

PHẦN 1:
Trường Đại Học Y Khoa
Sài G̣n được xây dựng trên một lô đất rộng đến 15 mẫu tây tại vùng Chợ
Lớn Sài G̣n, trên đường Hồng Bàng. Công tŕnh xây cất bắt đầu từ mùa
xuân năm 1963 và hoàn tất vào khoảng mùa thu năm 1966. Chi phí cho
công tŕnh lên đến 2.7 triệu đô la vào thời ấy. Ngân khoản chi phí
này, một nửa do Viện Trợ Hoa Kỳ (USAID) và một nửa do chính phủ Việt
Nam Cộng Ḥa đài thọ. Dự tính ban đầu của công tŕnh sẽ xây cất một
bệnh viện cho sinh viên y khoa thực tập, trên lô đất bên cạnh công
tŕnh chính, nhưng đến năm 1966, dự tính ban đầu ấy không thực hiện
được.
Bắt đầu vào năm thứ
nhất y khoa, tôi học tại trường Đại Học Y Dược, số 28 đường Trần Quư
Cáp, Sài G̣n. Khoảng năm 1961, trường Đại Học Dược Khoa tách ra và dời
về số 169 đường Công Lư, góc đường Hiền Vương, Sài G̣n. Sau biến cố
chính trị ngày 01/11/1963, trường Đại Học Dược Khoa, một lần nữa, dời
về Thành Cộng Ḥa, số 41 đường Cường Đễ, Sài G̣n. Măi đến năm 1966,
trường Đại Học Y Khoa Sài G̣n mới dời về trường mới xây dựng tại số
217 đường Hồng Bàng, Chợ Lớn Sài G̣n.
Nh́n lại ngôi trường
Đại Học Y Dược hiền ḥa, xinh đẹp, khiêm nhường tọa lạc trên đường
Trần Quư Cáp Sài G̣n cùa một nước Việt Nam nghèo nàn và chậm tiến. Qua
bao thời kỳ chiến tranh và những biến cố chính trị đă ảnh hưởng nhiều
vào nền giáo dục cả nước nói chung và ngành giáo dục y khoa tại thủ đô
Sài G̣n nói riêng. Trong những năm 1962-1965, ngoài những đau thương
tang tóc của chiến tranh trên toàn miền Nam Việt Nam, những biến cố
chính trị đă kích động và làm xáo trộn đến nếp sinh hoạt của toàn thể
sinh viên các trường Đại Học Sài G̣n. Các cuộc băi khóa, biểu t́nh,
xuống đường của sinh viên các trường Đại Học Sài G̣n đồng thời cũng
làm dao động và lôi cuốn nhiều đến sinh viên trường Đại Học Y Khoa.
Các cuộc truy lùng bắt bớ một vài sinh viên y khoa lănh đạo trong các
nhóm biểu t́nh ngoài khuôn viên của nhà trường đă gây nhiều chấn động
tâm lư đến các lớp học tại trường Đại Học Y Dược Sài G̣n.
Ban giảng huấn nhà
trường rất mẫu mực trong việc giáo dục sinh viên và luôn luôn tôn
trọng mọi sinh hoạt hợp pháp của sinh viên nhà trường. Uy tín của
trường Đại Học Y Dược Sài G̣n được đề cao và nền tự trị Đại Học luôn
luôn được bảo toàn đối với chính quyền đương thời thủa ấy.
Khoảng năm 1966, phái
bộ Y Sĩ Đoàn Hoa Kỳ (American Medical Association) đến Sài G̣n với Bác
sĩ Norman William Hoover làm Giám đốc (Field Director). Họ rất quan
tâm đến sự cải tiến nền giáo dục Y Khoa tại Sài G̣n. Họ muốn chấn
chỉnh lại trường Đại Học Y Khoa Sài G̣n từ cơ cấu tổ chức đến chương
tŕnh giảng dạy của nhà trường. Nhưng họ cũng thừa biết rằng không dễ
ǵ làm chuyện ấy trong một sớm một chiều. Văn hoá Pháp đă từ lâu ảnh
hưởng sâu đậm vào nền giáo dục Việt Nam nói chung và giáo dục ngành y
khoa nói riêng tại thủ đô Sài G̣n. Lúc đó trường Đại Học Y Khoa Sài
G̣n c̣n chủ quan, chưa thấm được bài học của sự sụp đổ nền Đệ Nhất
Cộng Ḥa, không chịu hiểu rằng khó mà đi ngược lại ư muốn của người
Mỹ, nhất là những ư muốn của phái bộ Y Sĩ Đoàn Hoa Kỳ tại Sài G̣n lúc
bấy giờ xem chừng cũng rất hữu lư. Người Mỹ làm sao hài ḷng được khi
họ bỏ tiền ra, gọi là viện trợ, để xây cất nên một trường Đại Học Y
Khoa đồ sộ, đẹp đẽ, đầy đủ tiện nghi với thiết bị tối tân và tiên
tiến, để rồi các ông Giáo sư người Pháp và Giáo sư đào tạo tại Pháp
dạy sinh viên y khoa Sài G̣n với ngôn ngữ Pháp và dạy rập theo chương
tŕnh và tư tưởng của Pháp.
