VIẾT CHO NGƯỜI BẠN PHƯƠNG XA

Nguyễn Thị Phương Hiền

 

 

 

 

 

Đã bao lần rồi, anh luôn “bận” trong những dịp gặp gỡ thầy và bạn. Và lần nào cũng vậy, đều muốn em kể lại cho nghe từng chi tiết.

 

Buổi Hội ngộ Kỷ niệm 50 năm trường mình lần này quan trọng quá. “Anh đâu thể vắng mặt”, anh nói chắc. Thế mà phút chót anh lại… “bệnh”!

 

Nhưng thôi, em kể cho anh nghe đây này, nghe rồi tha hồ mà tiếc! Em cũng vừa xem xong Video của buổi Hội Ngộ và ra mắt sách, thấy rất vui như được thêm lần nữa sống lại một ngày rất đẹp - ngày 5/11/2017 tại Westminster, Nam Cali.

 

Trong cuộn Video đã thể hiện các sinh hoạt của buổi lễ rất sống động, ý nghĩa và chan chứa tình cảm thầy trò, bằng hữu, lâu lắm rồi mới gặp nhau, có khi cả nửa thế kỷ! Hay đôi khi có gặp nhau cũng không phải trên sân trường Trần Bình Trọng ngày nào có thầy Hiệu trưởng, có các vị giáo sư, các bạn đồng môn, và các bạn xa gần đã có lòng thương mến ngôi trường.

 

Và trong lòng em cũng len chút bâng khuâng: Biết khi nào mới có dịp gặp mặt đông đủ như thế nữa nhỉ?! Và khi ấy mình còn ở “tuổi đến trường” hay đã đến “tuổi biết buồn”, là lúc không còn sức, hay lỡ lạc vào một thế giới khác - không còn ngôi trường Trần Bình Trọng với hàng dương trước cổng, bãi cỏ và hàng trứng cá sân sau, ở đấy mình đã từng cùng nhau học hành dưới sự chỉ bảo của các thầy cô, cùng nhau chơi đùa trong giờ ra chơi giữa sân trường rợp nắng, cùng nhau lớn lên… rồi chia xa...

 

Nhưng thôi, đừng nghĩ vẩn vơ nữa! Bây giờ, trước mắt em, cuộn Video đang ghi lại hình ảnh trang nghiêm của nghi thức chào Quốc kỳ Việt - Mỹ. Rồi trước khi cử hành nghi lễ mặc niệm các chiến sĩ trận vong và thuyền nhân đã bỏ mình trên đường tìm tự do, cô MC Kim Phụng đã đọc đoạn văn đầy cảm xúc của thầy cựu Hiệu trưởng Trần Hà Thanh: “… Từ cuối năm 1960, cuộc chiến trở nên ác liệt theo thời gian. Tuy nhiên, miền đất Ninh Hoà vẫn được thanh bình trong cơn binh lửa – nơi đây thầy vẫn dạy và trò vẫn học. Đấy cũng là nhờ những lớp lớp chiến binh cùng trang lứa chúng tôi nhưng sớm khoác áo chinh y đi vào miền gió cát, tận tụy dấn thân thời trai trẻ cho hậu phương được an bình. Chúng tôi xin muôn vàn tri ân những âm thầm hy sinh của những chiến sĩ vô danh đó.”

 

Lời tri ân của thầy Trần Hà Thanh cùng với âm điệu mặc niệm trầm buồn đã làm em và mọi người vô cùng nhớ những người cha, người anh, người bạn đã vĩnh viễn ra đi trong cuộc chiến tương tàn!

