|
TAJ MAHAL
Bao lâu
mong ước, cuối cùng nhân duyên cũng đă đến. Có hai vị sư người Hà Nội đang
du học ở Orissa đến Delhi chơi, và chuẩn bị thăm viếng Taj Mahal. A! Taj
Mahal, cái tên trong giấc mơ của ḿnh lâu nay. Được biết hai vị thuê một
chiếc xe đi về trong ngày mà chưa có bạn đi cùng. Thế là ḿnh nhanh chân
đăng kư “quá giang” một ghế cùng với một sư nữa ở Delhi. Vậy là, sáng sớm
ngày 23 tháng giêng, nhóm bốn người cũng khởi hành đi thăm một kỳ quan thế
giới.
Trời mùa
này lạnh lắm, mà khởi hành từ 4 giờ sáng th́ thật là phải “hy sinh một
giấc mộng vàng v́ một niềm vui lớn”. Khi trời bắt đầu ấm lên dần, xe chạy
gần đến nơi th́ dừng lại cho mọi người nghỉ ngơi ít phút, “t́nh cờ” chúng
tôi được tham quan một di tích khác. Đó là đền Akbar, lăng tẩm của Hồi
Giáo, cách thành phố Agra 30 km. Cũng vui và bất ngờ, v́ ngôi đền này
không có trong dự kiến chuyến đi. Thế là mọi người tranh thủ cơ hội chụp
ảnh và ghi chú một số nét của điểm “tiền trạm” này. Một giờ sau, chúng tôi
đă đến địa điểm chính; phải xuống xe đi bộ khoảng một hai cây số trên con
đường nhựa nhỏ thơ mộng giữa rừng cây dẫn lối vào khu đền. Dọc hai bên
đường, chim, khỉ, sóc … vui vẻ sinh hoạt với nhau và thỉnh thoảng liếc
nh́n, chào đón mọi người khách viếng thăm. Có những băng ghế dài cho khách
ngồi nghỉ chân và thưởng thức không khí dịu mát trong lành. Chúng tôi vừa
đi vừa kể nhau nghe về những câu chuyện xung quanh ngôi đền.
Ngày xưa,
có một người phụ nữ A-rập, tên là Arjumand Banu. Chúng ta không hề biết ǵ
khác ngoại trừ nàng sống ở vùng Agra, Ấn Độ, và là một Hoàng Hậu của Shah
Jehan, triều đại vĩ đại nhất trong các hoàng đế Mông Cổ. Chắc hẳn nàng
phải là một phụ nữ hoàn hảo và là một người vợ tuyệt vời, bởi v́ sau 18
năm ân ái vợ chồng, và chỉ trong 12 tháng sau khi đức vua lên ngôi năm
1629, nàng đă chết trong khi sinh đứa con thứ 14. Và đức vua chồng nàng đă
vô cùng thương tiếc, đến độ ông đă an trí phần mộ của nàng trong một ṭa
lăng tẩm, mà không bàn căi hay nghi ngờ, được tuyên bố bởi tất cả các kiến
trúc sư, các nhà phê b́nh, đây là một công tŕnh đẹp nhất thế giới – tác
phẩm hùng vĩ nhất và hoàn hảo nhất do bàn tay nhân loại tạo thành.
Nó chính
là Taj Mahal, có nghĩa là “vương miện của ṭa lâu đài”. Cái tên này được
đọc là Taash Mahal, với dấu nhấn trọng âm đặt ở âm tiết cuối của từ.
T aj
Mahal thuộc thành phố Agra, thuộc tiểu bang Uttar Pradesh phía Bắc Ấn,
cách Delhi khoảng 200 km. Theo lịch sử Ấn Độ, Agra là thủ đô vào thời đại
vua Mugal (Hồi giáo) khoảng thế kỷ 16 - 17 nên Agra có một thành tŕ bằng
đá kiên cố, đó là Red Fort, cũng chính là địa điểm tham quan của chúng tôi
sau khi rời khỏi Taj Mahal.
Taj Mahal
toạ lạc bên trong khu vườn thơ mộng bao quanh bởi rừng bách trên bờ sông
Jumna êm ả. Chung quanh lâu đài có vô số những con đường nhỏ, đi vào th́
sẽ thấy hàng trăm tiệm bán hàng lưu niệm, đặc biệt là tượng lâu đài này đủ
kích cỡ được mài bằng đá cẩm thạch rất tinh vi.
T ̣a
lâu đài này nằm đối diện với pháo đài đồ sộ của Agra, nơi mà từ cửa sổ
cung điện, nhà vua có thể luôn ngắm nh́n được các mái ṿm lâu đài và những
ngọn tháp phủ đầy tuyết trắng đang che chở tro cốt của người vợ A-rập.
Mục Đồng
Trang Văn Thơ: Trần
Thanh Thiên
2
|
V ài
số liệu về Taj Mahal như sau: Nền lăng là một thềm đá cẩm thạch 400 feet
vuông(),
cao 18 feet so với mặt bằng khu vườn, với nhiều băng ghế dài để người ta
có thể ngồi nh́n ngắm và nh́n ngắm say sưa, đến khi nào vẻ đẹp tuyệt vời
của ngôi đền dần dần ngấm sau vào ư thức, và tâm hồn thoả thích mới thôi.
Vươn lên từ nền cao 18 feet là một bệ đá cẩm thạch 313 feet vuông, mỗi góc
ở bốn phía được dựng một ngọn tháp cao 137 feet, rất thon thả, rất duyên
dáng, rất thanh tú mà chúng ta không thể dùng bất kỳ h́nh ảnh nào để tả.
