Mục
Lục
Trang
Bìa
Ban
Biên Tập
Lá
Thư
Xuân
Phương
Hiền
Táo
Quân
Chầu
Trời
Tuyết
Hồng
Câu
Đối
Tết
Việt Hải
Câu
Đối
Tết
Vinh Hồ
Mừng
Năm
Mới
Chúc
Tết - Được Lời
Liên
Khôi
Chương
Chúc
Xuân
Vinh Hồ
Xuân
Ất
Mùi 2015
Nguyên
Kim
Chúc
Xuân 2015
Nguyễn Thị
Kính
Ngọ,
Mùi Giao Mùa
Bạch
Líên
Xuân
Về
Nguyễn Thị
Lộc
Tháng
Giêng, Anh Đã
Thấy
Xuân
Về
Hay
Chưa?
Tiểu
Vũ
Vi
Xuân
Quê
Nhà
Chợ
Hoa Ngày Tết
Nguyễn Thị
Kệ
Đầu
Xuân Ngắm Mai
Quách Giao
Mâm
Cỗ Ngày Tết
Của
Người
Dân
Ba
Miền
Hoàng Bích
Hà
Xuân
Xưa
Lê Văn
Ngô
Tấm
Lòng...Của Người
Cha
Minh Tâm
Tản
Mạn Ngày Xuân
Huỳnh Tình
Nét
Xuân Xưa
Tiểu Vũ
Vi
Tản
Mạn
Lê Khánh
Bình Yên
Xuân
Đất
Khách
Tết
Giữa Mùa Đông
Đinh
Thị
Lan
Hoa
Đào Hồng Thắm
Bạch
Liên
Tản
Mạn
Du
Xuân
Little
Sài
Gòn 2015
Việt Hải
Tản
Mạn Về Tết
Nguyễn
Thùy
Trang
Sinh Hoạt
Sinh
Hoạt
Của
Trang
Mạng
Ninh
Hòa
2014
Nguyễn Vũ
Trâm
Anh
Cùng
Nhau
Đi
Thăm
Thầy
Cô
Giáo
Nguyễn Thị
Phương
Hiền
Ký
Ức Tuổi Thơ
Lê Thị
Ngọc
Trang
Hình
Ảnh SlideShow
Nhóm Đồng
Hương
Hình
Ảnh
Tết
Cắm
Hoa Trang Trí
Lê
Thị
Lộc
Hoa
Xuân Ngày Tết
Lê
Thị
Lộc
Hình
Ảnh Tết Ninh
Hòa
Hiếu
Minh
Chùm
THƠ
Xướng
Họa
Bài Xướng
Xuân
Ất
Mùi Tự
Cảm
Tư Nguyên
Bài Họa
Ất
Mùi Tự
Cảm
Phạm Văn
Khả
Nỗi
Lòng
Ngày
Xuân
Song Hồ
Sắc
Xuân Đồng Nội
Vinh Hồ
Tết
Trà Kim
Huy
Bàn
Cờ
Thế
Kiều
Lam
Tự
Vân
Lê Văn
Ngô
Tâm
Tư Xuân
Nguyễn Thị
Thanh Trí
Năm
Mới
Nhớ
Chuyện
Cũ
Những
Thứ
Giá
Trị
Nhất
Loan
Anh
Những
Ngày Đầu Tiên
Vân Anh
Bình
Dân Trong Ký
Ức
Lê
Ánh
Tết
Cao Nguyên PLEIKU
Lê
Ánh
Tết
Trong Tuổi Thơ
Tôi
Lương
Lệ Huyền Chiêu
Lặng
Lẽ Xuân Về
Quách Giao
Cuối
Năm Nhìn
Lại
Dĩ
Vãng
Và
Kỷ
Niệm...
