ếu tôi
nói rằng có một thời tôi cũng là một nữ sinh xinh đẹp, mỗi khi đi
học có một cái đuôi dài những chàng trai si t́nh, rồi ít lâu sau
có chồng này nọ các thứ, bạn có tin không? Không tin hả? Vậy th́
đừng hỏi tôi những chuyện lôi thôi quê quán mẹ cha, đừng hỏi tôi
cớ sao lại trở thành một con đĩ rạc.
Không
ai sinh ra để làm đĩ hay giết người.
Tôi
không biết được tại sao lại làm cái nghề chết tiệt đó. Nếu hỏi cho
ra lẽ th́ chết sướng hơn.
Tôi chỉ
biết ngày ngủ cho đẫy giấc để tối đến đổi trao những thứ tôi có, lấy
những thứ tôi không có. Mà thời ấy, những thứ tôi không có nhiều đến
nỗi không thể kể hết được. Những đường, những gạo, những mắm, những
muối, những áo cho con, những quần cho mẹ.
Vậy đó,
mọi sự trên đời đều có thể xảy ra. Nếu bạn không tin, tôi cũng chẳng
biết nói ǵ hơn.
Chỗ tôi
hành nghề là một cái ngă ba bậy bạ. Giao lộ của một con đường bắc
nam với cao nguyên lúc nhúc người đi kẻ đến. Những xăng nhớt, cà
phê, thuốc lá. Những gỗ lậu và không lậu. Một nơi mà bọn tài xế
đường dài lúc đó c̣n sướng hơn cả vua.
Bọn tôi
ba đứa từ Sài G̣n dạt ra, toàn là hàng hết đát. Đứa nào cũng trên
dưới ba mươi. Vừa thiếu ngủ, vừa đói khát, vừa làm cái việc chó đẻ
đó trên những miếng nilon trải ra trên bờ ruộng hay trong những cái
ống bi bỏ rải rác trên đường, nên đứa nào cũng xanh xao, ốm yếu. Đắp
lên mặt cả kư phấn son, độn trước độn sau cũng chỉ lập lờ đánh lừa
được một vài kẻ tay mơ mà thôi. Cái bọn chết dẫm đó khi nhận ra bị
lừa đă mắng chửi bọn tôi không tiếc lời. Có đứa c̣n đá đạp như vừa
bắt được tại trận một đứa móc túi.
Mà
thôi, một khi đă rơi xuống đáy cuộc đời th́ ầm ĩ làm ǵ. Rồi như con
Lan nằm chết trên miếng nilon ướt nhẹp tanh tuởi. Như con Huệ sáng
nào cũng ho ra máu. Và như con tôi mới chết một tuần.
Con
tôi, bạn không tin tôi có con sao? Nó lên ba tuổi và tôi dám cá với
bạn là chưa có đứa bé nào đẹp bằng. Tôi chỉ biết nó đẹp tuyệt vời mà
không cần biết v́ sao nó đẹp. Con tôi có một cái miệng mà khi nó nói
dù bạn đang sắp chết cũng cố ngóc đầu lên nghe nó nói rồi mới chết.
Tôi dành hết mọi sự tốt đẹp cho nó. Để khỏi phải chung đụng trong
cái ổ chuột tục tĩu bừa băi quần lót rẻ tiền và nằm ngồi hớ hênh
buông thả, tôi gửi nó cho một bà lăo trong xóm. Đó là một bà cụ tốt
nhất mà tôi gặp được trong đời. Mặc dù biết tôi làm cái nghề đáng
xấu hổ, bà vẫn coi nó như cháu ngoại của bà. Khi nó chết đi, bà khóc
c̣n nhiều hơn cả tôi. V́ nó, tôi ch́u tất cả những thằng đàn ông có
tiền. Từ đứa con trai vừa mới bể tiếng đến ông già lụm cụm muốn nh́n
ngắm sờ mó này nọ một chút trước khi nhắm mắt ĺa đời. Từ một thằng
bạo dâm như ác quỷ cho đến cả một thằng cùi sụp hết cả mũi.
