S
|
áng nay, mồng hai tháng giêng năm Bính Tuất sau khi cúng nước xong ḿnh ra
ngồi nơi pḥng khách nh́n ngắm bức tranh thư pháp viết hai câu thơ của phụ
thân :
Trang ḷng khẻ
lật đêm mưa
Bàng hoàng lại
tưởng người xưa đọc ḿnh
Hai câu này chắc hai bạn đă thấu hiểu tấm ḷng của tác giả thông cảm với
người xưa, cũng như hy vọng được người xưa hiểu ḿnh.
Ngồi nh́n khóm thiết mộc lan nơi đầu ngơ sai quằn những đoá hoa nở hôm 29
Tết. Năm nay khóm thiết mộc lan nở thạnh hơn lúc nào hết Hoa nở kéo dài
đến hai năm: Cuối năm Quư Dậu đến đầu năm Bính Tuất. Hoa thiết mộc lan chỉ
nở vào dịp Noel khi khí hậu lạnh tràn ngập vào dịp Tết Tây. Năm nay mồng
hai rồi mà hoa vẫn c̣n thơm ngát. Ngay dưới gốc vẫn c̣n hai nhánh hoa hàm
tiếu chờ nở vào đêm mồng năm.
Nh́n toàn cảnh khóm thiết mộc lan th́ thấy rất đẹp v́ toàn cả khóm hoa đầy
những nhánh hoa nở trắng. Tuy nhiên chỉ riêng hai nhánh hoa ở dưới gốc vẫn
làm cho ḿnh chú ư và chợt nhận ra rằng đó mới chính là điểm nh́n quan
trọng đối với khóm thiết mộc lan đang nở thạnh. Trong một khóm hoa, nhánh
đơn sơ và lẻ loi nhất lại là nhánh hoa đẹp nhất. Đẹp không phải v́ xinh
hơn, thơm hơn các chùm hoa khác nhưng là v́ nhờ có nó mà các nhánh hoa
khác mới được nh́n ngắm chăm chú hơn. Không có nó khóm hoa vẫn đẹp, nhưng
nếu chú ư đến nó th́ sự cao đẹp của toàn thể khóm hoa lại được tôn vinh
hơn được thấu suốt cái đẹp hài hoà hơn.
Nhờ ở hai cánh hoa thiết mộc lan chưa hé nụ dưới gốc khóm hoa, ḿnh bỗng
nh́n ra trong hai câu thơ trên có hai từ ngữ nằm trong hai câu giống như
hai nhản tự của hai câu thơ :
Trang ḷng
khẻ lật đêm mưa
Bàng hoàng
lại tưởng người xưa đọc ḿnh.
Câu trên có từ “khẻ”. Câu dưới có từ “lại”.
Trang ḷng là trang tâm sự, là những t́nh cảm, tư tưởng mà ḿnh đă gởi gắm
vào thơ. Tuy nhiều khi ḷng se lại v́: “gởi nhớ vào thơ nghĩ tội thơ”.
Nhưng trang thơ lại chính là nơi thi nhân gởi tất cả nổi niềm tâm sự.
Từ khẻ là tâm trạng của thi nhân, là hành động e dè của thi nhân, là sự
nhẹ nhàng kín đáo, là sự âm thầm, là sự cô đơn v.v... Từ “khẻ” làm nhản tự
cho câu thơ nói về hành động của thi nhân trong đêm mưa khi thầm lật lại
trang ḷng.
Từ “lại” đơn sơ hơn, khô khan hơn và nếu đứng một ḿnh th́ vô nghĩa hơn,
nhất là khi đứng vào một câu thơ. Trong lối hành văn chúng ta thường
khuyên học sinh loại bớt đi những từ này v́ nó không gây được nhiều thi vị
cho bài thơ. Tuy nhiên từ “lại” ở đây lại là nhản tự của câu thơ.
Bàng hoàng lại tưởng người xưa đọc ḿnh.
Như vậy là lâu nay người xưa đă đọc thơ văn của thi nhân rồi, đă cảm thông
rồi, cho nên trong đêm mưa này riêng ḿnh khẻ lật trang thơ của ḿnh và
đọc xong rồi th́ “lại” tưởng như người xưa cũng đang đọc ḿnh. Lại tưởng
là tưởng thêm một lần nữa, cũng như lại đi là đi thêm một lần nữa, lại nhớ
là nhớ thêm một lần nữa.
Tâm và Châu thân mến,
Sáng mồng hai tâm hồn ḿnh đang nhẹ nhàng thanh thản nên ḿnh có một ư
nghĩ rất đơn sơ. Đọc thơ Quách Tấn tuỳ theo hoàn cảnh môi trường và tâm
trạng tinh thần mà ḿnh hưởng được nhiều thi vị khác nhau. Nh́n bức thư
pháp ḿnh nhớ đến lời của Châu là nên t́m cho thư pháp một chủ đích để mà
nhấn mạnh câu và chữ cho tương xứng. Thế th́ khi ḿnh đang ngắm bức thư
pháp này th́ ḿnh chỉ sẽ thấy hai chữ khẻ và lại được tô đậm
nét trong hai ḍng thơ thư pháp. Và như thế mỗi một nhà thư pháp sẽ hoàn
toàn tự do phóng bút trên khung giấy khi cầm bút múa thơ trên ḷng giấy.
Cho nên muốn viết thư pháp đẹp và có thần th́ nhà thư pháp cần có một sự
thông cảm với hồn thơ của thi nhân. Bởi vậy trước một bài thơ người viết
thư pháp đều có một lối viết riêng cùng chung với thi nhân trăi ḷng ḿnh
trên mặt giấy. Chúng ta lại có thể thưởng thức thư pháp cùng thi t́nh theo
tấm ḷng của chúng ta.
Một mùa xuân yên thắm đă khởi đầu. Chúc hai bạn có những vần thơ đẹp. Thân
mến.