 

Tiếp theo, bạn Trần Thị Chất trong trang phục áo dài nhung đen cài hoa trắng đọc danh sách tưởng nhớ các vị giáo sư đã qua đời trước và sau năm 1975. Buồn thay, danh sách khá dài! Trong đó em chỉ được tiễn đưa thầy Nguyễn Khoa Thanh và thầy Bùi Hữu Lượng. Vừa nghe giọng Chất trong veo thánh thót như một bản thánh ca, em vừa tự trách: “Đã bao lần nghe tin thầy ốm mà em không đến thăm, đã bao lần thầy tỏ ý muốn gặp các học trò mà em lại trả lời ‘em bận việc’, đã bao lần lễ tết em đã không vấn an thầy dù chỉ qua điện thoại? Thầy sẵn lòng tha thứ tất cả, nhưng em không thể tự tha thứ cho mình. Bây giờ thầy đã ra đi mãi mãi, em biết tạ lỗi thế nào đây?!!”

 

Không khí vui trở lại khi 16 vị giáo sư được mời lên sân khấu để các em học sinh tíu tít tặng hoa và chụp ảnh kỷ niệm. Thầy trò như trở lại tuổi thanh xuân bên những bó hoa tươi thắm. Một hình ảnh rất quý giá và ý nghĩa, mãi khắc ghi trong lòng mọi người.

 

Cô MC duyên dáng Kim Phụng giới thiệu các quan khách đa phần là các cựu giáo sư và cựu sĩ quan các binh chủng Hải quân và Biệt động quân. Khách đông lắm, gần 200 vị. Trường mình được nhiều người quý mến quá, anh nhỉ!

 

Tiếp theo, thầy cựu Hiệu trưởng Trần Chu Đức phát biểu chào mừng các quan khách, các giáo sư đồng nghiệp, các em cựu học sinh và gia đình: “Hôm nay là buổi hội ngộ mà tôi thấy lần đầu tiên qui tụ đông đủ các cựu giáo sư và học sinh từ nhiều nơi xa xôi đến đây xum họp, và đặc biệt là đoàn cựu giáo sư và học sinh đến từ Việt Nam…”

Sau phần phát biểu, thầy cựu Hiệu trưởng Trần Chu Đức đã mời thầy cựu Hiệu trưởng Trần Hà Thanh và cựu giáo sư Lê Văn Ngô cùng lên sân khấu chụp hình lưu niệm, trong khi cô MC Kim Phụng giới thiệu các giai đoạn lịch sử trường từ năm 1959 đến 1975:

 

Giai đoạn 1961-1962: thầy Lê Văn Ngô tiêu biểu cho thế hệ các giáo sư đầu tiên của trường

Giai đoạn 1963-1969: thầy Trần Chu Đức về trường năm 1963 và nhậm chức Hiệu trưởng năm 1966-1969.

Giai đoạn 1970-1975: thầy Trần Hà Thanh giữ chức vụ Hiệu trưởng.

 

Hai thầy Hiệu trưởng tiền nhiệm là thầy Bửu Thả và thầy Nguyễn Kế Thế đều đã qua đời!

 

Kế tiếp là phần phát biểu của cựu giáo sư Hồ Thị Bạch Liên: “Chúng ta rất hạnh phúc và tự hào khi các em học sinh của chúng ta nay đã nên người với đầy đủ nhân, lễ, nghĩa, trí, tín…”.

 

Anh nhớ cô Bạch Liên không? Ngày xưa cô dạy chúng mình môn Vạn vật. Năm nay cô ngoài 80, vẫn khỏe và là trưởng đoàn Việt Nam chúng em đấy!

 Rồi đến phần phát biểu của giáo sư Dương Ngọc Sum, giáo sư Đào Đức Nhuận. Các thầy khuyên chúng ta giữ mãi tinh thần Tôn sư trọng đạo, điều hơi hiếm ngày nay. Lời khuyên của các vị giáo sư cao tuổi là khuôn vàng thước ngọc. Em lại nhớ câu dân gian thường nói: Trọng thầy mới được làm thầy. Những điều ấy em nghĩ luôn đúng cho mọi nơi, mọi thời, phải không anh?