Tôi là
cái hố rác trong cái ngă ba hôi hám ấy. Nhưng đồng tiền tôi kiếm
được, tôi tin là đồng tiền sạch. Tôi không cướp bóc của ai. Không
tham nhũng, không thụt két. Những đồng tiền dù hôi thối thế nào
nhưng rơi vào tay tôi vẫn sáng lấp lánh. Nó cho con tôi có sữa để
uống, có áo mới để mặc, có một đôi giày bé xíu để mang. Khi tôi dẫn
nó đi chợ chơi, không ai tin nó là con tôi. Hết người này cho trái
cam đến người kia cho cái bánh. Ai cũng muốn ôm nó vào ḷng hôn hít
chút đỉnh. Vậy mà nó chết đi chỉ sau một cơn sốt chó đẻ. Nó ra đi
vội vàng, không kịp cho tôi chạy về nh́n mặt nó một lần cuối. Dường
như nó xinh đẹp quá, tinh khiết quá nên trời đă đem nó đi.
Ừ, th́
đúng là tôi muốn nói đến những con đom đóm. Bạn sẽ hỏi v́ sao lại có
chuyện những con đom đóm trong câu chuyện chán phèo này? Ấy là có
lần tôi đă mang về cho con tôi một con đom đóm. Bạn cũng biết rằng
khi làm cái việc đổi trao khốn nạn ấy giữa đêm tối trên cánh đồng là
ch́m ngập giữa muôn ngàn muỗi ṃng ếch nhái. Ngoài tấm nilon chết
tiệt không thể thiếu c̣n phải có một chiếc quạt cà lơ để mà phe
phẩy. Trong khi cái thằng người chó chết ấy h́ hục trên ḿnh như một
con lợn đói, th́ tôi phải cần mẫn hết tay này mỏi rụi đến tay kia
xuội lơ, để tống khứ cả tấn ruồi muỗi và cào cào châu chấu. Lại c̣n
có cả rắn nữa. Một lần tôi chết khiếp khi có một con rắn nước lặng
lẽ trườn sát cạnh tôi. Hôm đó, tôi đă nhảy dựng lên và thằng khách
điên tiết đạp tôi một đạp ngă xuống ruộng. Nhưng cũng có một lần,
một con đom đóm đẹp và buồn không chịu được cứ nhấp nháy quanh quẩn
bên tôi. Xong việc, tôi biến thành một đứa trẻ cố đuổi bắt cho bằng
được.
Chưa có
món quà nào làm thằng bé thích bằng. Nó nằm dài trên đất mở đôi mắt
đẹp năo nùng của nó ra nh́n cái ánh sáng chớp tắt kỳ diệu. Cái miệng
xinh xinh của nó hỏi tôi đủ thứ. Nào ban ngày nó ở đâu, sao nó cứ
chớp tắt hoài cả đêm vậy cũng như khi nó hỏi tại sao trên trời lại
có nhiều sao và mẹ có đếm được hết không. Không nhớ rơ nó hỏi ǵ
thêm mà tự dưng tôi nói, những cái chớp tắt ấy là linh hồn của những
đứa bé trong đêm tối đi t́m mẹ.
Bạn có
tin được không, nó liền thả con đom đóm ra khỏi chai. Đi đi, nó nói,
đi t́m mẹ của mày. Khi con đom đóm bay ra khỏi nhà, nó nh́n theo rồi
nói như một người lớn đă biết trước cái phút giây cuối cùng của đời
ḿnh.
- Khi
con trở thành con đom đóm th́ mẹ không được đi đâu à nghen. Con rất
sợ lạc mẹ.
Tôi đă
ôm nó, luôn miệng nói, mẹ sẽ không đi đâu hết, mẹ sẽ măi măi ở nhà
với con.
