PHẦN 7

 

III- Kiều thoát khỏi kiếp đoạn trường

 

............

 

Ông bà Vương cho Kim biết Kiều đã nhờ Thúy Vân thay lời đính ước của nàng đễ kết nghĩa với chàng. Sau một thời gian vô vọng dò hỏi tin tức Kiều, Kim Trọng kết hôn cùng Thúy Vân:

 

                 Vội vàng sắm sửa chọn ngày,

2840         Duyên Vân sớm đã xe dây cho chàng.

                 Người yểu điệu kẻ văn chương,

                 Trai tài gái sắc xuân đương vừa thì.

 

Lễ rước dâu này đậm nét buồn thãm trước hoàn cảnh thê lương của Vân đang gặp phải:

 

                 Tuy rằng hai chữ vu quy,

                 Vui này đã cất sầu kia được nào!

2845         Khi ăn ở lúc ra vào,

                 Càng âu duyên mới càng dào tình xưa.

 

Kim Trọng kết hôn cùng Thuý Vân chỉ vì trước khi Kiều bán mình chuộc cha, Kiều đã căn dặn Thuý Vân thay nàng lấy Kim Trọng để giữ trọn lời hẹn ước của nàng đối chàng Kim:

 

               Nỗi nàng nhớ đến bao giờ,

               Tuôn châu đòi trận vò tơ trăm vòng.

                Có khi vắng vẻ thư phòng,

  2850      Đốt lò hương giở phiếm đồng ngày xưa.

                 Bẻ bai, rủ rỉ tiếng tơ,

                 Trầm bay nhạt khói gió đưa lay rèm.

Vâng lời chị, Vân lấy Kim Trọng thay chị, Vân lúc nào cũng buồn phiền nhớ đến chị và hình ảnh chị lúc nào cũng ám ảnh đâu đây theo năm tháng:

 

                 Dường như bên nóc bên thềm,

                 Tiếng kiều đồng vọng bóng xiêm mơ màng.

 2855        Bởi lòng tạc đá ghi vàng,

                 Tưởng nàng nên lại thấy nàng về đây.

                 Những là phiền muộn đêm ngày,

                 Xuân Thu biết đã đổi thay mấy lần?

 

Ít lâu sau, cả Kim Trọng lẫn Vương Quan thi đậu và được triều đình bổ làm quan. Kim Trọng được cử làm quan tri huyện Lâm- truy, nơi Thúy Kiều bị buộc làm ca nhi thuở trước.

                 Chế khoa gặp hội trường vân,

 2860        Vương, Kim cũng chiếm bảng xuân một ngày.

                 Cửa trời rộng mở đường mây,

                 Hoa chào ngõ hạnh hương bay dặm phần.

 

Được bổ nhiệm làm quan, Vương Quan vẫn nhớ ông Chung, người đã giúp cha con Vương ông và Vương Quan ra khỏi chốn tù tội. Vương Quan đến nhà thăm và tạ ơn ông Chung để trọn nghĩa tình xưa:

 

                 Chàng Vương nhớ đến xa gần,

                 Sang nhà Chung lão tạ ân chu tuyền.

 2865         Tình xưa ân trả nghĩa đền,

                 Gia thân lại mới kết duyên Châu Trần.

 

Kim được bỗ nhiệm làm quan nên cuộc sống vinh hiển, tuy nhiên Kim vẫn nhớ thương đến Kiều:

 

                 Kim từ nhẹ bước thanh vân,

                 Nỗi nàng càng nghĩ xa gần càng thương.

                 Ấy ai dặn ngọc thề vàng,

 2870         Bây giờ kim mã ngọc đường với ai?

                 Ngọn bèo chân sóng lạc loài,

                 Nghĩ mình vinh hiển thương người lưu ly.

                 Vâng ra ngoại nhậm Lâm-truy,

                 Quan sơn nghìn dặm thê nhi một đoàn.

