******

        Mọi nỗi lo toan của tôi trên suốt chuyến bay từ Thành Phố Sài Gòn đi Siem Reap được xóa tan bằng việc hạ cánh an toàn xuống sân bay Siem Reap lúc 12h40 ngày 09 tháng 04 năm 2009. Trước mắt tôi là cảnh bình yên của những mái ngói lượn cong, một kiến trúc rất đặc trưng của người Khơ me mà không thể tìm thấy ở bất cứ sân bay nào trên thế giới. Nếu không đọc lịch sử, chắc không thể nào chúng ta có thể tin được rằng nơi đây đã gồng mình chịu đựng sự tàn phá, tấn công, hủy diệt ghê gớm của chế độ diệt chủng Khơ me đỏ cách đây chỉ hơn hai thập niên.

 

        Thủ tục hải quan nơi đây được giải quyết rất nhanh chóng, nhẹ nhàng. Sau khi làm thủ tục hải quan, nhân viên sân bay chỉ tôi đến băng chuyền để nhận hành lý. Sân bay rất nhỏ nhưng sạch sẽ, gọn gàng, tươm tất. Thái độ tiếp đón của nhân viên sân bay Siem Reap rất ân cần, chu đáo. Tôi đoán chắc người ta biết tôi đến từ Việt Nam nên thế bởi trong lòng người dân nơi đây, họ luôn biết ơn, tôn trọng người Việt Nam mình một cách lạ lùng. Họ luôn nói với nhau rằng nhờ có sự giúp đỡ của người Việt Nam chống lại chế độ diệt chủng Khơ me đỏ mà họ mới có được ngày hôm nay.

 

        Người Khơ-me hiền và ít nói, lúc nào cũng chỉ cười với cái chấp tay cuối đầu, làm cho chúng ta cảm thấy ngượng ngùng bởi cái cảm giác mình được tôn trọng quá đáng. Nhưng phải chăng đó là nét đẹp truyền thống của người Khơ me mà không phải dân tộc nào cũng có được.

 

        Đón tôi là hai nhân viên của khách sạn Sofitel Royal Angkor, lại chào với cử chỉ chấp tay, cuối đầu. Họ mời tôi khăn lạnh và nước suối lạnh. Không phải sân bay nào cũng có văn phòng đại diện của khách sạn hoặc công ty du lịch, vậy mà cái sân bay Siem Reap bé tí thế này cũng có văn phòng của khách sạn Sofitel để tiếp đón khách khi vừa đến sân bay. Cam-pu-chia chỉ mới bắt đầu phát triển du lịch nhưng tôi có cảm giác người ta sẽ vượt qua Việt Nam trong lĩnh vực du lịch trong một sớm một chiều bởi lòng chân thành, nhiệt tình và trung thực của người dân nơi đây, đặc biệt là họ rất chịu học hỏi và biết lắng nghe, đây là điểm yếu mà Việt Nam mình cần nhìn nhận để nền du lịch nước nhà sớm được khởi sắc.

 

        Xe đưa tôi về khách sạn Sofitel Royal Angkor. Sân bay cách trung tâm thành phố không xa, nên khoảng 15 phút là tôi đã về đến nơi. Trên đường từ sân bay về khách sạn, tôi không khỏi ngạc nhiên khi không thấy một tòa nhà hay trung tâm thương mại nào cao quá 3 tầng. Tôi cứ nghĩ chắc nơi đây còn mới quá, không có tiềm lực kinh tế nên chưa có nhiều nguồn đầu tư nước ngoài cho những tòa cao ốc như ở Việt Nam, Thái Lan v.v… nhưng khi hỏi ra mới biết chính phủ Cam-pu-chia không cho phép xây nhà cao quá 4 tầng. Tôi càng hiểu rõ hơn về chính sách này khi đi dạo bộ ở trung tâm thành phố lịch sử này, nó cũng nhộn nhịp không thua gì Sài Gòn ở Việt Nam, nhưng chỉ khác là ít xe máy hơn, ít ô nhiễm hơn, nhiều công viên hơn, nhiều cây xanh hơn và đặc biệt là không có nhà cao tầng. Thế nên con người như được gần gũi với thiên nhiên hơn và cuộc sống dường như thanh thản hơn.

 

        Phương tiện đi lại đặc trưng nơi đây là xe túc-túc, cũng giống như xe ôm bên mình nhưng khách hàng sẽ ngồi trên một cái rơ-móoc sau xe, nên an toàn hơn, chở được nhiều người hơn và đặc biệt con gái hay mặc váy như tôi cũng cảm thấy thoải mái hơn khi đi xe túc-túc hơn là xe ôm ở Việt Nam.

