玄鳥逝安適
 
昔我同門友
 
高舉振六翮
 
不念攜手好
 
棄我如遺跡
 
南箕北有斗
 
牽牛不負軛
 
良無盤石固
 
虛名復何益
 

Minh Nguyệt Hạo Da Quang

 

Minh nguyệt hạo dạ quang,

Xúc chức minh Đông-bích.

Ngọc-hành chỉ Mạnh-Đông,

Chúng tinh hà lịch lich.

Bạch-lộ triêm dă thảo,

Thời-tiết hốt phục dịch.

Thu thiền minh thụ gian,

Huyền điểu thệ an thích.

Tich ngă đồng môn hữu

Cao cử chấn lục cách.

Bất niệm huề thủ hảo.

 

Khí ngă như di tích.

Nam ky bắc hữu Đẩu,

Khiên-ngưu bất phụ ách.

Lương vô bàn thạch cố,

Hư danh phục hà ích.

 

Bài Thứ Tám

 

 冉冉狐生竹
 
結根泰山阿
 
與君為新婚
 
兔絲附女蘿
 
兔絲生有時
 
夫婦會有宜
 
千里遠結婚
 
悠悠隔山陂
 
思君令人老
 
軒車來何遲
 
傷彼蕙蘭花
 
含英揚光輝
 
過時而不采
 
將隨秋草萎
 
君亮執高節
 
賤妾亦何為


 

Nhiễm Nhiễm Cô Sinh Trúc

 

Nhiễm nhiễm cô sinh trúc,

Kết căn Thái-sơn A.

Dữ quân vi tân-hôn,

Thổ-ti phụ-nữ la.

 

Thổ-ti sinh hữu thi,

Phu phụ hội hữu nghi.

Thiên lư viễn kết-hôn,

Du du cách sơn pha.

 

Tư quân linh nhân lăo,

Hiên xa lai hà tŕ?

Thương bỉ huệ lan hoa,

Hàm anh dương quang huy,

 

Quá th́ nhi bất thái,

Tương tùy thu-thảo nuy,

Quân lượng chấp cao tiết,

Tiện thiếp diệc hà vi?

 

 

Từ Từ Cây Trúc Mọc

 

Từ từ cậy trúc mọc,

Trên sườn núi Thái-sơn.

Cùng chàng xe duyên mới,

Không khác ǵ tầm gởi.

 

Tầm gởi mọc có th́;

Vợ chồng gặp có khi.

Lấy nhau từ ngàn dặm,

Chừ song núi chia ly,

 

Nhớ chàng làm thiếp già,

Xe đến trễ ghê ta?

Thương huệ lan vô-hạn,

Ngậm hương dưới bóng tà.

 

Quá th́ không ai hái,

Úa tàn nhu cỏ thu.

Chàng giữ trỏn cao-tiết,

Thiếp há khác chàng ru?

 

 

Bài Thứ Chín

 

 

Đ́nh Trung Hữu Kỳ Thụ

 

 

庭中有奇樹
錄葉發華滋
攀條折其榮
 
將以遺所思


馨香盈懷袖
路遠莫致之
此物何足貴
但感別經時

 

Đ́nh trung hữu kỳ thụ,

Lục diệp phát hoa tư.

Phàn điều chiết kỳ vinh,

Tương dĩ di sở tư.

 

Hinh hương doanh hoài tụ,

Lộ viễn mạc trí chi.

Thử vật hà túc cống (1) ?

Đăn cảm biệt kinh th́.

 

Trong Sân Có Cây Lạ

 

Trong sân có cây lạ,

Lá xanh hoa chen hoa.

Vin cành bẻ một đóa,

Sẽ đem tặng (1) ai ta?

 

Hương thơm lừng tay áo,

Đường xa ai có hay?

Vật mọn đâu đáng biếu (1),

Những cảm lúc chia tay!

 

 

(1) Có bản chép là quư th́ hợp với thơ đời nay hơn. Ở đây theo nguyên-bản chép là cống nghĩa là hiến, là tặng, là nghĩa thông thường thời Xuân-Thu, Chiến-Quốc, như trong ‘Quốc-Ngữ’. một quyển Sử Tầu cổ giống Kinh Xuân-Thu, Giả-Lục đă từng chú-thích chữ này. Ngày nay, Ta cũng nhu Tầu, không bao giờ nói con trai ‘cống’ con gái cả.

