Mục
Lục
Trang
Bìa
Ban
Biên Tập
Lá
Thư
Xuân
Phương
Hiền
Táo
Quân
Chầu
Trời
Tuyết
Hồng
Câu
Đối
Tết
Việt Hải
Câu
Đối
Tết
Vinh Hồ
Mừng
Năm
Mới
Chúc
Tết - Được Lời
Liên
Khôi
Chương
Chúc
Xuân
Vinh Hồ
Xuân
Ất
Mùi 2015
Nguyên
Kim
Chúc
Xuân 2015
Nguyễn Thị
Kính
Ngọ,
Mùi Giao Mùa
Bạch
Líên
Xuân
Về
Nguyễn Thị
Lộc
Tháng
Giêng, Anh Đã
Thấy
Xuân
Về
Hay
Chưa?
Tiểu
Vũ
Vi
Xuân
Quê
Nhà
Chợ
Hoa Ngày Tết
Nguyễn Thị
Kệ
Đầu
Xuân Ngắm Mai
Quách Giao
Mâm
Cỗ Ngày Tết
Của
Người
Dân
Ba
Miền
Hoàng Bích
Hà
Xuân
Xưa
Lê Văn
Ngô
Tấm
Lòng...Của Người
Cha
Minh Tâm
Tản
Mạn Ngày Xuân
Huỳnh Tình
Nét
Xuân Xưa
Tiểu Vũ
Vi
Tản
Mạn
Lê Khánh
Bình Yên
Xuân
Đất
Khách
Tết
Giữa Mùa Đông
Đinh
Thị
Lan
Hoa
Đào Hồng Thắm
Bạch
Liên
Tản
Mạn
Du
Xuân
Little
Sài
Gòn 2015
Việt Hải
Tản
Mạn Về Tết
Nguyễn
Thùy
Trang
Sinh Hoạt
Sinh
Hoạt
Của
Trang
Mạng
Ninh
Hòa
2014
Nguyễn Vũ
Trâm
Anh
Cùng
Nhau
Đi
Thăm
Thầy
Cô
Giáo
Nguyễn Thị
Phương
Hiền
Ký
Ức Tuổi Thơ
Lê Thị
Ngọc
Trang
Hình
Ảnh SlideShow
Nhóm Đồng
Hương
Hình
Ảnh
Tết
Cắm
Hoa Trang Trí
Lê
Thị
Lộc
Hoa
Xuân Ngày Tết
Lê
Thị
Lộc
Hình
Ảnh Tết Ninh
Hòa
Hiếu
Minh
Chùm
THƠ
Xướng
Họa
Bài Xướng
Xuân
Ất
Mùi Tự
Cảm
Tư Nguyên
Bài Họa
Ất
Mùi Tự
Cảm
Phạm Văn
Khả
Nỗi
Lòng
Ngày
Xuân
Song Hồ
Sắc
Xuân Đồng Nội
Vinh Hồ
Tết
Trà Kim
Huy
Bàn
Cờ
Thế
Kiều
Lam
Tự
Vân
Lê Văn
Ngô
Tâm
Tư Xuân
Nguyễn Thị
Thanh Trí
Năm
Mới
Nhớ
Chuyện
Cũ
Những
Thứ
Giá
Trị
Nhất
Loan
Anh
Những
Ngày Đầu Tiên
Vân Anh
Bình
Dân Trong Ký
Ức
Lê
Ánh
Tết
Cao Nguyên PLEIKU
Lê
Ánh
Tết
Trong Tuổi Thơ
Tôi
Lương
Lệ Huyền Chiêu
Lặng
Lẽ Xuân Về
Quách Giao
Cuối
Năm Nhìn
Lại
Dĩ
Vãng
Và
Kỷ
Niệm...
