|
ó lẽ quí bạn đọc trong www.ninh-hoa.com đều biết Webmaster Nguyễn Văn Thành đă về tái định cư ở miền nắng ấm Florida trong năm 2016.
Anh vẫn c̣n tiếp tục giữ vững website để những ai c̣n yêu mến quê hương Ninh-Hoà có khoảng không gian ảo t́m dịp gặp nhau. Phần tôi, từ những ngày rời ghế nhà trường rồi suốt năm tháng của một đời phải sống, tôi được tiếp cận với nhiều nền văn hóa. Nay ở tuổi cao niên, nh́n lại quăng đời ḿnh tôi thấy chưa được sống trong một nền văn hóa đích thực cho chính ḿnh mà vẫn c̣n lững lơ như con cá vàng trong tủ nước cá kiểng nhỏ bày bán ở những cửa tiệm fish & pets !
Một trong những lững lơ như con cá vàng là rào cản ngôn ngữ để giao tiếp. Tiếng mẹ đẻ của tôi đă mai một sau hơn 43 năm. Ở vào tuổi trung niên, tôi cũng như đồng hương xa xứ không c̣n lựa chọn là phải dùng tiếng mẹ đẻ của dân tộc khác để t́m kiếm công việc sinh sống. Tôi không thể quán triệt tiếng mẹ đẻ của họ để viết và nói thoải mái như tiếng mẹ đẻ của ḿnh. Tôi không c̣n nghe giọng nói của nguời vùng miền nơi tôi được sinh ra. Rất may anh Thành đă duy tŕ được trang mạng rất đặc thù này.
Tôi nghe theo các bạn Lê Văn Ngô, Lê Ánh sau ngày được con cháu cho ăn mừng lễ đại thọ 80, để ư nhiều hơn về hội chứng ba cao một thấp (thấp khớp, cao mỡ, cao máu…). Tôi lại đắn đo khi chúc quí cụ ông cụ bà sống lâu hơn trăm tuổi v́ viễn ảnh cô đơn ở nhà dưỡng lăo, do dự chúc các bạn trẻ đầu năm sinh con trai, cuối năm sinh con gái v́ Liên Hiêp Quốc vừa đưa ra dự báo dân số thế giới đang ở mức 7.27 tỷ sẽ lên 8 tỷ vào năm 2024 rồi đạt mức 9 tỷ vào năm 2040.
FAO của Liên Hiệp Quốc c̣n lo là làm sao nuôi ăn cho thêm 2 tỷ rưỡi con người vào cuối hai thập niên sắp tới trong khi đất canh tác giảm chỉ c̣n phân nửa so với 40 năm trước. Nước ngọt càng ngày càng thiếu do 70% lượng nước ngọt phải dành cho sản xuất nông nghiệp, 19% cho nhu cầu kỹ nghệ, 11% cho tiêu dùng ở đô thị. Họ c̣n nói là người ở xứ giàu đang vứt bỏ phí phạm làm mất 32% số thực phẩm trong khi dân ở các nước nghèo đói meo. Nh́n dân số Việt với con số hiện tại 93 triệu tuy chỉ chiếm 1.27% dân số thế giới c̣n đang gặp nhiều thách thức trong công cuộc xóa đói giảm nghèo.
Người dân Ninh-Hoà cũng như dân toàn xứ lo thiếu đất thiếu không khí trong lành thiếu nước sạch ở sông ng̣i và tầng nước ngầm. Ngoài việc sông hồ và băi biển bị ô nhiễm được giới truyền thông loan tải, các chính sách phát thiếu chính xác đă gây ra nhiều t́nh huống bi đát. Chẳng hạn t́nh trạng thiếu nước ở đồng bằng Sông Cửu Long, vựa lúa của miền nam Việt Nam. Các quốc gia cùng hưởng lợi ích của nguồn nước sông Cửu Long từ đầu nguồn đă và đang tự tiện khai thác mạnh nước nào nước đó lo mang tư lợi cho quốc gia họ. Từ các đập thuỷ điện ở Trung Hoa rồi dọc theo sông các xứ Lào, Thái Lan, Cambodia với hàng ngàn dự án thuỷ nông cộng thêm chính sách phát triển thiển cận đă biến đồng bằng phù sa của Sông Tiền Sông Hậu thiếu nước ngọt và biến nhiều vùng ngặp mặn.
Ở mặt tích cực, vài chỉ dấu lạc quan và thận trọng là đang có nhiều cơ sở khảo cứu tầm cỡ cố công t́m cách tạo nhiều giống tốt vượt bực (năng suất & mức độ dinh dưỡng) từ lai giống cổ điển (traditional breeding/hybridization) đến áp dụng ngành nhiễm thể học (advanced genomics technologies) phối hợp ngành hóa học (chemistry) với các kích thích (biologic inputs) để gia tăng số thực phẩm nuôi nhân loại trong các thập niên sắp đến. Người ta sẽ đề nghị cho con người có nhiều lựa chọn về nguồn dinh dưỡng. Trong phạm vi của người Việt Nam th́ theo thống kê (Google) có đến 85.5% dân số theo đạo Phật và trong điều kiện no ấm th́ h́nh thức ăn chay (đậu hạt rau quả làm chuẩn) được ưa chuộng như cách ăn mặn (thịt cá làm chuẩn). Mấu chốt của việc nuôi dân Việt no đủ chỉ c̣n nằm trong trách nhiệm cuả chính quyền thực thi một chính sách phát triển bền vững chính xác.
Chuyện ăn uống th́ rất dài ḍng. Các chuyên gia về dinh dưỡng cho rằng cách ăn uống quân b́nh là tốt nhứt và cũng tùy theo phong tục tập quán. Người phương Tây dù phải tốn 8 kg đậu hạt để sản xuất 1 kg thịt ḅ phải t́m cho được thịt ḅ trong các quán ăn b́nh dân. Hơn một tỷ người Hồi giáo không thích ăn thịt heo dù chỉ tốn 6kg đậu hạt làm ra 1kg thịt heo. Thịt này chỉ được ưa chuộng ở nhiều vùng Á châu nói chung, đặc biệt với hương vị thịt heo quay. Người ưa chuộng thịt gà cũng phổ quát hơn vừa rẻ lại vừa tiện chỉ tốn 2 kg đậu hạt để sản xuất một kg thịt gà.
Đại đương cung cấp cho nhân loại nguồn thực phẩm lớn chưa kể số đánh bắt ở sông hồ và nuôi trồng. FAO/FIPS cung cấp chi tiết từng quốc gia số lượng đánh bắt hàng năm các loại thuỷ sản này với những chương tŕnh dài hạn 2016-2030 nhằm tăng mức tiêu thụ tôm cá hiện nay ở mức 20.1 kg/người/năm.
Nhắc đến tôm cá th́ kư ức lại miên man đến. Kư ức về những ngày Tết xa xưa ở bên nhà : cây niêu, mặc đồ mới, tiền ĺ x́ đầu năm, rong chơi ở đ́nh làng nghe hát bài cḥi, đánh bầu cua cá cọp... Nay chỉ c̣n là kỷ niệm của kư ức !
Ảnh: Lê Phụng Chữ
Phạm
Thanh
Khâm
|
