Mục Lục

   Trang Bìa
       Ban Biên Tập
  Lá Thư Xuân
       Lê Thị Lộc
  Sớ Táo Quân
       Nguyễn Thị Thanh Trí
  Câu Đối Tết 
       Vinh Hồ

Xuân
Quê Nhà

  Phóng Sự Du Xuân Kỷ Sửu 
       Quách Tấn Cang
  Phóng Sự Du Xuân Kỷ Sửu
       - Kỳ 2 
       Quách Tấn Cang
   Hương Xưa...    
       Lê Thị Đào
   Hồi Ức Tết Quê Nhà
       Lý Hổ
   Những Ngày Xuân Thuở Ấy  
       Nguyễn Thị Thục
   Thư Đầu Năm  
       Trương Huyền Trường
   Tết... Học Trò  
       Nguyễn Văn Xê

Xuân
Đất Khách

   Đón Tết Đầu Tiên Trên
     Đất Mỹ 
      Lê Tâm Anh
   Ninh Hòa Và Tôi    
       Trần Thiên Bảo
   Không Đề    
       Phó Đức Lâm
  Tuổi Con TRÂU 
       Phùng Thị Phượng
   Hai Cái Tết Đầu Tiên Nơi
       Đất Khách 
       Phù Vĩnh Sơn
 

Hình Ảnh

  Hoa Xuân 
       Sử Xương Hải
  Trâu Bò Tại Ninh Hòa 
       Sử Xương Hải - Lê Thị Lộc
  Hình Ảnh Đón Xuân Tại Cali
       Lê Lai

Hội Quán
Quảng Đông

  Chúc Tết
      Quách Tấn Cang
  Tết Đi Lễ Chùa
      Quách Tấn Cang

Ca Hát/Nhạc

     Tiếng Hát:

   Trần Thị Minh Nguyệt
    Hà Thị Thu Thủy

     Slide Shows:

   Lê Lai

    Trích Đoạn Vở Tuồng Cải
  Lương: "Tiếng Trồng Mê Linh"

   Ngô Trưởng Tiến

Tiếng Đàn

      Tiếng Đàn PIANO:
    Trần Lộc 

Kịch Vui
 

  Niềm Vui Nhân Đôi
       Lương Lệ Huyền Chiêu

Chuyện Vui
 

  Chuyện Vui Cười
       Nguyễn Văn Xê

Tử Vi

   Tử Vi Năm Kỷ Sửu - 2009 
      ABC Sưu Tầm (NXV)
   Người Tuổi Sửu - TRÂU
       ABC Sưu Tầm (NXV)

Năm Kỷ Sửu Nói Chuyện Về Trâu Bò

    Bạn Trâu ! 
        Lê Tâm Anh
  Tản Mạn Năm Sửu Về
       Chuyện Trâu 
       Việt Hải - Los Angeles
   Trâu Ơi Ta Bảo Trâu Này
       Nguyễn Phan Lê 
  Tản Mạn Về Tết Kỷ Sửu
       2009
       Nguyễn Văn Thành
   Giữ Trâu 
       NhàQuê -  Trần Bình Trọng
   Cà Kê Dê Ngỗng Chuyện
      Con Trâu
       Vinh Hồ
   Năm Sửu Viết Về Trâu  
       Nguyễn Văn Xê

Tranh Vẽ
Nghệ Thuật

   Hoàng Tiên- Phi Ròm

Kinh Nghiệm Sống

  Đạo Và Đời - Tham Sân Si
      Tâm Đoan
  Đi Tìm Hạnh Phúc
      Tâm Đoan
  Bụi THIỀN
      Mục Đồng-Trần Thanh Thiên
 

Chuyện Phiếm/
Tạp Ghi
 

  Câu Chuyện Văn Nghệ Văn
       Gừng Cóc Nhái Miệt Dưới
      Người Xứ Vạn
   Trâu Già Thích Gặm
       Cỏ Non  
       Nguyễn Thị Thanh Trí
  Ngõ Tối
      Trương Huyền Trường
  Tản Mạn Về Người Nhà Quê
      Trần Khổ
  Thương Quá Sông Ơi !
      Trương Huyền Trường

Văn Hóa
Ẩm Thực

   Bánh Vá Gò Công
      Bánh Tằm Ngang Dừa
       Hoàng Tiểu Ca
   Chuyện Dưa Hấu Xưa&Nay
       Hoàng Nam (VHLA)
   Bánh Xèo
      Canh Chua Bạc Hà
       Hoàng Nam
   Mắm, Món Ăn Khó Quên 
       Hoàng Tiểu Ca
  Bánh Căn Trên Phố
       Sài Gòn
       Lê Ký Thương
  Khẩu Vị Ninh Hòa
       Nguyễn Tính

Sức Khỏe

    Bệnh Tiểu Đường Loại 2
       BS Nguyễn Vĩ  Liệt

Chuyện
Đó Đây
 

   Nhạc Xưa Nhạc Nay 
       Nguyễn Phan Lê
   Mùa Xuân Nói Chuyện Cùng
       Nhà Văn Đỗ Hồng Ngọc 
       Lương Lệ Huyền Chiêu
   Tản Mạn Về Võ Thuật
        Và Kienando
       Việt Hải - Hoàng Nam

Trò Chơi
Dân Gian NH
 

   Trò Chơi Dích Hình 
       Nguyễn Thục
   Trò Chơi Cối Xay
   Trò Chơi Ống Thụt
       Nguyễn Thục

Viết về
Ninh Hòa
 

    Dấu Chân Trâu Trên Xứ
        Trầm Hương
       Trần Thị Phong Hương
   Có Một Thời Ninh-Hòa
      Nhạc Trẻ 
       Lương Lệ Minh Trí  
   Khóc Một Dòng Sông 
       Trương Tiếp Trương

Viết về
ninh-hoa.com

   Ăn Tết Với Ninh-Hoa.com 
       Phạm Thanh Khâm &
      Phù Linh Trân
   Tôi Đi Thăm Ninh-Hoa.com 
       Lê Lai
  Viết Tiếp Hành Trình Đến
       Với Ninh-Hoa.com Của MẸ
       Lâm Thanh Nhàn
   Đi Xa Và Trở Về 
       Phan Nho
   Trở Về 
       Phan Kiều Oanh
    Một Vài Cảm Nghĩ Về
        Trang Web
       Phạm Thanh Phong


 

Biên Khảo
Kinh Tế
 

    Kinh Tế Việt Nam Năm 2008
       Nguyễn Văn Thành
   Quá Trình Phát Triển  Kinh
       Tế Của Nhật Bản Từ Minh
       Trị Thiên Hoàng Cho Đến
        Ngày Nay
       Nguyễn Văn Thành
    Suy Thoái Và Khủng Hoảng
        Kinh Tế Tại Hoa Kỳ
       Nguyễn Văn Thành


 

Viết Về Những Ngôi Trường
 

    Những Nốt Nhạc Đầu Tiên
       Lương Lệ Huyền Chiêu
   Trường Xưa Của Tôi
       Lý Hổ
    Ký Ức Về Trường Gò
        Muồng, Ninh Hòa
       Phạm Thanh Phong
    Ký Ức Về Trường Trung
       Học Đức Linh
       Phù Du
    Trích Đoạn Hồi Ký Của
        Đốc Học TRẦN CẢNH
       Phan Kiều Oanh
   Đỉa Ninh Hòa
       Phạm  Văn Thịnh


 

Du Lịch
 

    Đường Về Miền Tây
        Nam  Bộ
       Lương Lệ Bích San
   Góc Việt Ở Fitur Madrid 2009
       Lâm Thanh Nhàn