Việt Hải,
Los Angeles
Kỷ
Niệm Một Thời
Làm "Thợ
Săn"
Tiền
Nhuận
Bút
Báo
Nguyễn
Hiền
Mộng
Xuân
Phương
Hiền
Tết
Vui Tuổi Nhỏ
Quê Tôi
Ngọc
Hương
Chùa
Xưa
Bạn
Cũ
Trương
Thị
Kẻo
Vui
Buồn Cùng NGỌ
Bạch
Líên
Trên
Đường Về Nhớ
Đầy
Trương
Thanh
Sơn
Dòng
Thời Gian
Trần
Hà
Thanh
Linh
Tinh
Mười
Năm
Sinh
Hoạt
Của
Nhóm Bạn
C3
Tại
Mỹ
Trâm
Anh
Mãnh
Lực Đồng Tiền
Trương
Khắc
Nhượng
Tiếng
Hát Thu Thủy
Trần
Như
Phương
Phiên
Tòa
Đầu
Năm
Topa
Panning
Tùy
Bút
Nguyễn
Thùy
Trang
Ca
Hát/Nhạc
Thư
Xuân
Hải
Ngoại
Lan
Đình
Xuân
Về
Một
Niềm
Mong
Lý
Hổ
Loài
Hoa
Không
Vỡ
Hà
Thu
Thủy
Tử Vi
Cách
Chuyển Đổi Sang
AL
Đàm
Quang
Hưng
Tử
Vi Phong Thủy
Năm
Ất
Mùi
2015
Phạm Kế
Viêm
Tôn Giáo
Tìm
Về
Tự
Tánh
Di
Đà
Mục
Đồng
Vãn
Cảnh
Chùa
Thơ
Sắc
Tứ
Minh
Thiện
Trí
Bửu
Nguyễn
Thừa
Năm
Ất
Mùi
Nói
Chuyện
Dê
Năm
Mùi Nói Chuyện
Dê
Nguyễn
Chức
Tản
Mạn Chuyện Năm
Mùi
Trần
Việt
Hải
DÊ
Quê Tôi
Nguyễn
Xuân
Hoàng
DÊ
Trong
Văn
Hóa
Tín
Ngưõng
Của
Một
Số
Nước
Vinh Hồ
Năm
DÊ,
Xem
Tranh
THẦN
Dê
Của
Âu
Châu
Vinh Hồ
d_bb
Đ.H.K.H
Cách Chuyển Đổi
Sang AL
Đàm
Quang
Hưng
Liêu Trai Chí
Dị
Đàm
Quang
Hưng
Nỗi
Buồn Của Nguyễn
Du
Lê Phụng
Lão
Trê
Thắng
Kiện
Nguyễn Quang
Tuyến
Tử
Vi Phong Thủy
Năm
Ất
Mùi
2015
Phạm Kế
Viêm
Ẩm
Thực
Hến
Chế Biến Nhiều
Món
Ngon
Hoàng Bích
Hà
Ốc
Len Xào Dừa
Hoàng Bích
Hà
Kinh Nghiệm Sống
Tình
Người
Mai
Thị
Hưng
Hồng
Ưu
Phiền
Khép
Lại
Bạch
Liên
Đầu
Xuân
Tâm
Tình
Chuyện
Đạo
Hiếu
Nguyễn Văn
Nghệ
Đầu
Năm...Khai
Báo
Topa
Panning
Cô
Bé
Giúp
Việc
Nguyễn
Thùy
Trang
Sưu
Tầm
Hà
Thị
Thu
Thủy
Du
Lịch
Đại
Hàn
Lê
Ánh
Nhật
Bản
Lê
Ánh
Tour
Grand
Canyon
Sidewalk
And
Red
Rock
Canyon
Nguyễn Thị
Lộc
Du
Lịch
Lễ
Hội
Tháng
Giêng
Võ
Hoàng
Nam
Aloha
Và Vũ Điệu
Hula Của
Người
Hawaii
Nguyễn Văn
Thành
Biên
Khảo
Nhu
Cầu Năng Lượng
Liên
Khôi
Chương
Năm
2015: Giá Vàng Bắt
Đầu Dao
Động
Liên
Khôi
Chương
Thái
Dương Hệ Dẫn
Chứng
Thuyết
Bảo
Hòa
Liên
Khôi
Chương
Viết
về
ninh-hoa.com
Những
Mùa Xuân Internet
Lương
Lệ Huyền Chiêu
Thời
Thơ Ấu
Minh Tâm
Văn
Học
Lịch
Sử/Địa
Lý
Chữ
Hiếu
Trong
Đời
Sống
Văn
Hóa
Dân
Tộc
Trí
Bửu
Có
Người Con
Gái
Buông
Tóc Thề
Lương
Lệ Huyền Chiêu
Bắc
Hành Tạp Lục
(58-59)
Dương Anh
Sơn
Mùa
Xuân
Nói
Về
Cây
Tre
Cây
Nêu
Trong
Văn
Học
Trần
Ngọc
Chánh
Nhắc
Chuyện
Tết
Với
Thơ
Vũ
Đình Liên
Trần Vìệt
Hải
Dê
Chúa Lên Ngôi
Vinh Hồ
Nỗi
Lo Nàng Đào
Bạch
Liên
Hoa
Mai
Linh
Hồn
Của
Mùa
Xuân
Phương
Nam
Võ
Hoàng
Nam
Văn
Miếu
Diên
Khánh
Là
Văn Miếu
Cấp
Huyện/Tỉnh?
