G
Á
C T
R
Ọ
...
tác giả: Mỹ Hiệp


Cứ
mỗi lần thay đổi chỗ ở, đêm đầu tiên nằm trong căn nhà lạ, Tường Vy đều có
cảm giác lơ mơ nhớ đến căn gác trọ đầu tiên trong đời. Thời gian ấy, sau
Tết Mậu Thân, hàng ngày Tường Vy biết được tin tức từ nơi báo chí chiến sự
leo thang. Tin xấu từ các chiến trường đưa về làm nàng lo lắng mong tin
chồng từng ly từng phút. Thấy không thể sống được với trạng thái tâm tư
thế nầy, nàng viết thư xin được theo anh đến tỉnh lỵ nơi anh đóng quân...
Đôi mắt Tường Vy dán chặt vào tấm bảng số nhà trên Q.
lộ số 01. Tần ngần do dự, Tường Vy không muốn bước vào căn nhà mà Quang
dẫn nàng đến giới thiệu. Căn pḥng của vợ chồng chúng ta đó!. Bồng sơn,
một quận lỵ nhỏ nằm về phía Bắc tỉnh B́nh Định. Tuy nhỏ nhưng việc thương
măi ở đây có vẻ phồn thịnh, khách hàng ở đây là quân nhân Mỹ, quân nhân sư
đoàn 22 bộ binh và địa phương quân... Tường Vy thầm nghĩ tại sao giữa ngay
trung tâm quận lỵ lại có một căn nhà to lớn nhưng hoang liêu, rêu phong
phủ đầy, tường vôi loang lỗ,ḿnh vào đây ở, chắc cũng có nhiều điều thú vị
mơ hồ...
Thấy
vợ đứng măi như bị cột chân tại chỗ, biết nàng bất măn, Quang lên tiếng.
Nơi nầy là trung tâm thành phố, có an ninh, xa ra một chút th́ không bảo
đảm, để từ từ anh sẽ kiếm nhà khác tốt hơn, ḿnh ở tạm đi!. Không thể làm
khác hơn, Tường Vy đành miễn cưỡng xách vali theo Quang vào nhà. Đứng dưới
chiếc cầu thang cũ kỹ, bụi bặm lẫn nhện giăng đầy, Quang chỉ tay bảo:
- Ḿnh lên trên
nầy.
- Anh khéo chọn
chỗ ở trông thật liêu trai chí dị đó!
- Trên ấy c̣n
có mấy gia đ́nh nữa!
Quang vừa nói, chân vừa bước, nện đôi chân giày nhà
binh th́nh thịch, âm thanh kẽo kịt phát ra từ chiếc cầu thang gỗ, Vy rụt
rè bước lên theo...
Căn lầu cổ gồm bốn
pḥng. Có một pḥng cửa đóng im ỉm. Tường Vy ṭ ṃ ghé mắt vào ổ khóa, bên
trong là những chiếc bàn thờ, những h́nh người quá cố, không đèn, không
hương khói, có lẽ họ qua đời đă quá lâu! Kế tiếp là pḥng của cặp vợ chồng,
hàng ngày họ rời khỏi nhà quá sớm và trở về cũng quá tối. Họ buôn bán hay
làm việc ǵ xa xôi, Vy chưa kịp t́m hiểu. Tường Vy đến đây ba hôm rồi mà
vẫn chưa có dịp gặp gỡ họ, chỉ nghe bước chân đi và về trên cầu thang mà
đoán biết thế thôi! Sát pḥng vợ chồng Tường Vy là pḥng hai cô giáo người
Huế vừa ra trường, dạy ở một trường tiểu học quận lỵ. Họ đến trước Vy cũng
vài ngày thôi. Mỗi pḥng ngăn cách bằng ván mỏng, nên nếu nói chuyện lớn
tiếng là chuyện nhà ḿnh có thể lọt vào tai nhà bên cạnh.
Khách nhà Vy càng
ngày càng nhiều, toàn là bạn nhà binh của Quang. Hai cô giáo đẹp, duyên
dáng, chàng nào cũng mượn cứ điểm nhà Vy, đến để dọ dẫm làm quen hai nàng.