Nhưng
bạn biết đấy làm sao ở nhà được khi chỉ cần nghỉ một đêm là đă thấy
cái đói ầm ầm kéo tới. Tôi không bỏ đêm nào, ngay cả đêm nó lên cơn
sốt rồi giận dỗi bỏ tôi mà đi! Và sau khi chôn cất nó xong tôi vẫn
phải chui vào những ống bi hay nằm ngửa giữa đồng không mông quạnh
để kiếm tiền trả nợ.
Một
tuần qua đầu óc tôi mụ mị. Tôi không nhớ đă kiếm được bao nhiêu
tiền, không nhớ đă phải chịu đựng bao nhiêu thằng đàn ông. Tôi gần
như nằm trần truồng trong ống bi tối tăm với rắn rít, muỗi ṃng oàng
ương và cóc nhái, lâu lâu lại có một thân thể nhớp nháp hôi hám ĺ
lợm như những con linh cẩu ở hoang mạc châu Phi ṃ tới. Đó là ḷng
tốt đau thắt ruột của bạn bè sẻ chia nhường nhịn. Tiền th́ chẳng
những họ không có đủ mà nếu có họ cũng chẳng đành ḷng nào móc ra
khỏi túi. Thà cắt cổ c̣n hơn. Nhưng bắt được khách là họ mềm môi dẫn
tới chỗ tôi. Để cho mày trả bớt nợ, bọn họ nói.
Nhận
cái ḷng tốt ấy cũng có nghĩa là sớm nhận trước cái chết. Sau một
đêm, hai đứa bạn phải khiêng tôi ra ngoài bỏ lên xe bagác chở về
nhà. Bọn họ đốt lửa hơ ấm chân tay, đánh dầu cạo gió, bón từng th́a
sữa th́a cháo để rồi chiều tối lại tô son vẽ mày xịt nước hoa đủ
chỗ, lại cắp theo miếng nilon và chiếc quạt lên đường như một công
nhân tỉnh rụi đi làm ca đêm.
Không
c̣n hơi sức đâu mà khóc nhớ con.
Nhưng
con mụ mẹ mất nết không nhớ nổi th́ đứa con linh hiển lại nhớ.
Bạn hăy
tin tôi đi. Thằng bé nhớ mẹ đă lặn lội trên khắp cánh đồng để t́m
mẹ. Lúc ấy có lẽ đă nửa đêm. Người ngợm đă bớt ồn ào. Những gă tài
xế sau khi đă bán bớt hàng can xăng, hay để cho bọn con buôn chỉa
bớt phân urê, túi đứa nào cũng chật cứng tiền. Giờ là lúc bọn họ
ngồi trước một bàn ăn ê hề rượu thịt. Ăn xong lại nhởn nhơ đi t́m
gái. Tôi vẫn nằm dài trong ḷng ống bi, khi nào có khách th́ sẽ dùng
áo quần làm gối.
Một
bóng đen chui vào. Đóm lửa trên điếu thuốc chuyển động. Tôi nói tắt
thuốc giùm đi. Hắn nói tối bỏ mẹ. Tôi nói, nhanh nhanh lên, công an
tóm được th́ tiêu luôn. Hàng họ ra sao mà đ̣i nhanh, hắn vừa nói vừa
bật hộp quẹt soi vào mặt tôi, rồi bắt đầu sờ nắn. Nhăo bấy ra rồi,
hắn nói. Nhưng mà hàng thiệt, tôi nói, chẳng tin lột ra coi. Bao
nhiêu? Hắn hỏi. Năm chục, tôi nói. Ối giời ơi, đắt bỏ mẹ! Hắn kêu
lên. Hết một chục cho các xếp, tôi nói, một chục dắt mối. Muốn rẻ
th́ ra ngoài bờ ruộng. Bốn chục nghe, hắn nói, trông mặt cũng được
đấy. Tôi cũng định ừ th́ bất ngờ một con đom đóm nhấp nháy muốn bay
vào. Tôi lạnh cứng người, mồm miệng không mở ra được. Tôi vừa sợ,
vừa buồn.
