Đứng Trước Sự Thật (Bệnh viện Bình Dân, Sài Gòn (1964 - 1968) Lê Phú Thọ

 
 

PHẦN 1: 

 

 

 Lúc bây giờ khoảng 8:00 tối trong một tua trực, tôi đang khám một bệnh nhân mới vào phòng 8 (Phòng Cấp cứu & Tiền phẫu). Có tiếng bà y công trực ở Phòng Ngoại Chẩn vọng vào:

Thưa ông thầy có bệnh ngoài Phòng Ngoại Chẩn.

Ghi chép xong các thăm khám vào hồ sơ bệnh lý của bệnh nhân và chỉ định “theo dõi bụng ngoại khoa”, tôi vội đi thẳng đến Phòng Ngoại Chẩn.

 

          Một bệnh nhân nữ trẻ tuổi khoảng 22, đang nằm lăn lộn trên chiếc giường đặt trong góc Phòng Ngoại Chẩn. Bệnh nhân đau bụng vùng dưới rốn từ sáng sớm. Cô y tá trực đang lấy huyết áp, mạch, nhiệt cho bệnh nhân. Mấy anh em sinh viên trực đang ngồi quanh bệnh nhân. Anh chồng của bệnh nhân đang đứng bên giường bệnh an ủi vợ:

Em nằm yên để bác sĩ khám.

Anh sinh viên trực nói nhỏ vào tai tôi

Em đã thăm âm đạo mà không sờ thấy cổ tử cung.

 

          Thường trong các tua trực, khi có bệnh nhân vào phòng Cấp Cứu Ngoại Chẩn, sinh viên trực khám qua bệnh nhân để tìm hiểu bệnh sử và sau đó nói qua cho tôi về bệnh lý của bệnh nhân. Tôi thăm khám bệnh nhân và sau đó trình bày lại cho anh chị em sinh viên trực trong tua trực của tôi. Đây là nhiệm vụ của một nội trú trực đối với anh chị em sinh viên trong tua trực. Nếu gặp trường hợp khó giải quyết, bác sĩ trực sẵn sàng giúp đỡ.

 

          Nữ bệnh nhân này vào bệnh viện vì có cơn đau bụng dưới từ sáng tới giờ. Anh chồng trẻ cho biết vợ anh đau bụng sanh. Đúng ra đau bụng sanh thì phải vào Bệnh Viện Từ Dũ mới đúng tuyến. Tuy nhiên, anh ở gần Bệnh viện Bình Dân nên đau bụng là vào bệnh viện gần nhà xin khám.

 

          Tìm hiểu bệnh sử, bệnh nhân từ trước tới giờ không có kinh nguyệt. Bụng dưới cứ lớn dần. Gần đây, khi đi đứng làm việc nhiều, bụng thường đau nhẹ. Bệnh nhân có cảm tưởng là có thai đến gần ngày sanh. Từ sáng, “cái bụng lớn gần ngày sanh” bắt đầu đau, càng lúc càng đau nhiều và vào viện xin khám.

 

          Vùng bụng dưới to căng tròn, mới nhìn qua như bệnh nhân có thai gần ngày sanh, và lại đau bụng càng lúc càng tăng. Từ sáng tới chiều bệnh nhân không đi tiểu.

 

          Tôi bắt đầu thăm âm đạo xem tình trạng cổ tử cung. Thăm âm đạo, màng trước căng và ngón tay khám không sờ thấy cổ tử cung. Đây là một hình thức dị tật cơ quan sinh dục rất hiếm, màng trinh không mở, với chẩn đoán là “Tích tụ máu trong tử cung do Màng trinh không mở” (Hematocolpos secondary to Imporforate hymen). Vì màng trinh không mở, nên từ khi người bệnh có kinh nguyệt, máu kinh nguyệt tích trữ lại trong tử cung và tử cung ngày càng lớn dần mà người bệnh có cảm tưởng là mình có thai và “thai nhi” lớn dần với thời gian. Đến một lúc nào đó lượng máu trong tử cung quá nhiều, tử cung căng to và cơn đau tử cung bắt đầu càng lúc càng tăng. Vào bệnh viện, cơn đau cứ dồn dập đến. Bệnh nhân kêu gào xin mổ. Sau khi được giải thích bệnh tình và phương cách điều trị, bệnh nhân đồng ý ký giấy chấp nhận mổ.

 

          Nữ bệnh nhân được chuẩn bị mổ cấp cứu. Bệnh nhân đã sẵn sàng mổ. Đặt mỏ vịt (speculum) vào âm đạo để xem tình trạng của màng trinh (hymen). Màng trinh căng phồng, màu thâm tím. Rửa vô trùng âm đạo- màng trinh. Dùng mũi dao mổ rạch chữ X khoảng giữa màng trinh và cắt xén thành một lỗ tròn (hymenotomy). Máu loảng đặc sền sệch màu tím bầm đen vọt phun ra thành vòi. Số lượng máu bầm khoảng gần 10 lít. Vùng bụng dưới của bệnh nhân xẹp xuống. Nắn tay sờ vùng bụng dưới rốn mềm mại. Da bụng vùng dưới rốn lùng nhùng.

 

          Tội nghiệp cho đôi vợ chồng trẻ. Anh chồng cứ yên chí là vợ mình có thai mà không biết gì đến sự khác thường của vợ mình. Cô vợ cũng không hề để ý đến kinh nguyệt của mình không có từ khi tuổi mới dây thì. Trường hợp cặp vợ chồng trẻ này ở ngay tại thành phố Sài Gòn mà cũng không để ý những bất thường của đời sống sinh lý của mình. “Cái khó bó cái khôn”. Chẳng qua, vì nghèo khổ, đầu tắt mặt tối, lo cái ăn cái mặc mà con người không còn biết gì hơn ngoài miếng cơm manh áo.

 

          Sau mổ, tôi tường trình bệnh trạng của bệnh nhân vừa mổ cấp cứu cho bác sĩ trực, Chị bác sĩ trực nghe xong, mỉm cười và phán một câu dí dõm:

Đúng là ông chồng “cù lần”!.

 

 

 

 

Xem PHẦN 2

 

 

 

 

 

Bác sĩ LÊ ÁNH