Căn lầu hoang vắng ngày nào cũng bắt đầu rộn tiếng cười, tiếng nói huyên
thuyên. Chiếc cầu thang khốn khổ tội nghiệp càng khốn đốn bởi những bước
chân không mấy êm ái dịu dàng của những đôi giày lính! Tường Vy đến quận
lỵ này với chồng vào những ngày mưa phùn gió bấc, đất trời ảm đạm, ḷng
người càng nặng trĩu thê lương. Đêm xuống nhanh, ánh đèn ngủ mờ mờ, bên
ngoài gió rít càng lúc càng mạnh. Qua khe cửa tiếng mưa từng lúc nặng hạt,
đôi vợ chồng trẻ ôn lại những kỹ niệm thời học tṛ trung học, những ngày
du ngọan Ḥn chồng, xuống cầu Xóm bóng, leo lên đồi Tháp Bà xin xăm, ngồi
bên chân tháp nh́n xuống cầu Xóm Bóng, những thuyền neo, bến đậu... Bên
cạnh đó là một tháp nhỏ và những chiếc thuyền con bằng đá. Tháp Bà thờ bà
Thiên Y thánh mẫu. Tháp nhỏ và những chiếc thuyền con là di tích vị hoàng
tử cùng binh lính tùy tùng đi t́m vợ (bà Thiên Y thánh mẫu). Đến đây
thuyền bị đắm....

Tháp Bà
Chuyện
truyền tụng rằng, ngày xưa có đôi vợ chồng già không con sống với rẫy dưa,
lúc vợ chồng đi vắng, khi trở về nhà, thường thấy nhà cửa gọn ghẽ, ngăn
nắp, h́nh như có bàn tay nào đó sửa sang, dọn dẹp. Đến mùa dưa chín, lại
thấy mất những quả dưa đẹp và lớn. Vợ chồng già ŕnh măi mới bắt gặp một
cô gái đẹp như tiên giáng. Chính Nàng là người giúp dọn dẹp nhà cửa, rẫy
vườn cho ông bà. Từ đó người con gái này ở với ông bà như con gái ruột.
Song chỉ một thời gian ngắn, nàng ngỏ ư muốn đi chu du. Nàng nhập vào cây
trầm hương và theo ḍng sông trôi đi. Đến một nước có phong cảnh hữu t́nh,
cây trầm dừng lại. Dân chúng thấy cây trầm quí, hè nhau khiêng lên bờ.
Nhưng bao nhiêu người cũng không khiêng được. Tin lạ thấu đến triều
đ́nh,vua sai hoàng tử ra bờ sông xem cớ sự. Hoàng tử dùng sức ḿnh đem
được thân cây trầm về triều đ́nh. Nàng xuất hiện khỏi thân trầm và kết
duyên cùng hoàng tử. Vợ chồng có được hai con. Vài năm sau nàng cũng lại
nhớ cố hương, nên nhập vào thân trầm theo ḍng về lại cố quốc. Nhưng khi
về đến nơi, cha mẹ nuôi đă từ trần v́ bạo bịnh. Nàng ở lại nơi nầy để giúp
đỡ, chữa bệnh cho dân nghèo. Hoàng tử thấy vợ đi quá lâu nên cùng binh
lính đi t́m, nhưng chẳng may chưa gặp được vợ th́ đoàn thuyền đă bị đắm
ch́m v́ băo tố...
Tường Vy đang nghe chồng kể lại sự tích Tháp Bà, giọng
trầm trầm c̣n vang bên tai, nhưng cặp mắt Tường Vy dường như nặng trĩu,
nửa mơ màng... Bỗng xuất hiện một người đen đúa, vóc dáng và tuổi tác trạc
độ Quang. Tường Vy c̣n ngạc nhiên chưa định tỉnh, anh ta nắm tay Vy kéo đi.
Nàng vận toàn lực cưỡng lại và kêu cầu cứu... Sau đó nàng nghe tiếng Quang
hỏi :
- Sao ngủ lẹ vậy, mới nói chuyện thao thao mà em đă mớ rồi!
- Không! em chưa ngủ mà!
Nàng thuật lại giấc chiêm bao đột ngột và rất
lấy làm lo...
