Trang Thơ & Truyện: Quách Giao                |                 www.ninh-hoa.com

QUÁCH GIAO

Bút hiệu:
QUÁCH TÙNG PHONG
Sinh năm 1934
 

Con nhà thơ Quách Tấn
Theo học tại các trường Đại hoc Y Dược, Luật khoa và Văn khoa tại Sài G̣n.
Năm 1955 khi c̣n là học sinh trường trung học tư thục Kim Yến ở Nha Trang, Quách Giao đă tham gia đăng thơ trên tờ Gió Mới với biệt hiệu là Vương Kiều Thu.

Các bài thơ đăng trên báo Gió Mới số 2, 4, 6 là Hai Em Bé Mồ Côi (Sau đổi là T́nh Chị) Ông Lăo Quét Lá Khuya, Hai Chiều Xa Cách.

Tại Huế, Quách Giao có thơ đăng trên Tạp Chí Lành Mạnh. Ở Sài G̣n cộng tác với báo Bách Khoa, Văn Học cho đến năm 1975.

Năm 1988 Quách Giao cùng với phụ thân là nhà thơ Quách Tấn viết và xuất bản tập lịch sử Nhà Tây Sơn.

Các sách viết chung với thân phụ ông c̣n có: Vơ Nhân B́nh Định (nxb Trẻ năm 2001) và một số lớn các tác phẩm Văn xuôi Kể Cả Thơ.

 

 

 

Hiện cư ngụ tại
Nha Trang, Việt Nam

 

 


 

 

 

 

 

ĐÊM TRĂNG TRÊN
H̉N CÁ TẮM NẮNG
 

QUÁCH GIAO

  

Cơn mưa chiều đến nhanh. Mây từ phương tây xà xuống thấp, ào ào trút nước. Tiếng mưa nghe vang dội trên đầu. Mưa nặng hạt, ṿm lá xoài oằn theo cơn gió.

 Nơi chánh điện âm thanh ầm ĩ trên mái nhà tôn. Mưa vây quanh đảo.Tiếng động như tập trung về khu vườn chung quanh chánh điện. Trên mặt biển mênh mông, làn mưa trắng một màu xám xịt. Trên biển, không một âm thanh. Chỉ một màu trắng xóa. Tiếng giọt mưa trên lá, ḥa cùng những âm thanh của mưa rơi trên mái tôn lẫn với tiếng tanh tách của giọt mưa ngoài vườn.

Là một ḥn đảo toàn là đá. Đất và cây cối đều do con người đem từ đất liền ra tạo dựng. Cho nên đảo không có mạch nước và cây cối trên đảo chỉ sống được nhờ có nước mưa. Sư trụ tŕ Thích Chúc Minh khẻ nghiêng ḿnh chào đón chúng tôi trong niềm vui phấn khởi:

- Quí v́ đă đem nguồn nước ân t́nh đến cho chùa Từ Tôn và Ḥn Đỏ

Niềm vui do cơn mưa đến cùng lúc với chúng tôi: t́nh cờ mà hữu ích.

Cơn mưa đến đột ngột và chấm dứt cũng bất chợt. Cây cối ướt sẫm, mặt đất mềm mại. Ḥn Đỏ tươi thắm và rực rỡ. Bầu trời trong xanh. Mây trắng lững lơ trôi.Vịnh Nha Trang hồng xinh trong ráng chiều. Các hải đảo đổi màu xanh duyên dáng. Vịnh Nha Trang, bầu trời Nha Trang trong cơn mưa chiều vào mùa hè bao giờ cũng thế: cái đẹp chợt đến, đọng lại rồi ch́m vào bóng đêm.

Tiếng chuông công phu buổi chiều ngân vang.Những hạt nước long lanh trên tán cây rơi tí tách. Tiếng chuông như quanh quấn lấy hải đảo trước khi lan xa trong bầu trời trong sáng trên vịnh Nha Trang. Tiếng chuông ngân vang, tiếng chuông trầm lắng Vườn cây trên đảo như trở ḿnh hồi sinh.