 

Và đến phần phát biểu của ông Lê Phụng Chữ, cựu Phó Quận trưởng quận Ninh Hoà thời ấy. Ông cũng là phu quân của cô Nguyễn Thị Lộc, cô giáo trường mình. Em nhớ mãi hình ảnh của ông trong những buổi lễ phát thưởng cuối năm với bộ quân phục kaki và khẩu súng colt bên hông. Trông ông nghiêm nghị và trí thức. Chắc anh đang hỏi tại sao em ngưỡng mộ hình ảnh rất “oai” của ông? Anh quên em là “con nhà lính” sao?

Tiếp theo, anh Nguyễn Văn Thành, trang chủ trang web ninh-hoa.com bắt đầu phần giới thiệu những quyển sách ra mắt trong dịp này:

• Đặc san kỷ niệm 60 năm ngày thành lập trường Trần Bình Trọng/Ninh Hoà.

• Tác phẩm “Cha Mãi Bên Đời” của Nguyễn Thị Phương Hiền.

• Thi phẩm “Hành Trình Tìm Tự Do” của nhà thơ Thi Thi.

Đặc san trường mình gồm 2 quyển gần 1000 trang, trong đó các thầy cô, các bạn, và cả anh với em chia sẻ bao kỷ niệm, tâm sự, ước mơ khi mình còn thơ dại… Nhân đây, em cám ơn anh đã gửi bài tham gia nhé! Anh có biết các thầy cho điểm cao những người thu thập được nhiều bài vở, nên em cũng cố gắng và… cũng được điểm cao đấy!

 

Tác phẩm “Hành Trình Tìm Tự Do” là một thi tập hơn 4000 câu thơ lục bát của nữ sĩ Thi Thi, nói lên tâm sự của những thuyền nhân vượt biển tìm tự do. Hôm nay chị không đến dự được vì chưa khỏe, nên chị có giới thiệu nghệ sĩ thổi sáo Hồ Ngọc Nôi và nghệ sĩ Phi Loan thay chị chia sẻ nỗi niềm. Trong tiếng sáo réo rắt và giọng ngâm não nuột, mọi người thở dài hình dung những ngày đêm hãi hùng trên biển. Sau cơn mưa trời lại sáng, nhưng niềm đau thương tiếc vẫn còn mãi mãi!

 

Và bây giờ là tác phẩm “Cha Mãi Bên Đời”, quyển sách em viết về Cha của em. Thầy Dương Anh Sơn bước lên sân khấu, tay cầm quyển “Cha Mãi Bên Đời”, trân trọng giới thiệu rõ ràng, mạch lạc tác phẩm đến quý thầy cô, các quan khách, các anh chị và các bạn đồng môn. Em rất cám ơn thầy. Trong thời gian hình thành sách, thầy đã nhiều lần quan tâm góp ý, khích lệ em gắng tiến về phía trước.

  Thầy Dương Anh Sơn giới thiệu sách "Cha Mãi Bên Đời"

Một điều cảm động là cô MC Kim Phụng cũng đã từng là học sinh trong lớp thầy phụ trách hướng dẫn. Cô tâm sự vẫn nhớ hình ảnh thầy vẫy tay từ giã học trò khi bước lên xe lửa đi Phú Yên nhận nhiệm sở một buổi chiều năm 1977.

 

Điều cảm động ấy lập lại với em khi cô giới thiệu cựu Thượng sĩ Nguyễn Ngọc Tống, là đồng đội của cha em và cũng là thân phụ của cô. Bác Tống hào hứng kể lại bao kỷ niệm huynh đệ chi binh, và kết luận: “Ông quả là một vị chỉ huy tốt, làm việc nghiêm chỉnh mà lại rất thương lính!”. Rất cám ơn bác Tống, người đồng đội thân thiết của cha em, và cám ơn em Kim Phụng đã không quản ngại đường xa đưa thân phụ đến dự buổi lễ hôm nay.

 

Khi MC Kim Phụng nói: “Và tiếp theo, không ai khác chính là chị Phương Hiền”, em có hơi “khớp”, nhưng rồi với bản tính “con nhà lính”, em cũng đã bình tĩnh diễn đạt được niềm hạnh phúc và may mắn của em được học tại ngôi trường Trần Bình Trọng, tóm tắt cuộc đời của cha em, tình thương ông đã dành cho em và niềm vui cùng lòng biết ơn khi hai cha con em hôm nay lại được trở về ngôi trường ngày ấy.

