Hiệp
Hội
Các
Quốc
Gia
Đông
Nam
Á:
(Association of
SouthEast
Asian
Nations
-
ASEAN)
Nguyễn
Văn
Thành


Kỳ
2:
Kinh
Tế
Cộng
Đồng
ASEAN:
Tầm nhìn 2020 ASEAN
(ASEAN Vision 2020) là mục tiêu của khối ASEAN. Đến năm 2020, nền kinh tế
toàn vùng sẽ thống nhất nghĩa là tới năm đó hàng hóa của các nước thuộc
Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) sẽ được tự do bán không thuế, các
dịch vụ, tư bản đều lưu thông tự do từ nước nọ sang nước kia thí dụ như
hàng hóa của Việt Nam được bán sang các nước thuộc ASEAN không chịu thuế.
Khối kinh tế chung ASEAN sẽ thiết lập một thị trường
chung và sản xuất hàng hóa thống nhất làm cho nền kinh tế ASEAN năng động
hơn, mạnh hơn và có khả năng cạnh tranh cao hơn.
Đ
ể tiến tới nền kinh tế thống nhất ASEAN, các nước
thuộc Hiệp hội ASEAN đã ký hiệp định gồm có các điểm chính sau đây:
Thiết lập cơ chế mới đo lường sức mạnh của các kế hoạch kinh tế gồm có
vùng thương mại tự do ASEAN (AFTA – ASEAN Free Trade Area). Hiệp định về
dịch vụ (AFAS – ASEAN Framework Agreement Services) và đầu tư ASEAN (ASEAN
investment)
Cấp
vùng (Area) AIA tăng cường sự kết hợp vùng ưu tiên trước năm 2010: Dịch vụ
hàng không du lịch, sản phẩm canh nông, xe hơi, thương mại điện tử, điện
tử, đánh cá, dịch vụ bảo vệ sức khỏe, sản phẩm thuộc cao su, tơ lụa và
quần áo, du lịch, sản phẩm đồ gỗ.
Dễ
dãi trong việc di chuyển của thương nhân, thợ, và kỹ sư chuyên nghiệp.
Tăng cường sự giải quyết các vụ tranh chấp trong các việc liên quan kinh
tế. Vùng thương mại tự do ASEAN thiết lập năm 1992 nay phải thi hành. Hiệp
định này đề cao sự cạnh tranh của toàn vùng, loại bỏ thuế quan giữa các
nước trong vùng có mục tiêu nâng cao hiệu năng nền kinh tế, phát triển sản
xuất và tăng cường tính cạnh tranh. Cho tới mùng 1 tháng 1 năm 1995, 99%
các sản phẩm của 6 nước ASEAN sau đây: Brunei, Nam Dương, Mã Lai Á, Phi
Luật Tân, Thái Lan, Singapore có thuế dưới 5%. Ngoài ra, 60% của các
sản phẩm vừa kể có thuế quan 0%. Trung bình trong 6 nước vừa kể trước khi
ký hiệp định, thương mại tự do vùng chịu thuế xuất 12% thì nay còn 2%. Đối
với những nước mới nhập ASEAN như Cam Bốt, Lào, Miến Điện Việt
Nam thì thuế quan trước khoảng 81% nay còn 0 đến 5%.
S
ự hợp nhất kinh
tế vùng của khối ASEAN gồm có các khoản sau đây:
Lộ
trình (Road map) cho tài chính và tiền tệ của khối ASEAN gồm có 4 khu
vực:
- Phát triển
thị trường tư bản (Capital market development),
- Tự do kế
toán tư bản (Capital account liberalization),
- Tự do các
dịch vụ ngân hàng,
- Hợp tác
tiền tệ.
Thiết lập đường xuyên Đông Nam Á gồm có các xa lộ, đường hỏa xa, trong
đó có đường hỏa xa Singapore – Côn Minh. Các hải cảng chính, các không
cảng, các giao thông thủy lộ và hàng không.
Lộ trình kết hợp về hàng không
Thống nhất về viễn thông.
Thiết lập hệ thống năng lượng toàn vùng trong đó có đường dây điện
ASEAN và các ống hơi đốt.
Khởi đầu kết hợp toàn vùng ASEAN (Initiative for
ASEAN Integration (IAI) gồm có các hạ từng cơ sở, phát triển nguồn nhân
lực (Human Resource Development), thông tin và kỹ thuật truyền thông
(information and communications technology) và kết hợp kinh tế vùng.
Đề
cao du lịch trong toàn khối ASEAN.
Hiệp định về dự trữ an toàn thực phẩm Á châu
Cộng đồng văn hóa xã hội ASEAN:(Social Cultural
Community)
Trong tầm nhìn ASEAN 2020 quyết định rằng các nước Đông
Nam Á sẽ liên kết với nhau như là một cộng đồng. Cộng đồng này sẽ bảo trợ
sự hợp tác về sự phát triển xã hội có mục đích nâng cao mức sống của các
nhóm nghèo khó và nhân dân trong các vùng thôn dã. Khối ASEAN muốn rằng
các công nhân phải được sửa soạn nghề nghiệp trong việc học cơ bản, học ở
bậc đại học, ở các trường đào tạo khoa học và kỹ thuật để có thể trở thành
các công nhân có khả năng nghề nghiệp.
K
hối ASEAN cũng cố
gắng bảo vệ sức khỏe của quần chúng trong việc chống lại các bệnh truyền
nhiễm. Các kế hoạch sau đây đã được thi hành:
Chương trình làm việc của khối ASEAN cho an sinh xã
hội, gia đình và quần chúng
Chương trình công tác ASEAN chống HIV-AIDS.
Chương trình công tác ASEAN giúp đỡ người già cả
Chương trình ASEAN giúp đỡ hệ thống y tế
Chương trình công tác ASEAN giáo dục thanh niên trong
việc bảo vệ việc làm và các thử thách trong việc toàn vùng hóa
Hệ thống Đại học ASEAN đề cao sự hợp tác của 17 Đại
học trong khối ASEAN
Chương trình ASEAN trao đổi sinh viên trong Diễn đàn
Văn hóa Thanh niên và Diễn đàn ASEAN thanh niên phát biểu.
Diễn đàn ASEAN hàng năm: tuần văn hóa, trại thanh
niên ASEAN.
Diễn đàn trao đổi các thông tín viên ASEAN.
Cơ cấu cho các đô thị bảo vệ môi sinh, hiệp định của
các nước ASEAN về chguyên chở các chất ô nhiễm.
(Xem tiếp - Kỳ 3)

Tham khảo:
Trong việc hoàn tất loạt bài này, tác giả đã tham khảo những tài liệu sau đây:
http://www.aseansec.org/
Nguyễn
Văn
Thành
23/9/2006