Đặc San NH
Kỷ Niệm 5 Năm
 

    Tản Mạn ĐẶC SAN 5 Năm
       Nguyễn Văn Sanh- NXV

Văn Học
Nghệ Thuật

    Cảm Nhận Thơ Nam Kha
       Lê  Anh Dũng
   Tình Yêu Đôi Lứa Trong Ca
       Dao Tục Ngữ Nói Về Trâu
       Vinh Hồ 
    Tiếng Đàn Tỳ Bà Và
      Vũ Điệu Bharatanatyam
        Của  Kim Loan
       Lê Văn Ngô
    Sân Khấu Phía Sau
       Dương Công Thi - Anh Thy
 

Thơ Vui
 

   Đời Trâu
       Tú Trinh
   Mừng Sửu Lên Ngôi
       Tú Trinh
 

Thơ
 

   Một Thời
       Lê Tâm Anh
  Chút Sương
        Nguyễn Thị Bảy-Hương Đài
  Xuân Kỷ Sửu
        Nguyễn Thị Bảy
   Thân Trâu...    
        Huy Bạch
  Xuân Xa Xứ...
        Huy Bạch
   Nồng Nàn Hương Xuân
       Nguyễn Thị Thanh Bình
  Thơ XUÂN Phỏng Dịch      
       Nguyên Bông
    Chẳng Dấu Gí Anh
       Phù Du-Phạm Thanh Phong
   Từ Dạo Ấy
       Nhạn Đà
   Nuối Tiếc
       Hương Đài
   Mừng Xuân
       Lê Thị Đào
  Làm Bài Thơ Thật Là Nhanh
      Trần Minh Hiền
  Nha Trang Nắng Lụa Mây
       Đào
      Tường Hoài
   Xuân Tha Hương    
       Đinh Bá Hồ
  Dạo Phố Mùa Xuân    
       Vinh Hồ
   Còn Đó Mùa Xuân
       Nam Kha
   Giao Thoa Ánh Sáng
       Nam Kha
  Nhớ Xuân Đoản Khúc 4 
       Lê Lai
   Hẹn Với Mùa Xuân
       Nguyễn Phan Lê 
   Nỗi Lòng
       Phương Lệ
  Xuân Lòng Còn Mãi Đâu Đây         Hải Lộc
   Xuân Hỷ Lạc    
       Thanh Mai
   Xuân Khai    
       Thanh Mai
  Xuân Xưa    
       Thanh Mai
   Chiều Quê    
       Diệp Thế Mỹ
   Cô Tiên Trong Lòng Anh
       Thụy Nguyên
  Cứ Là Tình Nhân Mới
      Trần Thị Minh Nguyệt
  Hương Biển Mặn Mà Xuân
      Quách Giao
   Biển Trầm Luân
       Lê Văn Quốc
   Chúc Xuân
       Phi Ròm
    Gởi Cánh Chim Xa
       Dương Anh Sơn
   Vui Xuân Xứ Lạnh    
       Mai Thái Vân Thanh
   Đá Vàng
       Kim Thành
   Trở Trời - Slide Show
       Kim Thành
   Tháng Giêng Khúc
       Nguyễn Văn Thành
   Đón Xuân Xứ Người
       Thi Thi
  Ớt Cay
       Thi Thi
   Xuân Viễn Xứ
       Thi Thi
   Xuân Tái Ngộ
       Trần Đình Thọ
   Xuân Chiều    
       Nguyễn Thị Thu -Hoài Thu
   Tuổi Con Trâu
       Anh Thy (Dương Công Thi)
  Sắc Xuân
       Nguyễn Tính
   Mừng Đáo Tuế
       Nguyễn Thị Thanh Trí
  Dáng Xuân
        Nguyễn Thanh Trúc
   Xuân Tình Tháng Giêng    
       Tiểu Vũ Vi
   Đêm Xuân    
       Tiểu Vũ Vi
  Thơ Xuân    
       Anh Vũ - Thiện Tín
   Ca Khúc Mùa Xuân   
       Lê Trung - Lê Duy Vũ
   Vịnh Con Trâu    
       Nguyễn Văn Xanh
 

Văn

  Về Quê Xưa
       Lê Ánh
  Những Lần Đầu Tiên
      Trần Thiên Bảo
  Trâu Trắng Trâu Đen
       Nguyên Bông
  Ánh Xuân Hồng      
       Nguyên Bông
  Giấc Mơ Hòn Hèo  
       Lương Lệ Huyền Chiêu
  Những Cái Tết Tuổi Thơ 
       Lữ Thanh Cư
   Bạn Cũ   
       Phan Phụng Dung
  Đón Xuân Này... Nhớ Xuân
        Xưa
        Lê Thị Đào
   Ve Chai
       Mỹ Hiệp
    Cành Mai Nở Sớm
       Huỳnh Trịnh Tuyết Hoa
   Cánh Vạc Phương Trời   
       Nguyễn Tường Hoài
  Con Trâu Cộ Của Cha Tôi 
       Vinh Hồ
  Tết Trong Dĩ Vãng
       Võ Thị Như Hường
  Một Đời Người Một Số Phận
       Trần Khổ
  Mừng Sinh Nhật
       Diệp Thế Mỹ
   Hải Ngoại Xuân Và Tôi...   
       Trần Thị Nết
   Yard Sale
       Đặng Thị Ngọc Nữ
    Mùa Xuân Của Mẹ   
       Thu Phương
    Thành Phố Nha Trang Và
       Đêm Noel
       Lương Lệ Bích San
    Dấu Chân Thời Gian
       Dương Anh Sơn
  Người Việt Ở Melbourne
      Úc Châu Ăn Tết
       Phù Vĩnh Sơn
  Hai Ba Ông Táo Về Trời  
       Nguyễn Hữu Tài
  Thang Thuốc Nam
       Nguyễn Văn Thành
   Dấu Chân Xưa    
       Nguyễn Thị Thu (Cầu Gỗ)
    Xuân Nay Vắng Mẹ
       Hà Thị Thu Thủy
  Tết Mậu Thân 1968 
       Lê Phú Thọ
   Thằng Cựng Chăn Trâu
       Phan Đông Thức
   Tâm Tình Ngày Cuối  Năm
       Hoàng Tiên - Phi Ròm
   Chờ Mùa Xuân Tới 
       Tiểu Thu
  Tháng Giêng Lạ
       Nguyễn Đôn Huế Trang
  Chiếc Áo Màu Rêu Xanh
       Phan Thái Yên

Thư từ, bài vở, hình ảnh hoặc
ý kiến xây dựng, xin liên lạc:

 diem27thuy@yahoo.com

Adelphia Cable Internet

 

Suy Thoái và Khủng Hoảng Kinh Tế Tại Hoa Kỳ
Kinh tế Hoa Kỳ Nhìn Về Tương Lai
 

      Người ta định nghĩa tình trạng suy thoái kinh tế là Tổng Sản Lượng nội địa GDP suy giảm liên tiếp hai quý :

                           (3 tháng = 1 quý).

 

       Suy thoái thường xảy ra mỗi 5, 7 năm một lần.

 

       Trong trường hợp suy thoái trầm trọng chẳng những xảy ra trong 1 nước và nạn thất nghiệp lên quá cao mà lại xảy ra trong nhiều nước thì gọi là khủng hoảng kinh tế.

 

       Nước Mỹ xảy ra thời kỳ đại khủng hoảng vào khoảng năm 1929 bắt đầu từ lúc thị trường chứng khoán bị vỡ vào ngày 29 tháng 10 năm 1929 gọi tên là thứ ba đen và chấm dứt khi thế chiến thứ 2 bắt đầu vào năm 1939.