Ngồi trong chánh điện, chúng tôi bâng khuâng v́ tiếng chuông ngân vào như mang theo nguồn mát của trận mưa chiều trong mùa hạ. Cảm được cái không khí mát dịu của cơn mưa, của những hạt mưa đang long lanh trên ṿm cây và trong làn gió hiu hiu thổi vào từ biển khơi trong sáng.

Ḥang hôn chợt đến. Thắp chưa tàn một chầu hương nơi chánh điện, khi ngước nh́n ra hiên chùa th́ bóng tối đă tràn ngập khắp mọi nơi. Ánh sáng đă lên vút tận trời cao, biển đă đi vào màu xanh đậm đặc.

Xuống ca nô chúng tôi khởi hành ra đảo Ḥn Cứt Chim.

Ḥn đảo này đă để lại trong ḷng chúng tôi một kỷ niệm đầy hứng thú: Nơi đây chúng tôi đă chứng kiến bầy cá liệt con lên nằm tắm nắng trên mặt triền đá. Niềm vui không riêng dành cho con người mà chung cho tất cả mọi sinh vật. Thấu hiểu được điều này khi ḷng chúng ta mở rộng. Hôm nay chúng tôi lại ra thăm ḥn hải đảo này vào đêm trăng rằm.

Mặt trăng tuy đă lên cao song vẫn c̣n e thẹn lấp ló sau đám mây trắng cuối trời. Ḥn Cứt Chim màu trắng son trẻ đứng một ḿnh giữa trùng dương bao la. Một ḿnh nhưng không bơ vơ v́ ngoài xa vẫn có những ánh đèn câu giăng nhấp nháy. Gần bờ, Ḥn Đỏ in bóng xanh đậm lên nền trời.

Người dân biển vẫn quan niệm là Ḥn Cứt Chim là người cháu ruột rà của Ḥn Đỏ. Tuy cách xa, lẻ loi giữa trùng dương song vẫn gần gũi với người ông thân mến. Ḥn Cứt Chim vẫn là sự tiếp nối của Ḥn Đỏ. Biết đâu đó là bàn chân của Ḥn Đỏ mà châu thân đă ch́m sâu dưới đáy đại dương và ngón chân cái của người Ḥn Đỏ lại chồi lên để làm tiền án cho Ḥn Đỏ. Có sự nối liền giữa hai hải đảo mà chỉ có t́nh yêu thiên nhiên mới cảm nhận được. T́nh tương thân giữa hai ḥn hải đảo Ḥn Đỏ và Ḥn Cứt Chim chỉ có trời nước thương man của Vịnh Nha Trang là thường xuyên chứng kiến và thông suốt cho t́nh nghĩa đậm đà này. Mai sau, thế nhân có đến viếng Ḥn Đỏ th́ ḷng sẽ muốn ghé qua Ḥn Cứt Chim, cũng như có dịp ghé đến Ḥn Cứt Chim th́ rồi cũng sẽ ghé đến Ḥn Đỏ.

Ai đem em đến nơi này

Biển xanh trời rộng, trăng vây gió lồng

Nghiêng về Ḥn Đỏ thắm hồng

T́nh ông t́nh cháu, biển Đông rạt rào.

Chuyện xưa truyền rằng:

Dăy núi vùng Cù Lao thuộc hệ núi Ḥn Bà trên Diên Khánh. Nhánh Cù Lao tách ra từ nhánh mẹ chạy thẳng ra biển, tạo thành nhánh Ḥn Chồng và nhánh Ḥn Đỏ. Nhánh Ḥn Đỏ từ đất liền vươn dài ra tận ngoài khơi. Nhiều thế hệ qua, cơ trời đổi thay, sóng gió vùi dập cho nên cảnh vật tang thương. Ḥn Chồng chỉ c̣n lại hai nhóm Ḥn Vợ, Ḥn Chồng. Ḥn Đỏ tách thành Ḥn Đỏ, Ḥn Cứt Chim. Trên mặt biển trông có vẻ cách biệt song dưới đại dương nền gốc vẫn liền một dải.

Chiếc ca nô lượn vài ṿng quanh đảo với mục đích để quan sát toàn cảnh. Ánh đèn pha của tàu soi chập chờn trên các sườn đá. Màu trắng ửng hồng của vách đá khiến du khách khi nh́n phải sửng sốt nhớ đến những đá màu trắng nơi núi Ngũ Hành Sơn.