Việt Hải,
Los Angeles
Kỷ
Niệm Một Thời
Làm "Thợ
Săn"
Tiền
Nhuận
Bút
Báo
Nguyễn
Hiền
Mộng
Xuân
Phương
Hiền
Tết
Vui Tuổi Nhỏ
Quê Tôi
Ngọc
Hương
Chùa
Xưa
Bạn
Cũ
Trương
Thị
Kẻo
Vui
Buồn Cùng NGỌ
Bạch
Líên
Trên
Đường Về Nhớ
Đầy
Trương
Thanh
Sơn
Dòng
Thời Gian
Trần
Hà
Thanh
Linh
Tinh
Mười
Năm
Sinh
Hoạt
Của
Nhóm Bạn
C3
Tại
Mỹ
Trâm
Anh
Mãnh
Lực Đồng Tiền
Trương
Khắc
Nhượng
Tiếng
Hát Thu Thủy
Trần
Như
Phương
Phiên
Tòa
Đầu
Năm
Topa
Panning
Tùy
Bút
Nguyễn
Thùy
Trang
Ca
Hát/Nhạc
Thư
Xuân
Hải
Ngoại
Lan
Đình
Xuân
Về
Một
Niềm
Mong
Lý
Hổ
Loài
Hoa
Không
Vỡ
Hà
Thu
Thủy
Tử Vi
Cách
Chuyển Đổi Sang
AL
Đàm
Quang
Hưng
Tử
Vi Phong Thủy
Năm
Ất
Mùi
2015
Phạm Kế
Viêm
Tôn Giáo
Tìm
Về
Tự
Tánh
Di
Đà
Mục
Đồng
Vãn
Cảnh
Chùa
Thơ
Sắc
Tứ
Minh
Thiện
Trí
Bửu
Nguyễn
Thừa
Năm
Ất
Mùi
Nói
Chuyện
Dê
Năm
Mùi Nói Chuyện
Dê
Nguyễn
Chức
Tản
Mạn Chuyện Năm
Mùi
Trần
Việt
Hải
DÊ
Quê Tôi
Nguyễn
Xuân
Hoàng
DÊ
Trong
Văn
Hóa
Tín
Ngưõng
Của
Một
Số
Nước
Vinh Hồ
Năm
DÊ,
Xem
Tranh
THẦN
Dê
Của
Âu
Châu
Vinh Hồ
d_bb
Đ.H.K.H
Cách Chuyển Đổi
Sang AL
Đàm
Quang
Hưng
Liêu Trai Chí
Dị
Đàm
Quang
Hưng
Nỗi
Buồn Của Nguyễn
Du
Lê Phụng
Lão
Trê
Thắng
Kiện
Nguyễn Quang
Tuyến
Tử
Vi Phong Thủy
Năm
Ất
Mùi
2015
Phạm Kế
Viêm
Ẩm
Thực
Hến
Chế Biến Nhiều
Món
Ngon
Hoàng Bích
Hà
Ốc
Len Xào Dừa
Hoàng Bích
Hà
Kinh Nghiệm Sống
Tình
Người
Mai
Thị
Hưng
Hồng
Ưu
Phiền
Khép
Lại
Bạch
Liên
Đầu
Xuân
Tâm
Tình
Chuyện
Đạo
Hiếu
Nguyễn Văn
Nghệ
Đầu
Năm...Khai
Báo
Topa
Panning
Cô
Bé
Giúp
Việc
Nguyễn
Thùy
Trang
Sưu
Tầm
Hà
Thị
Thu
Thủy
Du
Lịch
Đại
Hàn
Lê
Ánh
Nhật
Bản
Lê
Ánh
Tour
Grand
Canyon
Sidewalk
And
Red
Rock
Canyon
Nguyễn Thị
Lộc
Du
Lịch
Lễ
Hội
Tháng
Giêng
Võ
Hoàng
Nam
Aloha
Và Vũ Điệu
Hula Của
Người
Hawaii
Nguyễn Văn
Thành
Biên
Khảo
Nhu
Cầu Năng Lượng
Liên
Khôi
Chương
Năm
2015: Giá Vàng Bắt
Đầu Dao
Động
Liên
Khôi
Chương
Thái
Dương Hệ Dẫn
Chứng
Thuyết
Bảo
Hòa
Liên
Khôi
Chương
Viết
về
ninh-hoa.com
Những
Mùa Xuân Internet
Lương
Lệ Huyền Chiêu
Thời
Thơ Ấu
Minh Tâm
Văn
Học
Lịch
Sử/Địa
Lý
Chữ
Hiếu
Trong
Đời
Sống
Văn
Hóa
Dân
Tộc
Trí
Bửu
Có
Người Con
Gái
Buông
Tóc Thề
Lương
Lệ Huyền Chiêu
Bắc
Hành Tạp Lục
(58-59)
Dương Anh
Sơn
Mùa
Xuân
Nói
Về
Cây
Tre
Cây
Nêu
Trong
Văn
Học
Trần
Ngọc
Chánh
Nhắc
Chuyện
Tết
Với
Thơ
Vũ
Đình Liên
Trần Vìệt
Hải
Dê
Chúa Lên Ngôi
Vinh Hồ
Nỗi
Lo Nàng Đào
Bạch
Liên
Hoa
Mai
Linh
Hồn
Của
Mùa
Xuân
Phương
Nam
Võ
Hoàng
Nam
Văn
Miếu
Diên
Khánh
Là
Văn Miếu
Cấp
Huyện/Tỉnh?