October 1929

        Sự khủng hoảng kinh tế này tai hại cho Mỹ và các nước trên thế giới như Anh, Pháp, Đức, Nhật …, cho các nước đã mở mang cũng như các nước đang mở mang. Các thành phố lớn trên toàn thế giới đều bị thiệt hại trầm trọng, nhất là những thành phố phụ thuộc vào kỹ nghệ nặng. Các xây dựng gần như ngưng hẳn trên nhiều nước. Nông nghiệp bị thiệt hại nặng vì giá cả nông phẩm giảm từ 40% đến 60% và như vậy các cơ sở kỹ nghệ bao gồm trồng trọt, khai thác mỏ, xây dựng đều bị thiệt hại nặng nề.

 

       Tại Mỹ sản xuất xe hơi giảm khoảng 75% từ 5 triệu 500000 (1929) xe hơi xuống còn 1 triệu 400000 xe (1932). Giá cổ phiếu của công ty xe hơi GM (General Motors) từ $73 (1929) còn $8 năm 1932.

 

(But purchase of a new car could usually be put off. In September, General Motors stock sold for $73. It fell by half in October. In 1932, it bottomed out at $8.

In 1929, U.S. auto plants produced more than 5.5 million cars and trucks. By 1932, output fell to less than 1.4 million.)

 

http://www.eevob.com/TheGreatDepression.html

 

    Thời gian khủng hoảng kinh tế thay đổi tùy từng nước.

 

      Thị trường chứng khoán kỹ nghệ trung bình (Dow Jones Industrial Average DJIA) DJIA=381 trong tháng 10 năm 1929 sau một thời gian xuống còn 41 vào tháng 6 năm 1932 mất khỏang 90% nghĩa là nếu bỏ ra mua cổ phiếu $10000 năm 1929 thì chỉ còn khoảng $1000 năm 1932.

 

(Financial assets as reflected by the Dow Jones Industrial Average (DJIA) reached its peak value of 381 in October 1929, marking the beginning of our country's worst bear market. And although the DJIA finally bottomed at 41 in June 1932, the vast majority of stock investors continued to suffer the effects of the languishing bear market during the next three years. By December 1935 the stock market (DJIA) had only recovered to 140 from its 1932 bottom -- still down a whopping 64% from its October 1929 peak.)

 

Nhìn trên giản đồ cực tiểu DJIA= 41 vào ngày 5-6-1932

 

 

Giản đồ DJIA trong thời đại khủng hoảng kinh tế Mỹ

Cực đại DJIA= 381 (23 tháng 10-1929), Cực tiểu DJIA= 41, 5 tháng 6 - 1932

 

       Khoảng 25 năm sau kể từ năm 1929 mới trở về được giá trị 381. Cho đến ngày nay, tất cả kinh tế gia chưa có ai biết rõ nguyên nhân chính gây ra nạn khủng hoảng cho Mỹ Quốc và toàn thế giới. Tuy nhiên việc chính yếu là do người dân mất lòng tin vào kinh tế gây cho nạn giảm giá nghĩa là giá hàng càng ngày càng xuống và khi giá hàng xuống thấp hơn giá vốn của sản phẩm thì sản xuất giảm gây ra nạn thất nghiệp và kéo dây truyền sang các ngành kỹ nghệ.

 

Dây truyền biến cố như sau đây:

 

(1) Không bán được hàng hóa thì mắc nợ

(2) Giảm thiểu tiền luân chuyển để cứu giảm giá (deflation) thì làm kinh tế càng thêm suy sụp

(3) Vốn (asset) suy giảm

(4) Tiền vốn kinh doanh xuống thấp gây nạn phá sản

(5) Tiền lời giảm

(6) Giảm sản xuất kéo theo giảm buôn bán, giảm thợ thuyền (thất nghiệp tăng)

(7) Bi quan và mất lòng tin

(8) Người dân không có tiền

(9) Giảm lãi suất làm càng giảm giá mau.

 

       Khi thị trường sụp đổ thì các tay buôn không trả được nợ, nhà băng mất tiền nợ làm cho nhiều người hốt hoảng rút tiền để trong nhà băng ra làm cho nhà băng sập tiệm. Khi khủng hoảng kinh tế năm 1929 xảy ra trong 10 tháng đầu tiên năm 1930 có 744 nhà băng bị phá sản và suốt thập niên 1930 tổng kết có 9000 nhà băng bị phá sản. Năm 1933 các người gửi tiền ở nhà băng mất 140 tỷ đô-la. Nhiều nhà kinh tế cho rằng việc giảm buôn bán quốc tế sau năm 1930 làm cho khủng hoảng kinh tế càng trầm trọng. Nguyên do là để bảo vệ công nhân Mỹ Quốc, ngày 17 tháng 6 năm 1930, Mỹ Quốc tăng thuế nhập cảng 20000 sản phẩm, vì vậy các nước khác trả đũa Mỹ và làm cho hàng xuất cảng của Mỹ giảm nhiều hơn 50%. Vì vậy nền kinh tế Mỹ càng suy giảm.

 

       Trước năm 1930 chỉ số thất nghiệp Mỹ Quốc là 7.8%. Sau khi thi hành luật nhập cảng thì thất nghiệp lên 16.3%, năm 1932 lên 23.6%, năm 1933 lên 24.9%. Luật này làm hại nền kinh tế Mỹ Quốc và chỉ được bãi bỏ vào năm 1950.

 

GDP Mỹ giảm 1930 : -9.4% ,1931 :-8.5%, năm 1932 : -13.4% , năm 1933 : -2.1%

 

Số người thất nghiệp khoảng 12 830 000 : 25% thất nghiệp, dân số Mỹ lúc đó khoảng 123 triệu người.  (dân số Mỹ: 123,076,741 )

Chi tiết về dân số:

http://www.census.gov/popest/archives/1990s/popclockest.txt

 

(At the height of the Depression in 1933, nearly 25% of the Nation's total work force, 12,830,000 people, were unemployed.)

 

       Trong kỳ khủng hoảng kinh tế bắt đầu 29 tháng 10 năm 1929 thị trường chứng khoán Mỹ Quốc chỉ số kỹ nghệ trung bình DJIA giảm khoảng 2 ngày 12.8% và 11.73% tức là gần 24% trong 2 ngày. Tuy nhiên, còn tiếp tục suy giảm tới mức 41 điểm vào các năm kế tiếp.

 

       Chính phủ Mỹ phạm sai lầm nghiêm trọng trong việc ban hành luật thuế nhập cảng trên 20000 hàng nhập cảng từ khoảng 25% lên 50%, luật ban hành ngày 17 tháng 6 năm 1930 tên là luật Smoot-Hawley Tariff ban hành bởi tổng thống

Herbert Hoover.

 

       Luật này làm các nước khác trả đũa làm suy thoái thành đại khủng hoảng (Great Depression.^[2][3]) )

 

       Kết quả là hảng nhập cảng từ Âu châu vào Mỹ từ 1334 triệu đô-la năm 1929 còn 390 triệu năm 1932. Xuất cảng của Mỹ từ 2344 triệu đô-la năm 1929 còn 784 triệu đô-la năm 1932, nóí chung buôn bán trên thế giới giảm 66% từ năm 1929 tới năm 1934.

 

(According to government statistics, U.S. imports from Europe declined from a 1929 high of $1,334 million to just $390 million in 1932, while U.S. exports to Europe fell from $2,341 million in 1929 to $784 million in 1932. Overall, world trade declined by some 66% between 1929 and 1934.^{[9]) )}

 

       Cuộc đại khủng hoảng của Hoa Kỳ kéo theo toàn thế giới xuống dốc không phanh (thắng).