 

Khoảng năm năm sau, Kim nhận được chiếu chỉ triều đình đổi đi cai trị huyện Nam Bình thuộc tỉnh Phúc Kiến. Cùng lúc ấy, Vương Quan cũng được bổ làm quan tại huyện Phú Dương thuộc tỉnh Triết Giang. Phúc Kiến và Triết Giang là hai tỉnh ở phía đông nam Trung Hoa, địa bàn hoạt động của Từ Hải. Vì hai huyện Nam Bình và Phú Dương ở gần nhau nên cả hai gia đình Kim Trọng và Vương Quan cùng đi chung để nhận nhiệm sở. Khi đi ngang Hàng Châu, gần nơi Từ Hải đặt bản doanh, mọi người được biết tin Từ bị Hồ Tôn Hiến lừa giết chết và Kiều đã tự tử tại sông Tiền Đường.

 

Gia đình Kim và Vương đến nơi nàng tự tử để lập đàn tràng cúng giải oan cho Kiều. Tình cờ Giác Duyên đi ngang qua, trông thấy tên Kiều trên bài vị, sư bà ngạc nhiên đến hỏi duyên cớ. Sau khi nghe Giác Duyên kể lễ sự tình và bao đắng cay mà Kiều đã trải qua, lúc bấy giờ mọi người mới biết Kiều còn sống. Giác Duyên đưa tất cả mọi người đến gặp Kiều. Đứng trước sự thật rành rành (Kiều vẫn còn sống), mọi người cứ tưởng rằng mình trong giấc chiêm bao:

 

 2875         Cầm đường ngày tháng thanh nhàn,

                 Sớm khuya tiếng hạc tiếng đàn tiêu dao.

                 Phòng xuân trướng rủ hoa đào,

                 Nàng Vân nằm bỗng chiêm bao thấy nàng.

                 Tỉnh ra mới rỉ cùng chàng,

 2880         Nghe lời, chàng cũng hai đường tin nghi.

                 Nọ Lâm-thanh với Lâm-truy,

                 Khác nhau một chữ hoặc khi có lầm.

                 Trong cơ thanh khí tương tầm.

                 Ở đây hoặc có giai âm chăng là?

 

Tại đây, Kim được một người nha lại tên Đô (người làm việc tại huyện đường) kể cho chàng nghe quãng đời luân lạc của Kiều. Lúc này Kiều đang chung sống những ngày vinh quang với Từ Hải tại châu Thai.

 

 2885         Thăng đường chàng mới hỏi tra.

                  Họ Đô có kẻ lại già thưa lên:

                 “Sự này đã ngoại mười niên,

                 “Tôi đà biết mặt biết tên rành rành.

 

Ông Đô nói đến Thuý Kiều, một con người tài sắc vẹn toàn đã phải bán mình chuộc cha rồi bị lừa bởi chàng Mã Giám sinh, sa cơ vào chốn lầu xanh để sống một cuộc đời gian nan khốn khổ:

 

                 “Tú bà cùng Mã Giám sinh,

2890         “Đi mua người ở Bắc Kinh đưa về.

                 “Thuý Kiều tài sắc ai bì,

                 “Có nghề đàn lại đủ nghề văn thơ!

                 “Kiên trinh chẳng phải gan vừa

                 “Liều mình thế ấy phải lừa thế kia.

2895         “Phong trần chịu đã ê chề,

 

Sau đó lại gặp Thúc sinh, nàng Kiều đã phải sống một cuộc sống ê chề dưới tay bà vợ lớn hành hạ vì ghen tuông nham hiểm:

“Tơ duyên sau lại xe về Thúc lang.

“Phải tay vợ cả phũ phàng,

“Bắt vê Vô-tích toan đường bẻ hoa.

Không sống nổi dưới sự hành hạ của vợ lớn, nàng Kiều phải trốn thoát để rồi gặp phải gia đình họ Bạc. Đời của nàng Kiều đả trải qua bao nhiêu đau thương, cuộc đời nổi trôi, kẻ buôn qua người bán lại thân xác nàng:

 

                 “Bực mình nàng phải trốn ra.

