Đặc San Xuân

XUÂN NGUYỆN

Đêm nay đêm giao thừa năm 2009. Ngoài trời tuyết rơi nhiều làm ngại lòng người muốn tìm chốn đông vui đón chờ phút linh thiêng giao mùa. Bật TV ngồi đón xem giao thừa đến khác giờ nhau trên nhiều nơi của cùng một nước Mỹ rộng lớn. Ánh sáng muôn màu, ca nhạc, khiêu vũ, reo hò, pháo bông rực trời, người người hớn hở countdown 3…2…1 để rồi hít thở lấy giây phút đầu năm, chào đón một năm mới với nhiều hy vọng sáng tươi hơn. Giây phút giao thừa ở đâu cũng vậy, đều ý nghĩa đều linh thiêng, nhưng cách đón giao thừa mỗi nơi mỗi khác. Tôi nhớ mãi những đêm giao thừa ở quê tôi… bây giờ đã xa lắm…

Đúng mười hai giờ đêm giao thừa, tiếng pháo nổ rộn rả liên hồi. Tiếng chuông nhà thờ thanh thoát ngân nga, tiếng chuông chùa thâm trầm sâu lắng. Những âm thanh ấy như quyện lẫn vào nhau vang xa rồi như được dội lại từ núi đồi, tạo nên một âm thanh linh thiêng trang trọng khó tả. Nơi đó - một rẻo đất nhỏ bé trên quê hương Việt nam- Làng quê tôi đón mừng năm mới.

Trong lòng con phố nhỏ “đi dăm phút đã về chốn cũ”, người người vui cười hớn hở chào nhau trên đường đi hái lộc đầu năm. Các cô các bà trang trọng trong chiếc áo dài lam lên chùa lễ Phật. Thanh niên nam nữ dập dìu lòng phơi phới mong năm mới gặp được duyên may. Trẻ em dù có ngủ quên trong khi chờ đón giao thừa cũng vội vàng thức giấc chạy ra đầu ngỏ tranh nhau lượm pháo rụng. Trong xóm nhà thờ của tôi bắt đầu nghe vang lên tiếng hát, tiếng cầu kinh cầu xin bình an năm mới từ các gia đình.

Tôi nhớ năm nào cũng vậy vừa dứt tiếng đọc kinh, đã có tiếng gọi của bác Thư gái ở nhà bên cạnh “ Sử ơi qua bác lì xì cho con”. Gia đình tôi có ông anh hai và thằng em áp út tuổi Hợi. Cái tuổi mà không hiểu sao ai cũng thích cho đạp đất nhà mình năm mới. Anh Hai tôi ngay sau phút giao thừa dù có đang chơi ở đâu cũng cố gắng chạy u về nhà để thấy được nụ cười rạng rở của Má vì có con Heo đạp đất nhà mình. Còn thằng heo nhỏ thì một cách mặc nhiên bác Thư bên cạnh nhà đã đăng ký sẵn. Cứ nghe tiếng bác ấy gọi thì nó chạy qua đạp đất nhà bác, được bác lì xì cho vài đồng và bánh mứt rồi hớn hở chạy về… Bây giờ cậu ta đã có gia đình, lại còn tài tình khéo léo cho ra đời một con Heo vàng Đinh Hợi nữa chứ. Còn bác ấy thì đang lâm bạo bệnh. Cầu mong bác mau hồi phục sức khỏe, sống lâu. Để chờ xem thằng Heo con nối nghiệp cha nó, tiếp tục chạy sang đạp đất nhà bác đêm giao thừa…

Sau giờ kinh, gia đình cùng nhau quây quần bên chiếc bánh tét hay bánh chưng nóng hổi vừa vớt trong nồi ra. Mùi thơm của lá, của nếp, của đậu, mùi hăng hắc của pháo, mùi khói từ nồi bánh chưng, mùi hương hoa từ bàn thờ Ông Bà. Tất cả hòa quyện trong không khí làm nên hương Xuân, làm cho lòng tôi rạo rực không thể tìm được giấc ngủ. Mong trời mau sáng để diện áo mới đi dâng thánh lễ đầu năm.

Nắng bừng lên tô hồng trời Xuân

Mây đem yêu thương về ươm nồng ngàn hương hoa

Lạy Chúa, Chúa mùa Xuân

Ban xuống muôn hồng ân

Hong khô đi giá buốt trần gian…

Lời ca rộn rã tưng bừng bắt đầu cho thánh lễ cầu bình an cho năm mới. Cầu cho Tổ Quốc, cầu cho Quốc thái dân an đó là ý nguyện của thánh lễ ngày mùng một tết. Theo bao thăng trầm đổi thay của Đất Nước, những lời nguyện cầu thống thiết dâng lên Đấng Tối Cao trong ngày đầu năm. Cầu xin cho con dân nước Việt được ấm no hạnh phúc, cầu cho Tổ quốc Việt nam thân yêu được an bình thịnh vượng…Thánh lễ tan, người người vui cười chúc tết nhau. Những nét mặt người vui tươi hớn hở, xúng xính quần áo đủ màu đủ kiểu tỏa về các ngã đường làng như hy vọng bình an đang lan tỏa đến các nẻo quê hương…