Quang trấn an
ngay:
- Lúc nầy em
không được khỏe nên chiêm bao chiêm bị bậy bạ đó mà, có anh đây không ai
dám làm ǵ đâu; anh xuất tướng tinh con cọp đấy!... Nhưng ngày hôm sau
Quang đem về bức chân dung phật Thích Ca ngồi tham thiền dưới gốc bồ đề,
treo lên tường để hàng ngày Tường Vy chiêm ngưỡng. Hy vọng rằng nàng không
c̣n sợ hăi vu vơ nữa...
Qua
tuần lễ nghỉ phép, Quang trở lại đơn vị. Đêm xuống thật cô liêu. Bây giờ
Tường Vy cảm thấy nhớ mẹ vô vàn, nhớ quay quắt. T́m quanh chỉ thấy màu
tường vôi và những tấm ván nứt nẻ, mái ngói rêu phong. Vy rùng ḿnh và
tưởng ḿnh đang bị nhốt trong căn lầu hoang của quỉ râu xanh trong chuyện
cổ tích. Bốn bề im vắng lạnh lùng. Nàng nghe rơ tiếng thở dài cô đơn của
chính ḿnh trong từng nhịp đập con tim bé nhỏ...Có tiếng động nhỏ đâu đây!
Vy ngồi nhỏm dậy, dương hai tai nghe ngóng xem tiếng động từ đâu. Nếu có
mẹ ở đây, ta đâu khốn khổ thế này!, Vy lẩm bẩm. Bản nhạc chồng nàng mới
sáng tác, lời ca của chàng c̣n đầy ắp trong đầu:
Mẹ bế con yêu, mẹ thức
thâu canh, ước mong con ngày khôn lớn... Mẹ hướng con đi, vào biển bao la,
sóng vỗ như đời xót xa...Từ lúc con đi, từ đó phân ly, chiến tranh căm thù
nước mắt, mẹ vẫn ước mơ, ḷng nhớ khôn nguôi, mong sớm con về bên me...Vy
̣a khóc nức nở, nỗi buồn vỡ bờ, h́nh dáng mẹ lung linh chập chờn sau màn
lệ. Vy ôm chầm lấy mẹ, siết chặt, gục đầu trong ḷng mẹ t́m hơi thở thân
thương quen thuộc... siết mạnh, siết mạnh... Tay nàng chạm tay nàng. Nàng
vừa qua một giấc mơ ảo giác hư vô!!! Không phát hiện được tiếng động từ
đâu nhiều lần trong đêm, làm nàng không thể nào ngủ được. Trời cũng bắt
đầu sáng...
Tường Vy mở
toang cánh cửa, gió lạnh buổi tinh sương, mang hơi nước lùa vào làm nàng
nhảy mũi liên hồi...Bảy giờ sáng, Quang đă về đến nhà. Có lẽ anh cũng lo
lắng cho Tường Vy lần đầu tiên ngủ một ḿnh nơi xa lạ. Bước vào nhà,nh́n
gương mặt mệt mỏi của vợ, chàng ái ngại âu yếm :
- Đêm qua em
ngủ ngon không?
- Em ở với anh
vài hôm rồi về. Ở đây không thân thích, em sợ lắm!
Quang im lặng
đăm chiêu. Giờ đây nợ nước t́nh nhà hai vai gánh nặng. Cầm giữ Vy nơi này
thật là ích kỷ. Chàng hiểu vậy, nhưng chàng cũng không thể xa nàng. Ngay
hôm ấy, anh đến thăm những người láng giềng và gởi gắm vợ những lúc vắng
anh. Cũng từ đó, đêm đêm, khi Quang lên đơn vị là có hai cô giáo sang ngủ
chung pḥng với Vy. Ba người trạc tuổi nhau, dễ dàng thông cảm và tâm đầu
ư hợp. Hai cô giáo kể cho Vy nghe những hiện tượng lạ thường xảy ra trong
pḥng hai cô. Đêm nào các cửa sổ đều được đóng kín, màn treo buông xuống...Các
cô chui vào mùng! Nhưng vẫn thấy tấm màn lay động, rung rinh dường như có
ai dựa vào. Hai cô giáo sợ lắm, định sẽ kiếm nơi khác ở, nhưng đột nhiên
có vợ chồng Vy tới nên họ yên tâm hơn và bỏ ư định. Bỗng một hôm, cô giáo
Thanh bảo Vy :
- Tối nay tụi
ḿnh cầu cơ nhé!