2900        “Chẳng may lại gặp một nhà Bạc kia.

                 “Thoắt buôn về thoắt bán đi,

                 “Mây trôi bèo nổi thiếu gì là nơi!

 

Sống đời tủi phận trong thanh lâu, bỗng một ngày, nàng gặp phải một người anh hùng hiên ngang trí dũng hơn người. Kết duyên với người anh hùng này, nàng Kiều được dịp báo ơn trả oán.

 

                 “Bỗng đâu lại gặp một người,

                 “Hơn đời trí dũng nghiêng trời uy linh.

 2905         “Trong tay mười vạn tinh binh,

                 “Kéo về đóng chặt một thành Lâm-truy.

                 “Tóc tơ các tích mọi khi,

                 “Oán thì trả oán ân thì trả ân.

                 “Đã nên có nghĩa có nhân,

 2910         “Trước sau trọn vẹn xa gần ngợi khen.

 

Không biết tên người anh hùng, ông Đô phải nhờ Thúc sinh cho biết về lý lịch của người anh hùng ấy:

 

                 “Chưa tường được họ được tên,

                 “Sự này hỏi Thúc sinh viên mới tường.”

                 Nghe lời Đô nói rõ ràng,

                 Tức thì đưa thiếp mời chàng Thúc sinh.

 2915         Nỗi nàng hỏi hết phân minh,

                 Chồng con đâu tá tính danh là gì?

 

Thúc sinh kể lể đầu đuôi câu chuyện Kiều gặp Từ Hải. Hai người kết duyên. Uy danh Từ Hải vang lừng một phương:

.

                 Thúc rằng: “Gặp lúc lưu ly,

                 “Trong quân tôi hỏi thiếu gì tóc tơ.

                 “Đại vương tên Hải họ Từ,

 2920         “Đánh quen trăm trận sức dư muôn người.

                 “Gặp nàng khi ở châu Thai,

                 “Lạ gì quốc sắc thiên tài phải duyên.

                 “Vẫy vùng trong bấy nhiêu niên,

                 “Làm nên động địa kinh thiên đùng đùng.

 

Đại quân của Từ Hải đang trấn giữ ở cõi đông, rồi sau đó không biết ra sao nữa. Nhưng nghe tường như Từ Hải cũng gặp cảnh sống vất vả lao đao:

 

 2925         “Đại quân đồn đóng cõi đông,

                 “Về sau chẳng biết vân mồng làm sao.”

                 Nghe tường ngành ngọn tiêu hao,

                 Lòng riêng, chàng luống lao đao thẩn thờ.

 

Thật đáng thương cho cuộc sống bơ vơ của nàng Kiều trong trầm luân bể ải:

 

                 Xót thay chiếc lá bơ vơ,

 2930         Kiếp trần biết giữ bao giờ cho xong?

                 Hoa trôi nước chảy xuôi dòng,

                 Xót thân chìm nổi đau lòng hợp tan!

                 Lời xưa đã lỗi muôn vàn,

                 Mảnh hương còn đó phím đàn còn đây.

2935         Đàn cầm khéo ngẩn ngơ dây,

                 Lửa hương biết có kiếp này nữa thôi?

                 Bình hồng còn chút xa xôi,

                 Đỉnh chung sao nỡ ăn ngồi cho an!

                 Rắp mong treo ấn từ quan,

 2940         Mấy sông cũng lội mấy ngàn cũng pha.

                 Dấn mình trong áng can qua,

                 Vào sinh ra tử hoạ là thấy nhau.

                 Nghĩ điều trời thẫm vực sâu,

                 Bóng chim tăm cá biết đâu mà nhìn!

 2945         Những là nấn ná đợi tin,

                 Nắng mưa biết đã mấy phen đổi dời?

 

Đến lúc Kim Trọng và Vương Quan thi đậu và được bổ đi làm quan. Kim về nhiệm chức tại Nam – bình, Vương Quan được bổ nhiệm về Phú-dương:

 

                 Năm nay bỗng thấy chiếu trời,

                 Khâm ban sắc chỉ đến nơi rành rành.

