 |
PHẬT
HỌC 42:
PHÚC HỌA TẠI MIỆNG
– 5 lời Phật dạy về khẩu nghiệp
cần ghi nhớ
-
Lê
Ánh
|

Theo lời Phật dạy, th́ trong 10
nghiệp lớn của con người, th́ khẩu nghiệp (tức nghiệp về lời nói)
là một trong những nghiệp nặng nhất. Lời nói không phải là đao
kiếm nhưng lại có tính sát thương vô cùng lớn, đôi khi chỉ v́
lời nói làm tan nát cả một gia đ́nh, khiến vợ chồng ly tán, con
cái thống khổ. Lắng nghe 5 lời Phật dạy về khẩu nghiệp dưới đây
để tránh, ấy chính là cái đạo của người con Phật vậy.
1. KHẨU NGHIỆP LÀ G̀
Khẩu nghiệp là nghiệp do lời
nói gây ra. Trong 10 nghiệp (nguyên khởi tạo quả báo) lớn của
con người, có đến 4 nghiệp xuất phát từ miệng: chuyện không nói
có, chuyện có nói không; nói lời hung ác; nói lưỡi đôi chiều;
nói lời thêu dệt.

Ngoài ra, phàm phu tục tử trên
thế gian này c̣n tự ḿnh tạo ra những khẩu nghiệp cho ḿnh,
thông qua các hành vi ứng xử hằng ngày: chú trọng ăn uống, phê
b́nh chê bai, rêu rao bắt lỗi người khác….
Lời Phật dạy về khẩu nghiệp cũng
chỉ ra rằng, trong cuộc sống chúng ta nên tránh xa 4 hạng người:
kẻ hay đổ lỗi, kẻ nói chuyện mê tín, khẩu phật tâm xà, kẻ làm ít
kể nhiều.
Người xưa có câu: bệnh từ miệng
mà vào, họa từ miệng mà ra. Quả vậy, nghiệp báo từ những lời
chúng ta nói là có thật. Vết thương trên thân thể theo thời gian
có thể lành lại, nhưng vết thương từ lời nói có thể in măi trong
ḷng, thấu tận tâm can. Lời nói là vô h́nh, mà tự xưa nay đă gây
nên bao nụ cười và nước mắt. Lời nói làm tổn thương người khác,
c̣n nghiêm trọng hơn cả giết người, quả báo kiếp sau ắt sẽ vô
cùng khủng khiếp.
2. 5 LỜI PHẬT DẠY VỀ KHẨU NGHIỆP CẦN GHI NHỚ
– Vọng ngữ (nói dối)
Phật giáo coi trọng sự thật và
điều thật. Chính v́ vậy mà nói dối là một trong những tội nghiệp
nặng nhất. Nói dối lâu ngày sẽ thành thói quen, nghiệp báo nặng
nề: người gặp th́ đề pḥng, bạn bè th́ lánh xa, nhân duyên vụt
mất, phước lành tu tập không c̣n. Nhiều người tu tập cả đời,
nhưng lại nói dối (dù là ư tốt hay xấu) th́ cũng bằng không.

– Thiển ngữ (lời lẽ thô thiển)
Phật dạy về khẩu nghiệp chỉ cho
chúng ta thấy rằng, người nào hay dùng lời lẽ đả kích người khác
ấy chính là ác nhân. Ai trên đời cũng có ḷng tự trọng, đừng v́
chút háo thắng của bản thân mà buông lời sỉ nhục người khác. Tôn
trọng người cũng chính là tôn trọng ḿnh vậy. Bằng không, phước
báo của bản thân cũng sẽ mất dần.

Dân gian có câu: Khẩu xà tâm
phật, điều này không đúng. Người con Phật không bao giờ nên dùng
những lời lẽ thô thiển để nói chuyện hay ứng xử với người. Ví dụ
như khi con trẻ làm sai, thay v́ quát mắng hăy chỉ dẫn, khi nhân
viên làm chưa đạt, thay v́ chửi bới hạ thấp khả năng của người
đó, hăy bảo ban khuyến khích. Thốt ra lời thô tục cũng là khiến
bản thân ḿnh bị hạ thấp, tổn phước và tạo nghiệp cho mai sau mà
thôi.
– Ba phải (nói hai lời)
Ba phải là lúc thế này khi lại
thế khác, gió chiều nào xuôi theo chiều đó, là một cách châm
ng̣i ly gián khiến người khác bất ḥa. Loại người ba phải vô
cùng nguy hiểm, có thể dùng lời lẽ để hại người, là tạo nên
nghiệp ác nặng nề cho bản thân.