 

Thí dụ thu 4.2% nghĩa là 4.2% GDP

       Thuế     chính phủ      

       năm     thu       chi    tăng trưởng     thất nghiệp  

       -----------------------------------------

       1929    --        --           --          3.2%  < thời Tổng Thống Hoover 
                               KHỦNG HOẢNG KINH TẾ BẮT ĐẦU 29-10-1929

       1930   4.2%   3.4%      - 9.4%       8.7

       1931   3.7      4.3        - 8.5         15.9

       1932   2.9      7.0        -13.4          23.6

       1933   3.5      8.1         - 2.1        24.9 FDR, tân chính sách kinh tế
                                                       thu hẹp ngưng tháng ba 1933

       1934   4.9     10.8        + 7.7        21.7

       1935   5.3      9.3         + 8.1       20.1

       1936   5.1     10.6        +14.1       16.9

       1937   6.2       8.7        + 5.0       14.3 <suy thoái 5-1937 bắt đầu

       1938   7.7       7.8        - 4.5       19.0 < suy thoái hết 6-1938

       1939   7.2      10.4       + 7.9       17.2

       Trên bảng tóm tắt các biến cố GDP đã tăng năm 1934, 1935 1936 , 1937 nhưng vẫn kể là trong kỳ đại khủng hoảng vì chỉ số thất nghiệp vẫn cao 21.7% năm 1934 và 17.2% năm 1939.

       Sau năm 1939 khi Mỹ tham gia thế chiến thứ 2 nên cần nhiều quân, 6 triệu quân và công nhân viên sản xuất vũ khí khoảng 6 triệu, thì số thất nghiệp mới giảm xuống dưới 5% và chính thức ra khỏi đại khủng hoảng kinh tế.

 

       Để cứu vãn tình trạng đại khủng hoảng kinh tế, Tổng thống Hoa Kỷ Franklin Roosevelt BAN HÀNH tân chính sách (NEW DEAL).

 

http://www.answers.com/topic/franklin-d-roosevelt

 

       Chương trình tân chính sách có mục tiêu nhu cầu và cung cấp việc làm và cứu trợ các người nghèo thông qua tăng cường chi tiêu của chính phủ và cải tổ tài chánh. Chính phủ ban hành luật trao đổi an toàn năm 1934 tạo ra công ty bảo hiểm tiền gửi tại nhà ngân hàng FDIC (Federal Deposit Insurance Corporation).

 

       Nhờ chính sách tân kinh tế của Tổng thống Roosevelt mà nền kinh tế của Mỹ Quốc năm 1934 GDP tăng 7.7% thất nghiệp từ 24.9% năm 1933 còn 21.7% năm 1934 . Suy thoái tháng 5 năm 1937, GDP -4.9% chấm dứt tháng 6-1938 cho chỉ số thất nghiệp lại tăng lên 19% và cuộc khủng hoảng kinh tế của Mỹ Quốc chỉ chấm dứt khi thế chiến thứ 2 bắt đầu khoảng 1939.

 

       Mỹ Quốc bắt buộc phải tham gia chiến tranh, động viên khoảng 6 triệu lính và khoảng 6 triệu người khác phục vụ kỹ nghệ làm khí giới chiến tranh thì Mỹ Quốc lúc đó mới ra khỏi khủng hoảng kinh tế. Như vậy cuộc khủng hoảng kinh tế Mỹ kéo dài khoảng 10 năm.

 

       Khủng hoảng kinh tế Mỹ Quốc làm khỏang 13 triệu người thất nghiệp, kỹ nghệ giảm 45% từ năm 1929 tới năm 1932 xây dựng nhà cửa giảm 80% từ năm 1932, chỉ trong khoảng từ năm 1929-1932 có 5000 nhà băng đóng cửa.

 

       Trong cuộc tổng khủng hoảng kinh tế khởi đầu từ năm 1929 và biến thành đại khủng hoảng kinh tế năm 1933 và kéo dài khoảng một thập niên là do chính sách sai lầm của chính phủ Mỹ. Các nhà kinh tế Mỹ cho rằng luật quan thuế của Mỹ ban hành ngày 17 tháng 6 năm 1930 đánh thuế cao các hàng nhập cảng cốt để bảo vệ hàng hóa của Mỹ Quốc gây ra sự giảm thương mại quốc tế và sự trả đũa của quốc tế và của Mỹ Quốc. Trước kia thuế nhập cảng khoảng 25.9% thì luật bảo vệ hàng hóa Mỹ tăng 50% trong thời gian 1931-1935 và vì vậy do chính sách trả đũa của các nước khác làm cho hàng xuất cảng của Mỹ giảm 50% nặng nhất là lúa mì, bông, thuốc lá, đồ gỗ. Sự suy sụp nông phẩm xuất cảng làm cho nông dân Mỹ không trả được nợ, các ngân hàng nông thôn phá sản ngoài ra chính sách của chính phủ Mỹ trong giai đoạn này sai lầm bằng cách giảm lưu hành tiền tệ, giảm 1/3 trong khoảng từ 1929 tới 1933 làm cho việc buôn bán khó khăn và thị trường chứng khoán càng ngày càng suy giảm giảm từ DJIA = 381 năm 1929 tới khoảng 41 năm 1932.

 

       Khi Tổng Thống Roosevelt được bầu lên để cứu vãn tình hình kinh tế thì Tổng Thống ban hành tân chính sách. Tân chính sách này có 10 chính sách mà Tổng Thống Roosevelt ban hành để cứu nguy nền kinh tế Mỹ Quốc

 

http://en.wikipedia.org/wiki/New_Deal

 

http://www.vw.vccs.edu/vwhansd/HIS122/NewDeal.html

 

http://home.earthlink.net/~gfeldmeth/chart.newdeal.html

 

http://www.cyberessays.com/History/84.htm

 

       Để cứu vãn nạn khủng hoảng kinh tế Tổng thống Roosevelt thi hành các chương trình thí dụ trợ cấp thất nghiệp, cải tổ tài chính và kinh doanh, khôi phục kinh tế

 

(United States President Franklin D. Roosevelt gave to a sequence of programs he initiated between 1933 and 1936 with the goal of giving work (relief) to the unemployed, reform of business and financial practices, and recovery of the economy during The Great Depression.)

 

Chương trình tân chính sách được ban hành bởi Tổng Thống Franklin Roosevelt bao gồm các điều khỏan chính sau đây:

 

1) Đoàn bảo tồn dân sự (Civilian Conservation Corps Act): Đoàn này được tạo ra năm 1933 gồm 3 triệu người tuổi 18-25 làm việc xây đường xá, chống lụt, đốn gỗ trong rừng.

 

2) Ủy ban quản lý công tác dân sự: Chương trình tạo ra năm 1933. Các việc xây dựng, tốn kém và vì vậy chương trình này phải bãi bỏ năm 1934

 

3) Cục quản lý nhà cửa là (Federal Housing Administration (FHA) thuộc chính phủ được tạo ra để chống lại cuộc khủng hoảng trong kỳ đại khủng hoảng kinh tế. Cục này dùng để điều hành các món nợ địa ốc.

 

4) Cục an ninh liên bang (federal security agency): Cục an ninh liên bang thiết lập năm 1939 có nhiệm vụ bảo vệ các thực thể của chính phủ. Cục này bãi bỏ năm 1953. Cục này quản lý an ninh xã hội, ngân khoản giáo dục liên bang, an toàn thực phẩm và thuốc.

 

5) Tổ hợp cho vay mua nhà được thành lập năm 1933 để trợ giúp việc trả góp nhà. Vì cuộc đại khủng hoảng gây ra việc tịch thu nhà bán đấu giá Tổng Thống Roosevelt tạo ra cũa này để giúp đỡ nhưng người nợ nhà băng. Trong lhoảng 1933-1935, có 1 triệu người nhận được các khoản vay dài hạn cứu căn nhà của họ để khỏi bị tịch thu.