 

Em rất cảm xúc khi hai em Kim Tiến, Phương Liên lên sân khấu tặng hoa cho chị. Lúc ấy em nhớ cha em vô cùng, nhớ lời khuyên của ông: “Con hãy cố gắng chăm học để làm gương cho các em, mà con có học giỏi thì ấm vào thân con chứ vào ai!”. Và em tin là ở thế giới bên kia, cha em đang vui lòng vì chúng em đã vâng lời cha.

Ba chị em: Phương Hiền, Kim Tiến, Phương Liên

Từ trái qua: Phương Hiền, cựu Thượng sĩ BĐQ Nguyễn Ngọc Tống, cựu Đại uý BĐQ Lê Lan và Ngô Dư, Phương Liên

Và em rất cảm động khi một đồng đội của cha em, cựu Đại uý BĐQ Lê Lan, thay mặt một số đồng đội trong Trung tâm Huấn luyện BĐQ Dục Mỹ, lên sân khấu tặng hoa cho em và bày tỏ lòng quý mến cha em. Em biết ơn ông còn nhớ đến cha em, một hình ảnh, một quãng đời đã rất xa với bao biến cố bể dâu!

 

Anh còn nhớ bài hát “Papa” mà khi xưa mình cùng rất thích? Em đã chọn bài ấy làm nhạc nền cho slide show “Cha Mãi Bên Đời”. Slide show lúc đầu thì vui, sau buồn lắm anh ạ, với hình ảnh cha em sau 5 năm tù cải tạo: “Cha tôi về bất ngờ một ngày đầu năm 1980 trong niềm vui hoà lẫn nước mắt của mẹ con tôi. Và chẳng bao lâu sau, ông đã ra đi mãi mãi…”

 

Có phải cha em đã ra đi mãi mãi? Không, cha vẫn mãi bên các con, CHA MÃI BÊN ĐỜI, như những câu thơ mẹ em làm năm 1985. Hơn 30 năm rồi, mẹ em cũng đã qua đời, nhưng nét chữ bà viết vẫn còn nguyên đấy, khẳng định với các con: “Bóng dĩ vãng còn đây… Bóng dĩ vãng ngập đầy…”

 

Anh ạ, buổi lễ đến đây em thở phào, mừng đã làm xong phần giới thiệu sách. Chắc anh cũng thở phào như em, vì anh biết tính em “mít ướt”, dễ bị “bể dĩa” lắm!

 

Tiếp theo, chị Nguyễn Thị Hoà, thay mặt cho các cựu học sinh kính gửi lời tri ân đến quý thầy cô đã dày công dạy dỗ chúng em nên người. Và thay mặt các bạn đồng môn, chị xin hứa sẽ thể hiện và giữ mãi tinh thần tôn sư trọng đạo, mang tiếng thơm đến cho ngôi trường Trần Bình Trọng thân yêu.

Trên sân khấu, MC Kim Phụng đang mời cô Bạch Liên lên tặng quà cho các đồng nghiệp. Đây là những món quà từ quê hương Ninh Hoà mà cô đã chuẩn bị từ nhiều tháng trước. Xin nói nhỏ: cô Bạch Liên khi xưa dạy Vạn vật, nên cô rất thích những bộ sưu tập bướm và hoa. Khi em gói quà cho cô mang đi, muốn xin cô một bộ nhưng em không dám!

Và bây giờ là phần văn nghệ cây nhà lá vườn. Em được vinh hạnh mở đầu với bài hát “Ngày Hồng Xưa” của thầy Hoàng Song. Ngày xưa thầy dạy mình môn Nhạc và Vẽ. Thầy mất sớm, để lại bao tiếc thương. Bản nhạc này thầy sáng tác năm 1974 anh ạ!