Nguyễn Văn
Nghệ
Tết
Việt Nam
Lê Văn
Ngô
Thái
Sư Trần Thủ
Độ Trong
Sự
Nghiệp
Cứu
Nước
Trần Nhu
Phụ
Nữ Việt Nam...Trong
Văn
Học
Minh Tâm
Trăng
Thu
Dạ
Khúc
Tiểu
Vũ
Vi
Thơ
Bếp
Lửa Ngày Tết
Vân Anh
Nàng
Xuân
Hoàng Bích
Hà
Ly
Rượu Cuối Năm
Nguyễn
Hiền
Biển
Nhớ -
Biển
Thương
Nguyễn Thị
Phương
Hiền
Nghe
Sông Kể
Nguyễn
Văn
Hòa
Xuân
Ơi
Lý Hổ
Xuân
Hướng
Phật
Xuân
Lễ
Phật
Ngọc
Hương
Này
Mai
Nhất
Chí
Mai
Nơi
Dịu
Dàng
Xuân
Tới
Nguyễn
Thị
Khánh
Minh
Gặp
Lại
Đặng
Tuyết
Như
Nguyện
Xin
Đức
Mẹ LaVang
Phan Phước
Huy
Hương
Xuân Quê Nhà
Võ
Hoàng
Nam
Mùa
Xuân Lòng
Người
Lê Văn
Ngô
Tạ
Ơn Em
Thụy
Nguyên
Ơi
À...Dốc
Lết -
Dốc
Lết
Phố Nhỏ
Xuân Nhớ Quê
Nguyễn Thị
Thí
Ba
Đã
Đi
Rồi
Ngô
Trưởng
Tiến
Hương
Tình Xuân Chín
Tiểu Vũ
Vi
Hương
Tình Xuân
Tiểu
Vũ
Vi
Bây
Giờ Nơi Ấy
Đang Mưa!
Lê Khánh
Bình Yên
Văn
Làm
Sao Về Được
Mùa Đông
Loan
Anh
Những
Lời Đầu Xuân
Trần
Thị
Chất
Ngày
Mai Ta Không
Còn
Thấy
Nhau
Lương
Lệ Huyền Chiêu
Bà
Chúa Hời
Khuất
Đẩu
Một
Cành Xuân
Quách Giao
Gà
"Ngủ Tử Mi"
Nguyễn
Hiền
Cứ
Ngỡ Đã Quên
Bạch
Liên
Mùa
Xuân
Nhớ
Ngoại
Phan Phước
Huy
Kịch
Bản
Giết
Người
Trong
Đêm
Cuối
Năm
Topa
Panning
Hồi
Tưởng
Minh Tâm
Tình
Ảo
Mai
Thái
Vân
Thanh
Giấc
Mơ
Của
Chàng
Lính
Biển
Nguyễn Văn
Thành
Những
Chuỗi
Ngày
Xuân
Trong
Đời
ThiThí
Mối
Tình Đàu
Nguyễn
Thùy
Trang
Lá
Thư UPU
Nguyễn Thị
Thanh Trí
Đại
Dương
Trong
Lòng
Con
Ốc
Nhỏ
Lê Khánh
Bình Yên
Thư từ,
bài vở, hình ảnh hoặc
ý kiến xây dựng, xin liên lạc:
Bọn trẻ đang chơi đùa ầm ĩ bỗng bỏ chạy khi có một đứa kêu lên: kìa, bà chúa Hời, bay ơi!