 

6) Luật phục hồi quốc gia: Luật này có mục tiêu giúp đỡ quyền lợi của công nhân và các công ty Hoa Kỳ. Tuy nhiên luật này bị Tối cao Pháp viện tuyên bố là vi hiến vì vi phạm phân quyền.

 

7) Cục quản lý công tác công cộng: Cục này được tạo ra để tạo ra các việc làm trong thời gian khủng hoảng kinh tế. Cục này có mục đích tạo ra các việc làm công cộng thí dụ xây dựng đường xá cấu cống và tiếp tục tới năm 1941 thì bãi bỏ vì lúc đó cần công nhân sản xuất xây dựng quốc phòng.

 

8) Hệ thống an sinh xã hội (Social Security System): Luật an sinh xã hội để giúp đỡ các người già cả (67 tuổi trở lên). Luật này cho phép những người khi về già được tiền an sinh xã hội. Chương trình này là một chương trình rất tốt do sự đóng góp của công nhân và chủ nhân

 

9) Thẩm quyền thung lũng Tennesee (the Tennessee Valley Authority (TVA): Thẩm quyền thung lũng Tennesee thiết lập năm 1933 để giúp đỡ nhân dân các vùng thung lũng Tenessee bị thiệt hại nặng nề trong cuộc khủng hoảng kinh tế. Chương trình này thuộc chính phủ đó là chương trình x ây dựng đập đ ể chống nạn lụt và tạo điện năng và Canh tân các nông trại

 

10) Sở lao động thành lập năm 1935 cốt tạo ra việc làm cho người thất nghiệp công nhân hay viên chức.

 

11) Cục liên bang bảo hiểm tiền gửi ngân hàng FDIC (The Federal Deposit Insurance Corporation (FDIC). Hiện nay bảo đảm tới $100000 cho mỗi cá nhân tại mỗi ngân hàng.

 

12) Luật an ninh 1933 đặt qui luật tiêu chuẩn cho việc buôn bán chứng khoán , với yêu cầu các công ty minh bạch báo cáo rủi ro đầu tư

 

13) Cục cứu trợ khẩn cấp liên bang (Federal Emergency Relief Administration (FERA) cốt giúp đỡ người thất nghiệp cung cấp việc làm cho hơn 20 triệu người và phát triển các công trình trong đất công cộng trong toàn quốc

 

(Federal Emergency Relief Administration (FERA) was the committee established as a result of Federal Emergency Relief Act. The Federal Emergency Relief Act was one of the first relief operations under the New Deal by president Franklin Delano Roosevelt.)

 

14) Cục quản trị công trình xây dựng công cộng (The Public Works Administration) viết tắt là PWA thiết lập năm 1933 ký khế ước với các hãng tư để tạo ra công việc xây dựng các công trình công cộng quản lý 34000 phương án bao gồm xây các phi trường, các đập nước tạo máy thủy điện, hàng không mẫu hạm, cầu, trường học, bệnh viện, thiết lộ và 25000 nhà ở.

 

       Mục tiêu của Tổng thống Franklin Roosevelt là để giải quyết khủng hoảng kinh tế cho nước Mỹ. Ta biết rằng Tổng thống Roosevelt thuộc đảng Dân chủ được bầu tháng 11 năm 1932 và nhậm chức ngày 20 tháng 1 năm 1933 là Tổng thống Hoa Kỳ duy nhất phục vụ nhiều hơn 2 nhiệm kỳ. Ông sinh ngày 30 tháng 1 năm 1882 và làm Tổng thống 4 nhiệm kỳ cho tới khi chết.

 

       Như ta đã biết trong thời kỳ suy thoái thì chỉ số Dow Jones kỹ nghệ trung bình từ DJIA=381 điểm đã xuống chỉ số cực tiểu vào ngày 5 tháng 7 năm 1932 còn khoảng 41 điểm và dân số thất nghiệp khoảng 25%. Sau khi Tổng Thống Roosevelt nắm chính quyền và thi hành chính sách mới để cố gắng giảm nạn thất nghiệp, phục hồi kinh tế, cải tổ kinh tế và hệ thống ngân hàng giúp cho Mỹ dần dần ra khỏi đại khủng hoảng tuy nhiên đến năm 1937 lại có một kỳ suy thoái mới và các nhà kinh tế cho rằng nạn suy thoái chỉ thật sự chấm dứt khi thế chiến thứ hai bắt đầu năm 1939 khi Đức xâm chiếm các nước xâm chiếm Ba Lan, Pháp và các nước khác tại Âu Châu.

 

       Mỹ gọi nhập ngũ 6 triệu quân và 6 triệu công nhân phục vụ trong kỹ nghệ quốc phòng

 

       Bảng tổng kết sau cùng trong bài này sẽ bao gồm toàn bộ các kỳ suy thoái và khủng hoảng kinh tế từ ngày nước Mỹ lập quốc đến nay .

 

       Các kỳ suy thoái khác sau năm 1939 gọi là suy thoái 1953, có thời gian suy thoái là 1 năm. Nguyên nhân là sau chiến tranh Hàn Quốc lạm phát gia tăng, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ Quốc siết chặt chính sách tài chánh bằng các tăng lãi suất ngân hàng để chống lạm phát gây ra nạn suy thoái. Kỳ duy thoái năm 1957 kéo dài 1 năm. Cũng do chính sách tăng lãi suất ngân hàng quá cao.

 

       Sự khủng hoảng dầu hỏa xảy ra năm 1973 do tổ hợp dầu hỏa OPEC làm giá dầu tăng 4 lần, khủng hoảng này kéo dài 2 năm. Ngoài việc tăng dầu hỏa còn có nạn lạm phát cao vì cuộc chiến Việt Nam.

 

       Suy thoái thập niên năm 1980 tới năm 1982 do Hồi giáo cướp chính quyền tại Ba Tư tăng giá dầu năm 1979 làm khủng hoảng năng lượng tại Mỹ Quốc, chính quyền Carter cố gắng kiểm soát lạm phát bằng cách siết chặt tài chánh gây ra nạn suy thoái.

 

       Suy thoái thập niên 1990 kéo dài từ năm 1990-1991 lâu 1 năm. Trong giai đoạn này sản xuất kỹ nghệ giảm, hàng hóa tiêu thụ giảm, thương mại giảm.

 

       Suy thoái đầu thập niên 2000 kéo dài 2 năm từ 2001 tới 2003. Nguyên nhân là sự sụp đổ “bong bóng Dot com” (The collapse of the dot-com bubble) và là khủng bố 11 tháng 9 năm 2001 của quân Al Qadea đứng đầu là Bin Ladin và kết quả tai tiếng kế toán (accounting scandal). Tai tiếng Kế toán gây ra bởi hãng Enron. Suy thoái này kéo dài từ 2001 tới 2003.

 

       Enron báo cáo tài chính gian (accounting fraud) khai phá sản năm 2001

 

(Enron Creditors Recovery Corporation (formerly Enron Corporation, former NYSE ticker symbol ENE) was an American energy company based in Houston, Texas. Before its bankruptcy in late 2001, Enron employed approximately 22,000 people (McLean & Elkind, 2003) and was one of the world's leading electricity, natural gas, pulp and paper, and communications companies, with claimed revenues of nearly $101 billion in 2000.^[1] Fortune named Enron "America's Most Innovative Company" for six consecutive years. At the end of 2001 it was revealed that its reported financial condition was sustained substantially by institutionalized, systematic, and creatively planned accounting fraud, sometimes called the "Enron scandal". Enron has since become a popular symbol of willful corporate fraud and corruption. The Scandal was also considered a landmark case in the field of business fraud and brought into question the accounting practices of many corporations throughout the United States.