Thảo, cô giáo
người nhỏ nhắn, nhanh nhẹn hơn Thanh, cả hai đều là người Huế, tiếp lời
Thanh :
- Ồ! đêm nay là
ngày rằm tháng bảy, ngày xá tội vong nhân, linh lắm đó!
Ba
người đều đồng ư. Đợi Quang rời khỏi nhà như thường lệ. Chiều hôm đó ba
người ra chợ gần nhà mua nhang đèn và gói bánh ngọt. Một điều nghịch lư
với Vy là nhát gan nhưng thích nghe, thích biết, thích thấy chuyện ma.
Ngày c̣n học trung học, ngôi trường của Vy được xây cất trên nghĩa trang,
sau khi các mồ mả được dời đi... Các thầy của Vy ở nội trú ngay trong
trường. Các thầy thường nghe tiếng chùm ch́a khóa rơi trong đêm, thỉnh
thoảng có tiếng khóc và tiếng xích lê dọc hành lang... Học tṛ được xếp
vào bậc ba sau quỉ và ma nên có người cũng quái đản và can trường lắm.
Thuở ấy Vy là học sinh nhỏ nhất lớp, tháp tùng theo bạn bè, vào những đêm
trăng sáng rũ nhau vào trường cầu cơ. Vy chỉ đứng bên cạnh xem chứ chưa
bao giờ dám đặt tay lên bàn cơ! Con cơ là một miếng ván quan tài người
chết, lấy từ ḷng đất. Khi người ta lấy cốt người chết, những tấm ván ḥm
được tạo thành con cơ. Tṛ chơi này rất lư thú, vào tuổi học tṛ, không
một ai là không ưa tham gia trong sợ hăi nổi da gà và thích thích ấy...
Anh trai của Vy c̣n ghê và tợn hơn, họ rũ vài ba người bạn vào tận nghĩa
địa để cầu cơ, anh ấy chép được nhiều thơ từ những hồn ma trong nghĩa địa...
Quá
nửa đêm, giờ chúng tôi hồi hộp chờ đă đến. Thanh bày ra trên bàn một đĩa
bánh ngọt, ly nước lạnh, cặp đèn cầy được thắp lên, lon sữa ḅ đầy gạo để
cắm nhang...Và một mảnh giấy lớn được trải rộng. Trên mảnh giấy đó có vẽ
h́nh con cơ. Thảo đặt cơ vào vị trí. Trên giấy có những chữ lớn như: quỉ,
ma, thánh, thần, tiên, phật...có, không, thăng, giáng, hai bốn mẫu tự từ A
đến Z và mười con số từ 1 đến 0, bốn hướng Đông Tây Nam Bắc và những dấu
sắc huyền nặng hỏi ngă; thêm vào có hai chữ Nam hay Nữ!
Nhang đă được thắp và cắm vào chiếc lon phía trên cơ.
Giờ phút thiêng liêng bắt đầu. Ba người đều đặt ngón tay trỏ vào ba cái
chấm trên thân cơ. Thanh bắt đầu đọc bài kinh cầu cơ, tiếng kinh nghe trầm
buồn năo ruột, cọng thêm cái im ĺm trong đêm khuya vắng lạnh, vẻ hoang
phế của ngôi nhà cổ... Hai ngọn nến lập ḷe chao động, lúc như sáng rực,
lúc như muốn tắt ngấm...
Thánh thần tiên
tổ trên trời
Đông Tây Nam
Bắc về nơi cơi trần
Vân du khắp
chốn xa gần,
nhập vào cơ báo
việc trần dương gian
Hồn nay ở chốn
thiên đàng
qua đây hồn hăy
vui ḷng ghé chơi
Hồn bay bay
bổng trên trời
là hồn tử sĩ cả
đời v́ dân
hay hồn là gái
phong trần
chết oan chết
ức số phần truân chuyên
Hồn này là của
giai nhân
Hay hồn là
chính trai tân oan t́nh
Đây hồn ma quỉ
linh tinh
hay hồn trẻ nhỏ
chết linh dật dờ
Nén hương khói
lượng lững lờ
Nước trong
hương khói thiên cơ đang chờ...