Giáo sư Phạm Biểu
Tâm, một vị lương y mẫu mực, được mọi người ngưỡng mộ, là Khoa trưởng
đầu tiên và sau 13 năm phục vụ tại trường Đại Học Y Khoa Sài G̣n, bị
băi nhiệm vào ngày 30 tháng 01 năm 1967. Một Ủy Ban Năm Người gọi là
“Ngũ Đầu Chế” do Tướng Kỳ, lúc bấy giờ là Chủ tịch Ủy Ban Hành Pháp
Trung Ương của chính phủ Việt Nam Cộng Ḥa, chỉ định, thay thế ông.
Năm người trong Ngũ Đầu chế gồm ba Giáo sư cao niên đào tạo tại Pháp
là Giáo sư Ngô Gia Hy, Giáo sư Trần Anh, Giáo sư Nguyễn Ngọc Huy và
hai Bác sĩ trẻ được đào tạo tại Mỹ là Bác sĩ Lê Minh Trí vá Bác sĩ
Nguyễn Thế Minh.
Ba tháng sau có một
cuộc b́nh bầu giữa năm người trong Ngũ Đầu Chế. Kết quả cuộc b́nh bầu,
Giáo sư Ngô Gia Hy đắc cử vào chức vụ Khoa trưởng trường Đại Học Y
Khoa Sài G̣n. Việc b́nh bầu chức vụ Khoa trưởng trường Đại Học Y Khoa
Sài G̣n là để xoa dịu các yêu sách của sinh viên băi khóa biểu t́nh
sau khi Giáo sư Khoa trưởng Phạm Biểu Tâm bị băi nhiệm. Sinh viên trở
lại lớp học sau cuộc b́nh bầu chức Khoa trưởng và ngày nhậm chức của
tân Khoa trưởng vào tháng 5 năm 1967.
Hai tháng sau, vào
khoảng tháng 7 năm 1967, Giáo sư Ngô Gia Hy tuyên bố sẽ ra tranh cử
Thượng Nghị Sĩ tại Sài G̣n. Ông liền bị tố cáo là kẻ lợi dụng chức vụ
Khoa trưởng trường Đại Học Y Khoa Sài G̣n để mưu đồ chính trị. Ông bị
truất quyền Khoa trưởng trong thời gian từ tháng 7 đến tháng 9. Bác sĩ
Vũ Thị Thoa, đương nhiệm Phó Khoa, lên làm quyền Khoa trưởng trường
Đại Học Y Khoa Sài G̣n. Tháng 10 năm 1967, Giáo sư Ngô Gia Hy thất cử
Thượng Nghị Sĩ, ông trở lại làm Khoa trưởng trường Đại Học Y Khoa Sài
G̣n. Lần trở lại này, uy tín của ông đối với trường Đai Học Y Khoa
hoàn toàn sụp đổ.
Tất cả những ai quan
tâm đến những xáo trộn tại trường Đại Học Y Khoa Sài G̣n cũng phải
thấc mắc đến cái Sắc Luật của Tướng Kỳ năm 1967, vi phạm nền tự trị
Đại học, băi nhiệm chức Khoa trưởng trường Đại Học Y Khoa Sài G̣n và
thay thế vào đó một Ủy Ban Năm Người do ông chỉ định. Điều chắc chắn
là phải có kẻ hoạt đầu chính trị đứng sau lưng Tướng Kỳ hoặc cũng có
thể có những áp lực xúi giục Tướng Kỳ phải chấp nhận làm như vậy.
Theo nhóm tác giả của
SAIGON MEDICAL SCHOOL, chính Bác sĩ Lê Minh Trí, một người tuổi trẻ
đầy tham vọng tự nhận ḿnh là kẻ đứng sau Tướng Kỳ trong vụ này. Bác
sĩ Lê Minh Trí mới vừa từ Mỹ về sau 6 năm tu nghiệp y khoa và trong
khoảng thời gian này, ông cũng đă đậu được bằng PhD tại Mỹ. Bác sĩ Lê
Minh Trí mới trở về Việt Nam chưa đầy sáu tháng mà ông đă có tên trong
danh sách Ngũ Đầu Chế của Tướng Kỳ. Điều này đă làm cho nhiều người
đáng lưu ư.
Biến cố Mậu Thân ngày
29/01/1968, Sài G̣n đắm ch́m trong khói lửa, tang tóc. Tất cả các
trường Đại học tại thủ đô Sài G̣n đóng cửa. Toàn thể sinh viên làm
công tác tị nạn cho đồng bào và tham gia Huấn Luyện Quân sự Học đường.
Măi đến ngày 01/04/1968, các trường Đại học tại thủ đô Sài G̣n mới mở
cửa lại. Ngày 02/05/1968, tiếp vụ Mậu Thân 2, thủ đô Sài G̣n lại một
lần nữa ch́m trong lửa đạn và tang thương. Các trường học lại đóng
cửa. Đến ngày 18/06/1968, trường mở cửa lại. Niên học kết thúc muộn
vào ngày 15/08/1968.
Xem
PHẦN 2
Tài liệu tham khảo:
1- SAIGON MEDICAL
SCHOOL. C.H.
William Ruhe,MD, Norman William Hơver, MD, Ira Singer PhD. USA 1988.
2- NHỮNG D̉NG KỶ NIỆM.
Trường Dược Sài G̣n và Tôi, Giáo sư Tô Đồng.
http://www.ninh-hoa.com/Ninh-HoaDOTcom-GSToDong-NhungDongKyNiem-01.htm
3- NỘI TRÚ BỆNH VIỆN
B̀NH DÂN.
Đào Như, Oak Park, Illinois, USA 4/21/05.


Bác
sĩ LÊ
ÁNH