Nguyễn Văn
Nghệ
Tết
Việt Nam
Lê Văn
Ngô
Thái
Sư Trần Thủ
Độ Trong
Sự
Nghiệp
Cứu
Nước
Trần Nhu
Phụ
Nữ Việt Nam...Trong
Văn
Học
Minh Tâm
Trăng
Thu
Dạ
Khúc
Tiểu
Vũ
Vi
Thơ
Bếp
Lửa Ngày Tết
Vân Anh
Nàng
Xuân
Hoàng Bích
Hà
Ly
Rượu Cuối Năm
Nguyễn
Hiền
Biển
Nhớ -
Biển
Thương
Nguyễn Thị
Phương
Hiền
Nghe
Sông Kể
Nguyễn
Văn
Hòa
Xuân
Ơi
Lý Hổ
Xuân
Hướng
Phật
Xuân
Lễ
Phật
Ngọc
Hương
Này
Mai
Nhất
Chí
Mai
Nơi
Dịu
Dàng
Xuân
Tới
Nguyễn
Thị
Khánh
Minh
Gặp
Lại
Đặng
Tuyết
Như
Nguyện
Xin
Đức
Mẹ LaVang
Phan Phước
Huy
Hương
Xuân Quê Nhà
Võ
Hoàng
Nam
Mùa
Xuân Lòng
Người
Lê Văn
Ngô
Tạ
Ơn Em
Thụy
Nguyên
Ơi
À...Dốc
Lết -
Dốc
Lết
Phố Nhỏ
Xuân Nhớ Quê
Nguyễn Thị
Thí
Ba
Đã
Đi
Rồi
Ngô
Trưởng
Tiến
Hương
Tình Xuân Chín
Tiểu Vũ
Vi
Hương
Tình Xuân
Tiểu
Vũ
Vi
Bây
Giờ Nơi Ấy
Đang Mưa!
Lê Khánh
Bình Yên
Văn
Làm
Sao Về Được
Mùa Đông
Loan
Anh
Những
Lời Đầu Xuân
Trần
Thị
Chất
Ngày
Mai Ta Không
Còn
Thấy
Nhau
Lương
Lệ Huyền Chiêu
Bà
Chúa Hời
Khuất
Đẩu
Một
Cành Xuân
Quách Giao
Gà
"Ngủ Tử Mi"
Nguyễn
Hiền
Cứ
Ngỡ Đã Quên
Bạch
Liên
Mùa
Xuân
Nhớ
Ngoại
Phan Phước
Huy
Kịch
Bản
Giết
Người
Trong
Đêm
Cuối
Năm
Topa
Panning
Hồi
Tưởng
Minh Tâm
Tình
Ảo
Mai
Thái
Vân
Thanh
Giấc
Mơ
Của
Chàng
Lính
Biển
Nguyễn Văn
Thành
Những
Chuỗi
Ngày
Xuân
Trong
Đời
ThiThí
Mối
Tình Đàu
Nguyễn
Thùy
Trang
Lá
Thư UPU
Nguyễn Thị
Thanh Trí
Đại
Dương
Trong
Lòng
Con
Ốc
Nhỏ
Lê Khánh
Bình Yên
Thư từ,
bài vở, hình ảnh hoặc
ý kiến xây dựng, xin liên lạc:
Mùa Xuân: Nói về cây tre, cây nêu đi vào Văn Học Việt Nam
Mỗi làng quê Việt Nam phần lớn đều có lũy tre xanh bao bọc quanh làng, hoặc người nông dân trồng tre bên bờ sông, bờ đê chống nước lũ lớn chảy xói mòn, làm cho vỡ đê, vỡ đường gây nên ngập úng đồng lúa đang vào vụ chín vàng. Có khi người dân còn trồng tre để làm hàng rào bảo vệ mảnh vườn trồng đủ loại cây trái, hoa quả, cây bonsai...chung quanh nhà.