Hai
mắt Vy dán chặt vào ván cơ, nơi có ngón tay trỏ của nàng đang run run chờ
đợi một hiện tượng ma quái nào đó mà trong tiềm thức và trong kư ức thời
học tṛ c̣n vương lại... Lần đầu tiên nàng chạm tay vào một vật từ ḷng
đất, mang h́nh hài người chết, máu thịt người chết và bao năm trong thế
giới siêu h́nh! Nửa hồ nghi, nửa tin tưởng, nửa run sợ và mang nhiều ṭ ṃ
thích thú... Qua nửa giờ không thấy động tịnh ǵ, Thanh đọc kinh cầu cũng
gần thấm mệt. Vy muốn lên tiếng bảo ngừng, nhưng ngại buồn ḷng bạn. Chần
chừ trong giây lát, nơi đầu ngón tay Vy bỗng cảm thấy một cảm nhận tê tê
là lạ. Mắt Vy trừng trừng mở hết cở để nh́n hiện tượng ma quái ǵ sắp xảy
ra! Ồ! ḱa, cơ bắt đầu di động. Thật chậm, thật chậm. Ba bàn tay có ngón
trỏ trên cơ cũng di chuyển theo đến chữ giáng th́ dừng lại. Thanh đă ngừng
đọc, Vy lấy giấy và bút chờ đợi ghi lại những ǵ cơ giáng... Thanh hỏi cơ:
- Là ma, quỉ, tiên hay phật, thánh hay thần? Cơ di
chuyển đến chữ ma.
Vy không nh́n cơ nữa. Mắt Vy nh́n về phía Thanh và Thảo,
ḍ xem hai nàng có đẩy cơ hay sự thật là cơ di chuyển! Mặt hai nàng trông
căng thẳng và thành tâm rơ rệt. Riêng Vy, nàng cảm nhận một cách mơ hồ và
phân vân trong lúc cơ cứ kéo tay nàng càng lúc càng nhanh...Tiếng nói của
Thanh lại vang trong tĩnh mịch, trầm nhỏ nhưng cũng đủ xoáy vào tai Vy như
tiếng ai đó vọng về từ cơi chết, nghiêm trang và dơng dạc.
- Mời ma uống nước!
Cơ di động và dần
đến ly nước và ngừng lại ở đó. Vy bắt gặp một cảm giác lành lạnh chạy dọc
theo đường xương sống, những sợi lông tơ mịn màng từ đôi tay Vy, giờ đây
trở thành những rễ tre cứng, da sần sùi trông ghê rợn. Nàng muốn rút tay
ra khỏi tấm ván cơ, nhưng không hiểu một ma lực nào đó cứ hít cứng tay
nàng.
Thanh hỏi tiếp :
- Vậy xin phép hỏi ma đến từ đâu? cơ hội nào ma đến nơi nầy?
Cơ di chuyển đến mẫu tự T Ạ I - C Ă N - L Ầ U - C Ổ - N Ầ Y.
- Ma cho biết tên ǵ để chúng ta dễ tṛ chuyện
- Tôi chết đă lâu, không nghe ai gọi tên ḿnh và cũng không c̣n nhớ ḿnh
là ai!
- Nam hay nữ?
- Nam!
- Chúng tôi gọi anh là anh vô danh nhé! Lúc anh chết, anh được bao nhiêu
tuổi?
- Hai mốt tuổi!
- Tại sao chết? Ở đâu?
- Chết ngoài chiến trận
Nước
mắt Vy như sẵn sàng tuôn rơi, nàng cắn chặt môi, cảm giác tê buốt từ tâm
hồn đến thể xác. Một chiến binh trẻ nào đó đă trả lại đất mẹ máu xương
thịt da ḿnh, tên tuổi họ cũng dần phai theo ngày tháng. Thân xác họ cũng
biến thành những hạt bụi tản mác vào hư vô, h́nh ảnh họ rồi cũng nhạt nḥa.