 

Bài Thứ Mười

 

 迢迢牽牛星
 
皎皎河漢女
 
纖纖擢素手
 
札札弄機杼
 
終日不成章
 
泣涕零如雨
 
河漢清且淺
 
相去復幾許
 
盈盈一水間
 
脈脈不得語
 

Điều Điều Khiện-Ngưu Tinh

 

Điều điều Khiên-Ngưu Tinh,

Hạo hạo Hà Hán-nữ.

Tiêm tiêm trạc tố thủ,

Trát trát lộng cơ-trữ.

 

Chung nhật bất thành chương,

Khấp thế linh như vũ.

Hà Hán thanh thả thiển,

Tương khứ phục kỷ hứa?

Doanh doanh nhất thủy gian,

Mạch mạch bất đắc ngữ.

 

Xa Thẳm Sao Ngưu-Lang

 

Xa thẳm sao Ngưu-Lang,

Sáng ngời ngôi Chức-Nữ.

Bàn tay xinh đưa ngang,

Tiếng thoi nghe chậm dữ.

Suốt ngày dệt màn mạn,

Nước mắt chảy như mưa.

Sông Ngân trong mà cạn,

Mà ngăn cách ghê chưa!

Nh́n nhau, không chuyện văn,

V́ ḍng nông c̣n lưa!
 

Bài Thứ Mười Một

 

 迴車駕言邁
 
悠悠涉長道
 
四顧何茫茫
 
東風搖百草
 
所遇無故物
 
焉得不速老
 
盛衰各有時
 
立身苦不早
 
人生非金石
 
豈能長壽考
 
奄忽隨物化
 
榮名以為寶


Hồi Xa Giá Ngôn Mại

 

Hồi xa giá ngôn mại,

Du du thiệp trường đạo.

Tứ cố hà mang mang,

Đông phong dao bách thảo.

Sở ngộ vô cố vật,

Yên đắc bất tốc lăo?

Thịnh suy các hữu th́,

Lập thân khổ bất tảo.

 

Nhân sinh phi kim-thạch,

Khởi năng trường thọ khảo?

Yêm hốt tùy vật hóa,

Vinh danh dĩ vi bảo.

 

Xe Chuyển Bánh Đi Xa

 

Xe chuyển bánh đi xa,

Trên con đường chết bỏ.

Bốn bề trông bao la,

Gió đông lay cây cỏ.

 

Gặp ǵ cũng khốn khó,

Làm người ta mau già.

Lên voi rồi xuống chó,

Lập thân muộn thế à?

 

Người đâu phải sắt đá,

Mà sống đến muôn năm.

Bỗng cùng vật biến-hóa,

Quư vậy thay tiếng tăm.

 

Bài Thứ Mười Hai

 

     東城高且長
 
逶迤自相屬
 
迴風動地起
 
秋草萋已綠
 
四時更變化
 
歲暮一何速
 
晨風懷苦心
 
蟋蟀傷局促
 
蕩滌放情志
 
何為自結束
 
燕趙多佳人
 
美者顏如玉
 
被服羅裳衣
 
戶理清曲
 
音響一何悲
 
絃急知柱促
 
馳情整巾帶
 
沉吟聊躑躅
 
思為雙飛燕
 
銜泥巢君屋

 

Đông Thành Cao Thả Trường

 

Đông thành cao thả trường,

Ưu dĩ tự tương thuộc.

Hồi phong động địa khởi,

Thu thảo thê dĩ lục.

 

Tứ th́ cánh biến-hóa

Tuế mộ nhất hà tốc.

Thần-phong hoài khổ tâm?

Tất-suất thương cục súc.

 

Đăng địch phóng t́nh chí,

Hà vi tự kết-thúc?

 

**************

 

Yên, Triệu đa giai-nhân,

Mỹ giả nhan như ngọc.

Bị phục la thường y,

Đương hộ lư thanh khúc.

Âm-hưởng nhất hà bi,

Huyền cấp tri trụ súc.

 

Tŕ t́nh chỉnh cân đới,

Trầm ngâm liêu trịch-trục,

Tư vi song phi yến,

Hàm nê sào quân ốc.

 

Cao Dài Thay Đông-Thành

 

Cao dài thay Đông-thành,

Xiên xiên chạy ṿng quanh.

Gió xoay từ mặt đất,

Cỏ thu đương c̣n xanh.

 

Bốn mùa luôn đổi đắp,

Đời người không mấy chặp.