                 Kim thì cải nhậm Nam-bình,

 2950        Chàng Vương cũng cải nhậm thành Phù- dương.

 

Hai nhiệm sở của Kim Trọng và Vương Quan gần nhau nên khi đi nhận nhiệm sở, hai gia đình cùng đi đến nhiệm sở nhận việc:

Sắm sanh xe ngựa vội vàng,

Hai nhà cũng thuận một đường phó quan.

Lúc bấy giờ cuộc chiến ở hai nơi Chiếc – giang và Phúc – kiến đã tàn, nên hai chàng Kim – Vương rủ nhau tìm Kiều:

 

                 Xảy nghe thế giặc đã tan,

                 Sóng êm Phúc-kiến lửa tàn Chiếc-giang.

2955         Được tin Kim mới rủ Vương,

                 Tiện đường cũng lại tìm nàng sau xưa.

                 Hàng-châu đến đó bấy giờ,

                 Thật tin hỏi được tóc tơ rành rành.

 

Hai chàng Kim – Vương tìm đến nơi Từ Hải bị lừa Hồ Tôn Hiến đến bị chết giữa trận tiền:

 

                 Rằng: “Ngày hôm nọ giao binh,

2960         “Thất cơ, Từ đã thu linh trận tiền.

 

Về phần nàng Kiều, nàng khuyên Từ Hải về quy phục triều đình rồi bị chết dưới tay Hồ Tôn Hiến. Nàng Kiều lại bị bắt ép gả cho người thổ quan, nên nàng đã gieo mình xuống sông Tiền-đường tự vận:

 

                 “Nàng Kiều công cả chẳng đền,

                 “Lệnh quan lại bắt ép duyên thổ tù.

                 “Nàng đà gieo ngọc trầm châu,

                 “Sông Tiền-đường đó, ấy mồ hồng nhan !

2965         Thương ôi ! Không hợp mà tan.

                 Một nhà vinh hiễn, riêng oan một nàng.

 

Sau khi nàng Kiều gieo mình tự vận tại sông Tiền-đường, người ta thiết lập bàn thờ bên sông và làm trai đàn giải oan:

 

                 Chiêu hồn thiết vị lễ thường,

                 Giải oan, lập một đàn tràng bên sông.

                 Ngọn triều non bạc trùng trùng,

2970         Vời trông còn tưởng cánh hồng lúc gieo.

                 Tình thâm bể thảm lạ điều.

                 Nào hồn tinh vệ biết theo chốn nào?

                 Cơ duyên đâu bỗng lạ sao,

                 Giác Duyên đâu bỗng tìm vào đến nơi.

 

Giác Duyên tình cờ đi ngang qua bên sông Tiền-đường thì thây tên Thuý Kiều trên bài vị. Thấy sự việc lạ thường (tên Thuý Kiều trên bài vi), Giác Duyên biết Thuý Kiều còn sống mà tại sao lại có tên trên bài vị lập trai đàn.

 

2975         Trông lên linh vị chữ bài,

                 Thất kinh mới hỏi: “Những người đâu ta?

                 “Với nàng thân thích gần xa,

                 “Người còn sao bỗng làm ma khóc người?”

                 Nghe tin nhơ nhác rụng rời,

2980         Xúm quanh kể lể rộn lời hỏi tra.

                 “Này chồng, này mẹ, này cha,

                 “Này là em ruột, này là em dâu.

                 “Thật tin nay đã bấy lâu,

                 “Pháp sư dạy thế, sự đâu lạ dường!”

2985         Sư rằng: “Nhân quả với nàng,

                 “Lâm-truy buổi trước, Tiền-đường buổi sau.

                 “Khi nàng gieo ngọc trầm châu,

 

Sư Giác Duyên đã cứu vớt nàng Kiều và đưa nàng về nương nấu tại một thảo am:

 

                 “Đón nhau tôi đã gặp nhau rước về.

