Đặc San Xuân

Bạn T. thân,

           Ngày đầu năm Tây, muốn viết chút gì cho quê hương thứ hai của mình và quê hương thứ nhất của các con cháu. Một chút gì, trước hết là cho màu mây và màu nắng. Quang Dũng viết, tôi nhớ xứ Đoài mây trắng lắm trước khi nhớ mắt em dìu dịu buồn Tây Phương. Mây trắng lắm, có nghĩa là không ở đâu mây trắng bằng mây ở quê hương mình. Không biết những người phải bỏ xứ ra đi có nhớ như vậy không. Một ai đó viết rằng sông ở đây đẹp lắm, cỏ hai bên bờ xanh mướt và nước trong vắt, nhưng sông là sông của xứ người chứ không phải của mình. Cứ như mình ngồi xem ké, hưởng ké, lòng không một chút bình an. Vậy nên rất nhiều người nhắc tới sông Dinh như một niềm khắc khoải mặc dù có đến mười tháng trong một năm, dòng sông như không chảy nổi. Trong những tháng hạ, sông như một cái ao con nổi lên những bông súng tím buồn đứt ruột. Nhưng con sông bé nhỏ và thèm được chảy ấy vẫn cứ ôm trong lòng những đám mây trắng như đứa bé con nhà nghèo cứ ôm mãi con gấu nhồi bông. Đứng trên cầu Dinh nhìn xuống thấy cái màu mây ấy như cũng đang nổi bập bềnh trong lòng mình không chịu bay đi. Như thế, quê hương đâu cần gì phải là chùm khế ngọt cũng khiến cho ta bồng ẵm mỗi ngày.

           Mây thì ở nơi nào chẳng có, nhưng với người Ninh Hòa thì không mây ở đâu trắng bằng. Và nắng. Nắng cháy da. Nắng đổ lửa. Nắng với gió nam cồ như những con khủng long. Nắng như thế thì không ở đâu nắng bằng cho dù là ở sa mạc Sahara hay Texas.

           Một chút gì muốn viết còn là núi. Một người bạn ở trong Nam ra chơi, ngày đầu tiên bảo ngộp thở quá. Hỏi sao, bảo rằng núi chỗ nào cũng có, cứ như nó sắp đè mình như mộc đè. Nhưng người Ninh Hòa lại thấy núi bé bỏng dễ thương. Người ta không gọi núi, gọi đồi mà gọi hòn. Hòn San, hòn Sầm, hòn Ông, hòn Bà, ngay cả núi Vọng Phu cao đến hơn 2000m cũng là hòn. Nghe cứ như hòn bi, hòn sỏi cầm lọt trong tay. Viết tới đây tôi lại nhớ con trăn nuốt con voi của S. Exupery. Thì cứ tưởng tượng những con trăn trên đại ngàn Trường Sơn nuốt những con voi mamut khổng lồ đang nằm chờ một triệu năm sau để tiêu hóa. Núi bao quanh Ninh Hòa đúng là giống những bầy voi đứng tựa lưng vào nhau. Nhưng nếu bạn đang tô bản đồ thì núi Ninh Hòa rực lên một màu đỏ giống như cái móng ngựa. Cái móng ấy theo người Tây thì hết sức may mắn. Cho nên có gió to như gió Phong Thạnh nhưng gần như chưa bao giờ có bão. Cái hòn Hèo to như con cá Kình của Trang Tử phơi cái lưng to kềnh ra biển đông thì gió bão nào mà vượt qua được.

           Vậy thì đất trời ở đây tưởng là khắc nghiệt nhưng rất hiền Hòa. Người xưa đặt tên phủ Ninh Hòa chắc đã cảm nhận được một cách sâu xa đất trời ưu ái. Ở đâu hát quê hương tôi nước mặn đồng chua, đất cày lên sỏi đá chứ ở Ninh Hòa thì không. Ở Ninh Hòa cày lên là có khoai lang Dương ngọc ruột tím vỏ vàng, có khoai mì Nhĩ Sự dẻo thơm ăn Hòai không biết chán. Ở đâu trời hành cơn lụt mỗi năm khiến đau thương thấm tràn chứ ấy đây lụt làm sạch chợ Dinh, sạch đường phố để cho những đôi chân tuy không dài như chân người mẫu nhưng không hắc lào, ghẻ ruồi xắn quần lên quá gối chơi lội nhởn nhơ.

           Một nơi chốn như vầy khiến tôi bỗng dưng muốn làm vua. Không phải để có ba ngàn cung nữ đâu mà để biến một vùng từ đèo Cả đến Rọ Tượng (phủ Ninh Hòa xưa) thành một Tân gia ba thứ hai. Còn hơn cả Singapore vì ở đây có cả rừng biển, sông ngòi và đồng bằng. Ta đâu cần gì phải tốn tiền lọc nước biển mới có nước ngọt, đâu phải mua nước của Mã Lai. Ở họ cứ mỗi 5 phút có tàu vào cập cảng, nhưng mùa biển động thì run. Ở ta có đầm Nha Phu, có vịnh Văn Phong, vào nằm chơi cả tháng cũng được. Đó là chưa nói tới đường bộ bắc nam và đường lên cao nguyên, lên Lào, Thái…Bao nhiêu tiền thu được ta sẽ cất những khu phố mới ở sát chân núi, đẹp hơn cả Phú Mỹ Hưng và mời từng hộ lên ở với điện nước đầy đủ. Ta sẽ mua lại những nhà cửa lộn xộn rải rác giữa ruộng đồng để biến cả một vùng rộng lớn thành một mâm lúa vàng khổng lồ. Ta sẽ trả cho mỗi nhà ít nhất là một chiếc ô-tô thay cho những chiếc xe công nông cọc cạch. Ta sẽ nuôi con mỗi nhà học lên đại học mà không phải tốn một đồng tiền trường nào cả. Ta sẽ đánh thuế vào những tàu nhà hàng nổi chuyên trị đủ món ăn chơi để nuôi những người già và những kẻ sướng quá hoá điên bất tử.

           Muốn viết một chút về con người nhưng xem chừng tôi cũng sắp điên nên để lúc khác. Ít ra thì đọc tới đây bạn cũng hé môi cười rồi chứ. Như vậy là vui rồi, cảm ơn bạn.

Trương Huyền Trường
01/09