Gió sớm quện khổ tâm,

Dế mèn thương co quắp.

 

Rửa thù, t́nh chí buông,

Sao lại tự thúc-phọc?

Yên, Triệu có lắm nàng,

Trông xinh xinh như ngọc.

 

Mặc quần lụa áo là,

Đứng giữa cửa đàn ca.

Điệu nhạc sao buồn thế?

Tiếng gấp biết trụ nà.

 

T́nh trao, đai nắn lại,

Trầm ngâm khi vào ra.

 Muốn ngậm bùn như én,

Làm tổ trên nóc nhà.
 

 

Bài Thứ Mười Ba

 

 

 驅車上東門
 
遙望郭北墓
 
白楊何蕭蕭
 
松柏夾廣路
 
下有陳死人
 
杳杳即長暮
 
潛寐黃泉下
 
千載永不寤
 
浩浩陰陽移
 
年命如朝露
 
人生忽如寄
 
壽無金石固
 
歲更相送
 
賢聖莫能度
 
服食求神仙
 
多為藥所誤
 
不如飲美酒
 
被服紈與素


 

Khu Xa Thượng Đông Môn

 

Khu xa thượng Đông-môn,

Dao vọng Quách bắc mộ.

Bạch dương hà tiêu tiêu,

Tùng bách giáp quảng lộ.

 

Hạ hữu trần tử nhân,

Diểu diểu tức trường mộ.

Tiềm mị hoàng-tuyền hạ,

Thiên tải vĩnh bất ngộ.

 

Hạo hạo âm-dương di,

Niên mệnh như triêu lộ.

Nhân sinh hốt như kư,

Thọ vô kim thạch cố.

 

Vạn tuế cánh tương tống,

Thánh hiền mạc năng độ.

Phục thực cầu thần tiên,

Đa vi dược sở ngộ.

Bất như ẩm mỹ-tửu,

Bị phục hoàn dữ tố.

 

 

Đánh Xe Đến Cửa Đông

 

Đánh xe đến cửa Đông,

Liễu rủ trông tịch-mịch.

Ngóng t́m mộ Nguyên-Tịch,

Ven đường rộng đầy thông.

 

Bên dưới toàn người xưa,

Lặng bặt sáng, chiều, trưa.

Ngủ say nơi chin suối,

Ngh́n năm lay chẳng thưa.

 

Mênh mang âm-dương qua,

Sinh-mệnh như sương sa.

Đời người như bỗng như gửi

Vào thế-giới ta-bà.

 

Muôn năm cùng nối bước,

Thánh hiền không được.

Áo mặc cầu thần tiên,

Thường uống nhầm linh-dược.

Đâu bằng chén rượu ngon

Với quần là áo lượt.

 

 

Bài Thứ Mười Bốn

 

 

去者日以疏
 
來者日已親
 
出郭門直視
 
但見丘與墳
 
古墓犁為田
 
松柏摧為薪
 
白楊多悲風
 
蕭蕭愁殺人
 
思還故里閭
 
欲歸道無因

 

 

 

Khứ Giả Nhật Dĩ Sơ

 

Khứ giả nhật dĩ sơ;

Sinh giả nhật dĩ thân.

Xuất quách môn trực thị,

Đăn kiến khâu dữ phần.

 

Cổ mộ lê vi điền,

Tùng bách thôi vi tân.

Bạch dương đa bi phong,

Tiêu tiêu sầu sát nhân.

 

Tư hoàn cố lư lư,

Dục quy đạo vô nhân.

 

 

Người Chết Ngày Một Sơ

 

Người chết ngày một sơ,

Người sống ngày một thân.

Ra khỏi thành chỉ thấy

Toàn g̣ với mộ phần.

 

Ruộng cầy xưa là mộ,

Rừng thông nay là gỗ.

Liễu trắng buồn hắt hiu,

Tịch-mịch gieo sầu khổ.

 

Nhớ thương làng nước xưa,

Muốn về đường gót rỗ.

 

 

Bài Thứ Mười Lăm

 

 

     生年不滿百
 
常懷千歲憂
 
晝短苦夜長
 
何不秉燭遊
 
為樂當及時
 
何能待來茲
 
愚者愛惜費
 
但為後古嗤
 
仙人王子喬
 
難可與等期


 

Sinh Niên Bất Măn Bách

 

Sinh niên bất măn bách,

Thương hoài thiên tuế ưu.