Một dấu tích kỷ niệm t́nh yêu với người con gái nào đó trong thời hoa niên
cũng được niêm phong dấu kín vào tâm khảm. Thanh xúc động không kém, nàng
run run hỏi :
-Anh có thấy cô đơn không?
- Buồn t́nh nỗi khổ nào ai thấu,
- Cô đơn lạnh lẽo lúc trăng lên!
- Anh vô danh cũng văn vẻ dữ đa!
- Từ lúc có ba cô trên lầu nầy, tôi không c̣n cô đơn nữa!
- Anh vô danh có biết chồng tôi hiện giờ ở đâu không? Tường Vy hỏi.
- Tại cầu Nước Mặn, Tam Quan.
Thanh và
Thảo cùng nh́n Vy ngầm hỏi có đúng hay không! Vy nhẹ gật đầu. Thảo lên
tiếng :
- C̣n chồng tôi
hiện giờ ở đâu?
- Chưa có chồng,
người yêu chết rồi! Chết tại Đà Nẳng.
Thảo lặng người,
ngày Quí chia tay nàng như mới hôm qua, mới tuần rồi kia mà! Nàng và Quí
c̣n ngồi bên hồ sen, c̣n lượm những viên sỏi nhỏ liệng xuống hồ để cùng
xem mặt nước xoáy động, c̣n tranh nhau cái tán nước của anh lan rộng hơn
cái tán nước của nàng. Có một đóa hoa trắng lạ nở xen lẫn trong hồ sen,
Quí hỏi :
- Em biết hoa
đó tên ǵ không?
- Hoa đó không
phải hoa sen
- Em nói đúng,
nhưng anh muốn hỏi tên loài hoa trắng kia, em có biết không?
- Anh nói hoa
đó tên ǵ? Nếu tên hoa anh đặt em cũng đâu có biết!
- Cô bé đa nghi
quá! em không tin anh sao?
- Thà nghi lầm
chứ không tin lầm! Thôi anh nói tên hoa đó đi, em không biết, chịu thua
- Hoa
forget me not
- Đấy! xạo chưa!
Quí
nghiêm nghị nh́n thẳng vào mắt Thảo: Anh không xạo, hôm nay anh từ giă em,
ba hôm nữa anh sẽ xếp bút nghiên theo việc đao cung... Anh đă nhận lệnh
nhập ngũ. Thảo bàng hoàng lo lắng. Phải! Quí không xạo đâu. Theo lệnh tổng
động viên, lớp lớp những sinh viên lần lượt cởi bỏ chiếc áo học tṛ, khoát
chiến y để bảo vệ quê cha đất tổ. Chiến tranh đă đến giai đoạn khốc liệt.
Anh không c̣n b́nh thản ngồi trên ghế nhà trường trong lúc bạn bè xả thân
cho đại cuộc. Sau lần gặp gỡ bên hồ sen ấy, nào ngờ đó là lần cuối. Những
nhớ thương ray rức chỉ được gởi gấm qua bút mực, thư từ. T́nh yêu giữa
Nàng và Quí là những chuổi ngày đợi chờ và sự chờ đợi này là vĩnh viễn
thiên thu...
Tiếng
Thanh cắt đứt ḍng tư tưởng,Thảo chợt tỉnh trở về thực tại :
- Mời dùng bánh
và uống nước!
Trong bầu không
khí nặng nề và tang tóc, tiếng gà vọng gáy từ xa, mùi nhang tàn trong quên
lăng, ngọn đèn cầy hắt hiu... Không biết nỗi buồn nầy có làm cho hồn ma
xúc động hay cũng là những vô t́nh của một cuộc đời giông tố chung phận
con người... Hồn ma bóng quế cũng nghẹn ngào cho một kiếp phù sinh vô định.
Chúng tôi mời hồn ma về nơi an nghỉ và tấn kịch đời vẫn diễn măi với sống
và chết, với quốc gia và chủ nghĩa...
Ôi,
một kiếp con người!!!


Mỹ Hiệp - Ninh Ḥa