Bài 50:

NHIẾP KHẨU ĐẠO TRUNG

灄口道中

Thu mãn phong lâm sương diệp hồng,  秋滿楓林霜葉紅
Tiểu oa hào xuất đoản ly đông.            小猧嗥出短籬東
Sổ huề thuật đạo kê đồn ngoại,              數畦秫稻雞豚外
Nhất đới mao tì dương liễu trung.         一帶茅茨楊柳中
Hồng Lĩnh cách niên hư túc mộng,        鴻嶺隔年虛宿夢
Bạch đầu thiên lý tẩu thu phong.           白頭千里走秋風
Mang nhiên bất biện hoàn hương lộ,     茫然不辨還鄉路
Xúc mục phù vân xứ xứ đồng.       觸目浮雲處處同

TẠM CHUYỂN LỤC BÁT:

 

ĐƯỜNG ĐI NHIẾP KHẨU

Sương thu rừng lá phong hồng,

Chó con dậu thấp phía đông gầm gừ,

Lợn gà ruộng lúa lơ thơ,

Mái tranh một dãy giữa bờ liễu dương.

Mộng hờ Hồng Lĩnh năm trường,

Gió thu đầu bạc vẫn đương dặm ngàn.

Mịt mờ quay lại đường làng,

Nhìn đâu mắt cũng thấy làn mây trôi.

DỊCH NGHĨA:

 

Sắc thu tràn đầy rừng cây phong, sương xuống làm bờ dậu thấp ở phía đông. Ngoài gà và lợn có vài ba đám ruộng trồng lúa nếp. Một dãy nhà lợp mái tranh giữa những hàng dương liễu. Đã cách một năm trường đêm đêm vẫn có những giấc mộng hờ mơ về Hồng Lĩnh. Mái đầu đã bạc vẫn còn đi trong cơn gió mùa thu ở ngoài nghìn dặm. Đường về quê thì mờ mịt chẳng rõ phương nào. Mắt nhìn chỉ thấy chốn nào cũng là những áng mây trôi.

CHÚ THÍCH:

Bài 51:

HOÀNG CHÂU TRÚC LÂU

黃州竹樓

Hợp vi cự trúc biến giao cù,             合圍巨竹遍郊衢
Tằng hữu tiền nhân kiến thử lâu.        曾有前人建此樓
Cựu chỉ hà thì thành bạch địa,            舊址何時成白地
Di văn tòng cổ ký Hoàng Châu.          遺文從古記黃州
Hậu nhân đồ hữu thiên niên cảm,        後人徒有千年感
Đương nhật tằng vô cách tuế mưu.      當日曾無隔歲謀
Duy hữu Trường giang xảo thu thập,    惟有長江巧收拾
Nhất thành nhất hủy tẫn đông lưu.    一成一毀盡東流

TẠM CHUYỂN LỤC BÁT:

 

LẦU TRÚC Ở HOÀNG CHÂU

Ngoài đường trúc lớn khắp nơi,

Chốn đây người trước từng cơi dựng lầu.

Trống trơn nền cũ thuở nao,

Hoàng Châu còn đó xưa nào bài văn.

Người sau cảm chuyện ngàn năm,

Lúc này tính chuyện cách năm làm gì!

Trường Giang thu xếp khéo ghê,

Bại thành hết thảy xuôi về biển đông!

DỊCH NGHĨA:

 

Những con đường bên ngoài thành trúc lớn mọc khắp nơi. Người xưa trước đã từng dựng nên chiếc lầu tại chốn này. Từ thuở nào nền lầu cũ đã thành trống trơ. Chỉ còn lại bài văn xưa ghi chép về Hoàng Châu. Người đời sau xúc cảm chuyện của ngàn năm trước. Đương lúc này chẳng có ai tính toán chuyện cho năm đến. Chỉ có dòng Trường Giang khéo xếp đặt thu về những việc thành, việc bại hết tất cả để cho xuôi về biển đông.

 

CHÚ THÍCH:

Xem Bài số 52-53

---

Dương Anh Sơn
 Giáo Sư Triết học

Trung học Ninh Hòa