Đặc San Xuân Kỷ Hợi

S

ự sống lúc nào cũng chấp nhận ta, nó chỉ chờ ta tự chấp nhận chính mình mà thôi. Tha thứ không có nghĩa là bỏ qua hết những gì ta đã làm, hoặc tưởng tượng rằng một ngày nào đó những nỗi đau trong ký ức rồi sẽ dần dần biến mất. Nó chỉ có nghĩa là ta ý thức được màn lưới chằng chịt nối liền của nhân duyên, của những điều kiện đã tạo nên hành động của mình. Và nhờ sự hiểu biết đó, ta sẽ biết thương mình và người khác hơn.

Bạn đang muốn chạy trốn quá khứ, bạn muốn loại bỏ hình ảnh người đã làm bạn đau khổ ra khỏi tâm trí mình? Đôi khi bạn muốn trừng phạt những người làm cho bạn khổ. Bạn không có khả năng tha thứ cho người làm bạn đau khổ bởi vì những lời nói hoặc hành động mà người đó đã làm tổn thương bạn, đã làm cho con tim bạn nhói đau một khi nghĩ tới. Sau một thời gian lâu, bạn nghĩ rằng bạn đã tha thứ được cho người đó rồi, vết thương trong lòng bạn đã lành rồi, nhưng khi phải đối diện với người làm cho bạn đau khổ thì bạn thấy sự buốt nhói vẫn còn. Bạn chưa thể tha thứ.

Những nỗi khổ mà người đó gây ra cho bạn vẫn còn ảnh hưởng đến đời sống của bạn trong hiện tại và cả trong tương lai. Làm sao chúng ta có được một sự tha thứ chân thật và buông bỏ được quá khứ đau thương kia? Cũng như ta vẫn biết được “Quá khứ không truy tầm, tương lai không ước vọng, chỉ có hiện tại ta đang sống là đáng chiêm ngưởng”.

Sự tha thứ chân thật là thấy được những nỗi khổ đau của người kia, thấy được những gì họ làm đều có nguyên nhân xa từ những tập khí không lành mà do môi trường sống của bản thân người đó tạo nên, hay được thừa hưởng từ những hạt giống của ông bà, cha mẹ người đó trao truyền. Và thật sự họ không muốn làm những điều như vậy, thật sự họ không muốn làm tổn hại đến chúng ta. Họ là người gây ra những lời nói đó, những việc làm đó, nhưng họ cũng chính là nạn nhân của những gì họ nói và làm. Khi thấy được những điều này thì sự tha thứ, tình thương có mặt rất tự nhiên trong lòng của chúng ta. Và sự tha thứ, tình thương này chính là nước từ bi thanh lương sẽ làm lành những vết thương mà người kia đã làm cho ta đau khổ.

Nhưng để thấy được những điều này chúng ta cần có nhiều thời gian thực tập và nhìn sâu, trước hết chúng ta cần nhận thức rõ thân và tâm ta là những dòng chảy linh động, thay đổi không ngừng. Và sự thay đổi này luôn luôn bị tác động bởi môi trường xung quanh. Nếu ta sống trong môi trường lành mạnh, mọi người biết thương yêu giúp đỡ nhau, thì những phẩm chất yêu thương, nâng đỡ ấy sẽ đi vào con người chúng ta, và nó biến thành một phần trong đời sống của chúng ta. Còn ngược lại nếu ta sống trong một môi trường mà sự bạo động, kì thị, lên án, trách móc… quá nhiều thì ta cũng bị ảnh hưởng bởi những năng lượng này. Tâm hồn ta sẽ khô héo, thân thể ta sẽ mỏi mệt bởi vì mỗi ngày ta phải tiếp nhận quá nhiều những năng lượng không lành như thế.

Ta sẽ thấy điều này rất rõ đối với những đứa bé sống trong một gia đình hạnh phúc, và một đứa bé sống trong gia đình mà ba mẹ thường hay cãi vả, mối bất hòa thường xuyên xảy ra. Đứa bé được sống trong một gia đình hạnh phúc, bố mẹ thương yêu nhau thì con trẻ sẽ thừa hưởng được những năng lượng lành này. Đối với con trẻ cuộc sống là niềm vui và gia đình là mái ấm thật sự. Còn ngược lại, ở trong gia đình là một cực hình vì phải nghe ba mẹ cãi vả nhau. Và khi lớn lên tâm tính của các con trẻ, cách hành xử của các em sẽ mang theo những dấu ấn mà người lớn đã vô tình chạm khắc trên tâm hồn bé thơ của các em. Nếu được những dấu ấn của hòa ái, yêu thương thì các em sẽ hành xử với những người xung quanh theo cách hòa ái, yêu thương. Nếu những dấu ấn là bạo động, hận thù thì các con trẻ cũng sẽ hành xử với những người xung quanh theo phương thức hận thù và bạo động. Các con trẻ là nạn nhân của môi trường sống chung quanh các em. Và các em này là ai? Các em này chính là chúng ta. Các em này là con chúng ta, là cháu chúng ta. Các em này chính là những người làm ta đau khổ.

Hiểu được điều này thì tha thứ, yêu thương sẽ có mặt dễ dàng trong lòng chúng ta. Và chúng ta sẽ tha thứ được cho những người làm ta đau khổ. Điều này diễn ra một cách tự nhiên, không gò ép khi tuệ giác trên có mặt. Chúng ta không có khuynh hướng trừng phạt hay lên án một ai nữa. Và ta muốn cho những người xung quanh ta có được một nếp sống hiền hòa, yêu thương. Bởi vì ta biết những gì ta suy nghĩ, nói hay làm đều để lại những dấu ấn trong lòng chúng ta và những người xung quanh ta. Luôn luôn cần phải hiểu rằng: Ai cũng có lỗi lầm. Vấp ngã rồi đứng lên.

Tha thứ là sự biểu hiện của tâm từ bi, nó giúp chúng ta vượt qua những khó khăn để quên đi những gì không được tốt đẹp. Nó giúp ta giải thoát khỏi những phiền muộn, khổ đau do chất chứa cảm xúc hờn giận và sự hoang mang lo sợ. Nếu chúng ta là người có hiểu biết thì ta sẽ nhận ra rằng khi tha thứ cho một ai thì người được lợi trước tiên chính là ta. Ta chỉ có thể tha thứ và bỏ qua hết mọi lỗi lầm của người khác khi mình đã thật sự vô ngã, vị tha.

Đôi khi trong các mối quan hệ hay trong công việc hằng ngày, chúng ta thường mất thời gian để đổ lỗi cho nhau. Như thế chính là chúng ta đã để mất đi sự ấm cúng, tương hỗ trong quan hệ giữa con người với con người.

Tha thứ cho người mình thương yêu là điều dễ dàng nhất chúng ta có thể làm trên thế giới này. Hãy quý trọng những điều mình có, đừng nhân thêm nỗi đau, giữ khư khư lòng vị tha mà không chịu ban phát.

Từ bỏ lòng thù hận, ghen tuông, sự ích kỷ để tha thứ, để xoa dịu nỗi đau, bạn sẽ thấy rằng làm điều đó không quá khó như mình tưởng.

Con cần nên thực tập tha thứ. Cho con và cho người.

Xuân Kỷ Hợi

Bs Lê Ánh