 

http://en.wikipedia.org/wiki/Enron

 

Suy Thoái 2008:

 

       Năm 2008 có một số dấu hiệu suy thoái giống như năm 1929.

       Ta đã biết rằng chỉ số chứng khoán trung bình đã có lúc lên khoảng DJIA=11722 vào ngày 10–Jan-2000, sau khi nạn suy thoái kinh tế vào đầu thế kỷ 21 chỉ số Dow Jones đã xuống tới khoảng DJIA=7286 ngày 9 tháng 10 năm 2002. Sau một giai đoạn kể từ lúc cực đại tương đối năm 2000 năm 2007 mới vượt được số đó và lên tới số DJIA= 14164 vào ngày 9 tháng 10 năm 2007 nhưng ngày nay chỉ còn 7553 (11-Nov-2008) so với điểm cao nhất tương đương với 7553/14164 = 53.3%.

 

Đến cuối năm 31-12-2008 chỉ số DJIA còn 8776.

Trong một năm giảm từ 13338 còn 8776 tức giảm khoảng 35% trong năm 2008. Đây là lần giảm lớn nhất sau kỳ đại khủng hoảng kinh tế Hoa Kỳ năm 1929.

 

http://biz.yahoo.com/ap/081231/wall_street.html

 

       Chính phủ Hoa Kỳ đã cứu trợ kinh tế 700 tỷ đô-la (TARP) nhưng cũng chưa kìm được sự xuống dốc của kinh tế Hoa Kỳ. Độ tăng trưởng của nền kinh tế Hoa Kỳ trong quý 1 (Tam cá nguyệt 1) là 0.9%, quý 2 là 2.8%, quý 3 là -0.3% báo hiệu thời kỳ suy thoái bắt đầu.

 

 

Index Value:	8,776.39
Trade Time:	4:05PM ET
Change:	108.00 (1.25%)
Prev Close:	8,668.39
Open:	8,666.48
Day's Range:	8664.89 - 8842.66
52wk Range:	7,392.27 - 13,338.20

 

       Chính phủ Mỹ đã dùng khoảng 700 tỷ đô-la để cứu vãn nền tài chính Mỹ để tạo lòng tin của các nhà đầu tư, cùng giúp đỡ các công ty Mỹ đang bị nguy ngập trong chương trinh cứu trợ kinh tế gọi là TARP (Troubled Asset Relief Program).

 

http://biz.yahoo.com/cnbc/081118/27781824.html

 

       Chẳng những Mỹ Quốc và toàn thể thế giới cũng làm như vậy cho nền kinh tế của họ bao gồm Anh $375 tỷ, Đức $700 tỷ, Pháp $400 tỷ, Trung quốc $586 tỷ, Nhật $275 tỷ, Nga $120 tỷ……cũng bỏ tương đương với nhiều trăm tỷ đô-la để cứu trợ nền kinh tế của họ. Để cố gắng giảm thiểu nạn suy thoái kinh tế không trở thành đại khủng hoảng kinh tế như trong thời kỳ từ năm 1929 tới năm 1939, Tổng thống Georges W. Bush đã triệu tập Hội nghị Thượng đỉnh Kinh tế Thế giới G-20. Hội nghị này bắt đầu ngày 14 tháng 11 năm 2008 tại tòa Bạch Ốc và họp thứ sáu đến thứ bảy 15 tháng 11 năm 2008 gồm trên 20 Tổng thống và Thủ tướng các nước trong đó ngoài Mỹ Quốc còn có các nước sau đây tham gia Hội nghị bao gồm Á Căn Đình (Argentina), Úc, Ba Tây (Brazil), Anh, Gia Nã Đại, Trung Quốc, Pháp, Đức, Ấn, Nam Dương, Ý, Nhật, Mễ Tây cơ, Nga, Ả Rập Saudit, Nam Phi, Đại Hàn, Tay Ban Nha, Thổ Nhĩ Kỳ và Liên Hiệp Âu Châu. Tất cả các nước này chiếm 90% Tổng sản lượng thế giới.

 

       Mục tiêu của Hội nghị này là cố phác họa một lộ trình để tránh sự sụp đổ của nền tài chính làm suy thoái nền kinh tế của toàn thể thế giới. Các nhà lãnh đạo cũng cố gắng tìm ra các đường lối để cứu nguy kinh tế.

 

       Kinh tế suy thoái làm tăng cường nạn thất nghiệp và làm giảm tiền tiết kiệm. Tất cả các nước sẽ cố gắng dùng các biện pháp kể cả chính sách tài chính để cứu nền kinh tế của mình.

 

       Để tránh các việc xảy ra tương tự trong tương lai, Tổng thống Bush và các vị lãnh đạo khác hậu thuẫn cho chương trình tiêu chuẩn hóa kế toán của các công ty và hệ thống báo động trước sự suy thoái, thí dụ sự đầu cơ tích trữ trong nạn bong bóng nhà cửa.

 

       G20 tuyên bố gồm nhiều điểm các điểm chính yếu:

 

http://www.nytimes.com/2008/11/16/washington/summit-text.html?pagewanted=1&em

 

       Tăng cường kích thích kinh tế bằng sách cung cấp tài chính, hậu thuẫn các viện tài chính như các ngân hàng, bảo đảm tiền tiết kiệm và tiển gửi định kỳ, gỉai tỏa thị trường tài chính (unfreeze credit markets), làm việc với viện tài chính quốc tế (international financial institutions (IFIs) có thể hậu thuẫn cho kinh tế toàn cầu (the global economy)

 

         Các nước cần cố gắng củng cố thị trường tài chính để hậu thuẫn kinh tế phát triển

 

       Các nước đồng ý hợp tác trên kinh tế vĩ mô (macroeconomic cooperation) để khôi phục phát triển (restore growth ) và giúp đỡ các nền kinh tế các nước đang phát triển (developing countries).

 

Các bước sau đây cần thi hành ngay:

 

 * tiếp tục củng cố hệ thống tài chính (to stabilize the financial system)

 * thừa nhận sự quan trọng của chính sách tài chính

 * dùng chính sách tài chính để kích thích nhu cầu nội địa (to stimulate domestic demand)

 * giúp đỡ các nước mới lên (emerging) và các nước đang phát triển (developing economies ) vay tiền qua Quỹ tiền tệ quốc tế (the International Monetary Fund’s (IMF)

 * khuyến khích Ngân hàng thế giới (the World Bank) và các Ngân hàng phát triển đa diện (multilateral development banks (MDBs) dùng toàn khả năng để hậu thuẫn lịch trình phát triển (development agenda)

 * bảo đảm Quỹ tiền tệ quốc tế, Ngân hàng thế giới và các ngân hàng phát triển đa diện có đủ tài nguyên (resources) để vượt qua mọi trường hợp

 * Cải tổ Ngân hàng thế giới (Reforming World Bank) và Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF);

 * thông qua thỏa hiệp tự do thương mại quốc tế vào cuối năm 2008 (approval of an agreement for global free-trade by the end of 2008);

 * Cải tiến thị trường tài chính trong sáng và bảo đảm các công ty báo cáo chính xác tình trạng tài chính (Improvement of financial market transparency and ensuring complete and accurate disclosure by firms of their financial conditions);

 * Ngăn ngừa các viện tài chính lấy các quyết định quá nhiều rủi ro (Preventing financial institutions from excessive risk taking);

 * Phác họa danh sách các cơ quan tài chính nếu sụp đổ gây nguy hiểm cho kinh tế thế giới (Drawing up a list of financial institutions whose collapse would endanger the global economic system)

 * tăng cường chế độ điều hòa tài chính (strengthening countries' financial regulatory regimes)

 * các biện pháp điều hòa tốt hơn để ngăn ngừa thủ đoạn lũng loạn thị trường và gian dối (better regulatory measures for preventing market manipulation and fraud).