Còn cây nêu cũng là cây tre đực, cứng cáp, thẳng đứng cao khỏang chừng trên mười mét, phần ngọn chót cuối cùng có cành lá tre hơn một mét, và có treo một cái giỏ nhỏ đan bằng tre. Theo cổ tục của người Việt từ xa xưa (xưa bấy nay phải làm theo xem như lệ tục dân gian) chiều ba mươi tháng Chạp Âm Lịch mới dựng cây nêu trước sân nhà, ngụ ý để trừ ma quỷ không xâm phạm, phá phách gia cư vào những ngày đầu Xuân mới.
Cây tre ở Việt Nam giúp ích rất nhiều cho người nông dân như: làm cán cuốc, cán rựa, phụ tùng cho cái bừa, đan thúng, rổ, nia, ghe thuyền cho lúa, vào mùa lũ lụt. Thời xa xưa khoa học công nghệ xây dựng bằng bê tông, cốt sắt, xi măng, gạch chưa phát triển, con người dùng tre, trúc (một họ với tre, nhưng thân cây nhỏ hơn, chiều dài ngắn hơn tre, chỉ dài chừng khoảng hơn năm mét), nứa, để xây cất nhà ở. Xây dựng cầu tre bắc qua sông, rạch nhỏ để làm phương tiện giao thông rất thuận lợi ở vùng nông thôn. Chính vì đó mà cây tre, trúc, tầm vông... đã đi vào nền văn học nghệ thuật của Việt Nam thêm nhiều hình ảnh giàu ấn tượng đẹp, vừa phong phú, mang đậm chất văn thơ trữ tình lãng mạn qua mấy câu ca dao tình tứ, trong sáng như:
"Trúc xinh trúc mọc đầu đình
Em xinh em đứng một mình cũng xinh
Trúc xinh trúc mọc bờ ao
Em xinh em đứng nơi nào cũng xinh"
Với bóng dáng chiếc cầu tre, cũng toát hình ảnh tượng hình sinh động kèm theo lời ru ấm áp bên chiếc nôi của mẹ thật thanh thoát, đưa con trẻ vào giấc ngủ êm đềm:
"Ví dầu cầu ván đóng đinh
Cầu tre lắt lẻo gập ghềnh khó đi
Khó đi mẹ dẫn con đi
Con đi trường học, mẹ đi trường đời"
Hình ảnh chiếc cầu tre ở miền Tây nhiều sông lạch nhỏ, còn có tên gọi là Cầu Khỉ, từ năm 1953 nhà thơ Kiên Giang- Hà Huy Hà vừa là một soạn giả cải lương nổi tiếng khắp miền Nam đã xúc cảm mạnh mẽ trước một cảnh đẹp duyên dáng, nên sinh tình lai láng với bài thơ trữ tình ngọt ngào"
Ai ở làng quê
Đã từng qua nhịp
Qua nhịp cầu tre
Lắng nghe, lắng nghe
Tiếng hò, tiếng hát
Dưới mái nhà tranh
..................................
