trang thơ & truyện Dương Anh Sơn              |                 www.ninh-hoa.com

Dương Anh Sơn

 Giáo Sư Triết học
 Trung học Ninh Ḥa
 Niên khóa 1973-1976
 Chỉ đạo lớp 12C, 74-75

 Sở thích viết và
chuyển dịch Thơ.

Đă xuất bản:

"Ảnh hưởng đạo Phật trong Đoạn Trường Tân Thanh" (2006) và

"Ức Trai Thi Tập của Nguyễn Trải" (dịch và chú giải 2009)

 


 
Hiện cư ngụ tại Việt Nam

 

 

 

 

 

 


THANH-HIÊN THI-TẬP

Dương Anh Sơn

Chuyển Lục Bát
 

   

  

 

 

Bài 21:

 

TRỆ KHÁCH

 

Trệ khách yêm lưu Nam Hải trung,    滯客淹留南海中
Tịch liêu lương dạ dữ thuỳ đồng?
      寂寥良夜與誰同
Quy hồng bi động thiên hà thuỷ,
         歸鴻悲動天河水
Thú cổ hàn xâm hạ dạ phong.
            戍鼓寒侵夏夜風
Nhân đáo cùng đồ vô hảo mộng,
      人到窮途無好夢
Thiên hồi khổ hải xúc phù tung.
         天回苦海促浮蹤
Phong trần đội lư lưu b́ cốt,
               風塵隊裡留皮骨
Khách chẩm tiêu tiêu lưỡng mấn bồng. 客枕蕭蕭兩鬢蓬

 

Dịch thơ:

NGƯỜI KHÁCH Ở LÂU

 

Biển nam khách măi ở lâu,

Đêm lành vắng vẻ ai nào cùng chung.

Hồng về ai oán ḍng Ngân,

Trống đồn đêm hạ gió vần lạnh sao.

Cùng đường mộng đẹp có đâu!

Trời xoay biển khổ giục vào dấu chân.

Da xương giữa đám phong trần,

Gối đầu đất khách rối bồng tóc mai.

 

Dịch nghĩa:

 

Người khách ở lâu vẫn c̣n ngâm giữa vùng biển phía nam. Đêm trong lành vắng vẻ biết cùng ai chia sẻ? Con chim Hồng bay trở về, kêu ai oán rúng động ḍng sông Ngân. Tiếng trống nơi đồn canh lính thú dần dần đưa lạnh lẽo vào ngọn gió đêm mùa hè. Con người đến bước đường cùng chẳng có được giấc mộng tốt đẹp. Ông trời đem biển khổ giục theo dấu chân trôi nổi. Trong đám người phong trần gió bụi, ta chỉ c̣n giữ được da bọc xương. Nằm gối đầu nơi đất khách, gió thổi vù vù làm rối bồng hai mái tóc mai.

 

 

Chú thích:
 

trệ: tŕ trệ, đọng lại, ở một chỗ lâu ngày.
yêm:  đắm ch́m, để lâu. Yêm lưu: ngâm nước rất lâu.
寂寥 tịch liêu:  lặng lẽ, vắng vẻ.
天河  thiên hà:  dăy sao rộng lớn làm thành một dải bạc dài hay c̣n gọi là sông Ngân vẫn thường thấy ở bầu trời đêm.
戍鼓 thú cổ: tiếng trống sang canh của đồn lính đóng tại biên giới.
 xâm: thấm vào dần, ăn vào.
 hồi: xoay lại, quay về.
xúc: thúc dục, tiến đến.
tung:  đi theo dấu chân, dấu vết.
風塵隊  phong trần đội: (đội: đám người,  đội quân). Đây chỉ đám người gió bụi nghĩa là có cuộc sống không ổn định.
chẩm: gối để nằm gối đầu, xương chẩm.
蕭蕭   tiêu tiêu:  gió thổi vù vù, tiếng ngựa hí.
  bồng: cỏ bồng nhẹ, rối tung lên như cỏ bồng.

 

                

 

 

  

Bài 22:

 

ĐẠI NHÂN HƯ BÚT

代人戲

 

Thác lạc nhân gia Nhị Thuỷ tân,       錯落人家珥水新
Cư nhiên biệt chiếm nhất thành xuân.
居然別占一城春
Đông tây kiều các kiêm thiên khởi,
  東西橋閣兼天起
Hồ Hán y quan đặc địa phân.
           胡漢衣冠特地分
Mục túc thu kiêu kim lặc mă,
           苜蓿秋驕金勒馬
Bồ đào xuân tuư ngọc lâu nhân.
       葡萄春醉玉樓人
Niên niên tự đắc phồn hoa thắng,
    年年自得繁華勝
Bất quản Nam minh kỷ độ trần.
       不管南溟幾度塵

 

 

Dịch thơ:

VIẾT ĐÙA THAY NGƯỜI

 

Lô nhô băi Nhị nhà dân,

Một thành riêng chiếm an nhàn cảnh xuân.

Ngất trời cầu, gác tây đông,

Chia riêng áo mũ, đất phân Hán, Hồ.

Dàm vàng ngựa gặm cỏ thu,

Ngày xuân lầu ngọc rượu bồ đào say.

Phồn hoa hưởng cảnh tháng ngày,

Bao lần chẳng kể bụi bày biển nam.


Dịch nghĩa:

 

Lô nhô bên bờ sông Nhị là nhà cửa dân chúng đang sống an nhàn chiếm riêng cảnh mùa xuân của một thành. Phía đông và tây, cầu và lầu gác cao vút tận trời! Áo mũ đặc biệt và vùng đất đă phân chia rơ người Hán và người Hồ. Vào thu, ngựa có dàm vàng kiêu hănh ăn cỏ. Những ngày xuân trong lầu ngọc, người ta uống rượu bồ đào say mèm, chẳng kể chi biển Nam bao phen dấy bụi.

 

 

Chú thích:
 

戲筆 hư bút: dùng việc viết lách để đùa cợt người khác hoặc tự trào, tự cười ḿnh.
錯落 thác lạc: lô nhô, không đều.
 tân: bờ sông, bến băi.
居然 cư nhiên: sống an cư, không lo lắng ǵ cả.
kiêm: bao gồm hết, chiếm lấy.
特地 đặc địa:  đất đai riêng biệt, hơn hẳn xung quanh.
苜蓿 mục túc: cỏ linh lăng, cỏ nuôi trồng cho gia súc.
   kiêu:   kiêu hănh, kiêu ngạo, mạnh mẽ, nhanh nhẹn.
 lặc: cái dàm ngựa ngậm ngay hàm để điều khiển ngựa chạy.
幾度塵 kỷ độ trần: mấy phen bụi bặm dấy lên: chỉ sự đổi thay gây ra những mất mát, xáo trộn.

 

          


 

 

 

 

Xem BÀI 23 - 24

 

 

 

 



D
ương Anh Sơn
 Giáo Sư Triết học

Trung học Ninh Ḥa

 

 

 

trang thơ & truyện Dương Anh Sơn              |                 www.ninh-hoa.com