Dưới ánh đèn pha đôi cánh chim ṃng chập chờn bay đảo lượn. Tiếng chim cất lên đôi tiếng năo nùng như trách người đến phá tan vùng yên tĩnh.

Ca nô ghé sát một mô đá có bờ dốc thoai thỏai. Mé đá đầy hàu và con vú nàng. Nhờ có dép nên chúng tôi bước được trên lớp đệm nguy hiểm này.Thêm một vài mét leo dốc đá chúng tôi ngồi nghỉ trên một triền đá bằng phẵng. Chiếc ca nô đă được neo cách xa đảo.

Chúng tôi men theo sườn phía Tây Bắc, gần bên v́a đá cá tắm nắng leo lên đỉnh ngọn Ḥn Cứt Chim. Sườn tuy dốc thẳng đứng song nhờ có các gờ đá lồi lơm nên càng lên càng thấy an vui.

Trái với những ǵ nghe các ngư dân kể lại như là đỉnh gồm nhiều viên đá lồi lơm như những vết tích của phân chim để lại lâu năm thành đá. Thật ra đây là một đỉnh đá có mặt bằng rất thích hợp cho khách tụ hội thưởng ngoạn trời biển. Giữa đỉnh đá là một ḷng hồ nông như dáng một ḷng thuyền. Trận mưa khi chiều c̣n đọng lại các khe nước long lanh dưới ánh trăng. Nếu trời không mưa th́ ḷng hồ này có thể xem như là một khoang thuyền để du khách ngồi quây quần bên nhau tṛ chuyện, ca hát, ăn uống và nằm bên nhau ngắm trăng nghe sóng vỗ lên bờ đá. Ḷng thuyền đá có thể chứa 10 người lớn nằm ngang. Mặt phẳng đá không hề gây ấn tượng gồ ghề làm đau nhói lưng người.Phía trên về hướng Tây Nam ḷng thuyền đá có một mặt bằng tương đối nhấp nhô có thể dùng làm nơi ngồi nói chuyện cho từng cặp du khách. Có một nơi ḷng đá hơm một vùng sâu dài đủ để một người nắm khoanh tṛn hoặc nằm ngữa mặt nh́n trời, trăng sao và mây trắng. Tất cả mọi người khi lên đến đỉnh đều có một cảm giác thoáng nhẹ và mênh mông. Mặt đỉnh đá bằng phẳng đến độ ḷng người b́nh yên như đang đứng trên đất liền.Lúc trèo lên sườn đá ḷng hồi hộp bao nhiêu th́ khi đứng trong ḷng thuyền đá tâm khoan khoái và ḷng an lạc biết là dường nào..

Tầm nh́n đầu tiên là hướng về đất liền. Thành phố Nha Trang rực rỡ ánh đèn trên con đường ven bờ biển. Chiếc cầu vồng của cầu Trần Phú giăng vương miện trên ṿm sông Cái và long lanh soi h́nh trên ḍng nước dưới chân cầu. Chuỗi hạt kim cương của ḍng đèn đường biển nối dài từ cầu Đá đến tận Băi Tiên. Đứng tại nơi Ḥn Cứt Chim mới có tầm nh́n bao quát, mới thưởng thức được ánh sáng của con đường chạy ṿng theo bờ vịnh Nha Trang. Đèn của các khách sạn, của nhà hàng, của nhà dân hội tụ như sao trên trời một đêm trong sáng.

Ngoài biển, đèn của các thuyền câu giăng dài theo đường ṿng chân trời khiến cho du khách có cảm tưởng như đang nh́n thấy thêm một thành phố Nha Trang thứ hai.

Hướng về đất liền, tầm ngắm dừng lại nơi Ḥn Đỏ, vườn cây xanh thẫm và le lói ánh đèn. Ḥn Đỏ đang yên lặng trong bóng trăng mờ nhạt. Đang yên lặng ch́m ḿnh vào cảnh mênh mông của trời biển dưới ánh trăng, du khách bỗng nghe vẳng đến tiếng kinh cầu buổi tối. Khỏang cách từ Ḥn Cứt Chim đến Ḥn Đỏ chỉ độ 1000 mét nên tiếng tụng kinh nghe rơ mồn một. Ḷng du khách bỗng nhiên ấm lại. Thoảng đâu đây mùi hương trầm thanh thoát. Th́ ra sư Chúc Minh mới vừa đốt một nén hương cắm vào một chai nước khoáng đặt vào một góc nơi hai tảng đá nằm kề bên nhau.

