We wanna wish you a Merry Chirstmas!
http://www.nhaccuatui.com/nghe?M=0YpT9R7jNI
Feliz Navidad, Feliz Navidad, Feliz Navidad.
Pros pero Ano Felicidad.
Feliz Navidad, Feliz Navidad, Feliz Navidad.
Prospero Ano Felicidad.
I want to wish you a Merry Chirstmas.
I want to wish you a Merry Chirstmas.
I want to wish you a Merry Chirstmas.
From the bottom, on my heart.
I want to wish you a Merry Chirstmas.
I want to wish you a Merry Chirstmas.
I want to wish you a Merry Chirstmas.
Bữa Tiệc
Đêm Giáng Sinh
(Réveillon de Noël)
Đêm Giáng
sinh của người Âu Tây, thông thường món ăn được xem là món truyền thống
không thể thiếu trên bàn tiệc là gà tây. Người ta thường thưởng thức món
gà tây nấu hạt dẻ cùng bánh Noël làm bằng mứt hay pha vào chocolat và uống
rượu sâm banh. Hoặc có thể là một đĩa gà tây nướng thật to đặt giữa bàn
tiệc, gia đ́nh và bạn bè ngồi quanh quần, cùng chúc mừng nhau và nâng ly
vang đỏ. Đâu đó tiếng nhạc của đại phong cầm hay dương cầm d́u dắt cùng
với tiếng hát thánh thót của các bài thánh ca Giáng sinh.
Tại Mỹ tôi
c̣n nhớ những kỷ niệm vui khi chúng tôi ở thuở sinh viên khi Noël kéo cả
đám bạn trẻ mặc jacket dầy đi giữa ngoài trời lạnh lẽo, có những đôi bạn
t́nh nhân sưởi ấm đi bên nhau hướng về vào các khu người già hát vang nhạc
Giáng sinh để chúc phúc đến mọi người. Hay cái thú lái xe chạy ṿng phố
xem những căn nhà có trang hoàng đèn Giáng sinh thật tưng bừng lộng lẫy.
Noël không
phải là dịp lễ hội truyền thống của người Việt ḿnh theo nguồn gốc nguyên
thủy, nhưng người Pháp khi sang xứ ta đă ảnh hưởng nhiều phong thái Giáng
sinh đến chúng ta, nên những tập tục của người tây phương về Giáng sinh
tương đối gần gũi với chúng ta. Do đó nhiều gia đ́nh đặc biệt là ở Sài g̣n
dù theo đạo Thiên Chúa hay không vẫn tổ chức bữa tiệc đêm Noël vô cùng vui
tươi và đầm ấm, y như một dịp họp bạn bè hay họp gia đ́nh trong năm. Đêm
Giáng sinh rất nhiều nhà cũng có cây thông, cũng có hộp quà kế cạnh cùng
hang đá lấp lánh, nhưng những bữa tiệc réveillon de Noël có thể bị Việt
hóa bởi thức ăn của phe ta, nên rất Việt Nam. Thực đơn có thể được chế
biến theo khẩu vị phe nhà ta, với nguyên liệu Việt Nam ta như phở gà, cà
ri gà, gà rôti, cút quay, bồ câu quay, ngỗng quay, vịt quay, vịt tiềm, gà
rút xương dồn thịt,... Voilà, như vậy sự nấu nướng không kém cầu kỳ đấy
chứn lị! Tại Âu Mỹ, các món ăn thường thấy như truyền thống cho đêm tối
giao thừa Giáng sinh (Christmas Eve), có gà tây quay, hay đặc biệt hơn có
chim trĩ quay (faisan rôti, roasted pheasant), bánh bûche de Noël,...và
hẳn nhiên có vin (wine) hay champagne. Nhất là người Việt tại hải ngoại
theo truyền thống th́ là dịp tốt để hội tụ họp mặt bạn bè hay xum họp gia
đ́nh đớp hít vào dịp Christmas Eve (la Veille de Noël).
Faisan rôti,
Roasted pheasant
La Veille de
Noël với tôi th́ thích xơi món gà quay, bûche de Noël, nâng ly nhấp nháp
tí ti Moët & Chandonn hay Perrier-Jouët champagne và lắng đọng tâm hồn vào
nhạc thánh ca Giáng sinh (Christmas carols) t́m sự thi vị cuối năm vậy.
