CHUYỆN KỂ Ở RỪNG TÂY PHI CHÂU Phạm Thanh Khâm

 

           Đã nhiều năm qua, tôi không còn nhớ hết những gì xảy ra liên quan đến những lần đi công tác trong lãnh vực chuyên môn của tôi. Thông thường cuối mỗi chuyến công tác đều viết một quyển phúc trình (hard copy) với một “soft copy” cho cơ quan tôi đã ký khế ước với họ bằng Anh Ngữ hay Pháp Ngữ hoặc bằng cả hai ngôn ngữ tùy theo khế ước ấn định. Ngoài cái khế ước làm việc đôi khi còn phải ký thêm một khế ước bổ túc khác gọi là “Nondisclosure Agreement” ghi những cam kết nhiều điều khoản liên quan đến bản quyền của tài liệu được viết ra và những điều liên hệ đến nhiều cơ sở của chính phủ vv.. và vv. Đã về hưu từ đầu năm 2008, tôi tưởng mình đã trả được xong nợ bút nghiên. Rồi giữa năm 2008, và năm 2009 tôi lại ký khế ước đi thêm hai chuyến công tác nữa. Bạn bè hỏi tại sao lại phải đi làm, tôi không biết trả lời như thế nào, chỉ nói tôi đi làm là đi làm vậy thôi, không nói được tại sao. 

           Sau hai chuyến công tác này, tôi lại xếp bút nghiên ở nhà giúp vợ con làm nhiều việc nhà không tên. Có lẽ cái nghiệp dĩ còn nặng nợ trần gian, tôi lại được mời gọi và vừa ký một “Nondisclosure Agreement”. Vào ngày 17/9/2011 tôi được thông báo chuẩn bị trong những ngày tháng tới mang valise, check in, check out nhiều khách sạn trên đường đi công tác trở lại. Thế nào cũng có bạn lại hỏi tại sao phải đi làm khi đã vào tuổi thất thập cổ lai hi. Như đã nói ở trên tôi không thể nói được tại sao, chỉ biết người ta còn mời đi làm thì mình đi làm như một chuyên gia “free lance”, chỉ có vậy thôi. 

           Tôi nhập đề hơi lòng vòng có ý nhắc các bạn khi đọc các bài tạp ghi của tôi, sẽ không thấy tôi viết gì về những đề tài chuyên môn khô khan có liên hệ đến cái “Nondisclosure Agreement” mà tôi đã ký kết. Trong bài tạp ghi này, tôi viết lại chuyện kể ở rừng Tây Phi Châu. Vì mới vừa đây tôi nhận được email của một vị Pastor da đen người Liberia. Ông nói câu chuyện của tôi kể cho mọi người nghe hồi tháng 7, 2008, sau 3 năm vừa được nhắc lại trong buổi sáng đọc kinh cầu nguyện trước khi bắt đầu làm việc cho ngày mới. Đề tài của bài “Sermon” là “Miracle” (Nhiệm mầu).  

           Ảnh sau đây minh họa nơi gặp gỡ buổi sáng của tôi với nhân viên cơ quan thiện nguyện Samaritan’s Purse trong lễ đọc kinh cầu nguyện. Địa danh Foya được viết trong bài “Một Thoáng Ngày Xanh”. Không có khách sạn, tôi ở tại nhà vãng lai Guest House được cơ quan NGO Samaritan’s Purse thuê căn nhà riêng của Phó Tổng Thống Liberia lúc bấy giờ. Tôi và Phó Tổng Thống có dịp chụp chung một bức hình ghi trong bài “Monrovia Buồn”. Buổi sáng ở Foya, mặt trời vẫn còn khuất sau dãy núi, tia nắng yếu ớt ban mai hòa lẫn với ánh đèn và tiếng động cơ nổ từ máy phát điện đánh thức mọi người dù đêm qua có đi đường xa mệt mõi. Vừa ăn sáng vừa mở internet xem tin tức, tôi nghe tiếng gõ nhịp nhàng của mấy nhạc công gần đó. Quản đốc Sylvester Sahr của cơ sở Samaritan‘s Purse đến chào tôi và mời tôi tham gia buổi lễ đọc kinh cầu nguyện. Ông Sahr không hỏi tôi có theo đạo nào không. Tôi đoán mọi khách đi công tác ở phương xa tới đây đều được mời tham dự.