Trong không gian thanh vắng bỗng nhiên một giọng hát trầm nổi lên tràn ngập hư không.

Chuông ngân vang xa ngoài cửa Từ Tôn.

Nha Trang xanh trong dạt dào sóng vỗ

Bầu trời trầm hương mây bay bát ngát

Tiếng chuông Ḥn Đỏ dội vang đôi bờ.

Đây là bản nhạc của nhạc sĩ Đỗ Trí Dũng phổ thơ giáo sư anh hùng lao động Vũ Khiêu viết về Ḥn Đỏ Từ Tôn.

Người nghệ sĩ hát cho bạn đồng thuyền đang ngồi trên đảo vắng nghe mà như hát cho riêng ḿnh. Không một dụng cụ khuếch âm nào hỗ trợ mà tiếng hát ngân vang như được nghe trong một ṿm cao rộng của một nhà hát opéra nơi phương trời Tây phương. Một bài hát dưới trăng, trên đảo vắng, chỉ có 6 người nghe. Ngồi bên cạnh bạn mà tiếng hát như ngân vang từ chùa Từ Tôn nơi Ḥn Đỏ xa xa.

Chuông … ngân…vang …xa…

Giữa không gian bao la của biển cả dưới ánh trăng vằng vặc của đêm rằm tháng tư, trên mơm đá ḥn hải đảo nhỏ nhoi, như một chiếc thuyền câu nằm yên trong ḷng vịnh Nha Trang, ḥn Cứt Chim như chao động trong âm thanh trầm dài như tiếng chuông ngân vang xa…

Nơi hải đảo nhỏ nhoi và xa xôi này giữa đêm trăng rằm ngồi nghe bài nhạc, ḷng không thấy buồn mà hồn như ấm lại. Tiếng ca của giọng nam, trầm trầm như tiếng chuông chùa Từ Tôn vọng đến.

Nghe được một bài ca đầm ấm như ánh trăng rằm ḷng người nghe chợt nhớ đến câu:

Tiếng ai hát chiều nay vang lừng trên sóng

Nhớ Lưu Nguyễn ngày xưa lạc đến Đào nguyên

( Văn Cao )

Cảnh th́ tương tự và t́nh lại như nhau.

Đêm trăng ngồi một ḿnh hát nhạc giữa trời mây, không để cho ai nghe mà chỉ để cho ḷng thưởng thức. Ôi! Đào Nguyên xưa đă trở về với hải đảo đêm nay.Tiếng hát trầm và ấm áp như vẳng từ Ḥn Đỏ vang đến. Đầm ấm như lời kinh. Tiếng ŕ rầm của sóng nước như tiếng đệm giữa trời trăng

Hát xong để cho tiếng hát vọng vào thinh không bao la, người nghệ sĩ đắm hồn nh́n con sóng ngầm nhấp nhô dưới chân đảo xao động muôn gợn sóng trăng vàng.. Ánh trăng đọng lại, chao động lững lờ. Tiếng ngân của lời ca lan trên sóng nước, t́nh của bài ca thấm vào vách đá ướt đẩm ánh trăng. Như hai chàng Lưu Nguyễn chỉ có một lần đi đến Đào Nguyên, chàng nghệ sĩ hào hoa này cũng sẽ chỉ được một lần ngồi trên đỉnh hải đảo cô đơn hát về một tiếng chuông ngân nơi một ngôi chùa đơn côi trên Ḥn Đỏ.

Yên lặng ngồi trên đỉnh ḥn Cứt Chim đôi vợ chồng nhà văn Khoa Miêng đă nhiều năm xa xứ. Vợ nằm khoanh tṛn trong ổ đá, chồng ngồi tựa lưng đá, cùng ngắm trời mây, lắng ḷng thưởng thức bài ca. Mênh mông trăng nước.