Tôi
chưa biết ḿnh sẽ làm ǵ th́ hắn nói, thôi cũng được, cởi ra. Bạn
biết sao không, ngay lập tức tôi vùng dậy chui ra khỏi ống bi. Làm
như thể tôi là gái chính chuyên và câu nói đó là cả một sự xúc phạm
thô bỉ. Mặc cho hắn léo nhéo trong đó, tôi ngước mắt lên trời t́m
con đom đóm. Nó bay lên khá cao rồi tan mất trong trời đêm tím sẩm.
Tôi rất
buồn. Một ḿnh lang thang trên những bờ ruộng. Sương đêm bắt đầu
xuống làm cho hai ống quần ướt nhẹp. Sau lưng tôi là con đường sáng
tối nham nhở bởi những ánh đèn. Trời đầy sao. Đó là những con đom
đóm của trời. Nếu mỗi linh hồn người chết là một ngôi sao th́ tôi
tin con tôi là ngôi sao xinh đẹp nhất.
Bỗng
dưng tôi nhớ lại một thời xa xôi lắm. Một thời tôi muốn quên bất ngờ
hiện ra mồn một. Tôi đau xót thấy cha mẹ tôi. Tôi cũng thấy chồng
tôi với đôi mắt buồn như con trai tôi. Cho dù bạn không tin, nhưng
tôi biết, nếu trước mặt là con sông th́ chắc chắn tôi đă nhảy xuống
rồi.
Đúng
lúc ấy con đom đóm trở lại. Không phải một con mà nhiều con. Rất
nhiều.Ánh sáng của chúng làm sáng cả một quầng lúa xanh to như một
nong tằm.
Bạn cứ
cho là tôi lẩn thẩn, nhưng tôi tin trong số những con đom đóm đó có
cả linh hồn của con tôi. Bởi có thể con tôi là một hoàng tử đi lạc
vừa trở về. Dù ǵ th́ con tôi vẫn quá xinh đẹp, quá tinh khiết. Và
một người mẹ có một đứa con như thế th́ thà ăn xin, thà chết đói,
chứ không thể làm đĩ!
Bạn hăy
tin giùm tôi đi. Tôi xin thề trước linh hồn của con tôi là ngày mai
tôi sẽ bước chân ra khỏi vũng bùn. Ngày mai, con ơi, mẹ sẽ phải sống
sao cho xứng đáng với con. Xin con hăy cứu giúp mẹ, hăy nâng giùm mẹ
lên.
Lũ đom
đóm từng cặp, từng cặp tản ra, mất hút. Linh hồn bé bỏng của con tôi
cũng đă bay đi. Chắc nó cũng yên ḷng khi nghe lời hứa của tôi.
Mạnh mẽ
hơn bao giờ hết, tôi cũng hướng tới phía trước mặt, bước đi.
Bỏ lại
đằng sau cái ngă ba bậy bạ, bỏ lại những cái ống bi, những bờ ruộng,
tôi đi ra biển.
Tôi đi.
Đi măi. Khi ngôi sao mai tuơi tắn, xinh đẹp hiện ra th́ cũng là lúc
tôi nghe mùi biển mặn.
Tôi
nhảy ào xuống biển.
Như
ngày xưa mẹ tôi thường bắt tôi dầm ḿnh trong nước muối để tắm cho
sạch ghẻ. Tôi dầm ḿnh trong nước mặn, không phải để chết mà để
sống!
Và,
sống đến tận hôm nay là nhờ cái ánh sáng xanh biếc mỏng nanh trên
lưng những con đom đóm. Đó cũng là ánh sáng của con trai tôi.