Lịch Sử Lễ
Giáng Sinh
Chữ Giáng
sinh nguồn gốc từ chữ natalis, nghĩa là ngày sinh ra đời. Đặc biệt là hồi
mới có Thiên chúa giáo, không có Noël. Thật vậy, Thánh kinh không nói rơ
ngày Giáng sinh. Có vài Giáo hoàng định ngày sinh của Chúa Jésus khoảng
tháng 3 hay tháng 4.
Noël được
phát minh năm 354 khi Giáo hoàng Liberus muốn biến đổi cách tôn thờ Thần
Mithras mà người ta sùng bái mỗi lần Đông chí dưới dạng một bé sơ sinh,
được thay thế bởi sự sinh ra đời của Chúa Jésus. Để tránh nhầm lẫn, ông đă
lấy ngày 25 tháng 12 cho lễ này.
*
Lễ Thiên Chúa Giáng Sinh
Theo lịch
sử, vào thời kỳ Kitô giáo sơ khai (khoảng 2 đến 3 thế kỷ đầu công nguyên),
lễ này được mừng chung với Lễ Hiển Linh. Ngay từ năm 200, thánh Clementê
thành Alexandria (150-215) đă đề cập đến lễ hết sức đặc biệt này được cử
hành vào ngày 20 tháng 5. Nhưng Giáo hội Latin th́ mừng lễ này vào ngày 25
tháng 12.
Lễ Giáng
Sinh, c̣n được gọi là lễ Thiên Chúa giáng sinh, Noël, Christmas hay Xmas
là một ngày lễ kỷ niệm ngày Chúa Jésus thành Nazareth sinh ra đời của phần
lớn người Kitô hữu. Họ tin là Jésus được sinh tại Bethlehem (Bêlem) thuộc
tỉnh Judea (Giuđêa) của nước Do Thái (nước Israel ngày nay), lúc bấy giờ
đang dưới quyền thống trị của Đế quốc La Mă giữa năm 6 TCN và năm 6. Theo
một nguồn khác th́ các Kitô hữu sơ khai không ăn mừng lễ sinh nhật, v́ họ
cho rằng ăn mừng sinh nhật là làm theo thói quen của dân ngoại đạo thờ
thần tượng. Bởi lẽ đó họ không ăn mừng lễ giáng sinh của Chúa Jésus trong
suốt ba thế kỷ đầu. Đến thế kỷ thứ 4, người Ki-tô hữu mới bắt đầu muốn ăn
mừng lễ giáng sinh của Chúa Jésus mỗi năm một lần, nhưng lại sợ bị chính
quyền Đế quốc La Mă khám phá và bắt bớ, bởi v́ thời điểm đó Ki-tô giáo vẫn
chưa được công nhận là một tôn giáo hợp pháp.
Những người
La Mă hàng năm ăn mừng "Thần Mặt trời" (Feast of The SolInvictus) đem ánh
sáng đến cho trần gian vào ngày 25 tháng 12. Các Ki-tô hữu đă nhân cơ hội
này để tổ chức ăn mừng ngày Chúa Jésus giáng sinh, đem ánh sáng và sự sống
đến cho nhân loại (Gioan 8:12) trùng một ngày với ngày lễ "Thần Mặt trời"
của người La Mă. V́ vậy, chính quyền La Mă đă không phát hiện rằng thực sự
là các Kitô hữu tổ chức ăn mừng lễ giáng sinh của Chúa Jésus. Đến năm 312,
Hoàng đế La Mă Constantine I đă bỏ đa thần giáo và theo Kitô giáo. Ông đă
hủy bỏ ngày lễ ăn mừng "Thần Mặt trời" và thay vào đó là ngày ăn mừng sinh
nhật Chúa Jésus. Đến năm 354, Giáo hoàng Libêrô công bố ngày 25 tháng 12
là ngày chính thức để cử hành lễ Giáng sinh của Chúa Jésus.