 “Mai qua trường cũ

 Nhìn lớp học xưa

 Trông cành phượng vĩ

 Buồn ơi là buồn…

 

 Mai qua trường cũ

 Nuối tiếc thật nhiều

 Tìm đâu ngày xưa!

 Tìm đâu ngày hồng đã qua!...”

Chương trình văn nghệ tạm ngưng, vì đã đến giây phút long trọng: “Cắt bánh sinh nhật mừng trường Trần Bình Trọng 60 tuổi”. Hai thầy cựu Hiệu trưởng Trần Chu Đức, Trần Hà Thanh và cựu giáo sư Lê Văn Ngô tươi cười cùng cắt bánh trong niềm hân hoan của tất cả mọi người. Nhân dịp này, em cũng “lăng xăng” có được mấy pô hình “đắt giá”, anh xem rất đẹp phải không?

Phần văn nghệ nối tiếp với tiếng sáo của nghệ sĩ Hồ Ngọc Nôi và giọng ngâm của nghệ sĩ Phi Loan, thể hiện những lời thơ tràn đầy cảm xúc của nữ sĩ Thi Thi:

 

 “Một câu chuyện kể biển Đông

 Thuyền nhân bất hạnh động lòng thi nhân

 Hoàng hôn buông xuống dần dần

 Ánh dương che khuất sau chân trời chiều...”

Tiếp theo là màn hợp ca “Trường Làng Tôi” với giọng ca của chị Khánh Phân và các thầy Trần Chu Đức, thầy Dương Ngọc Sum, các cô Trần Chu Đức, cô Nguyễn Thị Lộc, cô Minh Lợi, các bạn Dương Thu Yến, Lâm Ái Liên, Lâm Ái Đào, Trần Thị Chất, Ánh Hồng, Thuý Liễu, Kim Phụng.

 

Nối tiếp chương trình, bạn Trần Thị Chất trình diễn bản “Duyên Lành” do chính cô sáng tác:

 

 “Thời gian cứ mãi trôi âm thầm

 Xa trường xưa vẫn chưa trở lại

 Cảnh sáng tươi qua rồi không nhạt phai

 

 Trường xưa đó biết bao kỷ niệm

 Hàng dương xanh, phượng thắm sân trường

 Thầy, Cô tôi và các bạn bè

 

 Dù hoa nở thắm thoát lụi tàn

 Qua tuổi xuân mãi không trở lại

 Lòng nhớ ơn Cô Thầy không phai…”

 

Bạn Trần Thị Chất với nhạc phẩm "Duyên Lành"

Chị Lâm Ái Liên với nhạc phẩm "Tình Anh Lính Chiến"

Và bây giờ là chị Lâm Ái Liên với bản nhạc “Tình Anh Lính Chiến”. Em với chị Ái Liên có kỷ niệm rất đặc biệt với bài hát này, anh còn nhớ không? Hồi ấy nhà em ở đường Nguyễn Huệ, đối diện sân Vận động, nơi chị Liên thỉnh thoảng tham dự chương trình văn nghệ tâm lý chiến. Có một lần, khi chị 13, 14 tuổi, còn em 11,12 tuổi, chị đứng trên sân khấu hát bản “Tình Anh Lính Chiến”, trong mắt em chị như một ngôi sao sáng. Em đứng trong đám đông, cố nhoi lên để ngắm chị và mong chị thấy mình. Khi chị hát xong, em đánh liều chen hẳn lên ngay trước sân khấu, vỗ tay và la lớn “Chị Liên ơi, em đây nè!”. Hơn mười năm trước, lần đầu gặp chị tại Mỹ, ngồi bên nhau ở Orange Hill, em đã “nèo” cho bằng được chị hát lại bài ấy!

 

Đến lượt anh Vinh Hồ lên sân khấu. Bất ngờ quá, anh muốn em cùng lên sân khấu với anh. Thì ra anh có sáng tác bài thơ chúc mừng tác phẩm “Cha Mãi Bên Đời” và sẽ ngâm thơ tặng em:

 “MONG sao “Cha mãi bên đời” con

 BUỔI ấy cha đi lòng héo hon.

