“Bạn
ơi mai này ai hỏi đến tên tôi
Th́ xin hăy nói…”
Nhạc sĩ Minh Kỳ có lẽ là người tù cải tạo chết sớm nhất, một cách
đau đớn, khi chỉ mới bị tập trung chứ chưa được chở ra Bắc.
Ông mất ngày 31 tháng 8 năm 1975 tại trại An Dưỡng Biên Ḥa cùng
mười sĩ quan y bác sĩ v́ một trái lựu đạn ai đó quăng vào trại.
Ôi! Bảo rằng ḥa b́nh đă đến mà mạng người rẻ đến thế sao?
Nhưng sao gọi là Trại An Dưỡng.
“Trại
An Dưỡng này, trước là một khu quân sự, về sau đuợc chỉnh trang
lại để tiếp nhận những quân nhân tù binh của ta được miền Bắc trao
trả theo hiệp định Paris. Họ được nghỉ ngơi, bồi dưỡng cả sức khỏe
lẫn tinh thần ở trại An Dưỡng này trước khi trở về đơn vị cũ và
gia đ́nh.” (*)
Năm đó ông 45 tuổi .
Thật bàng hoàng thương xót cho người nhạc sĩ rất thân quen với
người dân Nha Trang.
“Nha Trang là miền quê hương cát trắng
Có
những đêm mơ vọng lại
ầm
ầm tiếng sóng xa khơi”
Nghe bài hát, cứ tưởng tác giả là người Nha Trang, nhưng Minh Kỳ
gốc Huế, một hoàng thân ngang vai với vua Bảo Đại Nguyễn Phúc
Vĩnh Thụy. Tên ông là Nguyễn Phúc Vĩnh Mỹ, cháu năm đời của vua
Minh Mạng.
Ca
khúc Nha Trang được viết từ thập niên 50, cho đến nay người Nha
Trang lưu lạc khắp bốn phương trời vẫn thấy ḷng bồi hồi khi nghe
câu hát:
“C̣n
đâu những chiều vui xưa
C̣n đâu những chiều say sưa
Ngồi nơi biển buồn trông ra khơi mênh mông.
C̣n đâu Tháp Bà êm mơ
C̣n đâu đá Chồng bơ vơ
C̣n đâu bến Cầu Đá nên thơ.
(Nha Trang Minh Kỳ- Hồ Đ́nh Phương)
Miền Nam chỉ được yên b́nh một thời gian ngắn, rồi tất cả đều
bị lôi cuốn vào cuộc chiến mới tàn khốc hơn, phi lư hơn.
Tội nghiệp cho chàng học tṛ chân yếu tay mềm của Minh Kỳ lần
đầu đi cầm súng.
“Bạn
ơi! quan hà xin cạn chén ly bôi
Ngày mai tôi đă đă đi xa rồi.
Thành đô lưu luyến chắn bước chân tôi
trước giờ chia phôi mấy ai không bùi ngùi
kỷ niệm buồn vui măi ghi trong hồn tôi “
(Biệt Kinh Kỳ- Minh Kỳ)
Khác với tâm trạng người lính bi quan, đau khổ của Trúc Phương,
người lính của Minh Kỳ luôn lạc quan yêu đời và tin vào một ngày
mai tươi đẹp .
Tâm hồn Chàng thư sinh ấy c̣n chưa phai h́nh ảnh lăng mạn của
ngụi chinh phu trong giờ Việt văn ở trường:
“Chàng
từ đi vào nơi gió cát
Đêm trăng này nghỉ mát nơi nao”
(Chinh Phụ Ngâm)
Và chàng mơ mộng một ngày về hát khúc hoan ca.“
Người thư sinh ấy đă xếp bút nghiên
giă từ trường yêu với bao nhiêu bạn hiền
có về là khi nước non vui b́nh yên.
(Biệt Kinh Kỳ)
Chàng lính thư sinh ấy tất nhiên cũng vương vấn trong hồn h́nh
ảnh một nàng áo xanh, áo trắng nào đó:
“Thuở
ấy không gian ch́m lắng trong mơ
Tà áo em xanh màu mắt ngây thơ
Nụ cười hồn nhiên không vương sầu nhớ
Lời ca vang bên gác nhỏ
Tiếng tơ êm đềm trong ngơ”
(Tà áo học tṛ- Minh Kỳ -Nguyễn Hiền)
Các nhân vật trong nhạc Minh Kỳ sao quá đáng yêu.
Cảnh sắc chung quanh Minh Kỳ sao quá rộn ràng, bừng bừng sức sống.
Minh Kỳ viết rất nhiều ca khúc về mùa xuân.
Không thể quên “Cánh Thiệp Đầu Xuân” “Đón Xuân Ḥa B́nh” “Xuân Đă
Về” “Hạnh Phúc Đầu Xuân”… nhạc xuân của Minh Kỳ là riếng reo ca
của một đất nước thanh b́nh, tươi đẹp ..
Mùa thu của Minh Kỳ không u buồn như những “ mùa thu chết.”
Khác với “Giọt Mưa Thu” năo nề của Đặng Thế Phong, “Mấy Độ Thu Về
“ của Minh Kỳ tươi thắm, xinh đẹp, ngập tràn hy vọng:
“Chiến
tuyến người trai ôm súng ước mơ
Rũ chinh y trọn ước với câu thề
Theo lôi về thôn cũ đường thắm hoa
Gió trăng lạnh t́nh không phai niềm nhớ
Quê cũ mùa trăng thu ngát ư thơ
Bên sông xưa rộn ră tiếng khoan ḥ
Cô lái đ̣ đôi má hồng ước mơ
Đón Anh về ghi chép nốt vần thơ”
Trời hỡi ! v́ sao một tâm hồn tràn ngập niềm yêu đời ,yêu người
đă phải chết một cách đau đớn, oan nghiệt.
Tưởng nhớ nhạc sĩ Minh Kỳ
Vĩnh Biệt hoàng thân Vĩnh Mỹ, người bạn thân thiết của Nha Trang.
Tháng tư buồn thảm, xin thắp ông nén hương và xin ông hăy tin
rằng những ca khúc của Minh Kỳ sẽ luôn được yêu mến, sẽ vĩnh cửu
cùng năm tháng.