SẢN KHOA, Với "20 Cái Hộ Sinh" (Bảo Sanh Viện Từ Dũ, Sài Gòn năm 1962) Lê Phú Thọ

 
 

Kỳ 2: (tiếp theo Kỳ 1)
 

        

Tôi nhận một cái” áo thụng” đưa cho sản phụ và chỉ bà ta vào phòng thay quần áo. Tiếp sau đó, sản phụ được đưa lại bàn khám. Tôi bắt đầu mường tượng lại làm những việc đã từng thực tập trong hai năm trước khi mới chập chững vào thực tập bệnh viện, như đo huyết áp, bắt mạch, thông tiểu cho bệnh nhân, rửa tay vô trùng, … Những lời dặn dò của Thầy còn vang vang trong trí tôi khi mới bước chân đến thực tập tại Bảo Sanh Viện này: ” Áo blouse sạch sẽ, gọn gàng, đội mũ chỉnh tề, khẩu trang đeo vào, rửa tay thật vô trùng, thái độ nghiêm chỉnh trước sản phụ,……”

 

Cô học trò bưng một cái mâm nhôm đặt trên một cái bàn nhỏ bên phải bàn khám. Trên mâm lót một khăn vải trắng đặt những dụng cụ cần thiết như một ống thông tiểu bằng cao su, một chiếc dao cạo nhỏ, và một ít miếng gạc trắng phau, tất cả đều vô trùng. Cô học trò giúp làm vệ sinh vùng âm hộ của sản phụ. Ngồi trên một chiếc ghế vừa tầm, đối diện với phần dưới của sản phụ, bổng nhiên một câu chuyện buồn cười đến với tôi. Mới vài hôm trước đây, một anh bạn trẻ nhất trong toán chúng tôi, cũng làm thông tiểu cho một sản phụ. Anh ta rất lúng túng, loay hoay mãi và cuối cùng phải cầu cứu.

-          Thông mãi mà không thấy nước tiểu ra?

Cô học trò đứng bên cạnh, nói nhỏ, như thì thầm bên tai anh bạn.

-          Ông thầy đặt nhầm lỗ rồi. Lỗ phía trên cơ.

 

Thật buồn cười. Nhưng không một ai dám hé môi. Tất cả đều làm việc rất nghiêm chỉnh và điều ấy cũng nhắc nhở tôi là phải luôn luôn thận trọng trong việc thực tập. Những điều sơ đẳng nhất cũng phải học cho cẩn thận, vì đây là học để rồi phục vụ cho NGƯỜI BỆNH.

 

Với một ống thông tiểu nhỏ bằng cao su, tôi thông tiểu cho sản phụ để lấy nước tiểu làm xét nghiệm đường và đản bạch, luôn tiện làm cho bọng đái sản phụ được trống xẹp. Một ít nước tiểu đựng vào một chiếc lọ có dán nhản đề tên tuổi sản phụ và số hồ sơ nhập viện để làm xét nghiệm, tiếp theo là “làm vệ sinh quanh vùng âm hộ”. Tôi vặn mở nước từ dây vòi nối từ một bình tráng men đựng nước treo trên cái giá cao. Nước từ trong vòi tuông ra xối nhẹ lên vùng âm hộ làm sản phụ hơi rùng mình. Một ít xà phòng được thoa lên. Cầm chiếc dao cạo trên tay, tôi mướm thử lưỡi dao trên ngón tay trước khi thật sự đặt dao quanh vùng “cấm địa” của sản phụ.

 

          Sản phụ vẫn còn nằm trên bàn khám. Cơn đau chuyển dạ vẫn đều đều tiếp đến. Bàn tay áp nhẹ vào chiếc bụng căng tròn, đôi lúc có cơn go, sản phụ bật lên vài tiếng rên, uốn mình theo cơn đau, tôi liên tục theo dõi cơn go của tử cung. Dứt cơn go tử cung, tôi tiếp tục dùng một loại ống nhôm hình như chiếc loa đặt nhẹ lên bụng sản phụ để theo dõi tim thai nhi. Tất cả công việc làm trên sản phụ từ khi sản phụ vào Phòng Chờ Sanh đều được ghi chép rõ ràng vào hồ sơ của sản phụ. Tiếp sau đó, kết quả xét nghiệm nước tiểu cũng được ghi tiếp vào hồ sơ.

 

Quang cảnh trong Phòng Chờ Sanh thật linh hoạt. Các sản phụ rên la, kẻ nằm trên giường, người đi tới đi lui, có người đứng tưạ góc phòng, trông thật thảm não. Căn phòng có vẻ sinh động qua hình ảnh của các cô nữ hộ sinh và các cô học trò xinh xắn trong các bộ áo blouse trắng tinh ủi thẳng nếp. Các cô đi lại thoăn thoắt, làm việc với mọi cử chỉ dịu dàng, nói năng nhỏ nhẹ, trên môi luôn tô điểm nụ cười hiền dịu.

 

Cơn go tử cung dồn dập, sản phụ không thể nằm trên giường và đứng cạnh bàn khám, oằn người chịu đựng cho qua cơn đau. Cô nữ hộ sinh dìu sản phụ lên bàn khám, đồng thời an ủi sản phụ:

-          Bà chịu khó nằm xuống, để ông thầy thăm thử.

Sản phụ nằm trên bàn khám, hai chân gác lên hai bên trong tư thế chờ khám. Cô nữ hộ sinh làm vệ sinh cho sản phụ. Ngay lúc đó, tôi đã sẳn sàng thăm khám lại sản phụ.

-          Mở sáu phân rồi. Đưa sản phụ vào phòng sanh.

 

Cô nữ hộ sinh dìu sản phụ vào Phòng Sanh. Cơn đau vẫn nối tiếp liên tục, sản phụ có lúc phải đứng lại, và đi đứng rất khó khăn.

 

          Phòng Sanh hình bán nguyệt được chia ra làm nhiều ngăn lồng kính. Mỗi ngăn đặt một chiếc bàn sanh với một sản phụ. Sản phụ của tôi nằm trên bàn sanh Tôi bắt đầu duyệt xem lại hồ sơ của sản phụ và ghi chép bổ túc những thăm khám vừa mới thực hiện cho đầy đủ. Đứng giữa phòng sanh, trông xuyên qua ngăn kính, người ta có thể quan sát mọi hoạt động bên trong. Có người nằm êm ả vuốt ve em bé đỏ hoe vừa mới lọt lòng mẹ, ngo ngoe bên cạnh mẹ. Trong ngăn lồng kính kia, có sản phụ làm băng sau sanh, thở hổn hển, cựa quậy nhiều, đang chuyền máu . Cô nữ hộ sinh đang theo dõi đo huyết áp và trấn an vổ về sản phụ. Trong ngăn kính khác, có sản phụ đang rên la mỗi khi cơn đau dồn dập. Tiếng rên la của sản phụ lẫn lộn với các tiếng khóc của các em bé vừa chào đời tạo nên một cảnh thật ồn ào náo nhiệt.

 

 

 

Xem KỲ 3

 

 

 

 

Bác sĩ Lê Ánh