 RA đến Hà Nam rừng một dãi

 MẮT nhìn Bắc Kạn núi đôi hòn.

 HỒI đầu vật đổi trăng mờ khuất

 KÝ sự đêm khuya bấc thổi lòn.

 THÀNH bại luận anh hùng bất khả

 CÔNG thành từ phụ đã không còn.

 

Anh Vinh Hồ với bài thơ "Mong Sao Cha Mãi Bên Đời Con"

Và anh nhắc lại một kỷ niệm khá thú vị cách đây 5 năm khi em gửi anh ấy lá thư thăm hỏi và anh đã viết trong thư trả lời: “Cô viết thư hay như vậy thì không thể nào cô viết văn không hay”. Em lo quá khi nhận được thư anh ấy, và đành thú thực: “Trước giờ em chưa từng viết văn, nhưng anh đã đặt em vào thế chẳng đặng đừng, từ nay em sẽ tập viết văn. Coi như anh đã đặt cây viết vào tay em và bảo: em viết đi!”. Em rất cám ơn anh Vinh Hồ, một sư huynh đồng môn rất đáng quý.

 

Tiếp bước lên sân khấu là Bảo Trâm, cô em Ninh Hoà tháo vát, thông minh và giàu tình cảm, với bản nhạc “Con Người Ninh Hoà” đã được mọi người nhiệt liệt hoan nghênh:

 “Cuộc sống yên bình cho tôi nụ cười

 Dân Ninh Hoà đó chính là tôi

 Tuổi thơ ấy

 Tôi không sao quên được

 Con suối Ba hồ tắm mát đời tôi…”

Bảo Trâm với nhạc phẩm "Con Người Ninh Hoà"

và chị Trịnh Hữu Tồn
 

Thuý Liễu và hai vị giáo sư Lê Thị Đào và Dương Anh Sơn

Nối tiếp chương trình là Thuý Liễu với bản “Thương Ca Hải Ngoại”, Ánh Hồng với bản “Không Bao Giờ Ngăn Cách”, anh Lê Dững với nhạc phẩm “Bài Tango Cho Em”, Kim Phụng và Ánh Hồng với bản “60 Năm Cuộc Đời”, Thuý Liễu, Kim Phụng, Ánh Hồng với bản “Sầu Đông”.

 

Và rất đặc biệt, anh Nguyễn Văn Thành với Liên khúc “Người Tình Không Chân Dung - Kẻ Ở Miền Xa - Loài Hoa Không Vỡ”. Chị Nguyễn Thị Giỏi cũng không ngần ngại thổ lộ tâm tình qua “Đêm Tâm Sự”.

 

Chương trình văn nghệ kết thúc với ca khúc “Dừng Bước Giang Hồ”, và tiếp theo là phần chụp ảnh lưu niệm với tất cả thầy trò có mặt.

 

Anh thấy tiếc chưa, chương trình buổi lễ Hội Ngộ trường mình rất phong phú và ý nghĩa, văn nghệ cây nhà lá vườn không kém sôi động. Chúng em còn dance rất vui nữa.

 

Mọi người chia tay trong lưu luyến, cùng ước mong sẽ có thêm dịp gặp nhau.

 

Phần em, rất vui vì gặp được thầy xưa bạn cũ, đồng đội của cha em và sách “Cha Mãi Bên Đời” được đón nhận trong tình thân ái.

 

Thế nhưng vẫn có đôi chút buồn, “biết khi nào mới gặp lại nhau nhỉ ?”. Lại chạnh nhớ bài hát của thầy Hoàng Song:

 

 “Mai qua trường cũ

 Tìm trong dư âm

 Kỷ niệm vang vang…

 

 Mai qua trường cũ

 Tìm trong dư âm

 Thương nhớ vô vàn…”

 

 

 

 

 

  Phương Hiền

    Sài Gòn, tháng 11 năm 2017.

 

 

 

 

Sinh Hoạt Đồng Hương - Ra Mắt Sách Năm 2017

 

 

 www.ninh-hoa.com