Trong nhiều
thế kỷ, những sử gia Kitô giáo chấp nhận ngày lễ Giáng sinh là ngày Chúa
Jésus được sinh ra. Tuy nhiên, đến đầu thế kỷ 18, các học giả bắt đầu đề
xuất một cách giải thích khác. Isaac Newton cho rằng ngày Giáng sinh đă
được lựa chọn để tương ứng với ngày đông chí ở bắc bán cầu, từng được đánh
dấu là ngày 25 tháng 12. Năm 1743, Paul Ernst Jablonski người Đức lập luận
ngày Giáng sinh được xác định ngày 25 tháng 12 để khớp với ngày Sol
Invictus trong tôn giáo La Mă cổ. Ngoài ra trước Ki-tô giáo, nhiều nền văn
hóa và tôn giáo khác cũng ăn mừng ngày lễ của họ vào cuối tháng 12.
Một số nước
ăn mừng ngày này vào 25 tháng 12, một số nước lại vào tối ngày 24 tháng 12
bởi theo lịch Do Thái, một ngày bắt đầu từ lúc hoàng hôn. Theo Công giáo
Rôma, lễ chính thức là ngày 25 tháng 12 c̣n gọi là "lễ chính ngày", c̣n lễ
đêm 24 tháng 12 gọi là "lễ vọng". Dù vậy, lễ đêm 24 tháng 12 thường thu
hút tin đồ tham dự nhiều hơn. Những người theo Chính Thống giáo Đông
phương vẫn sử dụng lịch Julius để định ngày này, cho nên họ tổ chức lễ
Giáng sinh vào ngày 7 tháng 1 theo lịch Gregory.
Tên Ngày Lễ Giáng sinh:
-
Pháp Noël:
Theo danh từ
tiếng Pháp Noël, là viết tắt từ gốc Emmanuel, nghĩa là "Thiên Chúa ở cùng
chúng ta".
-
Anh Christmas:
Theo tiếng
Anh gồm có chữ Christ và Mas. Chữ Christ (phiên âm Việt là "Ki-tô" - nghĩa
là Đấng được xức dầu) chính là tước vị của Giê-su. Chữ Mas là chữ viết tắt
của Mass (thánh lễ). Chữ Christ và Mas viết liền thành ra chữ Christmas.
Christmas có nghĩa là "Ngày lễ của Chúa Kitô", tức là ngày lễ Giáng sinh
của Chúa Giê-su.
- Hy Lạp Χριστούγεννα:
Chữ
Christmas và Xmas đều có cùng một ư nghĩa như nhau. V́ chữ Hy Lạp viết chữ
Christ là Christos (Χριστὀς). Người ta dùng phụ âm X để tượng trưng cho chữ Chi (tiếng Anh
đọc là Kai /ˈkaɪ/,
nguyên gốc tiếng Hy Lạp đọc là Khi /χi/) trong chữ Χριστὀς, rồi thêm chữ Mas kế cận để thành chữ Xmas. Như vậy Xmas cũng
có nghĩa là ngày lễ của đấng Ki-tô.
Biểu tượng Giáng sinh và ư nghĩa:
- Ṿng lá mùa vọng
:
Ṿng lá mùa
vọngṾng lá mùa vọng là ṿng tṛn kết bằng cành lá xanh thường được đặt
trên bàn hay treo lên cao để mọi người trông thấy, trong 4 tuần Mùa Vọng.
Cây xanh thường được trang hoàng trong các bữa tiệc của dịp Đông chí
(Soltice d’hiver), dấu hiệu của mùa đông sắp kết thúc. Trên ṿng lá đặt 4
cây nến. Tục lệ này khởi xướng bởi các tín hữu Pháo Lutheran ở Đức vào thế
kỷ 16 để nói lên sự giao tranh giữa ánh sáng và bóng tối.
Ṿng lá có
h́nh tṛn nói lên tính cách vĩnh hằng và t́nh yêu thương vô tận của Thiên
Chúa. Màu xanh lá nói lên hy vọng rằng Đấng Cứu Thế sẽ đến cứu con người.
4 cây nến bao gồm ba cây màu tím - màu của Mùa Vọng, cây thứ 4 là màu
hồng, là màu của Chúa Nhật thứ Ba mùa Vọng, hay c̣n gọi là Chúa Nhật Vui
mừng (Gaudete Sunday).
- Máng cỏ:
Hang đá và
máng cỏ, thường là vào mùa Giáng sinh, một máng cỏ được đặt trong hang đá
(hay gỗ) được dựng lên trong nhà hay ngoài trời, với các h́nh tượng Chúa
Jésus, Mẹ Maria, Giuse (Joseph) vá các thiên thần, để kể lại sự tích Chúa
ra đời trong máng cỏ.
