1.
Nếu Má c̣n sống, có lẽ
cũng chẳng ngờ trên thế giới có một ngày Chủ Nhật nào đó giữa tháng Năm
dành riêng cho ḿnh. Má như những bà mẹ quê cần cù lam lũ khác cả đời
chỉ biết lấy chồng, sanh con, làm lụng cực khổ kiếm từng đồng, thu vén
lo bữa cơm gia đ́nh, rồi tới tuổi già mong con cái ra đời, thành đạt.
Nhiêu đó là quá đủ chứ làm ǵ mơ có hoa hồng ngày 8-3, hay những đứa xa
nhà điện thoại, tạt ghé về thăm trong ngày của Má.
Người ta nói phú quư sanh
lễ nghĩa. Giờ mới thấy đúng ghê.
2.
Khi con bắt đầu biết nhận
thức mọi chuyện chung quanh, biết gánh nặng gia đ́nh đè trên vai Má, mỗi
sáng trước khi đi học vào bếp lục cơm nguội ăn với nước mắm dằn bụng,
biết khóc hu hu v́ đói và cho tới ngày Má lặng lẽ đi về cơi Niết, đời Má
toàn những đắng cay, cực khổ, lo toan, bệnh tật chất chồng. Những đêm
dài của tuổi 18, 19, nằm bên, nghe Má ngáy, ho khan, thỉnh thoảng lại
chen ngang vô tiếng thở dài nghe năo ruột.
Má quăng con ra đời cho
vật lộn, bươn chải với đủ thứ nghề để kiếm sống đỡ đần nhà cửa. Hồi đó,
lắm khi con nghĩ, chắc con là đứa nhỏ bị bỏ rơi ngoài gốc me, gốc mít,
Má lượm về nuôi chứ con ruột sao mà "hành hạ" dữ dzị. Lớn lên, con chanh
chua đanh đá, ngông nghênh giữa đời sống xứ người chẳng biết sợ ai, phải
chăng cũng bắt đầu từ những bài học năm nảo năm nào giữa chợ đời đen bạc
đó.
3.
Có vài chuyện, tụi con cứ
mặc định đó là điều tất nhiên phải thế. Đại loại như hồi nhỏ, túng tiền,
con...ăn trộm một ít Má để trong giỏ v́ cứ nghĩ là ḿnh không xài chẳng
lẽ để...thiên hạ xài; ra đường người lớn hỏi con dạ thưa ngọt sớt, về
nhà đôi lúc lại...trả lời trỏng không, nhát gừng, bởi khôn nhà dại chợ.
Tụi con cứ nghĩ Ba Má như ông Bụt, bà Tiên chả bao giờ chết và biến mất
ra khỏi đời sống này. Mạnh đứa nào đứa nấy cứ thế xa nhà theo đuổi những
ước mơ bé to tṛn méo, thỉnh thoảng tạt về thăm nhà, ăn qua loa vài ba
hột cơm, rồi lại tất tả ra đi chẳng hẹn ngày trở lại.
Ba Má nuôi tụi con cả đời
bởi nghĩ đó là bổn phận. Nhưng hiếm có khi nào bảo đứa này phải nuôi
tao, đứa nọ lo cho tao từng bữa. Dẫu nhiều khi thấy con hổng biết nghe
lời, lại ngồi tần ngần ngâm nghe đứt ruột
Cha mẹ nuôi con như
biển hồ lai láng
Con nuôi cha mẹ tính
tháng tính ngày.
4.
Má chẳng bao giờ cầm tay,
nh́n vào mắt, rồi âu yếm bảo "Ui chu cha mẹ ơi, Má thương con, yêu
con quá à" y như mấy tuồng cải lương tối thứ bảy hay coi. Mà tánh
con th́ y chang Má, nên cũng chẳng bao giờ thốt ra những lời như thế.
Nghe dị và ngượng miệng chết được. Con ráng học thiệt giỏi, về khoe
thành tích cho Má vui (dẫu Má chẳng biết con ḿnh đang học...lớp mấy),
đi đâu thấy trái xoài chín, miếng xôi chè, cây chả cuốn con mua về bởi
biết Má thích. Cứ nghĩ hành động quư hơn lời nói. Để rồi khi Ba Má bỏ đi
không hẹn ngày trở lại, con mới biết lời nói yêu thương đôi khi cũng quư
biết chừng nào.
Muộn lắm rồi...
5.
Tuổi ba mươi, không như
những đứa bạn trương lứa ở quê đă lập gia đ́nh, vợ đẹp, con ngoan, thằng
con trai út của Má vẫn cứ măi long bong cùng trời cuối đất, chuyến đi
này tiếp nối chuyến thiên di kia. Nhiều đêm nằm khách sạn, giật ḿnh
trực giấc rồi nằm mở mắt trao tráo chờ sáng bởi...lạ giường. Con phiêu
du trên những mối t́nh vắt vai đi qua đời như bóng đổ, đôi khi chia tay,
đụng mặt nhau trên phố, hững hờ chẳng nhớ nổi tên (?).
5.
Ngày của Má, con chẳng có
ǵ, ghé chợ, mua b́nh hoa cúc vàng, bỏ lên bàn thờ, thắp nhang, lâm râm
khấn vái. Tấm h́nh treo trên tường mỗi ngày vẫn bất biến nh́n con ấm áp.
Ánh mắt Má buồn thăm thẳm, nụ cười nửa môi măn nguyện của Ba, sao chiều
nay như vết dao cắt từng đoạn ruột...
Má hay bảo "Không có
đứa nào giống tao hết". Nhưng khi soi gương con mới biết, mặt mũi
ḿnh có khác Má tí nào đâu. Đôi mắt xếch, cái mũi tẹt và to, g̣ má cao,
nụ cười hóm hỉnh...Con giống luôn cái tánh ôm đồm, bao đồng, lo xa, chịu
thương chịu khó. Mà "con gái giống cha giàu ba học, con trai giống mẹ
khổ ba đời" nhưng con có bao giờ sợ khổ sợ nghèo đâu hả Má?