Từ xa, một người đàn bà cao, gầy và thẳng như một cây gậy đang gõ những bước như đếm trên con đường dẫn vào làng. Không cần nhỉn cách ăn mặc gần như trùm kín từ đầu đến chân giống như tẩm liệm, người ta cũng dễ nhận ra đây không phải là người trong làng và dưới mắt bọn trẻ, bà có vẻ như một mụ phù thủy, nủa bí mật nham hiểm, nửa dại dại khờ khờ.
Khi bà đi ngang qua, đứa lớn nhất trong bọn bỗng túm áo một một dứa đẩy về phía bà, bảo: con của bà đây, bà ơi! Đứa bé vừa sợ vừa mắc cỡ liền quay lại đấm thùm thụp vào lưng đứa lớn khiến cả bọn lăn ra cười.
Bà cứ thản nhiên bước đi lưng vẫn thẳng, hông vẫn đong đưa và hai tay đánh đàng xa như múa, trong khi chiếc nừng đặt trên đỉnh đầu không vì thế mà nghiêng ngã hay xê xích một ly nào.
Bọn trẻ bắt chước đi theo một cách vụng về, hài hước. Chúng vung tay, múa chân, lắc mông loạn xạ; nhưng chỉ được một lúc lại đâm ra chán bỏ mặc bà đi một mình. Trời về chiều, càng lúc cái bóng bà lại càng dài ra trông như một cây sào.
Bà chúa Hời, là tên gọi của lũ trẻ đặt cho bà, chứ thật ra chẳng ai biết bà tên gì và cũng chẳng ai muốn biết. Trong những câu chuyện xa xưa về xứ Đồ Bàn của lưu dân Bình Định, cái tiếng hời luôn gắn liền với thư. Bụng bỗng đau như dao cắt hay phình to ra như cái trống, thế là ai cũng bảo: thôi bị Hời nó thư rồi và sau đó thường kể vanh vách dù không thấy, rằng thầy Hời đã lấy từ trong bụng ra cả một con dao sắc hay cục đá to bằng cái bát!
Tuy vậy, cái tiếng hời cũng không khiến ai kinh sợ chi mấy. Người ta nhắc tới cứ như một lời dỗ dành kiểu mẹ xin lỗi đã lỡ làm đau con. Trong những câu hát ru bao giờ người ta cũng mở đầu và kết thúc bằng hai tiếng hời hời chứ không phải à ơi.
Người đàn bà Chăm ấy, thôi thì cũng bắt chước bọn trẻ mà gọi là bà chúa Hời, chẳng ai biết là bao nhiêu tuổi. Có thể là một trăm, mà cũng có thể là một ngàn, bởi vì trông bà cứ như bước ra từ một thời cổ lai xa lắc xa lơ nào đó. Cái khuôn mặt không bao giờ che chắn suốt ngần ấy năm bị thời gian và mưa nắng quất những ngọn roi ngang dọc để lại những vết nhăn sâu hoắm như khắc chạm trên đá. Lại thêm cái màu da cổ đồng, trông cứ như một cái mặt nạ bằng đất nung, nung quá lửa đã biến thành sành. Đố ai biết được che dấu dưới lớp đất nung ấy là niềm vui, nỗi buồn hay là một nỗi hờn giận khôn nguôi.
Dưới mắt của những lưu dân mà ông cha họ trước kia là những kẻ bị vua chúa lưu đày, người dân Hời nào cũng là cả một bí mật. Họ rụt rè, ngần ngại, rất ít khi tiếp xúc chuyện trò. Có vẻ như một nỗi sợ mơ hồ vẫn còn âm ỉ chảy trong máu mỗi người. Trước kia là sợ bị dân Hời đòi lại đất đai ruộng vườn, giờ là sợ chạm đến nỗi đau mất cả quê hương của họ. Cho nên, bà chúa Hời dẫu có đi từ sáng đến chiều, từ làng này sang làng nọ, cũng chẳng một ai lên tiếng hạch hỏi kể cả tráng đinh hay hào lý.
Bà cứ đi như trong vườn nhà mình, phum sóc của chính mình. Cứ đi như 500 hay 1000 năm trước. Cứ đi như thủa Chế Mân chưa dại gái mà dâng nộp hai châu Ô Rí, như Chế Bồng Nga thủa còn dong thuyền ra tận thành Thăng Long. Cứ đi như một con sông dài bất tận.