-
Cây thông Giáng sinh:
Theo lịch sử
và nguồn gốc cây Noel th́ vào giữa năm 2000 và 1200 trước Công nguyên,
người ta đă nói về một loại cây thông épicéa vào ngày 24 tháng 12, bởi v́
người ta xem như ngày này là ngày tái sinh của Mặt trời. Dân tộc Celte
dùng lịch theo chu kỳ Mặt trăng. Mỗi tháng của năm đều liên kết với một
loại cây. Cây Epicea liên kết với ngày 24 tháng 12. Để làm lễ cho ngày
Đông chí, một cây xanh tượng trưng cho sự sống được trang trí bởi hoa, quả
và lúa ḿ.
Năm 354, nhà
Thờ làm lễ Giáng sinh đầu tiên cho Chúa Jésus, lấy ngày 25 tháng 12 để
cạnh tranh với lễ đa thần trên. Nếu Noel được phát minh vào ngày
25/12/354, th́ Cây Noël được phát minh rất trễ về sau này.
Người ta kể
rằng vào thế kỷ thứ VII có một nhà tu người Đức, Thánh Boniface (sinh năm
680), muốn thuyết phục các tu sĩ Đức tại vùng Geismar rằng cây sồi không
phải là một loài cây thiêng liêng. Ông đốn một cây sồi và khi cây ngă, nó
đè tan nát hết tất cả mọi vật, trừ một cây thông non. Từ huyện thoại này,
chuyện kể thêm rằng Thánh Boniface đă cho rằng sự ngẫu nhiên trong sáng đó
là một phép lạ và tuyên bố “kể từ nay, ta gọi tên cây này là cây Chúa Hài
đồng Jésus. Từ đó người ta trồng cây thông con để làm lễ Giáng sinh.
Thiệp
Giáng sinh:
Bắt nguồn từ
năm 1843 khi ông Henry Cole, một thương gia giàu có nước Anh, đă nhờ
Horsley, một họa sĩ ở Luân Đôn, thiết kế một tấm thiệp thật đẹp để tặng
bạn bè. Vào Noel năm đó, Horsley tŕnh làng tấm thiệp đầu tiên trên thế
giới và sau đó nó đă in ra 1000 bản. Thiệp Giáng sinh nhanh chóng bùng
phát và trở thành mốt thịnh hành ở Anh trong suốt 10 năm kể từ khi Chính
phủ Anh thông qua đạo luật năm 1846 cho phép bất kỳ người dân nào gửi thư
đến bất kỳ nơi nào với giá rẻ. Không lâu sau, trào lưu này du nhập sang
Đức và tới 30 năm sau người Mỹ mới chấp nhận nó (1876).
- Quà Giáng sinh:
Những món
quà biểu lộ t́nh yêu của mọi người với gia đ́nh và bè bạn. Đối với một số
người, những món quà Giáng Sinh c̣n có một ư nghĩa tín ngưỡng sâu sắc. Đó
là lễ kỷ niệm ngày sinh của Chúa Jésus, món quà mà Thiên chúa đă ban tặng
cho con người.
Khi Chúa
Jésus cất tiếng khóc chào đời tại Bethlehem trong một cái máng cỏ, ba vị
vua phương Đông đă đến để bày tỏ sự thành kính của ḿnh. Họ mang đến ba
món quà quư giá, đó là vàng, trầm hương và mộc dược. Vàng tượng trưng Chúa
Giê-su là vua (tức con Chúa Cha - Vua Nước Trời), trầm hương tượng trưng
Giê-su là Thiên Chúa và mộc dược biểu hiện h́nh ảnh Jésus bị đóng đinh
trên cây thánh giá hay nói rơ hơn là sự chịu chết của Chúa Jésus để cứu
chuộc nhân loại.
Ba vị vua
rất giàu có nhưng những người dân nghèo hầu như chẳng có tài sản cũng mang
đến bất cứ những ǵ họ có thể để tỏ ḷng thành kính với Chúa Hài đồng.
Những người chăn cừu tặng Jésus hoa quả và những món đồ chơi nhỏ do chính
họ tạo ra.
