Cát
đoạn trần
lao nhậm ý thiền
Chân tu
huy diệu đạo thường chuyên
Triêu
chung điệu khách li mê lộ
Mộ cổ linh
nhân thoát huyễn triền.
Thưởng
nguyệt nghinh phong tâm ánh nguyệt
Nhơn duyên
ngộ quả đạo trùng duyên.
Tam Bảo
thâm ân cầu gia hộ
Hoằng khai
Chánh pháp phổ nhân thiên.
Vài lời:
Nhận thấy bài thơ của cô Thanh Trí phù hợp với sở
thích của mình quá, nên Mục Đồng mạo muội dịch ra chữ Hán để dành kỷ
niệm, nhưng lại nghĩ thơ thì có ai để kỷ niệm bao giờ, mà chỉ có
hình ảnh, quà cáp thôi. Thơ thì phải có hoạ, có thưởng, nó mới vui.
Thế nên lão mục đồng này ngậm ngùi chia sẻ đến bà con, cùng với vài
lời phi lộ như sau:
Bài này chỉ là phỏng dịch, nó khó mà xác nghĩa
với nguyên bản tiếng Việt. Thơ Đường tiếng Việt thì có thể bỏ qua
một vài niêm luật, đối ngẫu; nhưng Thất Ngôn Bát Cú Đường Luật thì
đòi hỏi phải chỉnh, nhất là về đối ngẫu ở 2 câu Thực và Luận. Xin
tạm gát qua 2 câu đề và kết, chỉ bàn vài dòng về 2 vế giữa như sau:
Hai câu Thực của cô Thanh Trí:
"Hồi chuông dẫn kẻ xa lầm lạc
Tiếng mõ đưa ta thoát ảo huyền"
Hai chữ cuối của mỗi câu, ta tạm xem là 1 danh từ:
sự lầm lạc và sự huyễn hoá, giả tạm. Mục đồng xin dịch bằng 2 vế đối
là:
"Triêu chung điệu
khách li mê lộ
Mộ cổ
linh nhân thoát huyễn triền."
(chữ
huyễn có
thể đọc là chữ ảo
cho thuận).
"Mộ cổ" với "triêu chung" là hai pháp
khí trong cửa Thiền, nó đồng đẳng, đồng năng. Dẫn khách (điệu
khách) đối với khiến người (linh nhơn) là hai vế gồm 1
động từ + 1 tân ngữ. Câu trên là "mê lộ" (đường mê), câu dưới
là "huyễn triền" (sự trói buộc của thế giới đầy mê hoặc) cũng
là 2 vế kép, gồm 1 tính từ + 1 danh từ. Hai câu thực như vậy cũng
tương đối.
Đến hai câu Luận, nguyên bản:
"Thưởng nguyệt nghinh phong tâm ánh nguyệt
Phước duyên hạnh ngộ đạo thiên duyên."
Dịch hai câu này thật là khó, vì một phần trong
nguyên bản có một số từ thuần Hán, một số từ Hán Việt, một phần
chúng ta chưa hiểu hết ý tác giả. Cho nên, mục đồng xin sửa lại một
chút, là:
"Thưởng nguyệt nghinh phong tâm ánh nguyệt
Nhơn duyên ngộ quả đạo trùng duyên."
"Thưởng" -"nghinh" là 2 động từ, được đối với
"nhân"- "ngộ" là 2 động từ khác. Câu trên là hai hành
động: ngắm trăng, đón gió; câu dưới là nương theo duyên, chứng ngộ
quả. Câu trên 2 từ "nguyệt", câu dưới 2 từ "duyên" vẫn
còn giữ nguyên thể như bài thơ Việt. TÂM đối với ĐẠO thì khá chuẩn
rồi. Câu trên chỉ cảnh giới đẹp của nhà sư khi đang vui sống giữa
đời thường. Câu dưới là trạng thái tâm của một bậc GIÁC NGỘ.
Vài dòng múa rìu qua các bậc thợ siêu tay nghề,
Mục đồng hy vọng bà con nhàn nhã mà thưởng thức cho vui chứ không
dám mạo phạm ai. Nếu tiền bối nào có cách dịch hay hơn, Mục đồng rất
vui được ngâm nga cùng.
Sáng 26/01/2007
Mục
Đồng