– Xảo ngữ (lời lẽ khiêu khích)
Phàm ở đời, nếu không thể giúp
được, th́ cũng không nên hại người. Thế nhưng những người xảo
ngữ rất hay dùng lời lẽ khích bác để gợi lên ḷng tham sân si
của người khác. Miệng cười cười nói nói mà bụng dạ sâu xa chỉ
muốn họ làm điều tổn hại đến người khác, ấy là tạo nghiệp ác
không ǵ cứu văn nổi.
Đời sống hằng ngày chúng ta có
thể thấy được rất nhiều kẻ dùng lời khiêu khích, trong bàn nhậu
th́ khích bác bạn nhậu sợ vợ, để vợ chồng họ bất ḥa ly tán,
trong gia đ́nh th́ khích bác anh em, dẫn đến cả họ bất ḥa.
Trong công việc th́ khích bác đồng nghiệp, bên ngoài là tạo sự
tranh đua, bên trong là ly gián mâu thuẫn. Nhiều người gây nên
tội lỗi cũng từ những xảo ngữ mà ra, tỉnh mộng rồi mới thấy ḿnh
u muội, mọi thứ đă muộn màng. Bởi thế theo lời Phật dạy, lời nói
không lưỡi mà sắc hơn dao là vậy.
– Lời Phật dạy về khẩu nghiệp
Gieo nhân nào gặt quả ấy, trời
xanh tự khắc đă có an bài công bằng cho tất cả. Đừng v́ khẩu
nghiệp mà cản đường duyên lành của ḿnh, khiến kiếp sau phải
sống trong khổ ải trùng trùng, kiếp này bị người đời xua đuổi.
Người con theo Phật mà không tu cái miệng, th́ đạo tràng không
được thanh tịnh, thị phi không ngừng, nghiệp lực sẽ đưa ta xuống
ác đạo, dù có làm trăm ngh́n điều thiện mà tâm vẫn không thanh
bạch, th́ nghiệp tu ngh́n đời cũng phút chốc vụt bay.
3. CÁCH TRÁNH KHẨU NGHIỆP THEO LỜI PHẬT DẠY
Phật dạy: “tu tại tâm
không bằng tu tại miệng”. Đơn giản là, khẩu nghiệp không
phải tự dưng mà h́nh thành. Nó là sự dung ḥa của Thân, Tâm, Ư,
khiến lời nói phát ra từ miệng. Tự mỗi người đều có thể tự điều
chỉnh hành vi của ḿnh để tránh khẩu nghiệp. Người thiện lương
nói lời hay ư đẹp tất yếu cuộc sống được vui vẻ, được mọi người
trọng vọng. Nhược bằng kẻ ăn không nói có, tự trong ḷng đă thấy
bất an, người đời biết được sẽ lánh xa nguyền rủa, tiếng xấu c̣n
lan truyền măi mai sau.

Để tránh họa từ miệng, cùng tu
tập theo lời Phật dạy về khẩu nghiệp, thông qua những hành vi
dưới đây:
Không phán xét ai nếu chỉ nh́n
vào vẻ bề ngoài
Không nên đánh giá tính cách,
phẩm hạnh của người khác
Không nên đánh giá về hoàn cảnh,
gia đ́nh người khác
Không đánh giá học thức của
người khác
Không nên đánh giá bất cứ ai
Không kiêu ngạo, tự đắc về bản
thân ḿnh với người khác
Không phô trương, khoe khoang
Tuyệt đối không nói những lời
làm tổn thương người khác.
Ngoài ra, tiếp xúc và thực hành giáo
lư Phật pháp, đọc những câu châm ngôn hay về khẩu nghiệp, hành
thiện tích đức, cúng dường phước điền…cũng là những cách giúp
thân khỏe tâm an, tự ḿnh tránh xa khẩu nghiệp và đời đời tạo
được mối duyên lành trong cơi ba sinh.
 
LÊ
ÁNH
6/2022
|