- Ông già Noel:
Nguồn gốc
của Ông Già Noël là một h́nh ảnh được tưởng tượng từ những lễ Đông chí
(ngày 21 tháng 12). Ông già Noël thường được tiêu biểu một ông lăo râu tóc
bạc trắng, dáng người mập mạp có thừa cưỡi xe tuần lộc trên trời, đến nhà
có cây thông giáng sinh và leo qua ống khói để đem đến những món quà cho
các em nhỏ đang ngủ và thường để quà trong những chiếc bít-tất. ông ban
cho những cái chụp của ống khói kia chứa đầy quà cáp - ban đầu là trái
cây, tượng trưng cho sự đổi mới (renouveau) của Thiên nhiên.
Ông Già Noël
không có biên giới: Père Noël ở Pháp, Father Christmas Anh, Babbo Natale
Ư, Weihnachtsmann Đức, Santa Claus Mỹ … Khi những người Hà Lan định cư bên
Mỹ, tên Thánh Nicolas tiếng Hà Lan là Sinter Klass, trở thành Santa Claus.
Theo truyền thuyết th́ ông Già Noël có nguồn gốc từ vị Thánh nhân từc tên
là Nicolas vớ râu dài, áo choàng đó ngồi trên lưng những con tuần lộc.
Tên của “Ông
Già Noël” có thể do biệt danh của Thánh Nicolas như đă nói ở trên, ông là
thánh bổn mạng cho trẻ con, luôn luôn làm lễ ngày 6 tháng 12 ở miền Đông
Âu Châu, như Đức.. Thánh Nicolas mang đến bánh, kẹo. Ông Già Noël cho
những quà chắc chắc hơn. Có lúc người ta thử bỏ truyền thống này, nhưng
không thành công.
Thánh Nicolas trong đêm 5 rạng
ngày 6
tháng 12:
Vào thế kỷ
thứ IV, truyền thuyết cho rằng thánh Nicolas là linh mục rất nhân từ. Ông
ban nhiều phép lạ. Có một bài hát kể lại chuyện thiện mà ông cứu ba đứa
trẻ ban đêm đi lạc vào nhà một kẻ gian ác và bị tên này giết 3 em xong rồi
chặt khúc ra đem ướp muối. Bảy năm sau Saint Nicolas đi ngang qua và cứu
chúng sống lại. Bởi vậy Thánh Nicolas là vị thánh bảo hộ cho trẻ con,
thương mến trẻ em. Theo thời gian, Ông Già Noël có h́nh dáng một ông già
mập bụng tṛn, tóc râu bạc trắng, cưỡi xe trượt tuyết do bầy hươu ( tuần
lộc) bay trên không kéo.
- Chợ
Giáng sinh:
Chợ Giáng
sinh (tiếng Đức: Weihnachtsmarkt; tiếng Pháp: Marché de Noël) là một chợ
đường phố kiểu truyền thống được tổ chức vào dịp Giáng sinh (thường bắt
đầu khoảng 1 tháng trước Lễ Giáng sinh) có nguồn gốc tại vùng đất ngày nay
là nước Đức và Đông Bắc nước Pháp. Bắt đầu xuất hiện từ cuối thời Thời kỳ
Trung Cổ (khoảng thế kỷ 14), cho đến nay chợ Giáng sinh vẫn là nét văn hóa
truyền thống đặc sắc của Đức, Áo và Đông Bắc Pháp trong dịp Giáng sinh
cũng như được phổ biến đến nhiều quốc gia khác trên thế giới.
* Giáng Sinh
ở các nước:
Giáng
sinh tại Việt Nam :
Việt Nam, từ
bao lâu nay dù không chính thức là quốc lễ, nhưng Giáng sinh dần dần được
coi như một ngày lễ chung cho mọi người, thường được tổ chức vào tối 24 và
kéo sang ngày 25 tháng 12. Trong những ngày này, cây thông Noël được trang
trí ở nhiều nơi bằng cây thật (thường là thông ba lá hoặc thông mă vĩ) hay
thông nhân tạo làm bằng nhựa, không phải cây thông như ở các nước phương
tây thường là họ Bách tán. Trên cây, người ta thường treo các đồ trang trí
nhiều loại nhưng thường có những cặp chuông, dây giả tuyết, những chiếc
ủng, các gói quà tượng trưng và đèn trang trí giống như các nước Âu Tây...