                 “Cùng nhau nương cửa bồ đề

2990         “Thảo am đó cũng gần kề chẳng xa.

                 “Phật tiền ngày bạc lân la,

                 “Đăm đăm nàng cũng nhớ nhà khôn khuây.”

                  Nghe tin nở mặt mở mày,

                 Mừng nào lại quá mừng này nữa chăng?

2995         Từ phen chiếc lá lìa rừng,

                 Thăm tìm luống những liệu chừng nước mây.

                 Rõ ràng hoa rụng hương bay,

                 Kiếp sau hoạ thấy kiếp này hẳn thôi.

                 Minh dương đôi ngả chắc rồi,

3000         Cõi trần mà lại thấy người cửu nguyên.!

                 Cùng nhau lạy tạ Giác Duyên,

                 Bộ hành một lũ theo liền một khi.

 

Mọi người trong gia đình viên Vương ngoại theo Giác Duyên để tìm gặp Kiều. Trên đường đi biết bao chướng ngại, băng qua rừng lau sậy, đường sá quanh co. Qua khỏi rừng lau mới đến Phật đường, Giác Duyên gọi nàng Kiều:

 

                 Bẻ lau vạch cỏ tìm đi,

                 Tình thâm luống hẳn hồ nghi nửa phần.

3005         Quanh co theo dải giang tàn,

                 Khỏi rừng lau đã tới sân Phật đường.

                 Giác Duyên lên tiếng gọi nàng,

 

Nghe Giác Duyên gọi nàng, Kiều trong phòng vội vàng bước ra thì gặp đủ mặt những người trong gia đình. Cha mẹ già nhưng vẫn khoẻ và trông vẻ tươi sáng, hai em và chàng Kim, người cùng nàng thề ước xưa kia. Gặp lại mọi người, Kiều tưởng như mình trong giấc chiêm bao:

 

                 Phòng trong vội dạo sen vàng bước ra.

                 Trông xem đủ mặt một nhà,

3010        Xuân già còn khoẻ huyên già còn tươi.

                 Hai em phương trưởng hoà hai,

                 Nọ chàng Kim đó là người ngày xưa!

                  Tưởng bây giờ là bao giờ,

                  Rõ ràng mở mắt còn ngờ chiêm bao!

 3015         Giọt châu thánh tót quẹn bào.

                 Mừng mừng tủi tủi biết bao là tình!

                 Huyên già dưới gối gieo mình,

 

Kiều than khóc kể lể bao nỗi đắng cay trong những ngày lưu lạc nơi xứ người. Thân phận dập vùi như bèo trôi bị sóng vổ kéo dài mười lăm năm trường đau khổ:

 

                 Khóc than, mình kể sự mình đầu đuôi:

                 “Từ con lưu quê người,

 3020         “Bèo trôi sóng vỗ chốc mười lăm năm!

                 “Tính rằng sông nước cát lầm,

                 “Kiếp này, ai lại còn cầm gặp đây!”

 

Ông bà Vương ngoại mừng mừng tủi tủi cầm tay con (nàng Kiều) và nhận thấy dung nhan của Kiều bây giờ chẳng khác nhan sắc ngày mới bước ra đi. Nhưng thể xác có phần ốm o gầy mòn. Sự vui mừng không bút mực nào tả nổi. Hai em thì hỏi han mọi điều. Chàng Kim thì lòng vui tươi đã làm phôi pha nỗi sâu trước sự diện kiến với Thuý Kiều:

 

                 Ông bà trông mặt cầm tay,

                 Dung quang chẳng khác chi ngày bước ra.

3025         Bấy chầy dãi nguyệt dầu hoa,

                 Mười phần xuân có gầy ba bốn phần.

                 Nỗi mừng biết lấy chi cân?

                 Lời tan hợp chuyện xa gần thiếu đâu!

                 Hai em hỏi trước hàn sau,

 3030         Đứng trông, chàng cũng trở sầu làm tươi.

