Đó là một đêm đầu xuân,
ánh trăng mỏng quá không soi rơ được mặt người. Những bậc tam cấp cứ nối
nhau lên cao, lên cao măi như vút tận trời. Một đàn chim Lạc từ đâu bỗng
bay qua, tiếng đập cánh làm đong đưa những cḥm sao xanh biếc.
Đêm thánh vô cùng!
Họ đi lễ đền Thượng.
Lễ vật không có bánh
chưng bánh dầy. Chỉ có trầu, cau và hai trái tim thắm đỏ.
Chàng nói, “hôm nay, anh
cưới em”!
Nàng nói, “em cũng cưới
anh, hôm nay”!
Họ cùng nói, “thưa Quốc
Tổ, chúng con xin cưới nhau”!
Nghe như có tiếng cười
từ ái reo vui của các vua Hùng.
Chàng nói, “anh nghèo
lắm, chỉ có món quà nhỏ này làm sính lễ. Nó sẽ thay anh bảo vệ em”!
Chàng nâng khẩu súng lục
lên trước mặt. Nàng x̣e tay ra như hoa quỳnh đón lấy, rồi áp cái kỷ vật
lạnh ngắt vào giữa ngực ḿnh.
“Em cũng nghèo lắm, chỉ
có cái chết để đền ơn anh”.
Lập tức, chàng khóa
miệng nàng bằng đôi môi dày, nóng rực, để cái tiếng “chết” kia không bao
giờ thoát ra được nữa.
Nhưng cưới nhau vậy
thôi, chứ họ là hai kẻ không nhà.
Họ đành ngồi bên nhau
suốt đêm, chờ sáng.
Cũng ấm ức lắm, cũng
thèm thuồng lắm.
Cũng muốn lấy cổng tam
quan làm nhà, lấy nền gạch làm giường, lấy bóng đêm làm chăn màn để thực
sự là của nhau.
Cũng muốn đă yêu là yêu
cho tới bến, đă cho là cho đến tận cùng.
Nhưng đêm yên lành và
thiêng liêng quá. Họ chỉ có thể cởi bỏ mọi buộc ràng, mọi lo toan, để
hai tâm hồn bận rộn được ngơi nghỉ đôi chút bên nhau mà thôi.
Khi ánh ngày lên, nàng
thấy chàng là ông cụ áo the thâm đeo mục kính, chàng thấy nàng là một
chị nhà quê váy đụp, chít khăn mỏ quạ. Cả hai nh́n nhau, kín đáo nở một
nụ cười thầm.
Rồi như hai kẻ xa lạ
chưa hề gặp nhau bao giờ, nàng xuống Đông, chàng ngược lên Đoài.
Họ là ai?
Xin thưa, một Người là
Nguyễn Thị Giang.
Và một Người là Nguyễn
Thái Học.
Trong một căn pḥng sang
trọng tại một đồn điền, bọn họ mười chín người. (Hơn một người là bị bắt
bỏ bót ngay).
Một người nói, “bọn Túy,
Dương, Mai, Kỉnh, nhất là Kỉnh đă phá nát đảng ta rồi. Hàng mấy trăm
trái bom tự tạo đă bị đào lên. Hàng ngàn dao, súng bị tịch thu. Bao
nhiêu đồng chí đă bị bắt. Bao nhiêu cơ sở, nhất là trong các trại lính,
đă bị khám phá. Cứ đà này, th́ chỉ trong vài tháng nữa thôi, đảng ta sẽ
bị xóa sạch”!
Người vừa nói đó, trong
vỏ bọc của một công tử ăn vận âu phục rất bảnh bao, đă ôm đẩu gục xuống
trên bàn. Một sự yên lặng đông cứng đến nỗi 18 trái tim bao quanh bỗng
như ngừng đập. Những ngọn đèn cũng bất ngờ yếu đi, bóng tối được dịp
tràn ra, khiến cho căn pḥng trở nên chật chội, ngột ngạt.
“Không thể như thế
được”, ai đó rít lên. Hai tiếng “không thể” sắc nhọn như ngọn lao đâm
suốt 19 lồng ngực.