        Tôi nói người Cam-pu-chia thật thà, thân thiện cũng có lý do và ví dụ cụ thể chứ không phải tôi muốn chê dân mình. Một điểm nổi tiếng về du lịch như đền Angkor ở Siem Reap vậy mà những người kiếm sống bằng nghề xe ôm (lái xe túc-túc) cũng không thách thức khách du lịch là mấy, họ chỉ nói đúng giá để đi cho dù là khách “Tây” hay “Ta”. Trong khi ở Việt Nam thì quả thật chuyện này “xưa nay hiếm”! Vì đi công tác, nên tôi được sắp xếp ở khách sạn Sofitel. Nếu ở Việt Nam sẽ bị cho là “dân có tiền”, cánh lái xe ôm hay taxi ở Việt Nam cứ nghĩ những ai vào ra chốn sang trọng là người giàu có, nhưng họ quên một điều rằng giàu hay nghèo cũng phải lao động mới có được, hoặc cũng có những lý do khác mà người ta phải vào ra những chốn ấy nhưng chưa hẳn là người giàu.

 

        Tôi còn nhớ khi ở Sài Gòn, tôi thường đến Diamond Plaza để thăm những người bạn làm việc ở đây, nhưng mỗi lần đón xe ôm ở đây về là cả một vấn đề, bởi tôi muốn đi đúng với giá khi mình đến, nhưng những người xe ôm ở đây chắc chắn không chịu đi, họ còn dè bỉu “cô ơi, đã có tiền vào đây mà còn cò kè bớt một thêm hai”, thế là tôi đành ….cuốc bộ xa xa Diamond Plaza một chút để đón xe ôm được dễ hơn. Ra chợ Bến Thành thì còn “chết người” hơn nữa, giá cả trên trời dưới đất, không biết đâu mà lần. Tôi muốn mua một cái kẹp, thấy giá niêm yết là 85.000 đồng, xem xong tôi đành tiếc nuối trả lại người bán hàng. Họ hỏi tôi ”sao? không thích à ?”. Tôi nói mắc quá, không đủ tiền. Họ lại hỏi tôi, vậy muốn bao nhiêu. Tôi tự nghĩ “trời, giá niêm yết rồi mà còn hỏi muốn bao nhiêu”. Tôi nói đại “bốn chục”, họ gói liền mà như sợ chỉ chậm 1 giây thôi, tôi sẽ đổi ý. Đó là tôi là người Việt còn nếu tôi là khách nước ngoài thì sao nhỉ ????

 

        Trong mấy ngày ở Siem Reap, tôi ráng ghé thăm những người bạn đồng nghiệp nơi đây. Có biết đường đi nước bước gì đâu, nên có biết đâu là xa hay gần, chỉ đưa địa chỉ cho anh lái xe túc túc và trả giá lá 1 USD, vì nghe bạn bè dặn trước như vậy. Người lái xe cũng vui lòng đi, nhưng khi đến nơi, tôi mới thấy là xa quá, muốn đưa thêm cho anh ta 1 USD nữa, thì anh ta lại không lấy, mà lại “chắp tay, cuối đầu, cảm ơn”.

 

        Tự nhiên tôi thấy lòng mình chùn lại. Ở ta lúc nào cũng đổ thừa tại nghèo, nhưng có đến Cam-pu-chia mới thấy nước bạn còn nghèo hơn nước ta nhiều lắm. Chỉ là 1 đô-la buộc boa, mà sao giá trị của con người ta tăng lên cao quá! Chỉ là 1 chuyến xe ôm đúng giá, một thái độ tiếp đón đúng mực, mà tôi đã thấy được cả một tương lai cho ngành du lịch của đất nước này. Khi nói chuyện với những người dân nơi đây, tôi càng khâm phục hơn bởi thái độ khiêm tốn và thật lòng của họ. Lúc nào họ cũng nói là chúng tôi nhỏ bé lắm, chúng tôi ít học lắm, chúng tôi vừa mới thoát khỏi chiến tranh, chúng tôi cần học hỏi các bạn nhiều.

 

        Thật ra, để phát triển du lịch, chúng ta cần rất nhiều yếu tố, nhưng một trong những cái cốt lõi làm chỗ dựa vững chắc cho sự phát triển du lịch của một đất nước chính là … con người. Nếu chúng ta cứ mãi không trung thực, chúng ta cứ nghĩ … người ta người nước ngoài thiếu gì tiền, hay đại loại như là người ta là người nước ngoài, biết gì v.v. và v.v. là chúng ta sẽ mất hết khách du lịch. Đa phần du khách không ai muốn trở lại Việt Nam cũng chỉ vì những lý do rất đáng tiếc và nhỏ nhặt như thế. Tôi ước mong sao mỗi người trong chúng ta thay đổi một chút thôi, thật thà hơn một chút thì rồi ngành du lịch Việt Nam sẽ lóe sáng những tia hy vọng.

 

 

 

    q Lâm Thanh Nhàn q

       Siem Reap, 11/04/2009