Trú đoản khổ dạ trường,

Hà bất bỉnh chúc du.

 

Vi lạc đương cập th́,

Hà năng đăi lai tư.

Ngu giả ái tích phí,

Đăn vi hậu thế si.

 

Tiên-nhân Vương Tử Kiều,

Nan khả dữ đẳng kỳ.

 

Tuổi Đời Chưa Đủ Trăm

 

Tuổi đời chưa đủ trăm,

Thường lo chuyện ngàn năm.

 

Ngày ngắn đêm dài khổ,

Sao chẳng rước đuốc chơi?

Nên mua vui kịp thời,

Đừng chờ đến ngày mai.

 

Người ngu ưa tiếc của,

Hay làm đời sau cười.

Vương-tử Kiều cưỡi hạc,

Hăy đợi ta với người.

 

 

Bài Thứ  Mười sáu

 

凜凜歲云暮
 
螻蛄夕鳴悲
 
涼風率已厲
 
遊子寒無衣
 
錦衾遺洛浦
 
同袍與我違
 
獨宿累長夜
 
夢想見容輝
 
良人惟古歡
 
枉駕惠前綏
 
願得常巧笑
 
攜手同車歸
 
既來不須臾
 
又不處重闈
 
亮無晨風翼
 
焉能凌風飛
 
眄睞以適意
 
引領遙相睎
 
徒倚懷感傷
 
垂涕沾雙扉


 

Lẫm Lẫm Tuế Vân Mộ

 

 

Lẫm lẫm tuế vân mộ,

Lâu cô-tịch minh bi.

Lương phong suất dĩ lệ,

Du-tử hàn vô y.

 

Cẩm khâm di Lạc phố,

Đồng-bào dữ ngă vi.

Độc túc lũy trường dạ,

Mộng tưởng kiến dung huy.

 

Lương nhân duy cổ quán,

Uổng giá huệ tiền tuy.

Nguyện đắc thường xảo tiếu,

Huề thủ đương xa quy.

 

Kư lai bất tu du,

Hựu bất xứ trùng vi.

Lượng vô thần phong dực,

Yên năng lăng phong phi.

 

Miện lai dĩ thích ư,

Dẫn lănh diêu tương hi.

Đồ ỷ hoài cảm thương,

Thùy thế triêm song phi.

 

 

Cuối Năm Trời Khá Lạnh

 

 

Cuối năm trời khá lạnh,

Dế nhủi gáy đêm thanh,

Gió thoảng nghe chứng mạnh,

Người đi mặc phong phanh.

 

Chàng cùng ta cách biệt,

Chăn gấm bỏ lại kinh.

Đêm dài cô-đơn thiệt,

Nằm mơ thấy bóng h́nh.

 

Chàng luyến t́m vui cũ,

Thiếp uổng đi xe chung,

Mong luôn được cười nụ,

Nắm tay về xe cùng.

 

Mới đến chưa mấy lát,

Không lưu lại nhà trong.

Cánh không bằng bồ-các,

Làm sao mà đằng phong?

 

Đưa mắt nh́n dáo dác,

Ngển cổ ngó ṿm trời.

Hoài cảm chừng man mác,

Hai hàng lệ tuôn rơi.

 

 

Bài Thứ Mười Bẩy

 

 

 孟冬寒氣至
北風何慘慄
愁多知夜長
仰觀眾星列
三五明月滿
四五蟾兔缺
客從遠方來
 
遺我一書札
上言長相思
 
下言久離別
置書懷袖中
歲字不滅
一心抱區區
 
懼君不識察


 

Mạnh Đông Hàn Khí Chí

 

Mạnh Đông hàn khí chí,

Bắc phong hà thảm lật.

Sầu đa tri dạ trường,

Ngưỡng quan chúng tinh liệt.

 

Tam ngũ minh nguyệt măn,

Tứ ngũ thiềm thố khuyết.

Khách tùng viễn-phương lai,

Di ngă nhất thư trát.

 

Thượng ngôn trường tương-tư,

Hạ ngôn cửu ly-biệt.

Trí thư hoài tụ trung,

Tam tuế tự bất diệt.

 

Nhất tâm băo khu khu,

Cụ quân bất thức sát.

 

 

Tháng Mười Hơi Lạnh Tới

 

Tháng mười hơi lạnh tới,

Gió bấc về lạnh căm.