Cầu tre nối nhịp đất lành
Nằm nghe tiếng hát tâm tình quê hương
Cầu tre làm chiếc đò ngang
Nối đôi bờ đất, đôi làng thương nhau
Nhà anh ở kế bên cầu
Nhà em ở cuối đầu cầu bến sông
Bến sông mới đỏ hừng đông
Em ra vo gạo bến sông bên cầu
Anh vừa mở cổng thả trâu
Thấy em, anh vội xé rào nhìn em
Rồi qua cầu nói với em
"Thấy cô vo nếp, anh thèm mùi xôi"
Vì anh, khi mới hửng trời
Qua cầu em biếu đĩa xôi, muối mè
Cầu tre lắt lẻo cầu tre
Con đò chở tấm tình quê qua cầu
Từ ngàn xưa cây tre được xem là một vũ khí sắc bén của dân tộc dùng để chống giặc giữ làng, bảo vệ quê hương. Cây tre già rất cứng, đầu vót nhọn (như ngọn tầm vông vót nhọn) tre dùng làm cây cán dài để cắm ngọn dáo, mác, dáo đánh giặc giữa trận tiền. Chông tre vót nhọn cắm quanh thành trì, dưới thông hào nối biên giới, tên tre vót nhọn cũng làm vũ khí bắn giặc xâm phạm ranh giới lãnh thổ nước ta. Ngoài ra vào những ngày lễ lớn, ngày Tết Nguyên Đán hình ảnh chiếc đu tre vẫn còn là một ấn tượng còn tồn tại mãi trong ký ức ở các làng quê vùng Tây Bắc. Trên đu tre có đôi cặp nam nữ gắn liền với nhau, những thú vui tươi hấp dẫn trong ngày hội truyền thống Tết Nguyên Đán của dân tộc, vì thế nhà thơ Hồ Xuân Hương đã diễn tả sắc sảo đôi trai thanh, gái lịch thi đua đánh đu trên chiếc đu tre thật hào hứng, hả hê, gợi lên tình cảm luyến ái nồng nàn qua bài thơ thất ngôn bát cú:
Bốn cột khen ai khéo khéo trồng
Người thì lên đánh kẻ ngồi trông
Trai ôm gối hạt khom lưng cật
Gái uốn lưng cong ngửa ngửa lòng
Bốn mảnh quần hồng bay phất phới
Hai hàng chân ngọc duỗi song song
Chơi Xuân đã biết Xuân chăng tá
Cột nhổ đi rồi lỗ bỏ không.
Nhà thơ Hồ Dếnh ca ngợi miền quê ngoại về hình ảnh lũy tre xanh tươi mát, hiền hòa dễ thuơng làm cho tác giả rung động dạt dào nơi quê mẹ, có sông dài, có cỏ mọc mượt mà, với bãi lũy tre dài:
Làng tôi thắt đáy lưng tre
Sông dài cỏ mượt đường đê tứ mùa
Nhịp đời định sẵn từ xưa
Ươm tơ tháng Sáu lên chùa tháng Giêng
Hình ảnh lũy tre xanh gắn liền với xóm làng, đồng ruộng, gây nhiều cảm hứng với các nhà thơ. Những cảm xúc đó thể hiện qua nhũng câu ca dao được lưu truyền trong dân gian:
Làng tôi có lũy tre xanh
Có sông Tô Lịch uốn quanh xóm làng
Bên bờ, vải, nhãn hai hàng
Dưới sông cá lội hàng đàn tung tăng
Nhà văn Đòan Văn Cừ cũng xúc cảm sâu sắc về cảnh làng quê đầy hình ảnh sinh động, rất dạt dào đầy chất thơ:
Làng tôi mươi chục mái nhà tranh
Một ngọn chùa cao, một mái đình
Một rặng tre già vươn chót vót
Một giòng sông trắng chảy vòng quanh
Nhìn lại quê hương quận Ninh Hòa, những lũy tre xanh luôn luôn gắn chặt với dòng sông, che mát dòng sông, bến nước làm tức cảnh thành những câu thơ lai láng, đượm tình quê hương tình người được ẩn dụ và nhân cách hóa của nhà thơ Vinh Hồ chan chứa trải nghiệm với nhiều kỷ niệm êm đềm, sâu lắng, ngọt ngào thương yêu, đậm nét qua bài thơ Sông Cái, Sông Dinh, Hình Ảnh Mẹ:
Đèo cao không ngăn được bước chân em
Dốc thẳng không ngăn được tình em
Thương em mẹ đặt con sông Cái
Đẹp xinh huyền diệu chảy trăm miền
................................................
