Đặc San XUÂN GIÁP NGỌ - 2014 www.ninh-hoa.com

T

ôi chơi chim, chơi từ lúc chưa có phong trào nhà nhà nuôi chim người người nuôi chim như bây giờ.

Hồi đó, trong nhà tôi lúc nào cũng có vài con cu gáy, vài con chốc mào và chìa vôi. Chơi không tính toán. Mỗi buổi sáng thức dậy chưa kịp lo cho mình, tôi đã lo cho chim như coi hủ đựng thức ăn còn hay hết, coi hủ nước sạch hay dơ rồi làm vệ sinh lồng và cuối cùng là mua thức ăn cho chim. Tôi chơi được mấy năm thì dịch cúm gà H1N1 bùng phát, Chính quyền khuyến cáo, dịch cúm H1N1 có thể lây lan sang loài chim và lây sang người. Cả nhà tôi sợ…chết.

Tiền hồi đó không rẻ như hiện nay. Một vài người quen đến nhà chơi nghe cu gáy, chim hót…nài nỉ mua có con lên tới bạc triệu nhưng tôi không bán, giờ đây trước áp lực cả nhà sợ chết vì cúm H1N1 buộc tôi hoặc thả chúng về với môi trường tự nhiên hoặc giết chúng. Không còn sự lựa chọn nào khác tôi đành phải thả chúng bay đi đâu thì bay.

Phủi tay. Không còn tiếng cu gáy, chim hót tôi vẫn sống…nhăn răng.

Rồi những đổi thay của cuộc đời, ai mà biết trước được!

Mấy năm sau tôi trở về quê sống, nghèo rớt mồng tơi nhưng được một cái là dư giả thời gian không biết ‘tiêu’ cách nào cho hết, máu nuôi chim sống dậy. Và nếu trước kia chỉ vài con thì giờ đây tôi nuôi hàng chục con đủ loại từ cu gáy, chìa vôi (chích chòe than), chốc mào, chiền chiện, chim sâu… Đúng là ‘dân chơi không sợ tốn’, trung bình mỗi ngày tôi phải chạy tiền mua thức ăn cho chim lên đến vài chục ngàn đồng, chưa kể tiền xăng cho khoảng đường từ nhà đến tiệm bán thức ăn cho chim vừa đi vừa về hơn 8 cây số.

Thời gian tôi sống nghe cu gáy, chim hót lặng lẻ trôi qua… không nhớ là chính xác là mấy năm và cũng không biết mỗi tháng, mỗi năm tôi đã tốn bao nhiêu tiền cho lũ chim cho đến một ngày mấy tên nhóc con phá xóm phá làng lẻn vào vườn cuỗm mất hai con cu gáy đáng giá bạc triệu. Tức anh ách.

Và trong lúc ‘giận mất khôn (?)’, tôi quyết định bán sạch lũ chim cho bỏ cơn tức. Nhưng sự đời, lúc mình không cần bán có khối người hỏi mua còn khi mình muốn bán, kêu thì họ ‘dzẹo tới dzẹo lui’, chê lên chê xuống đủ điều. Vừa tức vừa bực, thôi thì con nào bán được thì bán, rẻ quá đem cho được cái ‘tiếng thơm’.

Giống như truyện ‘Tái Ông Mất Ngựa’, trong cái rủi có cái may, trong cái họa có cái phúc. Lúc mất 2 con cu gáy, tôi buồn nhưng bán hết lũ chim rồi tôi thấy nhẹ nhỏm cả người bởi không còn lo chim đói, không phải hốt cứt chim, không ngồi hàng giờ canh chim tắm…hoặc mang chim đi ‘giao lưu’ với những con chim khác.

Tổng cộng số tiền vừa bán vừa cho hết lũ chim khi quyết đinh ‘giải nghệ’ khoảng 2tr để rồi mấy ngày sau rảnh rỗi ngồi nhẩm tính lại số tiền bỏ ra nuôi chim trong mấy năm trời tôi giựt mình.

Đúng là ở đời ‘không có cái dại nào bằng cái dại nuôi chim’, tiền đầu tư thì nhiều để rồi cuối cùng lổ ‘sặc máu’. Một phép tính đơn giản, chỉ cần nuôi một con chìa vôi thôi, nuôi từ lúc còn lông ràng cho đến khi nó biết hót tiếng đầu tiên, thời gian tối thiểu là 6 tháng, chưa kể tiền mua chim non, tiền lồng, chỉ tính tiền thức ăn không thôi, mỗi ngày phải chi cho nó ít nhất là 5 ngàn đồng, nhân lên một tháng rồi 6 tháng, mất tối thiểu 900 ngàn nhưng cái giá của nó vẫn năm ở mức ‘trung bình thấp’ bởi chưa biết nó hay hay dở. Và thời gian nuôi càng dài, chi phí càng tăng. May mắn gặp con chim hay, sau một năm nuôi cao lắm chỉ ở mức giá 1tr còn thiếu may mắn gặp con chim ‘hót cho vui’ lâm vào cảnh tiến thoái lưỡng nan ‘thả thì tiếc’ còn tiếp tục nuôi thì ‘của kho’ cũng hết. Còn nuôi bao nhiêu con thì cứ lấy đó mà nhân lên…

Sau hơn một năm sống bình yên ‘không chim’, lấy tiền mua thức ăn cho chim nuôi con heo đất, tôi đã có trong ‘ống heo’ gần chục triệu sẵn sàng cho cái tết đang đến gần mà không phải lo ‘bấn loạn’ với câu hỏi ‘đầu tiên’ (tiền đâu?) để ăn tết như những năm trước?

Và giờ thì tôi hiểu tại sao người xưa hay âu yếm gọi ‘cái’ của con gái là ‘chim’ bởi chim nào cũng làm ‘khổ một đời trai’ hoặc một ông lão gần đất xa trời lỡ mê chim Tết, kể chuyện chơi chim từ kinh nghiệm của bản thân, tôi không dám đụng tới những kẻ giàu ‘có đơm’, một chầu nhậu ‘đủ tăng’ (tăng 1, tăng 2, tăng 3…) cỡ 5-7tr là chuyện thường ngày có đáng gì mấy chục ngàn lẻ mà chỉ muốn nhắn nhủ tới những người ‘nghèo rớt mồng tơi’ như tôi là hãy tin tôi chớ đừng tin vào những lời ‘xúi quẩy’ của những kẻ bán chim ‘chơi chim không tốn bao nhiêu đâu, mỗi ngày mấy ngàn thức ăn là cùng’ mà rước cái nghèo cái khổ cái cực vào thân. Nó ‘nhỏ xíu’, nhổ lông đem xát muối ớt nướng nhét chưa đầy một góc bao tử nhưng ‘ăn’ dữ lắm đó, bao nhiêu cũng hết.

Và sau cùng là lời chúc những người sang năm mới sống không cần ‘chim’ tiết kiệm được hàng đống tiền để năm sau đón tết vui vẻ hơn.

01/2014

NGUYỄN HIỀN