Giáng
sinh tại Nga:
Đối với
những người theo Chính thống giáo Nga, nhiều nước Đông Âu và ở đất thánh
Jerusalem, Giáng sinh rơi vào ngày 7/1 bởi họ dùng lịch cũ chứ không dùng
lịch mới Gregorian có từ thế kỷ 16. Ông già Tuyết trong dịp lễ Giáng sinh
theo Chính thống giáo Nga có vẻ ngoài tương tự như ở phương Tây, nhưng
lại mặc áo màu xanh và dắt theo một công chúa tuyết. Công chúa là người
trao quà cho trẻ em. Với nhiều người Nga, lư do chính để ăn mừng Giáng
sinh không phải bản thân ngày lễ này, mà đây là dịp để nghỉ ngơi. Người
lao động có tới 10 ngày nghỉ, và với rất nhiều trong số họ th́ đây là 10
ngày uống say sưa.
Giáng sinh tại Hoà Lan:
Cũng như các
quốc gia Tây Âu khác, lễ hội bắt đầu ở Hoà Lan vào ngày 25 tháng 12 - đêm
thánh Nicolas. Món quà của thánh Nicolas tặng cho ba chị em nghèo khổ qua
chiếc ống khói và phong tục treo tất ở ống khói có thể được bắt nguồn từ
câu chuyện này. Mỗi năm thánh bổn mạng ở Amsterdam đi thuyền tới thành phố
với người cộng sự của ḿnh là Black Peter ăn mặc như một người Moor. Họ
được đón chào nồng nhiệt. Mọi người trao đổi quà với nhau và họ náo nức
chuẩn bị cho mùa Giáng sinh.
Giáng sinh tại Nhật Bản:
Nhật Bản
không có lễ Giáng Sinh chính thức. Giáng Sinh ở Nhật không mang màu sắc
tôn giáo. Từ đầu tháng 12 phố xá đă bắt đầu treo đèn trang trí. Các trung
tâm lớn ở Tokyo như ga Tokyo , Ikebukuro, Shinjuku, Shibuya, Roppongi,
Ginza v.v. đều treo đèn gọi là illumination rất đẹp. Đặc biệt nổi tiếng có
lẽ là hành lang đèn có tên “Tokyo Millenario" do đạo diễn mỹ thuật người Ư
tên là Valerio Festi thiết kế chạy dài 800 m tại Marunouchi gần ga Tokyo.
Gần đến ngày
Giáng Sinh tại các quảng trường đều có đặt cây thông. Các siêu thị bán
nhiều đồ của lễ Giáng Sinh như giầy ủng đỏ đựng đầy bánh kẹo bên trong,
các ṿng lá thông gắn băng lụa đỏ và chuông mạ vàng, có cả bánh ngọt mùa
Giáng Sinh của châu Âu như panettone có xuất xứ từ Ư đại lợi. Một số nhân
viên bán hàng hóa trang thành ông già Noel khi phục vụ khách hàng. Các cửa
hàng bách hóa lớn (department stores) mở cửa đến 11 giờ đêm, làm việc cả
31 tháng 12 và 1 tháng 1. Trai gái thường lấy mùa Giáng Sinh để tỏ t́nh,
tặng quà nhau mang ư nghĩa đặc biệt. Vào đêm Giáng Sinh các gia đ́nh Nhật
thường ăn bánh ngọt mùa Giáng Sinh do họ tự làm hoặc mua ở hiệu.
Roast turkey và bûche de Noël
Chung qui,
lễ Giáng sinh trên thế giới này nay rất phổ thông, nó là một dịp cho các
dịp sinh hoạt tôn giáo hay văn hóa cộng đồng nhộn nhịp vui chơi, những đôi
t́nh nhân âu yếm trao tặng quà cho nhau, các trẻ em háo hức chờ sự xuất
hiện của ông già Noël hay Santa Claus, gia đ́nh bè bạn rủ nhau họp mặt hội
hè, tiệc tùng, văn nghệ ca hát,... Dịp lễ cuối năm nồi liền với ngày nghỉ
lễ vào năm mới, dịp lễ nghỉ ngơi thảnh thơi sau một năm dài làm việc, để
mọi người hướng về đón mừng năm mới, với ước vọng muôn điều hanh thông,
thịnh vượng, và khá hơn.