Lớn lên mẹ đặt con sông Dinh
Sông Cái, sông Dinh hình ảnh mẹ
Chỉ một dòng thôi, chở mấy tình.
(Trích Đặc San 5 năm 2003-2008)
Lũy tre làng từ thời ngàn xưa đã làm nên lịch sử, một chiến công hiển hách vang dội, đánh thắng giặc Ân của anh hùng Phù Đổng Thiên Vương vào thời vua Hùng Vương thứ sáu, đã nhờ tre mà đánh tan giặc Ân bảo vệ nền độc lập, tự chủ cho dân tộc Việt Nam. Đây là một nét đẹp văn hóa được duy trì từ thời Âu Lạc, vừa tượng trưng cho truyền thống chống giặc ngoại xâm, giữ gìn khí phách anh hùng của dân tộc Việt.
Ngoài thơ ca, cây tre đã ẩn hiện lên một tác phẩm văn học đầy huyền diệu, sinh động qua câu chuyện cổ tích "Cây Tre Trăm Đốt" được lưu truyền khắp dân gian từ đời xưa đến hôm nay để con cháu ta đọc và học như một tác phẩm văn chương.
Thời nhà thơ Nguyễn Khuyến cũng khắc sâu hình ảnh trúc và tre cùng một họ, tuy nhiên cây trúc nhỏ hơn cây tre, có ruột đặc. Trong lúc thi nhân ngồi câu cá bên bờ ao, cảm xúc tức cảnh sắc trời thu đổi thay với nhiều hình ảnh đặc sắc, gợi hình với nhiều màu sắc:
Ao thu lạnh lẽo nước trong veo
Một chiếc thuyền câu bé tẻo teo
Sóng biếc theo làn hơi gợn tí
Lá vàng trước gió sẽ đưa vèo
Tầng mây lơ lửng trời xanh biếc
Ngõ trúc quanh co khách vắng teo
Tựa gối ôm cần lâu chẳng được
Cá đâu đớp động dưới chân bèo
Về thơ mới, Hàn Mặc Tử đã cảm xúc hình ảnh lũy tre lúc vào mùa Hè, Thu đầy ấn tượng bởi tâm hồn tác giả tràn đầy đa cảm qua bài Tình Quê:
Tiếng buồn trong sương đục
Tiếng hồn trong lũy tre
Dưới trời thu man mác
Bàng bạc khắp sơn khê
Ngày nay có bài thơ miêu tả để ca ngợi cây tre đầy nét chân thực, với vần điệu nhịp nhàng, rắn rỏi mang đầy màu sắc tình quê hương trong bài Tre Xanh trong tập thơ Cát Trắng:
Tre xanh xanh tự bao giờ
Chuyện ngày xưa đã có bờ tre xanh
Thân gầy guộc, lá mong manh
Mà sao nên lũy, nên thành tre ơi!
Ở đâu tre cũng xanh tươi
Cho dù đá sỏi, đất vôi bạc màu.
................................
Thương nhau tre chẳng ở riêng
Lũy thành từ đó mà nên hỡi người
Chẳng may thân gãy, cành rời
Vẫn nguyên cái gốc tuyền đời chở mang
..............................
Tre già, măng mọc có gì lạ đâu
Mai sau...mai sau...mai sau
Đất xanh...tre vẫn mang màu... tre xanh
Cây tre, trúc, tầm vông, nứa đi vào văn học nghệ thuật giàu hình ảnh sinh động phong phú với cú pháp văn chuơng như so sánh, ví von, ẩn dụ nhân cách hóa, tạo nhiều ấn tượng muôn màu, muôn vẻ đầy tượng thanh, tượng hình. Tuy nhiên trang báo Xuân Ất Mùi nhỏ hẹp không thể nào ghi chép thêm nhiều tác phẩm đặc sắc của các tác giả cảm xúc về cây tre.
TRẦN NGỌC CHÁNH
NGUYÊN PHONG
Toronto- Canada, 2/2015