Cái dáng bà đi thanh mảnh lẻ loi nhưng vững chắc và không cô độc. Như những ngọn tháp của dân tộc bà. Những ngọn tháp, 1000 hay 10000 năm nữa rồi cũng sẽ lại trở về với đất. Nhưng cái vết khắc của nó lên tấm gương thời gian vô tận là bất diệt, cho dù dân tộc Hời còn hay mất.
Lúc này là đêm, bà đang ở trên đất Đồ Bàn. Cái kinh thành tráng lệ với những ngựa những voi mà ngay cả móng chân cũng được bịt bằng vàng, giờ hoang liêu cô tịch. Trên nền đất đỏ như máu, chỉ có thể sống nổi những cây bàn chải mà mỗi chiếc lá đều biến thành gai nhọn để làm vũ khí tự vệ, bà ngồi lặng yên, lắng nghe những âm thanh rộn rã của ngàn xưa vọng về. Tiếng kêu lanh canh của những lục lạc nhỏ bằng vàng đeo trên tay và chân, trên hông và háng của các vũ nữ. Không phải họ mua vui cho các ông hoàng như người ta lầm tưởng mà họ đóng vai nữ thần Apsara múa lại những điệu múa huyền bí. Cả thân mình họ: những tay đẹp như chuốt, những chân bóng như đúc bằng sáp, những rốn sâu ngực cao, lúc thì mạnh mẽ như hạt mầm bật ra khỏi lòng đất, lúc lai láng thơm tho như đồng lúa trổ, lúc quấn quít như rắn đực rắn cái huê tình, những điệu múa tưởng phơi mở thực ra là kín đáo trang nghiêm. Bởi vì, đó là cách thức Mẹ dạy cho con cách làm nhà, cách trồng trọt, chế biến thức ăn và những cách thế yêu nhau để biết thế nào là lạc thú của trần gian và để sinh con đẻ cái.
Rất lâu sau đó, bà úp hai bàn tay lên mặt rồi phủ phục trên nền đất đã thấm ướt sương đêm. Trong khi các vì sao chuyển động lặng lẽ trên cao, bà nghe như đâu đây vọng lại tiếng đập cánh của một loài chim đêm. Tiếng đập mỗi lúc một nôn nao, mạnh mẽ, không phải tiếng đập của chim cú hay chim vạc mà là của một con chim thần, bay từ cõi hồng hoang xa thẳm, đưa các vị chúa Hời đang ngự trị trên đôi cánh rộng như hai cánh buồm, về thăm lại cái vương quốc xa xưa. Bà ngẩng mặt trông lên, tưởng chừng như thấy cả một áng mây che ngang trời: Đồ Bàn rực rỡ của bà bay vút qua như một giấc mộng.
Giữa trái tim của cố đô tưởng chừng đã khô hết máu, bà đã nghe ra những gì muốn nghe, đã thấy những gì muốn thấy. Bà yên lòng khép mắt, ngủ một giấc dài cho đến khi những đứa trẻ chăn dê lùa bầy dê luôn miệng kêu be be đi ngang qua đánh thức bà dậy. Vẫn giống như những đứa trẻ hôm qua, chúng lại hét lên, kìa, bà chúa Hời, lần này lại có thêm một tiếng: điên!
Giờ, đang là lúc mặt trời sắp lặn. Ánh sáng dữ dội hắt lên sau lưng những ngọn tháp khiến những đường nét trở nên sắc cạnh, tưởng chừng không phải do người mà do thần linh tạc vào nền trời. Người ta lại trông thấy bà chúa Hời một mình, nhưng không phải trên những con đường đất mà trên sông. Bà đứng trên một chiếc bè kết bằng thân chuối và tre, chắc do bà tự làm lấy, cùng với một cây sào dài thỉnh thoảng rạp mình đẩy nó xuôi theo dòng nước. Con sông mùa hạ, phẳng lặng và hiền như một cô con gái nhà lành, chỉ để lại đôi nét nhăn mơ hồ trên vầng trán đẹp.
Đây là con sông chảy qua kinh thành Đồ Bàn, xuôi về đầm Thị Nại. Con sông đã đưa Huyền Trân trốn thoát ra biển để về cố quốc và cũng tưng bừng đón đoàn thuyền bách chiến của Chế Bồng Nga trở về.