 

       Các nước đồng ý tái nhóm tháng tư năm 2009 tại Anh với Tổng thống mới của Mỹ. Chương trình này bao gồm các biện pháp trong sáng để cho các nhà đầu tư có thể biết rõ tình hình tài chính của các công ty.

 

http://www.washingtontimes.com/news/2008/nov/15/declaration-summit-financial-markets-and-world-eco/?page=10

 

Tóm lại suy thoái năm 2008 gồm các yếu tố chính sau đây:

 

       Dầu hỏa lên quá cao có lúc lên 147 đô-la/thùng dầu thô (1 thùng dầu = 42 gallons và 1 gallon = 3.8 lít), thị trường chứng khoán đã có lúc lên quá cao DJIA= 14160 (Dow Jones Kỹ nghệ trung bình), nạn sản xuất dư thừa, nạn bong bong xà phòng (xà bông) nhà cửa giống như Nhật đã xảy ra 1989 – 1990, một căn nhà tại San Jose, bang California khoảng 3 phòng ngủ năm 1975, đồng bào tị nạn Việt Nam tới mua khoảng 50 ngàn thì năm 2005-2006 đã có lúc lên tới 700 ngàn đô-la Mỹ.

 

       Đã có lúc người Việt ta bỏ cả công ăn việc làm xếp hàng mua nhà từ 4 giờ sáng tại Cali vì rằng có lúc giá nhà mới đặt mua 400 ngàn (đang xây) thì tới khi nhận nhà lên tới 500-600 ngàn. Vì giá nhà lên quá cao và xa giá thực sự (true value) cũng như người mua nhà không đủ sức trả góp mà mua nhà quá điều kiện tài chính của mình bằng cách trả trước 20% tới khi kinh tế khó khăn nhà xuống hơn 20% thì không đủ khả năng trả góp nữa (thí dụ có người thất nghiệp), kết quả nhà bị sai áp, nhà băng bán lỗ vốn bởi giá nhà xuống, do đó nhà băng bị lỗ.

 

       Nạn nhà băng sụp đỗ, cộng thêm nạn thất nghiệp, thí dụ GM trong thời đại khủng hoảng năm 1929 giá cỗ phiếu của GM từ 57 đô-la xuống còn 8 đô la, thế mà nay thê thảm hơn chỉ còn có 3.2 đô-la (31-12-08) và phải xa thải công nhân.

 

       GM đã thông báo rằng số bán của GM trong tháng 10 năm 2008 đã giảm 45%. Tất cả các hãng tuy không bán yếu đi bằng GM nhưng cũng giảm rất nhiều. Hiện nay chính phủ có tài trợ tài chính giúp 3 hãng xe hơi Mỹ GM, Ford và Chrysler 17 tỷ 400 triệu đô-la để tạm cứu kỹ nghệ xe hơi Mỹ.

 

(DETROIT (AP) - General Motors' October U.S. sales plunged 45 percent, and Ford's and Chrysler's weren't far behind, as low consumer confidence and tight credit combined to bring the industry's sales to an "unsustainably weak level" that is the worst in 25 years.

Automakers sold 838,156 vehicles in October, 32 percent fewer than the same month last year and the worst performance since January 1991, according to Autodata Corp. and Ward's AutoInfoBank. The seasonally adjusted annual sales rate of 10.6 million vehicles was the lowest since February 1983.)

 

Chi tiết:

 

 http://www.wtop.com/index.php?nid=111&sid=583227

 

       Ta thấy kinh tế của Mỹ đang bước vào thời kỳ suy thoái và trong thời kỳ khủng hoảng 1929-1939 chính phủ và quốc hội Hoa Kỳ đã phạm một lỗi lầm là tăng thuế nhập cảng từ 25 lên 50% làm cho tất cả các nước khác trả đũa vì vậy toàn thể kinh tế Hoa Kỳ sụp đỗ. Tổng thống G. Bush đã nói rằng: Cần phải tự do kinh tế thì mới cứu được suy thoái.

 

       Một điều khoản trong thoả hiệp hội nghị kinh tế thượng đỉnh G-20, 14-15/ Nov/ 2008 chấp nhận thỏa hiệp tự do thương mại quốc tế vào cuối năm 2008 (approval of an agreement for global free-trade by the end of 2008);

 

       Cuộc suy thoái năm 2008 kéo dài bao lâu chưa ai biết rõ nhưng nếu kéo dài 2, 3 năm thì là điều may cho Mỹ Quốc và toàn thế giới, còn nếu biến suy thoái thành đại khủng hoảng do sự sai lầm của các nhà lãnh đạo lại là một tai nạn lớn lao cho toàn thế giới. Trong cuộc đại khủng hoảng năm 1929-1939, đã phải chờ đến Thế chiến thứ hai khởi đầu cần 6 triệu quân nhân và 6 triệu thường dân chế tạo Quốc phòng thì mới ra khỏi nạn khủng hoảng.

 

       Ngày nay toàn thể thế giới đã họp tại tòa Bạch Ốc cố gắng cứu nguy kinh tế thế giới mong rằng nền suy thoái kinh tế của Mỹ và thế giới sẽ không kéo dài lâu.

 

       Các nhà kinh tế Hoa Kỳ cho rằng giá nhà trung bình có thể chấp nhận được là vào khoảng 2 năm lương của một gia đình. Thí dụ một gia đình có 2 người đi làm mỗi người trung bình 45 ngàn/năm sau 2 năm 180 ngàn thì giá trung bình 180 ngàn tương đương giá lương của 2 người. Vậy giá nhà của Mỹ xuống 180 ngàn một căn và nếu phân lời trả góp dưới 6% thì người dân có đủ khả năng mua nhà làm cho các ngân hàng hoạt động bình thường và làm cho kinh tế phát triển trở lại.

 

       Giá nhà trung bình nay tháng 12-2008 chỉ còn $183 000 nhà cũ và khoảng $220000 nhà mới xây, hy vọng kinh tế Mỹ sẽ hồi phục nhanh chóng và lãi xuất 30 năm chỉ còn 5% vào ngày 31-12-08.

 

(The median sales price plunged 11.3 percent from a year ago to $183,000. That was the largest year-over-year drop on records going back to 1968, and the lowest median sales price since March 2004.)

 

http://biz.yahoo.com/ap/081124/economy.html

 

       Về Dow Jones kỹ nghệ trung bình cực đại DJIA= 14164 năm 2007 (9-oct -2007) thì lúc nào sẽ trở lại số này, trong quá khứ cực đại 9-th áng 10-2002 là DJIA= 7286 thì tới 9 th áng 10 n ăm 2007 mới lên tới số cực đại mới DJIA=14164. Vậy chỉ số kỹ nghệ trung bình của Mỹ nếu trong vòng 7 năm nữa đạt được 14164 cũng là một điều may mắn. Còn nếu như Nhật Bản, nạn bong bóng nhà cửa xì hơi trước kia chỉ cố Nikkei đã từng lên 39000 mà đến ngày hôm nay là 2008 cũng ở số trên 8000 mà thôi. Trong suốt 19 năm qua không bao giờ chỉ số Nikkei có thể hồi phục đươc.

 

       Chỉ số thất nghiệp của Mỹ hiện nay là 6.7%, các nhà kinh tế Mỹ tiên đóan tỷ số thất nghiệp của Mỹ sẽ lên khỏang 9% vào năm 2009.