Đêm dài buồn ră rượi,

Nh́n sao nơi xa xăm.

 

Ngày rằm trăng sáng thiệt,

Hai mươi trăng đă khuyết.

Khách từ phương xa về,

Để lại thư da diết.

 

Trên nói nhớ nhau hoài,

Dưới nói xa dài dài.

Cát thơ trong tay áo,

Ba năm chữ không phai,

 

Một nôi niềm nho nhỏ,

Giờ đây thấu chăng ai?

 

 

Bài Thứ  Mười Tám

 

 

     客從遠方來
 
遺我一端綺
 
相去萬餘里
 
故人心尚爾
 
文彩雙鴛鴦
 
裁為合歡被
 
著以長相思
 
以結不解
 
以膠投漆中
 
誰能別離此


 

Khách Tùng Viễn Phương Lai

 

Khách tùng viễn phương lai,

Di ngă nhất đoan ỷ.

Tương khứ vạn dư lư,

Cố nhân tâm thượng nhĩ.

 

Văn thái song uyên-ương,

Tiệt vi hợp hoan bị.

Trước dĩ trường tương-tư,

Duyên dĩ kết bất giải.

 

Dĩ giao đầu tất trung,

Thùy năng biệt-ly thử.

 

 

Khách Từ Phương Xa Đến

 

Khách từ phương xa đến

Cho ta tấm the thưa.

Xa nhau hằng vạn dặm,

Người cũ ḷng c̣m lưa.

 

Thêu một đôi chim uyên,

Cất làm chặn hợp duyên.

 

Rơ là tương-tư măi,

Lại hóa duyên bất giải.

Lấy keo pha với sơn,

Ai chia ĺa cho lại.

 

 

Bài Thứ Mười Chín

 

 

明月何皎皎
 
照我羅床緯
 
憂愁不能寐
 
攬衣起徘徊
 
客行雖云樂
 
不如早旋歸
 
戶獨徬徨
 
愁思當告誰
 
引領還入房
 
下沾裳衣


 

Minh Nguyệt Hà Hạo Hạo

 

Minh-nguyệt hà hạo hạo,

Chiếu ngă la sàng vi,

Ưu sầu bất năng mị,

Lăm y khởi bồi-hồi.

 

Khách hành tuy vân lạc,

Bất như tảo triền (1) quy!

Xuất hộ độc bàng hoàng,

Sầu tư đương cáo thùy?

Dẫn lănh hoàn nhập hộ (2),

Lệ hạ triêm thường y.

 

 

(1)Có bản chép là Hoàn (= Về). Đây chép theo bản chính là ‘triền’, dựa vào Kinh Thi: “Ngôn triền, ngôn quy” (Mao Thi, Tiểu Nhă, bài Hoàng điểu),

(2)Bản chính chép là ‘pḥng’, đây dùng chữ ‘hộ’ theo bản khác để giữ vần trắc và để đối ư với ‘xuất hộ’ ở một câu trước.

 

Mặt Trăng Sáng Ngà Ngà

 

Mặt trăng sáng ngà ngà,

Chiếu trưng đơn giường ta.

Buồn rầu không ngủ được,

Giậy lấy quần áo ra.

 

Khách du tuy vui đấy,

Đâu bằng sớm về nhà.

Bàng hoàng ra khỏi cửa,

Tỏ cùng ai chăng là?

Vào nhà ngoái cổ lại,

Lệ thấm ướt đường tà.

 

(1)Có bản chép là Hoàn (= Về). Đây chép theo bản chính là ‘triền’, dựa váo Kinh Thi : “Ngôn triền, ngôn quy” (Mao Thi, Tiểu-Nhă, Bài Hoàng-điểu).

(2)Bản chính chép là ‘pḥng’, đây dung chữ ‘Hộ’ theo bản khác để giữ vần trắc vần trắc và để đối ư với “xuất hộ” ở một câu trước.

Dẫn lănh đă xuất-hiện ở thượng-văn.

 

 

THƯ TỊCH KHẢO

Văn-Tuyển tr. 417-420, Lương Chiêu-Minh Thái-Tử soạn, Sơ-bản, Nghệ-văn Ấn-thư-quán, Đài-bắc, Tháng 12-1998.

 

 

 

 

NGUYỄN  HỮU QUANG

01/2016

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 



 

 

    www.ninh-hoa.com

Trang XUÂN 2016- Văn Học Nghệ Thuật Và Quê Hương