Thọc sâu cây sào xuống nước, có lúc bà tưởng chừng đây là dòng nước mắt của cả dân tộc. Cũng có lúc bà rùng mình tưởng là máu khi ánh hoàng hôn đỏ áy trên mặt sông. Nhưng trong gió chiều, bà nghe như muôn ngàn tiếng trống paranưng bập bùng, tiếng cồng chiêng chen lẫn với tiếng voi gầm ngựa hí.
Chiếc bè sau một lúc lướt qua những nương bắp, ruộng dâu, dừng lại dưới chân một ngọn đồi, trên đó sừng sững một ngọn tháp cô quạnh mà cái bóng của nó như một khối ngọc khổng lồ đang ngâm mình trong nước.
Rất gọn và nhanh, bà đưa bè vào sát chân đồi, cắm sào để nó khỏi trôi theo dòng nước rồi đặt chiếc nừng lên đầu, cổ và lưng vẫn thẳng, thong thả bước lên cao. Vượt qua những đám cây thấp nhỏ, chẳng mấy chốc bà đã đứng dưới chân tháp cao vòi vọi.
Ngôi tháp đồ sộ giống như một trái tim dựng ngược. Mặt trước đã bị đục phá nham nhở, không phải do thời gian mà do người. Không ngạc nhiên về điều đó, bà bình thản bước qua đống gạch đổ nát đi vào bên trong. Lũ dơi nghe động bay ra đen kịt. Bà đứng yên, nhắm nghiền mắt đợi cho chúng bay đi hết.
Giờ là lúc bà ngửa cổ trông lên. Trong lòng tháp sẫm màu, vút lên cao, cái miệng tháp hình vuông sáng ngời như tráng bạc. Đây là nơi ánh sáng giữa ngọ cắm thẳng giữa lòng tháp như một cây cột cao, là nơi ánh trăng rằm nửa đêm rót xuống như thác. Và đây cũng chính là nơi các thần linh sớm tối đi về.
Đêm nay là đêm rằm, bà phủ phục giữa lòng tháp đợi chờ giây phút hiển linh.
Sự giao cảm giữa con dân Hời với nữ thần của tổ tiên là một bí mật huyền nhiệm. Không ai được biết, ngay cả chính bản thân họ. Cứ như một phút xuất thần, bước ra khỏi thế giới loài người hỗn loạn để bước vào thế giới tĩnh lặng của thần linh. Chỉ một phút thôi nhưng đủ thay đổi cả một số phận.
Nhiều hôm sau người ta thấy bà chúa Hời một mình bơi lội trên sông. Một người đánh cá bảo rằng đã thấy bà nhiều lần lặn xuống rất lâu như thể mò tìm một vật gì.
Chiếc bè vẫn cắm sào đợi chủ.
Cho đến khi chiếc bè tự rời ra từng mảnh, trôi đi. Lúc ấy người ta nghĩ rằng bà đã chết. Nhưng con đập bằng lá phía dưới, một nơi không để một thứ gì đi qua ngoài nước, vẫn không tìm thấy một chút gì có thể gọi là khăn áo hay tóc tai của bà.
Mãi đến khi xây một cái đập đúc bằng xi măng, người ta mới tìm thấy dưới đáy đập một phiến đá có khắc những chữ ngoằn ngoèo, tuy không hiểu nói gì nhưng ai cũng tin đây là của người Hời. Phiến đá còn khắc một bức hình tựa như một ngọn đồi bên sông, giữa có một đường rãnh như một cái yoni nhưng không hẳn là yoni vì có một rãnh khác từ sông đi vào gặp đường rãnh thẳng đứng.
Như thế, giữa lòng ngọn đồi hẳn là còn có một Đồ Bàn bí mật, là nơi bà mẹ vĩ đại của dân tộc vẫn đang ngự trị, là nơi như có trái tim vẫn đập không ngừng giữa lồng ngực. Biết là vậy, nhưng đố ai dám lặn xuống tìm. Ai cũng sợ thư. Có chăng là bà chúa Hời mà lũ trẻ thường cười nhạo kia. Chắc bà đang gục đầu vào lòng Mẹ mà khóc cho nguôi những nỗi niềm của một dân tộc đã đánh mất và bị cướp mất gần như tất cả.
KHUẤT ĐẨU
2/2015