 

http://finance.yahoo.com/tech-ticker/article/138098/Unemployment-Rate-Could-Reach-8.5-9-Percent-Economist-Says?tickers=%5Edji,%5Egspc,QQQQ,DIA,SPY,TLT,UUP

 

       Bộ trưởng tài chính Mỹ Paulson thừa nhận rằng sự khủng hoảng tài chánh năm nay 2008 do nhiều yếu tố bao gồm cả việc không hành động hoặc hành động sai lầm, quy chế lỗi thời của hệ thống tài chính Mỹ và thế giới và sự chấp nhận quá hiểm nguy của các cơ chế tài chính.

 

(Paulson, whose boss President George W. Bush leaves office on Jan. 20, acknowledged that the financial crisis was caused by many factors including "government inaction and mistaken actions, outdated U.S. and global financial regulatory systems, and by the excessive risk-taking of financial institutions.")

 

Chi tiết :

 

http://news.yahoo.com/s/ap/20081120/ap_on_bi_ge/paulson_meltdown

 

       Như vậy đối với các công dân Mỹ gốc Việt hiện đang đi làm tại Mỹ tiền 401K trong giai đoạn kinh tế suy sụp này nên bỏ vào các quỹ (fund) có tiền lãi cố định (fixed income fund), hoặc là fund bảo thủ (conservative) thí dụ T. Rowe Price California Tax-free Money Fund, Stable value fund) :

 

http://gbophb.org/sri_funds/funds/svf.asp#perf

 

để giữ tiền đến lúc về hưu có chút tiền xài phụ vào với tiền an sinh xã hội mà mình đã đóng góp trong lúc đi làm.

 

       Vì cuộc khủng hoảng kinh tế lần xảy bắt đầu cuối thời kỳ của nhiệm kỳ Tổng thống Goerges W. Bush nên ta cũng nên xét lại một cách công bằng sự nghiệp của TT George W. Bush. TT Bush đã có công duy trì an ninh cho nước Mỹ sau vụ 911, đến nay chưa có một cuộc khủng bố nào tái diễn, lại có công giảm thuế cho mọi người và làm cho kinh tế phát đạt, thị trường chứng khóan Mỹ DJIA có lúc lên cực đại 14164.

 

       Ngay khi bắt đầu nhiệm kỳ ông đã vân động chương trình năng lượng độc lập bao gồm việc xây dựng thêm các nhà máy điện hạt nhân, sử dụng các năng lượng tái chế biến được như năng lượng mặt trời, gió, địa nhiệt, sóng và thủy triều v.v… bãi bỏ cấm đào dầu hỏa ngoài khơi cũng như trong đất liền nhưng bị các dân biểu và thượng nghị sĩ dân chủ dưới áp lực của các kẻ mệnh danh bảo toàn môi sinh chống ô nhiễm cũng như các thế lực đầu cơ tích trữ dầu hỏa chống đối không thông qua được và mới thông qua tháng 9-2008 lúc dầu lên qúa cao làm Mỹ suy thóai kinh tế, (có lúc lên tới $ 147/ thùng dầu thô) mở đầu cho việc suy thóai tòan cầu. Tất nhiên cuộc suy thoái kinh tế Mỹ 2008 có cơ tiến thành đại khủng hoảng còn có nhiều nguyên nhân khác như rối lọan tài chính, bong bóng xà phòng nhà cửa, sản xuất quá dư thừa, kỹ nghệ xe hơi Mỹ không đổi mới kịp thời (qúa ít xe xài điện, hybrid, lương và phụ cấp công nhân công ty sản xuất GM, F, Chrysler quá cao so với các công ty cạnh tranh như Toyota, Honda, Nissan, Hyndai…, các công nhân Mỹ thuộc GM, F, Chrysler ăn lương thất nghiệp bằng 95% lương cơ bản).

 

       Lương công nhân của các hãng xe hơi (ô-tô) Mỹ cao hơn công nhân các hãng Nhật nên khó cạnh tranh, cụ thể Lương công nhân GM $73/ 1 giờ, Ford $70/giờ, Chrysler $ 75/giờ trong khi công nhân Toyota chỉ có $ 48/giờ tất nhiên ở Đaị Hàn, Việt Nam còn thấp hơn nhiều, vì vậy các hãng ô-tô Mỹ mất tính cạnh tranh.

 

Big 3 gồm GM, FORD, CHRYSLER CỦA MỸ

 

(In a sidebar to a September 17, 2007, article about contract talks between GM and the UAW, the Associated Press reported: "The three automakers lost $15 billion last year. Chrysler pays an average $75.86 an hour in wages, pension and health care benefits, GM pays $73.26 and Ford pays $70.51. Toyota pays U.S. workers about $48, U.S. automakers say." GM provided a media handbook in July 2007 that stated: "The total of both cash compensation and benefits provided to GM hourly workers in 2006 amounted to approximately $73.26 per active hour worked." From the GM handbook section about "GM Wages"J

 

(Many of the laid-off workers will get state unemployment benefits plus supplemental pay from the company that adds up to about 95 percent of their base pay, for 48 weeks. Beyond that, their pay is in doubt because the United Auto Workers union has agreed in principle to eliminate the jobs bank, which would have given them most of their pay for up to two years.)

 

Chi tiết :

 

http://mediamatters.org/items/200812060002

 

http://www.kansascity.com/438/story/923430.html

 

http://www.npr.org/news/specials/gmvstoyota/

 

http://www.bostonherald.com/business/general/
view.bg?articleid=1141673&srvc=rss

.

 

SUY THOÁI VÀ KHỦNG HOẢNG KINH TẾ HOA KỲ

TỪ 1797 TỚI NGÀY NAY

(Recessions and other Economic Crises)

SUY THOÁI VÀ KHỦNG HOẢNG KINH TẾ HOA KỲ

TỪ 1797 TỚI NGÀY NAY

(Recessions and other Economic Crises)

Websites tham khảo:

http://biz.yahoo.com/ap/081126/economy.html

 

http://biz.yahoo.com/cnbc/081118/27781824.html

 

http://en.wikipedia.org/wiki/Recessions

 

http://news.yahoo.com/s/ap/20081115/ap_on_go_pr_wh/meltdown_summit

 

http://www.otweb.com/blog/index.php?id=124

 

http://www.gold-eagle.com/editorials/great_crash.html

 

http://en.wikipedia.org/wiki/Enron

 

http://www.colorado.edu/AmStudies/lewis/2010/econ.htm

 

http://economics.informbank.com/articles/global-economy/world-economic-crisis.htm

 

http://www.eevob.com/TheGreatDepression.html

 

http://www.mrswing.com/articles/
GMI_GMI_R_T_crash_was_only_a_small_hint_of_the_sub.html

 

http://en.wikipedia.org/wiki/Wall_Street_Crash_of_1929

 

http://biz.yahoo.com/cnnm/081103/110308_nabe_survey.html

 

http://www.nps.gov/archive/elro/glossary/great-depression.htm

 

http://www.indianchild.com/the_great_depression.htm

 

http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_recessions

 

http://www.rrstar.com/news/x1588592570/Wall-Street-marks-grim-anniversary-of-1929-crash

 

http://en.wikipedia.org/wiki/Great_Depression

 

 

http://en.wikipedia.org/wiki/Recession

 

http://useconomy.about.com/od/grossdomesticproduct/p/1929_Depression.htm

 

http://americanhistory.about.com/od/greatdepression/tp/greatdepression.htm

 

http://www.djindexes.com/mdsidx/index.cfm?event=showAverages

 

http://www.djindexes.com/mdsidx/index.cfm?event=showAverages

 

http://www.djindexes.com/mdsidx/index.cfm?event=showAverages

 

 

 

Nguyễn Văn Thành
Xuân Kỷ Sửu - 2009

 

 

 

 

 

 

 

Trang XUÂN 2009- Văn Học Nghệ Thuật Và Quê Hương