 

Trong lúc mọi người gặp nhau hàn huyên bao tâm sự rồi cùng nhau lễ Phật. Được có ngày hôm nay như là được tái sinh, mọi người lạy Phật để đền ơn trước đấng từ bi:

 

                 Quây nhau lạy trước Phật đài,

                 Tái sinh trần tạ lòng người từ bi.

 

Sau đó Vương ông thúc giục đưa kiệu đến để đưa mọi người về chung một nhà:

 

                 Kiệu hoa giục giã tức thì,

                 Vương ông dạy rước cùng về một nơi.

 

Nàng Kiều than thở cho duyên phận lỡ làng, cuộc sống gặp bao nỗi đắng cay nơi chân trời góc bể và có bao giờ tưởng có ngày gặp lại gia đình như ngày hôm nay:

 

 3035         Nàng rằng: “Chút phận hoa rơi,

                 “Nửa đời nếm trải mọi mùi đắng cay.

                 “Tình rằng mặt nước chân mây,

                 “Lòng nào còn tưởng có rày nữa không?

                 “Được rày tái thế tương phùng,

3040         “Khát khao đã thoả tấm lòng lâu nay!

 

Cuộc đời của nàng Kiều bị đưa đẩy ba chìm bảy nổi để rồi đếnnương tựa nơi thảo am và lúc nào cũng nghĩ thân này có thác đi cũng vừa rồi. Nhưng sống ở cửa thiền cũng đã quen với đời sống muối dưa đạm bạc, màu áo nâu sòng cũng thích họp và cuộc tình duyên cũng đã dập tắt. Thôi thì còn bon chen để làm gì nữa:

 

                 “Đã đem mình bỏ am mây,

                 “Tuổi này gởi với cỏ cây cũng vừa.

                 “Mùi thiền đã bén muối dưa,

                 “Màu thiền ăn mặc đã ưa nâu sòng.

 3045         “Sự đời đã tắt lửa lòng,

                 “Còn chen vào chốn bụi hồng làm chi!

 

Nàng Kiều cũng biết mối tình của nàng và Kim Trọng đã dang dở rồi nhưng giờ đây nàng đã trót nương tựa vào của thiền thì lòng nào nỡ dứt bỏ ra đi:

 

                 “Dở dang nào có hay gì,

                 “Đã tu tu trót quá thì thì thôi!

                 “Trùng sinh ân nặng bể trời,

 3050         “Lòng nào nỡ dứt nghĩa người ra đi?”

 

Vương ông nghe Kiều kể lể mọi chuyện về tình duyên đã lỡ làng và đã nương tựa vào của thiền. Vương ông nghĩ rằng cuộc sống khó khăn rồi cũng qua, việc tu hành rồi cũng đến lúc lập gia đình.

Biết rằng thờ Phật cầ Tiên nhưng bên tình bên hiếu cũng phải nên vẹn toàn:

 Ông rằng: “Bỉ thử nhất thì,

“Tu hành thì cũng phải khi tòng quyền.

“Phải điều cầu Phật cầu Tiên,

“Tình kia hiếu nọ, ai đền cho đây?

Từ đó nhờ phước báo cao dày để đô sinh và lập chùa rước thầy về tu tập:

 

 3055         “Độ sinh nhờ đức cao dày,

                 “Lập am rồi sẽ rước thầy ở chung.”

 

Nghe Vương ông giải thích rành rõi, nàng Kiều nghe theo và gia đình sum họp. Cả nhà cùng nhau vui vầy trong bữa tiệc đoàn viên:

 

                 Nghe lời, nàng phải chiều lòng,

                 Giã sư giã cảnh đều cùng bước ra.

                 Một nhà về đến quan nha,

 3060         Đoàn viên vội mở tiệc hoa vui vầy.

                 Tàng tàng chén cúc dở say,

 

Trong bữa tiệc đoàn viên, lựa lúc rượu vào hơi ngấm say, Vân bắt đầu giải bày tâm sự. Giờ đây cơ duyên trời, hai bên lại gặp gỡ lại nhau thì cũng nên nói lên lời kết giao. Gia đình gặp cảnh oan khiên rôi “đem duyên chị buộc vào cho em” nhung rồi cũng vì chị em mà em cũng phải đành giữ trọn lời thề nguyện của chị nên em phải thay chị để trọn giữ lời thề:

 

                 Đứng lên Vân mới giãi bày một hai.