Thánh lễ ngày mùng hai tết ở quê tôi rất đặc biệt mà có lẽ chỉ khi nào về quê tôi mới có thể tìm thấy khung cảnh và bầu khí đặc biệt đó. Ngày mùng hai tết là ngày Tưởng nhớ cầu nguyện cho Tổ Tiên, Ông Bà, Cha Mẹ và những người thân đã qua đời. Thánh lễ được cữ hành tại nghĩa trang Công giáo nằm giữa Dục Mỹ (Ninh Sim) và xã Ninh Xuân. Chuông báo lễ từ năm giờ sáng khi trời còn mờ tối. Các Ông các anh và các cụ lớn tuổi thường là những người đến nghĩa trang sớm nhất (trong khi các cô các các bà các chị còn phải làm điệu làm dáng và sửa soạn cho các cháu nhỏ). Người nào cũng mang theo nhang đèn để thắp cho các phần mộ của người thân và cũng thắp luôn cho cả các phần mộ của những người không còn thân nhân thăm viếng, như một niềm an ủi ấm áp trong ngày đầu năm.

Trong làn sương mờ của buổi sáng sớm, những ánh đèn nến lung linh huyền ảo, khói hương ngào ngạt tỏa lan khắp “thành phố của người đã khuất”. Con cháu lũ lượt kéo nhau đến càng lúc càng đông như trẩy hội. Nhang đèn hương hoa, lời kinh tiếng hát, lòng thành thảo hiếu, tất cả tạo nên một bầu khí linh thiêng ấm cúng mang Tết đến cả nơi nghĩa trang lạnh lẽo. Sau thánh lễ ai nấy quây quần thăm viếng đọc kinh riêng cho người thân đang yên nghỉ nơi đây.

Những năm tôi còn bé mọi người hầu hết đều đi bộ xuống nghĩa trang khi còn mờ tối. Lúc ra về trời đã sáng hẳn. Một dòng người áo quần chỉnh tề mới đẹp đi trên đường nói cười rộn rả. Trẻ con chạy nhảy tung tăng từ hương Ninh Xuân tiến về như đánh thức Dục Mỹ dậy vui hưởng ngày thứ hai của mùa Xuân mới…Ngày nay tôi nghe nói đa số người dân đi lễ nghĩa trang bằng xe đủ loại. Hai bên đường đến nghĩa trang nhà cửa mọc lên vui đầy hơn xưa. Dù quê hương có thay da đổi thịt thế nào đi nữa, tôi vẫn cầu mong thánh lễ ngày mùng hai Tết luôn được giữ gìn, như giữ gìn một tập tục tốt đẹp tại quê nhà.

Đây là ngày lễ mà tôi thích nhất trong ba ngày tết. Có lẽ vì thế nên tôi hay dặn ông xã, khi tôi chết đừng vùi tôi dưới tuyết lạnh. Làm ơn đem tro bụi tôi về nơi nghĩa trang này. Nơi hằng năm vào ngày mùng hai Tết, Xuân chan hòa ấm lòng người yên nghỉ nơi đây. Và tôi vẫn còn được cùng bà con làng xóm dâng lễ đầu năm, ngày lễ mà tôi yêu thích…

Trong tôi vẫn còn nhớ điệu nhạc vui tươi tiếng ca nhịp nhàng của cả nhà thờ ( vì năm nào cũng hát nên ai cũng thuộc) trong ngày mùng ba tết.

Lạy Trời mưa xuống

Lấy nước tôi uống

Lấy ruộng tôi cày

Lấy đầy bát cơm

Lạy Trời thương đến

Dân Việt Nam con

Mưa thuận gió hòa

Nhà nhà an vui…

Chiều mùng ba tết có thánh lễ cầu nguyện cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt cuộc sống bình yên gọi là lễ cầu mùa. Trong thánh lễ có phần dâng của lễ đầu năm. Lễ vật là hoa màu từ ruộng đất như Trầm hương từ núi rừng, hoa quả từ ruộng vườn… Bọn trẻ chúng tôi còn đạp xe xuống Ninh Xuân hay Ninh Phụng xin những bông lúa trĩu cành về để làm của lễ. Những năm đói khổ thì nhang trầm, đường táng, củ mì, củ khoai, trái bắp, bánh tráng… cũng đều được lên mâm làm của lễ… Thương lắm quê nghèo hai mùa mưa nắng. Trải bao gian truân khốn khó dân mình vẫn bám lấy mãnh đất cằn. Mồ hôi đổ xuống ruộng đồng, cúi xin ơn trên độ trì ban mưa thuận gió hòa để hoa màu tươi tốt, nhà nhà an vui.

Đã nhiều năm tôi không được ăn Tết nơi quê nhà. Hằng năm tôi vẫn cố gắng lấy cho được ngày nghỉ vào mùng một tết. Dù cũng chẳng có gì đặc biệt để vui Xuân nơi thành phố ít Người Việt này. Nhưng ít ra tôi cũng còn có thời gian để nhớ về quê nhà, nơi người mẹ già và gia đình thân thương đang xum họp mừng Xuân. Tôi tin dù xa xôi vạn dặm, tôi không hiện diện bên người thân để đón mừng Xuân trên quê hương đất nước mình. Nhưng trí lòng tôi vẫn hướng về, vẫn hiệp một lòng cầu nguyện cho quê hương dân tộc được thái bình thịnh vượng…

Đinh Thị Lan

Xuân Canh Dần 2010
Spokane, WA