Người gục đầu trên bàn
liền đứng bật dậy. “Phải rồi, không thể để bọn chúng muốn phá chỗ nào
th́ cứ phá, muốn bắt ai th́ cứ bắt. Đảng ta không thể chỉ v́ một vài tên
cẩu gian mà tan ră được. Dân tộc ta quyết không thể làm nô lệ măi. Chỉ
c̣n một cách, đó là…”!
Người ấy ngừng nói, đưa
tay lên cao như làm hiệu lệnh. Tức th́, bao nhiêu lồng ngực cùng mở banh
ra một lúc để hai tiếng “khởi nghĩa” mạnh mẽ và trẻ trung bị nhốt kín
bấy lâu được dịp lao ra như những con tuấn mă.
Khởi nghĩa!
Khởi nghĩa!
Âm vang cố nén cho thật
nhỏ nhưng căn pḥng vẫn rung lên, nghe như các bô lăo hô “quyết chiến” ở
điện Diên Hồng.
Đừng ai hỏi: như vậy có
liều lĩnh không?
Đừng ai so sánh: tương
quan như trứng chọi đá, thế th́ thất bại là cái chắc.
Đừng ai cười nhạo là ấu
trĩ, dại khờ.
Cũng đừng ai sụt sùi
thương cảm.
Không có chuyện sông
Dịch lạnh.
Chỉ có sông Hồng, sông
Mă và sông Bạch Đằng sục sôi, nổi sóng.
Mười chín trái tim,
trong đó có một trái tim đàn bà, chỉ một nhịp đập. Đó là nhịp trống xuất
quân.
Rồi đó, kẻ ngược lên Bắc
Giang, Yên Bái.
Kẻ xuôi Nam Định, Hải
Pḥng.
Kẻ vào xứ Thanh, xứ
Nghệ.
Chữ nghĩa đầy ḿnh như
dịch giả Mái Tây th́ vào đất thần kinh rước cụ Phan Sào Nam.
Loáng một cái, họ biến
đi các ngă trước khi bọn cẩu gian và lính lê dương t́m tới.
Cởi bỏ lốt công tử và
cave, giờ họ là hai khách bộ hành quê mùa.
Chàng nói, “nhớ em quá”!
“Em cũng nhớ anh lắm”,
nàng nói.
“Hôm nay em thật đẹp”,
chàng nói.
“Đừng nhạo em, đóng giả
một cô cave thật khó làm sao”!
“Anh cũng đâu thích làm
công tử”.
“Giờ chúng ta đi đâu”?
“Về nhà”.
“Thật sao”?
“Thật”.
Gió thổi, lạnh. Họ đi
sát bên nhau. Tay nàng trong tay chàng. Họ đi qua một cánh đồng vừa gặt.
Hăy c̣n thơm mùi lúa chín.
“Đến nhà rồi”, chàng
nói.
“Nhà đâu”? Nàng hỏi.
“Đây”.
Chàng kéo nàng ngồi
xuống bên một đụn rơm.
“Xem này, chàng nói, vợ
của tôi ơi, hăy xem anh làm nhà”.
Chàng quỳ gối, khom lưng
kéo bỏ từng bó rơm qua một bên, và chỉ mươi phút là đă xong một cái hang
nhỏ vừa thơm vừa ấm.
Cởi áo giải lên nền đất
đầy rơm, chàng nói: “nào, mời em”!
Không đợi mời đến lần
thứ hai, nàng liền ngă xuống trên ḿnh chàng như lúa ngă rạp trên đồng.
Đó là một đêm hợp cẩn
ngọt ngào đến từng chân tóc.
Một đêm mà chàng là quân
vương và nàng là hoàng hậu.
Một đêm giàu sang tót
vời dù không một xu dính túi.
Một đêm mà may mắn được
hoài thai, th́ đứa bé ấy, trời ơi, đẹp đến nhường nào. Đó sẽ là hoàng tử
của cách mạng. Là thế hệ tươi non của một nước Việt trẻ trung.
Khi sao mai vừa mọc, hai
người lại lặng lẽ ra đi, mỗi người về một hướng. Nhưng họ biết, từ đây
họ không c̣n đi một ḿnh.