                 Rằng: “Trong tác hợp cơ trời,

                 “Hai bên gặp gỡ một lời kết giao.

3065         “Gặp cơn binh lửa ba đào,

                 “Vày đem duyên chị buộc vào cho em.

                 “Cũng là phận cải duyên kim,

                 “Cũng là máu chảy ruột mềm chớ sao?

 

Sau mười lăm năm, bây giờ “gương vỡ lại lành” duyên xưa nối lại với bao lời thề dưới trăng chắc vẫn còn giữ lời nguyền năm xưa. Ý Vân muốn Thuý Kiều và Kim Trọng nối lại tình xưa:

 

                 “Những là rày ước mai ao,

 3070         “Mười lăm năm ấy biết bao nhiêu tình!

                 “Bây giờ gương vỡ lại lành,

                 “Khuôn thiêng lừa lọc đã dành có nơi.

                 “Còn duyên may lại còn người,

                 “Còn vầng trăng cũ còn lời nguyền xưa.

 3075         “Quả mai ba bảy đường vừa,

                 “Đào non sớm liệu xe tơ kịp thì!”

 

Vân vừa dứt lời, Kiều liền vội đưa ra lời từ khước cho rằng chuyện muôn năm cũ mà bây giờ còn gì phải nhắc lại. Xét cho cùng trước kia có lời hẹn ước nhưng giờ đây xét lại thân này đã trải qua bao nỗi đày đoạ đâu còn xứng đáng gì. Dù có nói ra bao nhiêu càng cảm thấy hỗ thẹn cho phận mình; thôi thì xem như để cho ngọn thuỷ triều rửa sạch dùm tấm thân nhơ nhuốc này:

 

                 Dứt lời, nàng vội gạt đi,

                 “Sự muôn năm cũ, kể chi bây giờ?

                 “Một lời tuy có ước xưa,

 3080         “Xét mình dãi gió dầm mưa đã nhiều.

                 “Nói càng hỗ thẹn trăm chiều,

                 “Thà cho ngọn nước thuỷ triều chảy xuôi!”

 

Kim Trọng xen vào là lời thề năm xưa vẫn còn ghi nhớ và cũng có trời đất chứng giám. Dù rằng cuộc đời có phong ba bão táp, cuộc sống có trầm luân khổ ải, duyên xưa vẫn còn gắn bó. Cớ sao lại đành phân rẻ đôi dường:

 

                 Chàng rằng: “Nói cũng lạ đời,

                 “Dẫu lòng kia vậy còn lời ấy sao?

 3085         “Một lời đã trót thâm giao,

                 “Dưới đây có đất trên cao có trời!

                 “Dẫu rằng vật đổi sao đời,

                 “Tử sinh cũng giữ lấy lời tử sinh!

                 “Duyên kia có phụ chi tình

 3090        Mà toan sẻ gánh chung tình làm hai?”

 

Nàng Kiều cất lên lời than thở trong nghĩa vợ chồng thì đôi bên phải trọn vẹn, việc tác hợp mới hài hoà. Nghĩ rằng thân phận này đã nhơ nhuốc thì còn đáng giá gì và phận hèn mọn này cảm thấy thẹn lòng cho mối tình năm xưa:

 

                 Nàng rằng: “Gia thất duyên hài,

                 “Chút lòng ân ái, ai ai cũng lòng.

                 “Nghĩ rằng trong đạo vợ chồng,

                 “Hoa thơm phong nhị trăng vàng tròn gương.

 3095         “Chữ trinh đáng giá nghìn vàng,

                 “Đuốc hoa chẳng thẹn với chàng mai xưa.

 

XEM PHẦN 11

 

 

  
 

LÊ ÁNH
(tháng 07 năm 2019)