 Mây trời từng sợi trắng mỏng manh trôi lờ lững. Sóng đại dương từng lớp nhẹ chập chờn. Xa quê hương lâu ngày, đêm nay bỗng nhiên được gặp gỡ những cảnh trí quá đơn sơ mà thắm thiết. Kỷ niệm này không biết đến bao giờ mới gặp gỡ lại đây. Mai sau dù có phương tiện trở lại th́ trăng vẫn c̣n vành vạnh, mây vẫn thong thả bay, sóng vẫn lăn tăn gợn nhưng tiếng hát đêm nay không bao giờ trở lại, người xưa biết có c̣n gặp gỡ thêm một lần nữa.

Nằm giữa biển khơi trong ḷng đá êm êm như tổ ấm, t́nh bạn bè như đẫm thấm trăm năm. T́nh quê hương không nói nên lời, không phải chỉ là nơi chôn rau cắt rốn mà là nơi ta có kỷ niệm nhớ măi suốt đời.Ánh trăng rằm đêm nay, tiếng con sóng nhẹ vỗ vào chân đá, hiu hiu gió thổi và những ǵ nhẹ nhàng len vào tâm hồn khi ngồi nh́n vũ trụ bao la chung quanh ta. Mặc dù đă đi khắp nơi trên đất nước được ngắm nhiều cảnh hùng vĩ của non sông nhưng kỷ niệm đêm nay trên ḥn đảo nhỏ nhoi giữa trời cao biển rộng khiến ḷng tràn ngập t́nh đầm ấm thân thương.

Khi lần ṃ leo xuống chân hải đảo, trăng đă lên đến đỉnh đồi. Triều con nước bắt đầu dâng. Nơi băi đá cá tắm nắng từng con triều ào ạt xuống lên, chúng tôi ngạc nhiên được chiêm ngưỡng thêm một cảnh thiên nhiên kỳ thú:

Đám hàu lẫn cùng đám con vú nàng đang nằm yên lặng chờ đợi nước dâng ngập. Mỗi lần con triều nước xuống, nước lên, trăng soi sáng lấp lánh ánh vàng. Đám hàu trông như linh hoạt chen lấn cùng nhau. Dưới ánh trăng chúng cử động, như chen vai nhau chạy theo chiều con nước.Những con vú nàng miệng đọng ánh trăng như cùng nhau tṛ chuyện. Đám hàu như cùng nhau đùa giỡn, cùng nhau tắm ánh trăng vàng.. Không có ánh trăng, không có con nước tràn ngập rồi rút đi, đám sinh vật này như lặng yên nằm phơi gan cùng bờ đá. Nước qua rồi lại, nhờ có ánh trăng loang loáng theo ḷng nước mà đám sinh vật bất động này như đang sinh hoạt dưới trăng. Nhờ nước biển xao động mà ánh trăng như gội tắm cho toàn thể đám hàu. Vào ban ngày, nước triều cũng lên xuống tràn ngập đám hàu song cảnh trí này không gây cho người có cảm tưởng hàu tắm nước mà chỉ có cảm tưởng là hàu ngập nước mà thôi. Dưới ánh nắng mặt trời, dưới ánh trăng, các sinh vật này như không phải tắm nước mà là tắm nắng hoặc tắm trăng.Ngắm thiên nhiên bằng tấm ḷng, bằng tâm hồn th́ sinh vật cũng sinh hoạt như con người.

Trăng càng về khuya càng trong trẻo. Thuyền ca nô đưa đoàn khách ra về. Hẹn cùng nhau ngày tái ngộ.

Ḥn Cứt Chim (bây giờ tôi lại gọi đến tên cúng cơm mà người xưa đă đặt cho hải đảo này) có cá tắm nắng, có hàu tắm trăng, có con thuyền đá nổi trên mặt biển khơi để chở tiếng hát trầm thoảng như tiếng chuông xa, đồng vọng tiếng hát mơ hồ của các nàng tiên cá chập chờn trên sóng nước.

 

 

 

 

QUÁCH GIAO

 

 

 

 

 

 

Trang Thơ & Truyện: Quách Giao              |                 www.ninh-hoa.com