 
Ảnh chụp tai địa điểm cầu nguyện của Samarithan’s Purse
ở Foya tháng 7, 2008

           Quản đốc Sylvester Sahr giới thiệu tôi với mọi người hiện diện. Sau 15 phút hát thánh ca và cầu nguyện, ông Pastor đứng cạnh muốn tôi nói vài nét về con đường gian khổ của người Việt Nam phải trải qua để sống đời lưu vong ở hải ngọai. Tôi thoáng ngạc nhiên sao ông lại muốn tôi nói về người tỵ nan, nhưng kịp nghĩ là chính người Liberia cũng đã chạy lánh nạn đến các nước láng giềng mười mấy năm. Tôi nói với họ đề tài quá lớn này không thể nói ngắn gọn, tôi chỉ có thể nói về gia đình tôi trong 10 phút. Ông gật đầu và tôi mở đầu cho họ biết tôi đi du học Hoa Kỳ trước năm 1975. Chiến tranh Việt Nam chấm dứt ngày 30/4/1975 lúc tôi còn học dang dở chương trình graduate studies. Vợ và 4 con kẹt lại Saigon. Nhà ở cách Tòa Đại Sứ Mỹ không tới 3 blocks đường với 20,000 người vây quanh Tòa Đại sứ tìm đường thoát. Vợ con tôi chắc chắc không thể chen vào được mặc dù tôi đã có nhiều điện tín gởi về nhà nói chi tiết những gì tôi có thể gơi ý được cho vợ tôi vào ngày này. Đêm dài nhất trong đời tôi khi đài truyền hình Hoa kỳ lúc nửa đêm 30/4/1975 nói “The VN war ends”. Tôi bật khóc trong tuyệt vọng. Ngủ thiếp trên giường lúc nào không hay.  

           Khoảng 3 giờ sáng, điện thọai reo. Tôi thức giấc cầm ngay điện thọai. Tiếng nói của “operator” hỏi tôi có muốn nhận “collect phone” không. Tôi hỏi tên người gọi. Operator trả lời là vợ tôi. Vừa nói “yes” thì ở đầu bên kia tôi nghe được tiếng vợ tôi, đồng thời tôi nghe ngoài xa tiếng khóc và lời hối thúc của người đứng chờ tới phiên mình dùng chiếc điện thoại công cộng. Vợ tôi chỉ nói được đang ở Guam cùng 4 con. Đường giây điện thọai im bặt. Đây là giây phút bàng hoàng của tôi đến nỗi tôi không tin tôi vừa nghe được tiếng vợ tôi. Tôi ngỡ đó là chiêm bao, không có thực. 

           Từ 3 giờ sáng đến 6 giờ sáng, tôi không biết tôi tỉnh hay mê sống trong ảo tưởng vì điều vừa xảy ra ngoài sức tưởng tượng. Làm sao một người vợ trẻ ở Saigon vào những ngày hấp hối, trong khi đại gia đình còn ở Ninh-Hòa, có thể dẫn được 4 đứa con, em gái của tôi và một đứa cháu trai theo chân đoàn người tới đảo Guam. Đúng 6 giờ sáng có collect phone thứ hai. Vợ tôi có thì giờ nói rõ hơn làm sao thoát được. Lúc này tôi mới biết đó là thực. Vừa kể đến đây, tôi bổng nhiên khựng lại vì mọi người hiện diện đồng cất lên thánh ca “hallelujah”. Tôi không cầm được nước mắt. Một vài nữ nhân viên ngồi chung quanh phòng lấy khăn lau nước mắt của mình. Họ đều nói tôi đã có “miracle”. Tôi gật đầu. Vừa chấm dứt bản thánh ca “hallelujah”, ông Pastor cầu nguyện chúc lành tôi trong những ngày công tác ở Liberia. Sau phút kết thúc giờ nhóm, từng người một đến bắt tay tôi rất thiện cảm. Người nữ nhân viên ngồi phía sau trong ãnh trên muốn xem hình của vợ tôi ở giữa thập niên 1975’s. Sẵn có lưu trữ trong cái “stick” đeo ở cổ, tôi mở cho họ xem.  

Phạm Thanh Khâm & Phù Linh Trân.
Ảnh chụp tại Florence Alabama năm 1976, trên đường đi nhận việc làm đầu tiên với IFDC

           Để thay lời kết bài tạp ghi này, tôi có một chi tiết nhỏ khác về tên của tôi chưa viết ngược trong khi tôi làm việc cho cơ sở phát triển quốc tế do Hoa Hỳ tài trợ. Đây là lần đầu tiên và duy nhất trật tự họ và tên của tôi được viết theo lối người mình bên nhà chỉ có khác là thiếu dấu. Tôi giữ cái danh thiếp này làm kỷ niệm cho mấy năm làm việc với IFDC từ 1976 đến 1979.
 

 

 

 

 

  

 

 

 

Phạm Thanh Khâm
Viết tại Houston, Texas 18/9/2011