Bên trong vách tường của chúng là những chiếc cầu thang cuốn, mà từ đây
người ta có thể đi lên tới các ban-công nhỏ giống như của ngọn hải đăng,
rồi nh́n về “chiếc vương miện” từ nhiều độ cao khác nhau và xem xét tỉ mỉ
các chi tiết của ngôi đền từ đỉnh xuống chân. Những mái ṿm như bốn chiếc
vương miện cao quư đặt trên bốn ngọn tháp y khuôn với các mái ṿm trên
lăng mộ.
Ở hai
phía đông tây của mặt bằng là hai đền thờ Hồi Giáo được xây dựng sau thời
Byzantine, với chất liệu chính là đá sa thạch màu đỏ sậm, đă làm nổi bật
thêm sự tinh khiết của đá cẩm thạch của kiến trúc ngôi đền. Cùng với cây
cối của khu vườn và ḍng sông chảy dưới chân thềm đá, các ngôi đền này
cũng chỉ là những phần phụ hoạ của toàn bộ cấu trúc một bức tranh lớn.
Ở giữa
hai ngôi đền đỏ là một toà nhà tráng lệ bằng đá cẩm thạch trắng tinh khiết
186 feet vuông, cao 80 feet từ bệ đến nóc, được kiến tạo vượt lên trên bởi
một mái ṿm đường kính 58 feet và cũng cao 80 feet tính từ nóc. Bên trên
đỉnh ṿm là một đường xoắn ốc bằng đồng đỏ mạ vàng cao 28 feet. Như vậy
chiều cao của toàn bộ kiến trúc từ mặt bằng khu vườn đến đỉnh đường xoắn
ốc là 224 feet (≈ 67 m).
T ất
cả mái ṿm đều có kiểu dáng hậu Byzantine. Bốn cái nhỏ xung quanh mái ṿm
lớn là những bản sao chính xác, bằng một phần tám kích cỡ, và được sắp đặt
trên các khung ṭ ṿ trên nóc của toà nhà. Những đường xoắn ốc hay tháp
nhọn trên mái ṿm nhỏ ở mỗi góc cũng lại là những bản sao chính xác của
tháp lớn, và trông rất thon thả, giống như những chiếc bút ch́ thạch cao
sáng lấp lánh trước ánh mặt trời. Toàn bộ ṭa nhà là một tập hợp của các
bản sao về mái ṿm, ngọn tháp, cung (khung ṭ ṿ)… Tất cả chúng đều y
khuôn nhau, chỉ khác nhau về kích thước, làm nên một sự hài hoà cân xứng.
M ái
ṿm trên đỉnh quả là một khối kiên cố đá cẩm thạch tinh khiết và được dát
bên ngoài một lớp đá quư. Những bức tường, cột, chân tường và toàn bộ mặt
trong mặt ngoài của toà nhà đều như nhau. Toàn bộ tường của lăng mộ là một
bề mặt có tổng diện tích khoảng 0.8 hecta được ốp lát các loại đá quư thật
thanh tú và hoàn hảo, dường như mỗi thứ là một loại châu báu mà nhà vua
muốn dành để trang sức cho hoàng hậu: ngọc lam, san hô, ngọc hồng, thạch
anh, mă năo, đá da trời, mă năo onyx, xà cừ, huyết thạch, tinh thể dị
hướng, mă năo sardonyx, v.v. và rất nhiều loại đá quư với nhiều màu sắc.
Có đến 28 loại đá khác nhau được dát lên tường đá cẩm thạch.
C ó
thể nói, tất cả lâu đài, đền đài và lăng tẩm ở Bắc Ấn đều không thể sánh
nổi với Taj Mahal về nghệ thuật kiến trúc và mỹ thuật trang trí. Đến Agra
mà chỉ có một ngày th́ không thể nào chiêm ngưỡng và đánh giá hết vẻ đẹp
của Taj Mahal. Với những nét vẽ và điêu khắc cực xảo, màu sắc của ngôi đền
thay đổi kỳ diệu dưới ánh nắng b́nh minh, dưới mặt trời rực rỡ hay dưới
hoàng hôn tím lịm, dưới ánh đèn đêm ngũ sắc hay bóng trăng khuya vắng. Đó
là lư do mà khách du lịch thường ở lại đây ít nhất một đêm để ngắm nh́n vẻ
đẹp của “chiếc vương miện” dưới ánh trăng. Những năm gần đây, ngành du
lịch đă bắt đầu cho bán vé viếng thăm một tháng 2 lần vào đêm trăng sáng
và đêm không trăng, với mục đích ngắm nh́n lăng tẩm giữa trời khuya lăng
mạn.
Chúng tôi
lại có dịp ngắm nh́n toàn bộ khu đền thu hẹp khi đến tham quan Thành Đỏ,
kinh đô trước đây và cũng là nơi tụ tập, dừng chân của các chính khách,
thương gia các nước lúc bấy giờ. Dưới ánh nắng cuối mùa đông, nh́n từ xa,
toàn cảnh khu đền thu hẹp trông như viên ngọc lấp lánh giữa tấm thảm xanh
của khu rừng bách.
Khi về
đến nhà th́ đă 9 giờ tối. Đi suốt một ngày, ai cũng lộ vẻ mệt mỏi, kiệt
sức, nhưng niềm vui và ấn tượng về Taj Mahal th́ không thể nào nguôi. Khi
có ai chưa biết, muốn hỏi thăm về Taj Mahal như thế nào, chúng tôi chỉ có
thể nói là: “Tuyệt Hảo!!!”
Viết lại, ngày 12 - 3- 2007
Mục Đồng
3 feet = 1 yard ≈ 0.914 m
g
1 feet
≈ 0.30 m
|
|